Κανονισμός Ιεράς Συνόδου Εκκλησίας της Ελλάδος 1480/1148/2019 - ΦΕΚ 2594/Β/28-6-2019

Έγκριση του Κανονισμού εκμισθώσεως, μισθώσεως, παραχωρήσεως, εκποιήσεως, αγοράς, ανταλλαγής και αντιπαροχής εκκλησιαστικών ακινήτων, της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου.

Κανονισμός Ιεράς Συνόδου Εκκλησίας της Ελλάδος Αριθμ. 1480/1148/2019

ΦΕΚ 2594/Β/28-6-2019

Έγκριση του Κανονισμού εκμισθώσεως, μισθώσεως, παραχωρήσεως, εκποιήσεως, αγοράς, ανταλλαγής και αντιπαροχής εκκλησιαστικών ακινήτων, της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου.

Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Λαβούσα υπόψη:

1. Το άρθρο 46 παρ. 2 του ν. 590/1977 «Περί του καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος» (Α΄ 146), και το άρθρο 68 παρ. 1, υποπαρ. 6 του ν. 4235/2014.

2. Τις υποχρεώσεις της ποιμαινούσης Εκκλησίας προς το χριστεπώνυμο πλήρωμα, οι οποίες απορρέουν από τις Ευαγγελικές επιταγές, τους Ιερούς Κανόνες και τους νόμους του Κράτους.

3. Τις υφιστάμενες κοινωνικές, ποιμαντικές και πνευματικές ανάγκες της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου.

4. Την αριθμ. 150/19.3.2019 Πρόταση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ξάνθης και Περιθεωρίου Παντελεήμονος.

5. Την αριθμ. 16/15.5.2019 Γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και

6. Την από 23.5.2019 απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, αποφασίζει:

ψηφίζει τον Κανονισμό εκμισθώσεως, μισθώσεως, παραχωρήσεως, εκποιήσεως, αγοράς, ανταλλαγής και αντιπαροχής, των εκκλησιαστικών ακινήτων της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου, έχοντα ούτως:

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ

«περί εκμισθώσεως, μισθώσεως, παραχωρήσεως, εκποιήσεως, αγοράς, ανταλλαγής και αντιπαροχής των εκκλησιαστικών ακινήτων της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου»

Άρθρο 1

Αντικείμενο Κανονισμού

1. Ο παρών Κανονισμός ρυθμίζει τη διαδικασία, που θα τηρείται για την κατάρτιση συμβάσεων οικονομικής διαχείρισης των εκκλησιαστικών ακινήτων.

2. Ειδικότερα, διέπει τη διαδικασία, η οποία πρέπει να τηρείται από τα εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου της Ιεράς Μητρόπολης Ξάνθης και Περιθεωρίου. Η διαδικασία αφορά στις συμβάσεις εκμίσθωσης, χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), παραχώρησης της χρήσης, εκποίησης, αγοράς, ανταλλαγής και εκποίησης επί αντιπαροχή ακινήτων, των οποίων η ιδιοκτησία ή η επικαρπία ανήκει σ΄ αυτά ή η διαχείριση και η διοίκηση έχει ανατεθεί σ΄ αυτά με διάταξη νόμου ή δυνάμει οποιασδήποτε μορφής σύμβασης διαχείρισής τους.

3. Ως εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), κατά τα ανωτέρω ορίζονται τα αναφερόμενα στο άρθρο 1 παρ. 4 του ν. 590/1977, όπως ισχύει κάθε φορά. Ως εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) ορίζονται τα Ησυχαστήρια, τα Εκκλησιαστικά Ιδρύματα, τα Ιερά Προσκυνήματα και τα Εκκλησιαστικά Μουσεία.

4. Ως διοικούν όργανο για τις ανάγκες του παρόντος Κανονισμού νοείται το Μητροπολιτικό Συμβούλιο για την Ιερά Μητρόπολη, το Ηγουμενοσυμβούλιο για την Ιερά Μονή, το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο για την Ενορία και το εκάστοτε Διοικητικό Συμβούλιο για τα λοιπά εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα.

Κεφάλαιον Α΄

Περιουσία του νομικού προσώπου της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου

Άρθρο 2

Τρόποι αξιοποιήσεως της ακινήτου περιουσίας

1. Η Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου επιτελεί σημαντικό κοινωνικό έργο (Τραπέζι Αγάπης, Κοινωνικό Παντοπωλείο, Κοινωνικό Ιατρείο και Φαρμακείο, Παιδικές Κατασκηνώσεις, Μονάδα Φροντίδος Ηλικιωμένων, Μαθητικό Οικοτροφείο Εκκλησιαστικού Γυμνασίου-Λυκείου Ξάνθης, Ταμείο Υποτροφιών κ.λπ.), οπότε χρειάζεται πόρους. Προς τούτο είναι ιδιαίτερη ανάγκη να αξιοποιεί την ακίνητη περιουσία της, όσο δυνατόν καλύτερα και περισσότερο προσοδοφόρα.

Τούτο είναι δυνατό να γίνεται διά τριών τρόπων:

α. Δι’ εκμισθώσεως με δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό.

β. Δι’ αντιπαροχής.

γ. Δι’ εκποιήσεως.

δ. Διά συστάσεως δικαιώματος επιφανείας.

2. Η ανάγκη και ο τρόπος αξιοποιήσεως εκάστου περιουσιακού στοιχείου της Ιεράς Μητροπόλεως αποφασίζεται εκάστοτε από το Μητροπολιτικό Συμβούλιο αυτής, μετά από σχετική αιτιολογημένη εισήγηση του Σεβασμιωτάτου Προέδρου.

3. Κατά πάσης αποφάσεως του Μητροπολιτικού Συμβουλίου επιτρέπεται εντός μηνός από της νομίμου κοινοποιήσεώς της, προσφυγή μόνο διά λόγους νομιμότητος, ενώπιον της επί των Κανονικών ζητημάτων μονίμου Συνοδικής Επιτροπής της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.

4. Τα σχετικά έσοδα εισπράττονται από τον ταμία της Ιεράς Μητροπόλεως και καταχωρίζονται στο βιβλίο ταμείου αυτής.

5. Η καταβολή μισθώματος ή του τιμήματος εκποιήσεως ακινήτου στο ταμείο της Ιεράς Μητροπόλεως αποδεικνύεται μόνο με το σχετικό γραμμάτιο εισπράξεως της Ιεράς Μητροπόλεως.

Άρθρο 3

Τρόποι αξιοποιήσεως της κινητής περιουσίας της Ιεράς Μητροπόλεως

1. Η κινητή και άυλη περιουσία της Μητροπόλεως συνίσταται στα εξής:

α. Χρήματα.

β. Μετοχές, αξιόγραφα, λοιποί ή ονομαστικοί ή ανώνυμοι τίτλοι και άυλες αξίες.

γ. Τιμαλφή αφιερώματα.

δ. Κινητά αντικείμενα (Τιμαλφή αφιερώματα, πίνακες ζωγραφικής, έπιπλα κ.λπ.).

2. Η διαφύλαξις των ως άνω κινητών αξιών πραγματοποιείται διά συστάσεως παρακαταθήκης σε τραπεζικούς λογαριασμούς (τα χρήματα) ή σε τραπεζικές θυρίδες (τα τιμαλφή), οι οποίοι ανοίγονται μόνον επ΄ ονόματι του νομικού προσώπου της Ιεράς Μητροπόλεως.

3. Ο τρόπος αξιοποιήσεως αυτών αποφασίζεται εκάστοτε από το Μητροπολιτικό Συμβούλιο, μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του Σεβασμιωτάτου Προέδρου.

Κεφάλαιον Β΄

ΕΚΠΟΙΗΣΕΙΣ

Άρθρο 4

Τρόπος εκποιήσεων

1. Η εκποίηση των ακινήτων των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων διενεργείται κατά κανόνα με δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό, του οποίου οι όροι καθορίζονται με απόφαση του διοικούντος το νομικό πρόσωπο οργάνου και αναφέρονται στην διακήρυξη. Ειδικώς, διά τα εκκλησιαστικά ακίνητα του άρθρου 47 παρ. 1 του ν. 590/1977 απαιτείται άδεια της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου.

2. Κατ΄ εξαίρεση, επιτρέπεται η άνευ διαγωνισμού εκποίηση ακινήτων προς το Ελληνικό Δημόσιο, Ο.Τ.Α., Ν.Π.Δ.Δ., Δημόσιες Επιχειρήσεις και άλλα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, τα οποία εκπληρώνουν σκοπούς κοινής ωφελείας, όπως νοούνται κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 2 παρ. 2 του παρόντος Κανονισμού.

Επιπλέον, είναι επιτρεπτή η άνευ διαγωνισμού εκποίηση, όταν δεν είναι δυνατόν ή συμφέρον να γίνει διαγωνισμός, όπως π.χ. επί συνιδιοκτήτων οικοπέδων ή συνιδιοκτήτων παλαιών οικημάτων. Οι απευθείας εκποιήσεις γίνονται κατόπιν απόφασης του διοικούντος οργάνου με την οποία καθορίζονται οι όροι της πώλησης και ο τρόπος καταβολής του τιμήματος. Σε καμία περίπτωση το ζητούμενο τίμημα δεν δύναται να υπολείπεται της προσδιοριζόμενης αγοραίας αξίας.

3. Κατ΄ εξαίρεση, εφ΄ όσον επί εκκλησιαστικών ακινήτων δημιουργήθηκαν νομικές και πραγματικές καταστάσεις, που παρακωλύουν την άσκηση νομής και κατοχής και εν γένει την ελεύθερη διαχείρισή τους κατά την κρίση του διοικούντος το εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο οργάνου, επιτρέπεται, εφ΄ όσον κριθεί σύμφορη από το διοικούν όργανο, η προς συμβιβασμό και διακανονισμό της υπόθεσης απευθείας εκποίηση ακινήτου στις εκάστοτε τρέχουσες τιμές προς ιδιώτες, τηρούμενης της διαδικασίας επίκαιρης εκτίμησης της αγοραίας αξίας του πριν από την εκποίηση, εφ΄ όσον όμως ο αγοραστής διατηρεί επί τριάντα (30) έτη αδιατάρακτη νομή και κατοχή του ακινήτου, ο ίδιος ή οι δικαιοπάροχοί του στη νομή του ακινήτου. Η τιμή της εκποίησης είναι δυνατόν ύστερα από απόφαση του διοικούντος οργάνου να μειώνεται έναντι της εκτιμηθείσας τιμής κατά ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) ανά έτος άσκησης νομής από τον αγοραστή ή των δικαιοπαρόχων του για το πέραν της εικοσαετίας διάστημα παραμονής του στο ακίνητο και πάντως έως ποσοστού μείωσης τριάντα τοις εκατό (30%) κατ΄ ανώτατο όριο.

4. Για περιπτώσεις ακινήτων εκκλησιαστικών νομικών προσώπων που βρίσκονται στην αλλοδαπή, εφαρμόζονται όσες διατάξεις περί εκποιήσεων των στην ημεδαπή κειμένων ακινήτων είναι δυνατόν να τύχουν εφαρμογής συμβατώς κατά περίπτωση, λαμβανομένων υπόψη των εγχώριων πραγματικών και νομικών συνθηκών, δυνάμει αιτιολογημένης απόφασης του διοικούντος οργάνου. Με αυτή την απόφαση προσδιορίζονται ανά συγκεκριμένο ακίνητο οι όροι της εκποίησης και τα όργανα ή τα πρόσωπα ενώπιον των οποίων θα διενεργηθεί η εκποίηση.

5. Ειδικές διατάξεις νόμων που προβλέπουν την άνευ διαγωνισμού εκποίηση εκκλησιαστικών ακινήτων εξακολουθούν να ισχύουν.

6. Στην έννοια της εκποίησης περιλαμβάνεται και η παραχώρηση κυριότητας ακινήτου με το σύστημα της αντιπαροχής, η οποία διενεργείται με δημόσιο διαγωνισμό, καθώς επίσης και η παραχώρηση σε τρίτο, για ορισμένο χρονικό διάστημα, «δικαιώματος επιφανείας» επί εκκλησιαστικού ακινήτου, κατ΄ άρθρο 47 παρ. 3 του ν. 590/1977, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 68 παρ. 1 υποπαρ. 5 του ν. 4235/2014.

7. Πριν από κάθε εκποίηση συντάσσεται από την αρμόδια Οικονομική Υπηρεσία του εκκλησιαστικού νομικού προσώπου ή από επιλεγμένο ανεξάρτητο εκτιμητή (φυσικού ή νομικού προσώπου), που ασκεί με άδεια και κατ΄ επάγγελμα το έργο τούτο, Έκθεση Καταμέτρησης καθώς και Εκτίμησης της αγοραίας αξίας του προς εκποίηση εκκλησιαστικού ακινήτου. Στην Έκθεση αναφέρονται ο Ο.Τ.Α., ο οικισμός, η θέση, η τυχόν επωνυμία, η ακριβής διεύθυνση και η υπάρχουσα χρήση του ακινήτου.

Ειδικότερα, επί μη οικοδομημένων οικοπέδων, γηπέδων ή εκτάσεων συντάσσεται πλήρες τοπογραφικό διάγραμμα, με πρόσθετες πληροφορίες οδοιπορικού πρόσβασης, τοπογραφικής διαμόρφωσης του ακινήτου και της περιοχής στην οποία βρίσκεται, τυχόν καλλιέργειας ή άρδευσης. Για οικοδομημένα γήπεδα ή αστικά ακίνητα πέραν του τοπογραφικού, πρέπει να υφίστανται και σχέδια κατόψεων όλων των ορόφων, τα οποία εμφανίζουν την συνολική οικοδομημένη επιφάνεια και τον όγκο των κτισμάτων. Σε καμία περίπτωση το ζητούμενο τίμημα δεν μπορεί να υπολείπεται της προσδιοριζόμενης αγοραίας αξίας του ακινήτου, όπως προκύπτει από την ανωτέρω έκθεση.

8. Επιτρέπεται η, λόγω δωρεάς, παραχώρηση άνευ ανταλλάγματος εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου από εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο σε άλλο εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

Ακίνητος και κινητή περιουσία των Ιερών Μονών

Άρθρο 5

Τρόποι αξιοποιήσεως της ακίνητης περιουσίας των Ιερών Μονών

1. Τον χρόνο και τον τρόπο αξιοποιήσεως, εκμισθώσεως και εκποιήσεως των ακινήτων των Ιερών Μονών αποφασίζει εκάστοτε το οικείο Ηγουμενοσυμβούλιο, σύμφωνα δε και με όσα ορίζονται στον Εσωτερικό Κανονισμό της Μονής.

2. Οι αποφάσεις του Ηγουμενοσυμβουλίου διά να έχουν ισχύ, δέον να έχουν την έγκριση του Μητροπολίτου.

3. Το Ηγουμενοσυμβούλιο συντάσσει κατ΄ έτος τον προϋπολογισμό και απολογισμό της Μονής, οι οποίοι απαραιτήτως υποβάλλονται κατ΄ έτος προς έγκριση στον Μητροπολίτη.

Άρθρο 6

Τρόποι αξιοποιήσεως της κινητής περιουσίας των Ιερών Μονών

1. Η κινητή και άυλη περιουσία των Ιερών Μονών συνίσταται στα εξής:

α. Χρήματα.

β. Μετοχές, αξιόγραφα, λοιποί ή ονομαστικοί ή ανώνυμοι τίτλοι και άυλες αξίες.

γ. Τιμαλφή αφιερώματα.

δ. Κινητά αντικείμενα (Τιμαλφή αφιερώματα, πίνακες ζωγραφικής, έπιπλα κ.λπ.).

2. Η διαφύλαξη των ως άνω κινητών αξιών πραγματοποιείται διά συστάσεως παρακαταθήκης σε τραπεζικούς λογαριασμούς (τα χρήματα) ή σε τραπεζικές θυρίδες (τα τιμαλφή), οι οποίοι ανοίγονται μόνον επ΄ ονόματι του νομικού προσώπου της Ιεράς Μονής.

3. Ο τρόπος αξιοποιήσεως αυτών αποφασίζεται εκάστοτε από το Ηγουμενοσυμβούλιο, η απόφαση του οποίου απαραιτήτως πρέπει να εγκρίνεται από τον Μητροπολίτη.

Κεφάλαιον Δ΄

Ακίνητος και κινητή περιουσία των Ενοριών

Άρθρο 7

Τρόποι αξιοποιήσεως της ακίνητης περιουσίας των Ενοριών

1. Τον χρόνο και τον τρόπο αξιοποιήσεως, εκμισθώσεως και εκποιήσεως των ακινήτων των Ενοριών αποφασίζει εκάστοτε το οικείο Εκκλησιαστικό Συμβούλιο.

2. Οι αποφάσεις του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου διά να έχουν ισχύ, δέον να έχουν την έγκριση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου.

3. Το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο συντάσσει κατ΄ έτος τον προϋπολογισμό και απολογισμό της Ενορίας, τα οποία απαραιτήτως υποβάλλονται κατ΄ έτος προς έγκριση στο Μητροπολιτικό Συμβούλιο.

Άρθρο 8

Τρόποι αξιοποιήσεως της κινητής περιουσίας των Ενοριακών Ιερών Ναών

1. Η κινητή και άυλη περιουσία των Ενοριών συνίσταται στα εξής:

α. Χρήματα.

β. Μετοχές, αξιόγραφα, λοιποί ή ονομαστικοί ή ανώνυμοι τίτλοι και άυλες αξίες.

γ. Τιμαλφή αφιερώματα.

δ. Κινητά αντικείμενα (Τιμαλφή αφιερώματα, πίνακες ζωγραφικής, έπιπλα κ.λπ.).

3. Ο χρόνος και ο τρόπος αξιοποιήσεως αυτών αποφασίζεται εκάστοτε από το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, η απόφαση του οποίου απαραιτήτως πρέπει να εγκρίνεται από το Μητροπολιτικό Συμβούλιο.

Κεφάλαιον Ε΄

Ακίνητος και κινητή περιουσία των Εκκλησιαστικών Ιδρυμάτων, Ιερών Προσκυνημάτων και Εκκλησιαστικών Μουσείων

Άρθρο 9

Τρόποι αξιοποιήσεως της ακίνητης περιουσίας αυτών

1. Τον χρόνο και τον τρόπο αξιοποιήσεως, εκμισθώσεως και εκποιήσεως των ακινήτων των Εκκλησιαστικών Ιδρυμάτων, Ιερών Προσκυνημάτων και Εκκλησιαστικών Μουσείων αποφασίζει εκάστοτε το οικείο Διοικητικό Συμβούλιο, σύμφωνα και με τον Κανονισμό διοικήσεως και διαχειρίσεων αυτών.

2. Οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου διά να έχουν ισχύ, δέον να έχουν την έγκριση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου.

Άρθρο 10

Τρόποι αξιοποιήσεως της κινητής περιουσίας αυτών

1. Η κινητή και άυλη περιουσία των Εκκλησιαστικών Ιδρυμάτων, των Ιερών Προσκυνημάτων και Εκκλησιαστικών Μουσείων συνίσταται στα εξής:

α. Χρήματα.

β. Μετοχές, αξιόγραφα, λοιποί ή ονομαστικοί ή ανώνυμοι τίτλοι και άυλες αξίες.

γ. Τιμαλφή αφιερώματα.

δ. Κινητά αντικείμενα (Τιμαλφή αφιερώματα, πίνακες ζωγραφικής, έπιπλα κ.λπ.).

3. Ο χρόνος και ο τρόπος αξιοποιήσεως αυτών αποφασίζεται εκάστοτε από το Διοικητικό Συμβούλιο αυτών, η απόφαση του οποίου απαραιτήτως πρέπει να εγκρίνεται από το Μητροπολιτικό Συμβούλιο.

Άρθρο 11

Τροποποίηση του Κανονισμού

Ο παρών Κανονισμός δύναται να συμπληρωθεί ή τροποποιηθεί κατόπιν ομοφώνου αποφάσεως του Μητροπολιτικού Συμβουλίου και εγκρίσεως της ΔΙΣ, δημοσιευομένης διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως.

Άρθρο 12

Ισχύς Κανονισμού

1. Προγενέστερες γενικές ή ειδικές διατάξεις νόμων ή διαταγμάτων, αποφάσεων ή Κανονισμών ρυθμίζουσες τα ανωτέρω θέματα διοικήσεως ελέγχου, διαφυλάξεως, διαχειρίσεως της εκκλησιαστικής περιουσίας δεν ισχύουν ειδικώς διά την Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου και τα εποπτευόμενα νομικά της πρόσωπα, τα οποία εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κανονισμού από της ενάρξεως ισχύος του παρόντος.

2. Η ισχύς του παρόντος Κανονισμού άρχεται από της δημοσιεύσεως αυτού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και στο περιοδικό «ΕΚΚΛΗΣΙΑ».

Άρθρο 13

Κάλυψη δαπάνης

Εκ των διατάξεων του παρόντος Κανονισμού δεν προκαλείται δαπάνη επί των προϋπολογισμών είτε της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου είτε των Ενοριών, Μονών, Εκκλησιαστικών Ιδρυμάτων, Ιερών Προσκυνημάτων και Εκκλησιαστικών Μουσείων αυτής.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και στο περιοδικό «ΕΚΚΛΗΣΙΑ».

Αθήνα, 23 Μαΐου 2019

Ο Πρόεδρος

† Ο Αθηνών ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ

Κατεβάσετε το αρχείο με το πρωτότυπο κείμενο, όπως είναι δημοσιευμένο στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (Φ.Ε.Κ.) του Εθνικού Τυπογραφείου.