Κοινή Υπουργική Απόφαση 4757/123205/2023 - ΦΕΚ 2842/Β/27-4-2023
Μέτρα για τον περιορισμό και την εξάλειψη του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Ceratocystis platani που προκαλεί την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου (Platanus spp.).
Κοινή Υπουργική Απόφαση Αριθμ. 4757/123205/2023
ΦΕΚ 2842/Β/27-4-2023
Μέτρα για τον περιορισμό και την εξάλειψη του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Ceratocystis platani που προκαλεί την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου (Platanus spp.).
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ -
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ - ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1.Τον ν. 4691/2020 «Ρυθμίσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του αγροτικού τομέα και άλλες διατάξεις» (Α' 108) και ειδικότερα της παρ. 7 του άρθρου 23.
2.Τον ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α' 133), σε συνδυασμό με το άρθρο 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005 - Α' 98), όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α' 133).
3.Τον ν. 2147/1952 «Περί προλήψεως και καταστολής των ασθενειών και εχθρών των φυτών και περί οργανώσεως της φυτοπαθολογικής Υπηρεσίας» (Α' 155) και ειδικότερα το άρθρο 8.
4.Τον ν. 3208/2003 «Προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, κατάρτιση δασολογίου, ρύθμιση εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων και άλλες διατάξεις» (Α'303) και ειδικότερα το άρθρο 8.
5.Τον ν. 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις» (Α' 182) και ειδικότερα τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 12.
6.Το π.δ. 37/2021 «Συμπληρωματικά μέτρα εφαρμογής των κανονισμών (ΕΕ) 2017/625 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 095, 7.4.2017, σ. 1 και διορθωτικό ΕΕ L 137, 24.5.2017, σ. 40), για τους επίσημους ελέγχους και τις άλλες επίσημες δραστηριότητες που διενεργούνται με σκοπό την εξασφάλιση εφαρμογής των κανόνων για την υγεία των φυτών και (ΕΕ) 2016/2031 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 317, 23.11.2016, σ. 4 και διορθωτικό ΕΕ L 317, 1.10.2020, σ. 39), σχετικά με προστατευτικά μέτρα κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών» (Α' 94) και ειδικότερα τα άρθρα 3 και 11.
7.Τον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/2031 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με προστατευτικά μέτρα κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ) αριθ. 228/2013, (ΕΕ) αριθ. 652/2014 και (ΕΕ) αριθ. 1143/2014, και την κατάργηση των οδηγιών του Συμβουλίου 69/464/ΕΟΚ, 74/647/ΕΟΚ, 93/85/ΕΟΚ, 98/57/ΕΚ, 2000/29/ΕΚ, 2006/91/ ΕΚ και 2007/33/ΕΚ.
8.Τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 2022/1629 της Επιτροπής σχετικά με την θέσπιση μέτρων για τον περιορισμό του Ceratocystis platani (J.M. Walter) Engelbr. & T.C. Harr. εντός ορισμένων οριοθετημένων περιοχών.
9.Τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 2019/2072 της Επιτροπής σχετικά με την θέσπιση ενιαίων όρων για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
10.Το π.δ. 189/2009 «Καθορισμός και ανακατανομή αρμοδιοτήτων των Υπουργείων» (Α' 221) και ειδικότερα την περ. β' της παρ. 1 του άρθρου 6.
11.Το π.δ. 70/2015 «Ανασύσταση των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ανασύσταση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και μετονομασία του σε Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Μετονομασία του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων σε Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού σε Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μεταφορά Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας στο Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού» (Α' 114) και ειδικότερα το άρθρο 4.
12.Τον ν. 4915/2022 «Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Καταπολέμησης της Διαφθοράς, διατάξεις για θέματα ανθρώπινου δυναμικού και Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, νομοθετικό πλαίσιο εκπαίδευσης των σπουδαστών/σπουδαστριών της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης για την ένταξη στον κλάδο Π.Ε. Επιτελικών Στελεχών, διατάξεις για την ολοκλήρωση της μεταφοράς των δασικών υπηρεσιών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, διατάξεις για την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας "Ελλάδα 2.0', Εθνική Σύνταξη Ομογενών και άλλες επείγουσες διατάξεις» (Α' 63).
13.Το π.δ. 84/2019 «Σύσταση και κατάργηση Γενικών Γραμματειών και Ειδικών Γραμματειών/Ενιαίων Διοικητικών Τομέων Υπουργείων» (Α' 123).
14.Το π.δ. 97/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (Α' 138).
15.Το π.δ. 8/2022 «Διορισμός Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (Α' 19).
16.Το π.δ. 132/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Υ.Π.ΕΝ.)» (Α' 160), όπως τροποποιήθηκε με το π.δ. 29/2022 (Α' 77).
17.Το π.δ. 2/2021 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών (Α' 2).
18.Την υπ'αρ. 35/20.01.2021 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γεώργιο Αμυρά» (Β' 178).
19.Το π.δ. 6/2022 «Σύσταση και μετονομασία Γενικών Γραμματειών, σύσταση Ειδικής Γραμματείας, μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων» (Α' 17).
20.Το π.δ. 142/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονομικών» (Α' 181).
21.Το π.δ. 62/2020 «Διορισμός Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 155).
22.Την υπό στοιχεία Υ70/30.10.2020 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη» (Β' 4805).
23.Την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΔΥ/48478/3594/16.5.2022 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών «Καθορισμός των διοικητικών λεπτομερειών μεταφοράς των δασικών υπηρεσιών, του αντίστοιχου προσωπικού και λοιπών θεμάτων της παρ. 5 του άρθρου τρίτου της από 13.08.2021 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α' 143), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 2 του ν. 4824/2021 (Α' 156)» (Β' 2415).
24.Την υπ' αρ. 12681/352685/08-12-2021 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Εξειδίκευση καταμερισμού αρμοδιοτήτων των αρμόδιων αρχών φυτοϋγειονομικού ελέγχου, ορισμός επίσημων υπαλλήλων φυτοϋγειονομικών υπηρεσιών και καθορισμός διαδικασιών για τη διενέργεια των επίσημων φυτοϋγειονομικών ελέγχων και άλλων επίσημων δραστηριοτήτων του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/625 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Μαρτίου 2017 (L 095 και διορθωτικό L 137), που διεξάγονται για την εξακρίβωση της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία για τη φυτοϋγεία» (Β' 5931).
25.Το υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/15757/952/14.02.2023 ενημερωτικό σημείωμα της Διεύθυνσης Προστασίας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Περί επικαιροποίησης-βελτιστοποίησης της 119999/2004 ΚΥΑ (Β' 1454)», τις απαντήσεις των περιφερειακών δασικών υπηρεσιών και την επιτακτική ανάγκη λήψης οργανωμένων μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης της ασθένειας του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου (Platanus spp.).
26.Την υπ' αρ. 12639/371903/07-12-2022 εισήγηση της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
27.Την υπ' αρ. 154/36535/03-02-2023 εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
28.Την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΠΔΑ/15200/343/ 14.2.2023 εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
29.Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας προκαλείται δαπάνη σε βάρος του τακτικού προϋπολογισμού η οποία δεν μπορεί να εκτιμηθεί εκ των προτέρων διότι αφορά σε μέτρα που θα ληφθούν σε τυχόν προσβολή από τον επιβλαβή οργανισμό καραντίνας Ceratocystis platani, αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Σκοπός
Με την παρούσα απόφαση λαμβάνονται μέτρα με σκοπό την αποφυγή της διάδοσης, τον περιορισμό και την εξάλειψη του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Ceratocystis platani (J. M. Walter) Engelbr. & T.C. Harr., στο εξής «επιβλαβής οργανισμός», που προκαλεί την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου (Platanus spp.).
Άρθρο 2
Φυτοϋγειονομικοί έλεγχοι
1.Διενεργούνται κάθε έτος, μακροσκοπικοί φυτοϋγειονομικοί έλεγχοι σε όλη τη Χώρα για τη διαπίστωση ή μη της παρουσίας του επιβλαβούς οργανισμού και γίνεται λήψη δειγμάτων για εργαστηριακή ανάλυση, σύμφωνα με το πρόγραμμα των επισήμων επισκοπήσεων (surveys) σε: α) Φυτά πλατάνου (Platanus spp.) και β) όλες τις παρτίδες φυτών προς φύτευση πλατάνου (Platanus spp.) που παράγονται, διακινούνται ή εισάγονται στη Χώρα.
2.Η Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε συνεργασία τόσο με τη Διεύθυνση Προστασίας Δασών της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), όσο και με τα επίσημα εργαστήρια, συντάσσει το ετήσιο πρόγραμμα των επίσημων επισκοπήσεων (surveys).
3.Η ως άνω Διεύθυνση Προστασίας Δασών είναι υπεύθυνη για τη διαδικασία σύνταξης του εθνικού σχεδίου δράσης για την εν λόγω ασθένεια, με κοινοποίηση στα επίσημα εργαστήρια και τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το οποίο αναπροσαρμόζεται ανά πενταετία.
4.Στην περίπτωση επιβεβαίωσης της παρουσίας του επιβλαβούς οργανισμού, σε μια περιοχή, μετά από εισήγηση της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας και απόφαση του Προϊστάμενου της οικείας Επιθεώρησης Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής:
α) καθορίζονται οριοθετημένες ζώνες, οι οποίες αποτυπώνονται σε ψηφιακό χάρτη ανά περιφερειακή ενότητα, με συντεταγμένες ΕΓΣΑ 1987 και κατάλληλη κλίμακα και αναρτώνται σε ειδικό διαδικτυακό τόπο που δημιουργείται για τον σκοπό αυτόν, με ευθύνη της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, και αποτελούνται από: αα) «Εστιακή ζώνη» γύρω από τον τόπο στον οποίο διαπιστώθηκε ο επιβλαβής οργανισμός, ακτίνας 100 μέτρων.
αβ) «Ζώνη ασφαλείας» γύρω από την εστιακή ζώνη, ακτίνας 1 χιλιομέτρου. Αν οι ζώνες ασφαλείας 1 χιλιομέτρου αλληλεπικαλύπτονται μεταξύ τους και οι «εστιακές ζώνες» βρίσκονται κατά μήκος ποταμών ή όχθες λιμνών τότε ολόκληρη η παρόχθια περιοχή χαρακτηρίζεται ως «εστιακή ζώνη» σύμφωνα με την υποπερ. αα' της περ. α' της παρ. 4.
β) συντάσσονται τοπικά σχέδια δράσης για την χωρική περιοχή ευθύνης της, στα οποία περιγράφονται τα επίσημα μέτρα που έχουν ληφθεί ή προτίθενται να ληφθούν για την εξάλειψη ή τον περιορισμό της εξάπλωσης του επιβλαβούς οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων και αυτών των προληπτικών υλοτομιών. Στα τοπικά σχέδια δράσης περιλαμβάνονται:
βα) οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και φορέων που λαμβάνουν μέρος στις ενέργειες που περιλαμβάνονται στο σχέδιο δράσης, ββ) οι κανόνες για την κοινοποίηση των εν λόγω ενεργειών μεταξύ των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και φορέων, των επαγγελματιών του κλάδου και του κοινού, βγ) τα πρωτόκολλα που περιγράφουν τις μεθόδους μακροσκοπικής εξέτασης, δειγματοληψίας και εργαστηριακών δοκιμών,
βδ) οι κανόνες σχετικά με την κατάρτιση του προσωπικού των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και φορέων που συμμετέχουν στα εν λόγω μέτρα,
βε) οι τρόποι επεμβάσεων,
βστ) οι ελάχιστοι πόροι που πρέπει να διατεθούν και οι διατυπώσεις για τη διάθεση πρόσθετων πόρων.
Οι οικείες αρμόδιες δασικές αρχές αξιολογούν και επανεξετάζουν τα τοπικά σχέδια δράσης, αν χρειαστεί.
5.Στις οριοθετημένες ζώνες εφαρμόζεται ετήσιο σχέδιο εντατικών επισκοπήσεων με σκοπό την παρακολούθηση του ρυθμού της εξάπλωσης του επιβλαβούς οργανισμού, την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων που έχουν ληφθεί, σύμφωνα με το άρθρο 3 και τη διασφάλιση της μη εξάπλωσης του επιβλαβούς οργανισμού στη ζώνη ασφάλειας. Αν μετά από επισκόπηση δεν διαπιστωθεί ο επιβλαβής οργανισμός στη διάρκεια δέκα (10) συνεχών ετών μετά τη τελευταία διαπίστωσή του, οι οριοθετημένες ζώνες της παρ. 4 παύουν να ισχύουν και πλέον δεν απαιτείται η συνέχιση λήψης των μέτρων. Η αρμόδια δασική υπηρεσία, εάν το θεωρήσει απαραίτητο, έχει τη δυνατότητα για περαιτέρω παράταση του χρόνου λήψης των μέτρων του άρθρου 3.
6.Η οικεία αρμόδια δασική αρχή ερευνά άμεσα την πηγή της παρουσίας του σχετικού επιβλαβούς οργανισμού, ιδίως όταν η παρουσία αυτή μπορεί να έχει σχέση με τη διακίνηση φυτών, φυτικών προϊόντων ή άλλων αντικειμένων και την πιθανότητα να έχει εξαπλωθεί ο εν λόγω επιβλαβής οργανισμός σε περισσότερα φυτά, φυτικά προϊόντα ή άλλα αντικείμενα με την εν λόγω διακίνηση.
Άρθρο 3
Μέτρα
1.Απαγορεύεται η υλοτομία και η κλάδευση φυτών πλατάνου (Platanus spp.), άνευ άδειας από την αρμόδια δασική υπηρεσία.
2.Σε περίπτωση, που διαπιστώνεται η ύπαρξη του επιβλαβούς οργανισμού σε φυτά πλατάνου (Platanus spp.) σε δημόσιες ή ιδιωτικές δασικού εν γένει χαρακτήρα εκτάσεις, υλοποιούνται τα εξής:
α) Άμεση κοπή και καταστροφή με καύση ή υγειονομική ταφή ή απομάκρυνση και μεταφορά της προσβεβλημένης ξυλείας, καθώς και εκμετάλλευση με θερμική επεξεργασία, σε κατάλληλες εγκαταστάσεις επεξεργασίας, όλων των φυτών και ξυλείας πλατάνου (Platanus spp.), στα οποία έχει διαπιστωθεί, μετά από εργαστηριακή εξέταση, ότι είναι προσβεβλημένα από τον επιβλαβή οργανισμό, υπό την εποπτεία και επίβλεψη της οικείας αρμόδιας αρχής. Τα παραπάνω μέτρα πρέπει απαραίτητα και κατά προτεραιότητα να εφαρμόζονται εντός και πέριξ οικισμών, διαφόρων τύπων υποδομών και σε παρόδιες εκτάσεις (εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο). Στις περιπτώσεις μεταφοράς προσβεβλημένης ξυλείας σε εγκαταστάσεις θερμικής επεξεργασίας, η μεταφορά πραγματοποιείται υπό επίσημο έλεγχο από τις αρμόδιες αρχές και εντός κλειστών οχημάτων, τα οποία εξασφαλίζουν ότι αποτρέπεται η διασπορά του ξύλου και ότι ο συγκεκριμένος επιβλαβής οργανισμός δεν μπορεί να εξαπλωθεί.
Οι προδιαγραφές των εγκαταστάσεων θερμικής επεξεργασίας προσβεβλημένων φυτών και ξυλείας πλατάνου (Platanus spp.) και οι διαδικασίες που εφαρμόζουν καθορίζονται από τη Διεύθυνση Προστασίας Δασών σε συνεργασία με τα επίσημα εργαστήρια και τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Οι ως άνω εργασίες δύνανται να εκτελούνται και από εταιρία υπό την εποπτεία και επίβλεψη της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας.
Εφαρμογή εγκεκριμένου σκευάσματος φυτοπροστατευτικού προϊόντος για τη νέκρωση των υγιών γειτονικών φυτών πλατάνου (Platanus spp.) και των πρέμνων που βρίσκονται σε ακτίνα δεκαπέντε (15) μέτρων, που μπορεί να επεκταθεί έως τα πενήντα (50) μέτρα αν κριθεί απαραίτητο από την αρμόδια δασική υπηρεσία.
Στην περίπτωση των ιδιωτικών εκτάσεων οι επεμβάσεις γίνονται με ευθύνη των ιδιοκτητών ή των κατόχων τους, υπό την εποπτεία και επίβλεψη της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας.
β) Τα μέτρα της περ. α' λαμβάνονται και στην περίπτωση μεμονωμένων φυτών πλατάνου (Platanus spp.) ή δενδροστοιχιών εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμών. Οι επεμβάσεις αυτές γίνονται με ευθύνη του αρμόδιου Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), υπό την εποπτεία και επίβλεψη της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας.
γ) Άμεση καταστροφή με καύση ολόκληρης της παρτίδας φυτών προς φύτευση πλατάνου (Platanus spp.), στην οποία έχει διαπιστωθεί, μετά από εργαστηριακή εξέταση, η παρουσία του επιβλαβούς οργανισμού, με ευθύνη του ιδιοκτήτη ή του κατόχου της υπό την εποπτεία και επίβλεψη της οικείας δασικής υπηρεσίας.
3.Συλλογή και καταστροφή με καύση όλων των υπολειμμάτων υλοτομίας φυτών πλατάνου (Platanus spp.) που προέρχονται από την κοπή των φυτών πλατάνου (Platanus spp.) των περ. α' και β' της παρ. 2.
4.α) Καθαρισμός και απολύμανση με κατάλληλες, εγκεκριμένες χημικές ουσίες όλων των εργαλείων κοπής που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για την κλάδευση ή την υλοτομία υγιών φυτών πλατάνου (Platanus spp.), πριν και μετά τη χρησιμοποίησή τους.
β) Καθαρισμός από χώματα και υπολείμματα ξύλου και στη συνέχεια απολύμανση με κατάλληλες, εγκεκριμένες χημικές ουσίες όλων των μηχανημάτων εκσκαφής που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν είτε σε περιοχές που υπάρχουν υγιή φυτά πλατάνου (Platanus spp.) είτε σε περιοχές με προσβεβλημένα ή ύποπτα προσβολής φυτά πλατάνου (Platanus spp.).
Τα μηχανήματα πρέπει να διαθέτουν αποδεικτικό απολύμανσης πριν από την είσοδό τους σε περιοχές που φύονται φυτά πλατάνου (Platanus spp.).
5.Απαγορεύεται η διακίνηση φυτών πλατάνου (Platanus spp.) που προορίζονται για φύτευση, καθώς και καυσόξυλων ή και ξυλείας πλατάνου (Platanus spp.), συμπεριλαμβανομένης της ξυλείας που δεν έχει διατηρήσει τη φυσική της κυλινδρική επιφάνεια, από την περιοχή που έχει διαπιστωθεί η παρουσία του εν λόγω επιβλαβούς οργανισμού (εστιακή ζώνη) και από τη ζώνη ασφαλείας σε άλλες περιοχές εκτός των ζωνών αυτών. Ειδικότερα για τα φυτά προς φύτευση καθώς και τη ξυλεία του γένους Platanus spp., η διακίνηση γίνεται σύμφωνα με το παράρτημα VIII του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072.
6.Στην περίπτωση έγκρισης επεμβάσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις του έκτου κεφαλαίου του ν. 998/1979 (Α' 289), για έργα και δραστηριότητες που αδειοδοτούνται εντός περιοχών με ύπαρξη δάσους ή ατόμων πλατάνου (Platanus spp.) και πριν την έκδοση της απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), πρέπει οπωσδήποτε να έχει πραγματοποιηθεί αυτοψία της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας στην περιοχή επέμβασης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 2 και να υπάρχει εισηγητική έκθεση αναφορικά με την φυτοϋγεία των φυτών πλατάνου (Platanus spp.).
7.Αν στην εισηγητική έκθεση της παρ. 6 αναφέρεται ότι στην περιοχή επέμβασης δεν έχει διαπιστωθεί η παρουσία του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας, λαμβάνονται όλα τα προληπτικά μέτρα για την αποφυγή της προσβολής και της εξάπλωσής του. Τα σκαπτικά μηχανήματα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν πρέπει να διαθέτουν αποδεικτικό απολύμανσης, σύμφωνα με την περ. β' της παρ. 4.
8.Αν στην εισηγητική έκθεση της παρ. 6 αναφέρεται ότι στην περιοχή επέμβασης έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη του επιβλαβούς οργανισμού, επιβάλλεται να ληφθούν επιπλέον τα παρακάτω έκτακτα μέτρα:
α) Ενέργειες εκρίζωσής του στη ζώνη κατάληψης του έργου, με πλήρη εκκαθάριση της ζώνης επέμβασης κατόπιν νέκρωσης, υλοτομίας και καύσης των νεκρών ή προσβεβλημένων φυτών πλατάνου (Platanus spp.) και των υπολειμμάτων τους και απολύμανση του χώρου και των εργαλείων επέμβασης πριν την εκτέλεση του έργου, υπό τον έλεγχο και την επίβλεψη της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας.
β) Απολύμανση όλων των εργαλείων και των μηχανημάτων, σύμφωνα την περ. α' της παρ. 4.
γ) Απαγόρευση της μεταφοράς φυτευτικού υλικού εκτός της οριοθετημένης περιοχής επέμβασης.
9.Αν αποδειχθεί, μετά το πέρας των εργασιών, μετάδοση του επιβλαβούς οργανισμού, είτε εντός της ζώνης κατάληψης του έργου, είτε αλλού, επειδή ο ανάδοχος δεν έλαβε τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης της διάδοσης της ασθένειας, σύμφωνα με την περ. α', β'και γ' της παρ. 8, επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 6 και επιβαρύνεται αυτός με το μελλοντικό κόστος καταπολέμησης της ασθένειας στις περιοχές αυτές.
10.Η τήρηση των διατάξεων των παρ. 6, 7, 8 και 9 αναφέρεται στην απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για όλα τα έργα και τις δραστηριότητες που πραγματοποιούνται εντός περιοχών με ύπαρξη δάσους ή φυτών πλατάνου (Platanus spp.). Η ευθύνη και το κόστος υλοποίησης των προβλεπόμενων στις διατάξεις αυτές βαραίνουν αποκλειστικά τον ανάδοχο του έργου.
Άρθρο 4
Αρμόδιες αρχές - Επίσημα Εργαστήρια
Για την υλοποίηση της παρούσας απόφασης ορίζονται: α) Ως αρμόδιες αρχές:
αα) οι Διευθύνσεις Δασών άνευ Δασαρχείων και τα Δασαρχεία, της Γενικής Γραμματείας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της υποπερ. δδ' της περ. γ' του άρθρου 3 του π.δ. 37/2021.
ββ) Ειδικά για τα φυτώρια που παράγουν και διακινούν φυτά προς φύτευση πλατάνου (Platanus spp.) ως αρμόδιες αρχές ορίζονται οι Διευθύνσεις Δασών άνευ Δασαρχείων και τα Δασαρχεία, της Γενικής Γραμματείας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθώς και τα Τμήματα Αγροτικής Ανάπτυξης και Ελέγχων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στα φυτώρια που παράγουν και διακινούν φυτά πλατάνου για καλλωπιστική χρήση.
β) Ως επίσημα εργαστήρια:
αα)Το Εργαστήριο Δασικής Παθολογίας του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων της Γενικής Διεύθυνσης Αγροτικής Έρευνας του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού ΔΗΜΗΤΡΑ.
ββ) Το Εργαστήριο Μυκητολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου.
Άρθρο 5
Επικουρική συνδρομή
Επικουρικά ως προς τις αρμόδιες αρχές της περ. α' του άρθρου 4:
α) συμπληρωματικά στοιχεία επιτήρησης των περιοχών ευθύνης τους σχετικά με την ύπαρξη και την εξάπλωση της ασθένειας καθώς και την αποτελεσματικότητα των μέτρων που λαμβάνονται, σύμφωνα με το άρθρο 3, περιλαμβάνονται στη σχετική ετήσια αναφορά από τις Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.), σύμφωνα με το άρθρο 34 του ν. 4685/2020 (Α' 92).
β) οι ΟΤΑ Α' και Β' βαθμού, συνδράμουν το έργο τους, παρέχοντας σε αυτές σχετικές πληροφορίες και τα απαραίτητα στοιχεία ελέγχου, όπως αυτά των αδειοδοτήσεων έργων και δραστηριοτήτων σε παραποτάμιες και παρόχθιες περιοχές καθώς και σε παρόδιες εκτάσεις.
Άρθρο 6
Κυρώσεις
1.Ποινικές Κυρώσεις
Στους παραβάτες των διατάξεων της παρούσας απόφασης επιβάλλονται οι ποινικές κυρώσεις του άρθρου 35 του ν. 2147/1952.
2.Διοικητικές Κυρώσεις
Οι παραβάτες των διατάξεων των περ. α' και β' της παρ. 2 του άρθρου 3, τιμωρούνται με πρόστιμο από χίλια (1.000) έως δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ. Οι δαπάνες υλοποίησης των μέτρων βαρύνουν αποκλειστικά τον ιδιοκτήτη ή κάτοχο αυτών και εισπράττονται με τη διαδικασία περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων.
3.Οι παραβάτες των διατάξεων της περ. γ' της παρ. 2 του άρθρου 3, τιμωρούνται με πρόστιμο από χίλια (1.000) έως δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ. Το προσβεβλημένο πολλαπλασιαστικό υλικό κατάσχεται και καταστρέφεται από την αρμόδια κατά περίπτωση αρχή των υποπερ. αα' και ββ' της περ. α' του άρθρου 4.
Οι δαπάνες υλοποίησης των μέτρων βαρύνουν αποκλειστικά τον ιδιοκτήτη ή κάτοχο του κατασχεθέντος πολλαπλασιαστικού υλικού και εισπράττονται με τη διαδικασία περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων.
4.Οι παραβάτες των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 3, τιμωρούνται με πρόστιμο από χίλια (1.000) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Τα υπολείμματα της υλοτομίας των προσβεβλημένων ή ύποπτων φυτών πλατάνου συλλέγονται και καταστρέφονται με μέριμνα και υπό την εποπτεία της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας. Οι δαπάνες υλοποίησης των μέτρων βαρύνουν αποκλειστικά τον ιδιοκτήτη ή κάτοχο αυτών και εισπράττονται με τη διαδικασία περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων.
5.Οι παραβάτες των διατάξεων των περ. α' και β' της παρ. 4 του άρθρου 3 τιμωρούνται με πρόστιμο από χίλια (1.000) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Τα εργαλεία και τα μηχανήματα κατάσχονται από την αρμόδια δασική υπηρεσία, απολυμαίνονται και λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για τον χώρο υλοτομίας, με μέριμνα της τελευταίας. Οι δαπάνες υλοποίησης των μέτρων βαρύνουν αποκλειστικά τον κύριο ή κάτοχο του χώρου υλοτομίας και εισπράττονται με τη διαδικασία περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων.
6.Οι παραβάτες των διατάξεων των παρ. 5 και 6 του άρθρου 3 τιμωρούνται με πρόστιμο από χίλια (1.000) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Τα κατά παράβαση των ως άνω διατάξεων διακινούμενα, κατά περίπτωση, φυτά, καυσόξυλα, ξυλεία ή σπόροι πλατάνου ως και τα παρανόμως υλοτομούμενα ασθενή φυτά κατάσχονται από την αρμόδια αρχή και καταστρέφονται με μέριμνα της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας σύμφωνα με το άρθρο 3.
7.Στην περίπτωση αναδόχων δημοσίων ή και ιδιωτικών έργων ή φορέων τα πρόστιμα των παρ. 2 έως και 6 κυμαίνονται από δύο χιλιάδες (2.000) έως τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ αντιστοίχως και επιπλέον επιβάλλεται η ανάκληση των αντίστοιχων θεσμικά εκδοθεισών διοικητικών πράξεων εκτέλεσης των έργων.
8.Σε περίπτωση υποτροπής για τις παραβάσεις των παρ. 2 έως και 7, τα όρια των προστίμων διπλασιάζονται.
9.Γ ια την επιμέτρηση του ύψους των προστίμων του παρόντος άρθρου λαμβάνεται υπόψη η επικινδυνότητα της παράβασης για το περιβάλλον, την ασφάλεια και τη δημόσια υγεία, η έκταση της επέμβασης, ο αριθμός, το ύψος και η στηθιαία διάμετρος των δέντρων που έχουν προσβληθεί ή δύναται να προσβληθούν και το κόστος αποκατάστασης της περιοχής επέμβασης, η διάρκεια της, η εξακρίβωση της ύπαρξης δόλου του υπαιτίου καθώς και η περίπτωση υποτροπής.
10.Όποιος αρνείται ή παρακωλύει καθ' οιονδήποτε τρόπο τη διενέργεια των ελέγχων από τα εξουσιοδοτημένα ελεγκτικά όργανα ή αρνείται την παροχή στοιχείων και πληροφοριών ή παρέχει ψευδή στοιχεία και πληροφορίες ή αποκρύπτει στοιχεία και πληροφορίες τιμωρείται με πρόστιμο από χίλια (1.000) έως πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ.
11.Οι αρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες από τις οποίες διαπιστώθηκε, με σύνταξη σχετικής αιτιολογημένης έκθεσης, η παράβαση, υποχρεούνται να καλούν σε ακρόαση τον υπαίτιο κατά τα ειδικότερα προβλεπόμενα του άρθρου 6 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, ν. 2690/1999 (Α' 45).
12.Τα διοικητικά πρόστιμα του παρόντος άρθρου επιβάλλονται με απόφαση του οικείου Προϊστάμενου της Διεύθυνσης Δασών μετά Δασαρχείου ή του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών για τις Διευθύνσεις Δασών άνευ Δασαρχείων, κατόπιν εισήγησης της αρμόδιας Δασικής Υπηρεσίας, βεβαιώνονται ως δημόσια έσοδα και κατατίθενται στο Πράσινο Ταμείο με την ένδειξη «Ειδικός Φορέας Δασών».
Άρθρο 7
Κάλυψη δαπανών
Γ ια την κάλυψη των δαπανών υλοποίησης των τοπικών σχεδίων δράσης καθώς και των έκτακτων μέτρων αντιμετώπισης του επιβλαβούς οργανισμού, οι ανωτέρω υπηρεσίες και φορείς που εμπλέκονται στην υλοποίηση των μέτρων που προβλέπονται στο τοπικό σχέδιο δράσης, εγγράφουν στους οικείους ετήσιους προϋπολογισμούς τους τις πάσης φύσεως δαπάνες των απαιτούμενων έργων και εργασιών στους χώρους ευθύνης τους. Επιπλέον, χρησιμοποιούνται ως έκτακτες πηγές χρηματοδότησης τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ), το Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα του Τομέα Δασών του Ειδικού Φορέα Δασών του Πράσινου Ταμείου, καθώς και οποιαδήποτε άλλη διαθέσιμη πηγή.
Άρθρο 8
Καταργούμενες διατάξεις
Από τη δημοσίευση της παρούσας καταργείται η υπ' αρ. 119999/22-09-2004 κοινή απόφαση των Υφυπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Μέτρα επείγοντος χαρακτήρα για τον περιορισμό και την εξάλειψη του επιβλαβούς οργανισμού Ceratocystis fimbriata f. sp. platani Walter που προκαλεί την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου» (Β' 1454).
Άρθρο 9
Έναρξη ισχύος
Η παρούσα απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 25 Απριλίου 2023
Κοινή Υπουργική Απόφαση 4757/123205/2023 - ΦΕΚ 2842/Β/27-4-2023
Μέτρα για τον περιορισμό και την εξάλειψη του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Ceratocystis platani που προκαλεί την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου (Platanus spp.).