Νόμος 1500/1984 - ΦΕΚ 191/Α/28-11-1984

Ποινικός κολασμός των βασανιστηρίων

Άρθρο 1
Στο Κεφάλαιο Α του ειδικού μέρους του Ποινικού Κώδικα με τίτλο «προσβολές του πολιτεύματος προστίθεται άρθρο με αριθμό 137Α το οποίο έχει ως εξής :
Άρθρο 137Α.
Βασανιστήρια και άλλες προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας
 «1.Υπάλληλος ή στρατιωτικός στα καθήκοντα του οποίου ανάγεται η δίωξη ή η ανάκριση ή η εξέταση αξιόποινων πράξεων ή πειθαρχικών παραπτωμάτων ή η εκτέλεση ποινών ή η φύλαξη ή η επιμέλεια κρατουμένων, τιμωρείται με κάθειρξη, εάν υποβάλλει σε βασανιστήρια κατά την εκτέλεση αυτών των καθηκόντων πρόσωπα που βρίσκεται στην εξουσία του με σκοπό α)να αποσπάσει από αυτό ή από τρίτο πρόσωπο ομολογία, κατάθεση, πληροφορία ή δήλωση ιδίως αποκήρυξης ή αποδοχής πολιτικής ή άλλης ιδεολογίας, β)να το τιμωρήσει, γ)να εκφοβίσει αυτό ή τρίτα πρόσωπα.
Με την ίδια ποινή τιμωρείται υπάλληλος ή στρατιωτικός, που με εντολή των προϊσταμένων του ή αυτοβούλως σφετερίζεται τέτοια καθήκοντα και τελεί της πράξεις του προηγούμενου εδαφίου.
2.Βασανιστήρια συνιστούν, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, κάθε μεθοδευμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης επικίνδυνης δια την υγεία ή ψυχικού πόνου ικανού να επιφέρει σοβαρή ψυχική βλάβη, καθώς και κάθε παράνομη χρησιμοποίηση χημικών ναρκωτικών ή άλλων φυσικών ή τεχνικών μέσων με σκοπό να κάμψουν τη βούληση του θύματος.
3.Σωματική κάκωση, βλάβη της υγείας, άσκηση παράνομης σωματικής ή ψυχολογικής βίας και κάθε άλλη σοβαρή προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, που τελείται από τα πρόσωπα, υπό τις περιστάσεις και για τους σκοπούς που προβλέπει η παρ. 1, εφόσον δεν υπάγεται στην έννοια της παρ. 2, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστο 3 ετών, αν δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη. Ως προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας θεωρούνται ιδίως α)η χρησιμοποίηση ανιχνευτή αλήθειας, β)η παρατεταμένη απομόνωση, γ)η σοβαρή προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας.
4.Δεν υπάγονται στην έννοια του άρθρου αυτού πράξεις ή συνέπειες συμφυείς προς τη νόμιμη εκτέλεση ποινής ή άλλου νόμιμου περιορισμού της ελευθερίας ή προς άλλο νόμιμο μέτρο δικονομικού καταναγκασμού».

Άρθρο 2
Στο Κεφάλαιο Α του ειδικού μέρους του Ποινικού Κώδικα με τίτλο «προσβολές του πολιτεύματος προστίθεται άρθρο με αριθμό 137Β το οποίο έχει ως εξής :
Άρθρο 137Β.
Διακεκριμένες περιπτώσεις
«1.Οι πράξεις της πρώτης παραγράφου του προηγούμενου άρθρου τιμωρούνται με κάθειρξη τουλάχιστο 10 ετών:
α)αν χρησιμοποιούνται μέσα ή τρόπο συστηματικού βασανισμού, ιδίως κτυπήματα στα πέλματα του θύματος (φάλαγγα) ή ηλεκτροσόκ ή εικονική εκτέλεση ή παραισθησιογόνες ουσίες,
β)αν έχουν ως αποτέλεσμα τη βαρειά σωματική βλάβη του θύματος,
γ)αν ο δράστης τελεί τις πράξεις κατά συνήθεια ή κρίνεται από τις περιστάσεις τέλεσης ως                      ιδιαιτέρωςεπικίνδυνος,
δ)αν ο υπαίτιος ως προϊστάμενος έδωσε την εντολή τέλεσης της πράξης.
2.Τιμωρούνται με κάθειρξη μέχρι 10 έτη οι πράξεις της παρ. 3 του προηγούμενου άρθρου, όταν συντρέχουν οι περιπτώσεις β, γ και δ της προηγούμενης παραγράφου.
3.Αν οι πράξεις του προηγούμενου άρθρου επέφεραν το θάνατο του θύματος επιβάλλεται ισόβια κάθειρξη».

Άρθρο 3
Στο Κεφάλαιο Α του ειδικού μέρους του Ποινικού Κώδικα με τίτλο «προσβολές του πολιτεύματος προστίθεται άρθρο με αριθμό 137Γ το οποίο έχει ως εξής :
Άρθρο 137Γ.
Παρεπόμενες ποινές
 «1.Καταδίκη για πράξεις των άρθρ. 137Α και 137Β συνεπάγεται αυτοδίκαιη αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων, διαρκή σε περίπτωση καταδίκης σε ισόβια κάθειρξης και πενταετή τουλάχιστο σε περίπτωση φυλάκισης, εφόσον άλλη διάταξη δεν προβλέπει βαρύτερη αποστέρηση. Επίσης συνεπάγεται ανικανότητα απόκτησης των ιδιοτήτων που προβλέπονται στην περίπτ. 1 του άρθρ. 63, διαρκή σε περίπτωση καταδίκης σε κάθειρξη και δεκαετή σε περίπτωση καταδίκης σε φυλάκιση».

Άρθρο 3
Στο Κεφάλαιο Α του ειδικού μέρους του Ποινικού Κώδικα με τίτλο «προσβολές του πολιτεύματος προστίθεται άρθρο με αριθμό 137Δ το οποίο έχει ως εξής :
Άρθρο 137Δ.
Γενικές διατάξεις
 «1.Κατάσταση ανάγκης ουδέποτε αποκλείει τον άδικο χαρακτήρα των πράξεων των άρθρων 137Α και 137Β.
2.Προσταγή προϊσταμένου, που αφορά τις πράξεις των άρθρ. 137Α και 137Β, ουδέποτε αποκλείει τον άδικο χαρακτήρα τους.
3.Σε περίπτωση που οι πράξεις των άρθρ. 137Α και 137Β, τελούνται υπό καθεστώς σφετερισμού της λαϊκής κυριαρχίας, η προθεσμία της παραγραφής αρχίζει μόλις αποκατασταθεί η νόμιμη εξουσία.
4.Ο παθών των πράξεων των άρθρ. 137Α και 137Β, δικαιούται να απαιτήσει από το δράστη και από το δημόσιο, οι οποίοι ευθύνονται εις ολόκληρον, αποζημίωση για τις ζημιές που υπέστη και χρηματική ικανοποίηση για ψυχική οδύνη ή ηθική βλάβη».

Άρθρο 5.
Στο τέλος της περίπτωσης α του άρθρου 239 του Ποινικού Κώδικα προστίθεται φράση: «εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα κατά τα άρθρ. 137Α και 137Β».


Άρθρο 6.
Η ισχύς αυτού του νόμου αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 21 Νοεμβρίου 1984