Κοινή Υπουργική Απόφαση 18137/Ζ1/2023 - ΦΕΚ 1079/Β/28-2-2023
Καθορισμός των προϋποθέσεων και της διαδικασίας οργάνωσης Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών με μεθόδους εξ αποστάσεως Εκπαίδευσης στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.).
Κοινή Υπουργική Απόφαση Αριθμ. 18137/Ζ1/2023
ΦΕΚ 1079/Β/28-2-2023
Καθορισμός των προϋποθέσεων και της διαδικασίας οργάνωσης Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών με μεθόδους εξ αποστάσεως Εκπαίδευσης στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.).
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ - ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
1.Τις διατάξεις:
α) Της περ. γ) της παρ. 3 και της παρ. 1 του άρθρου 3, των περ. β) και γ) της παρ. 4 του άρθρου 65, των άρθρων 67 και 68, της περ. θ) της παρ. 4 του άρθρου 79, της παρ. 1 του άρθρου 88, των άρθρων 210 και 221 και της παρ. 1 του άρθρου 418 του ν. 4957/2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των Α.Ε.Ι. με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις» (Α' 141), β) του ν. 4270/2014 «Αρχές Δημοσιονομικής Διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ ΕΕ) - δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (Α' 143), γ) του ν. 4727/2020 «Ψηφιακή Διακυβέρνηση (Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 και της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024) Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (Ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972) και άλλες διατάξεις» (Α' 184),
δ) του ν. 4624/2019 «Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/680 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 και άλλες διατάξεις» (Α' 137),
ε) του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α'98), σε συνδυασμό με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α' 133),
στ) του π.δ. 18/2018 «Οργανισμός Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων» (Α' 31), ζ) του π.δ. 40/2020 «Οργανισμός Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης» (Α' 85), η) του π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους. Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α' 119), θ) του π.δ. 84/2019 «Σύσταση και κατάργηση Γενικών Γραμματειών και Ειδικών Γραμματειών/Ενιαίων Διοικητικών Τομέων Υπουργείων» (Α' 123), ι) του π.δ. 83/2019 «Διορισμός της Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α'121) και του π.δ. 2/2021 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 2),
ια) του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων-ΓΚΠΔ/General Data Protection Regulation-GDPR), ιβ) της υπό στοιχεία 169/Υ1/8-1-2021 κοινής απόφασης του Πρωθυπουργού και της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, Ευάγγελο Συρίγο» (Β' 33),
ιγ) της υπό στοιχεία Υ6/9.7.2019 απόφασης του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υπουργό Επικρατείας» (Β' 2902).
2) Το γεγονός ότι από την έκδοση της παρούσας σύμφωνα με την υπό στοιχεία Φ.1/Γ/132/18130/Β1/ 16-2-2023 εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, πλην όμως είναι δυνατόν να προκληθεί ενδεχόμενη δαπάνη σε βάρος του Προϋπολογισμού κάθε Α.Ε.Ι, το ύψος της οποίας δεν δύναται να εκτιμηθεί στην παρούσα φάση, καθώς εξαρτάται από τα πραγματικά περιστατικά υλοποίησης, αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Πεδίο εφαρμογής - Ορισμοί
1.Η παρούσα απόφαση έχει ως αντικείμενο τον καθορισμό των προϋποθέσεων και της διαδικασίας ίδρυσης και οργάνωσης Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών με μεθόδους εξ αποστάσεως Εκπαίδευσης από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) της ημεδαπής.
2.Για την εφαρμογή της παρούσας, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
α. «Εξ αποστάσεως Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών» είναι το πρόγραμμα δεύτερου κύκλου σπουδών, το οποίο μπορεί να διεξάγεται και να ολοκληρώνεται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει με τη χρήση μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με τη χρήση των Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.): eLearning. Η Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση με τη χρήση των Τ.Π.Ε: eLearning, διακρίνεται σε σύγχρονη και ασύγχρονη.
β. «Σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση»: είναι η εκπαιδευτική μέθοδος μέσω τεχνολογικής διαμεσολάβησης (περιβάλλον τηλεδιάσκεψης) όπου διδάσκων και διδασκόμενοι αλληλεπιδρούν σε διαφορετικό χώρο, αλλά στον ίδιο χρόνο με δυνατότητα αμφίδρομης επικοινωνίας και διαμοίρασης πολυτροπικού περιεχομένου (διαφάνειες, video κ.λπ.) σε πραγματικό χρόνο.
γ. «Ασύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση»: είναι η εκπαιδευτική μέθοδος μέσω ενός ολοκληρωμένου τεχνολογικού περιβάλλοντος (πλατφόρμα) ασύγχρονης εκπαίδευσης, όπου διδάσκων και διδασκόμενοι αλληλεπιδρούν σε διαφορετικό χώρο και σε διαφορετικό χρόνο. Ειδικότερα πραγματοποιείται αλληλεπίδρασης μεταξύ: γα. διδάσκοντα - διδασκόμενου, γβ. διδασκόμενου - εκ-παιδευτικού υλικού, γγ. διδασκομένων.
δ. «Μεικτό σύστημα εκπαίδευσης blended Learning)»: είναι η εκπαιδευτική μέθοδος που αναπτύσσεσαι υπό παιδαγωγικές προϋποθέσεις μέσα από τον συνδυασμό της Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (σύγχρονης ή ασύγχρονης) με τη δια ζώσης εκπαιδευτική διαδικασία.
Άρθρο 2
Στρατηγική Εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
1.Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) καταρτίζουν και εφαρμόζουν στρατηγική για την εξ Αποστάσεως
Εκπαίδευση με την παιδαγωγική αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. (eLearning). Η στρατηγική Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης με την παιδαγωγική αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. (eLearning) του Α.Ε.Ι. ενσωματώνεται στη συνολική στρατηγική του και προσδιορίζει το παιδαγωγικό πλαίσιο αξιοποίησης των Τ.Π.Ε. τόσο σε περιβάλλοντα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (elearning) όσο και σε περιβάλλοντα Μεικτής Εκπαίδευσης (Blended Learning).
2.Κάθε Α.Ε.Ι. περιλαμβάνει στη στρατηγική του την αιτιολόγηση και τη σκοπιμότητα ως προς το παι- δα- γωγικό πλαίσιο τόσο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (elearning) όσο και της Μεικτής Εκπαίδευσης (Blended Learning) ως κατάλληλων στρατηγικών μάθησης για τα συγκεκριμένα προγράμματα σπουδών, στα οποία εφαρμόζεται και προσδιορίζει τις στρατηγικές καινοτομίας τόσο σε παιδαγωγικό όσο και σε τεχνολογικό επίπεδο, τη σύνδεση μεταξύ έρευνας και διδασκαλίας με έμφαση στην καινοτομία και την παραγωγή νέας γνώσης, τη συνεχή επικαιροποίηση του προγράμματος σπουδών με βάση τα νέα δεδομένα στα διάφορα γνωστικά αντικείμενα.
3.Το Κέντρο υποστήριξης διδασκαλίας και μάθησης του Α.Ε.Ι. του άρθρου 129 υποστηρίζει το Α.Ε.Ι. στη διαμόρφωση της στρατηγικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών για την ανάπτυξη μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών του Α.Ε.Ι..
Άρθρο 3
Προδιαγραφές υποδομών ψηφιακής τεχνολογίας
1.Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) για την οργάνωση Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, υπο- χρεούνται να έχουν αποδεδειγμένη ετοιμότητα για τη χρήση ολοκληρωμένου συστήματος τηλεκπαίδευσης, σύγχρονης και ασύγχρονης υποστήριξης των συμμετεχόντων. Ως αποδεδειγμένη ετοιμότητα χρήσης ολοκληρωμένου συστήματος τηλεκπαίδευσης νοείται η χρήση ιδιόκτητου ή μισθωμένου συστήματος στο πλαίσιο νέας ή σε εξέλιξη σύμβασης μίσθωσης χρήσης.
2.Το ολοκληρωμένο σύστημα τηλεκπαίδευσης είναι σχεδιασμένο κατάλληλα ώστε να υποστηρίζει την οργάνωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας τόσο με μεθόδους σύγχρονης όσο και με μεθόδους ασύγχρονης εκπαίδευσης, ενώ δύναται να αποτελείται από εφαρμογές που λειτουργούν σε ενιαίο ομογενοποιημένο περιβάλλον ή ως διακριτά τμήματα συμβατά μεταξύ τους.
3.Το ολοκληρωμένο σύστημα τηλεκπαίδευσης για τη σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα πρέπει να συγκεντρώνει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
α) τη χρήση των τεχνολογιών τηλεδιάσκεψης και εικονικής ηλεκτρονικής τάξης έτσι ώστε ο διδάσκων και οι φοιτητές που βρίσκονται σε διαφορετικούς χώρους, να λαμβάνουν άμεση ανατροφοδότηση στον ίδιο χρόνο. Ειδικότερα, το σύστημα θα πρέπει να υποστηρίζει:
αα) την οπτική και ηχητική επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο με τη χρήση κατάλληλου εξοπλισμού (υπολογιστές, κάμερες, μικρόφωνα, ηχεία, ακουστικά, δικτύωση υψηλών ταχυτήτων και λογισμικό τηλεδιάσκεψης) ώστε διδάσκων και διδασκόμενοι να δύνανται να έχουν φωνητική και οπτική επικοινωνία, ενώ βρίσκονται σε διαφορετικούς χώρους,
αβ) τη δυνατότητα διαμοίρασης εφαρμογών και κειμένων (application and document sharing),
αγ) τη δυνατότητα χρήσης ηλεκτρονικού πίνακα (electronic board).
β) τη δυνατότητα πρόσβασης σε χώρους συζήτησης (chat rooms) τόσο μεταξύ διδάσκοντος και διδασκόμενου όσο και μεταξύ διδασκομένων για τυχόν συνεργασία, ανταλλαγή απόψεων και εκπόνηση κοινών εργασιών.
4.Το ολοκληρωμένο σύστημα τηλεκπαίδευσης για την ασύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα πρέπει να υποστηρίζει Εφαρμογή Διαχείρισης της Εκπαίδευσης - Learning Management System (LMS), η οποία πρέπει να περιέχει: α) Εφαρμογή Διαχείρισης του Εκπαιδευτικού Περιεχομένου - Learning Content Management System (LCMS) και β) Εφαρμογή Ανάπτυξης και Συγγραφής μαθημάτων - Authoring Tool. Στην εφαρμογή αυτή δύναται να αναρτάται εκπαιδευτικό υλικό ανά μάθημα ή άλλη εκπαιδευτική δραστηριότητα, το οποίο δύναται να περιλαμβάνει σημειώσεις, παρουσιάσεις, ασκήσεις/ δραστηριότητες με την αντίστοιχη ανατροφοδότηση, ενδεικτικές λύσεις αυτών, καθώς και πολυτροπικό υλικό (βιντεοσκοπημένες διαλέξεις, εφόσον τηρείται η κείμενη νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων), προσομοιώσεις, διαδραστικό εκπαιδευτικό υλικό με τη μεθοδολογία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης κ.λπ.). Το πάσης φύσεως εκπαιδευτικό υλικό παρέχεται αποκλειστικά για την εκπαιδευτική χρήση των φοιτητών και προστατεύεται για τυχόν δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2121/1993 (Α' 25).
5.Το περιβάλλον του ολοκληρωμένου συστήματος τηλεκπαίδευσης είναι στην ελληνική γλώσσα. Εάν το Α.Ε.Ι. οργανώνει Π.Μ.Σ. σε άλλη γλώσσα πλην της ελληνικής το περιβάλλον θα πρέπει να υποστηρίζεται πλήρως και στην αγγλική γλώσσα.
6.Το ολοκληρωμένο σύστημα τηλεκπαίδευσης θα πρέπει να είναι πλήρως προσβάσιμο σε άτομα με αναπηρία και άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
7.Για κάθε Π.Μ.Σ. που οργανώνεται με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με απόφαση του αρμόδιου συλλογικού οργάνου του Π.Μ.Σ. ορίζεται ένα (1) φυσικό πρόσωπο ως Υπεύθυνος Διαχείρισης ολοκληρωμένου συστήματος τηλεκπαίδευσης, ο οποίος έχει την απαιτούμενη τεχνογνωσία για την υποστήριξη των διδασκόντων και των φοιτητών του Π.Μ.Σ. κατά τη χρήση του συστήματος τηλεκπαίδευσης. Τα στοιχεία του Υπεύθυνου για κάθε Π.Μ.Σ. κοινοποιούνται προς τους χρήστες του ολοκληρωμένου συστήματος τηλεκπαίδευσης. Εάν ο αριθμός των χρηστών του συστήματος είναι υψηλός δύναται να οριστούν περισσότερα φυσικά πρόσωπα.
8.Η Μονάδα Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Α.Ε.Ι. του άρθρου 210 του ν. 4957/2022 έχει ως αντικείμενο την αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) και την υποστήριξη των Υπευθύνων Διαχείρισης του Ολοκληρωμένου συστήματος τηλεκπαίδευσης των Π.Μ.Σ.. Έως την κατάρτιση του Οργανισμού του
Α.Ε.Ι. οι εν λόγω αρμοδιότητες μπορούν να ασκούνται και από άλλη οργανική μονάδα του Α.Ε.Ι. στην οποία έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Μονάδας Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Άρθρο 4
Περιεχόμενο του Κανονισμού προγραμμάτων μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών για εξ αποστάσεως Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών
Με τον Κανονισμό προγραμμάτων μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών της παρ. 3 του άρθρου 79 του ν. 4957/2022 (Α' 141) ρυθμίζονται ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις σχετικά με την οργάνωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης των Π.Μ.Σ.. Ειδικότερα, κάθε Α.Ε.Ι. υποχρεούται να ρυθμίσει τα ακόλουθα ζητήματα:
α) θέματα σχετικά με την πρόσβαση στο ολοκληρωμένο σύστημα τηλεκπαίδευσης, τη διαδικασία διαπίστευσης των χρηστών και τα δικαιώματα πρόσβασης ανά κατηγορία χρήστη (διδάσκων, φοιτητής, επόπτης, τεχνικό και λοιπό προσωπικό),
β) θέματα σχετικά με τις τεχνολογικές υποδομές του Α.Ε.Ι., την τεχνική υποστήριξη, τη συντήρηση και την αναβάθμιση των υποδομών και των τεχνολογιών για την υποστήριξη της εξ αποστάσεως εκπαιδευτικής διαδικασίας, καθώς και τις υποχρεώσεις κάθε χρήστη,
γ) διαδικασία εκπαιδευτικής υποστήριξης των φοιτητών,
δ) παιδαγωγικό πλαίσιο σχεδιασμού και υλοποίησης μαθημάτων και λοιπών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και αξιολόγησης των φοιτητών,
ε) διαδικασία αξιολόγησης και αναβάθμισης των ψηφιακών δεξιοτήτων του διδακτικού προσωπικού που συμμετέχει σε εξ αποστάσεως Π.Μ.Σ.,
στ) διαδικασία ελέγχου εργασιών για τυχόν λογοκλοπή μέσω αξιόπιστων εφαρμογών,
ζ) πολιτική προστασίας προσωπικών δεδομένων και συμμόρφωσης με τις διατάξεις του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων και του ν. 4624/2019,
η) πολιτική ασφάλειας πληροφοριακών συστημάτων με στόχευση στο πεδίο ανάπτυξης συστημάτων ηλεκτρονικής μάθησης,
θ) πολιτική διαχείρισης του απορρήτου των πληροφοριών και την κυβερνοασφάλεια,
ι) κριτήρια περιοδικής εσωτερικής αξιολόγησης των εξ αποστάσεως προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών,
ια) διαδικασία εγγραφής φοιτητών στο μητρώο φοιτητών του Α.Ε.Ι.,
ιβ) κάθε άλλο θέμα σχετικό με την οργάνωση Π.Μ.Σ. με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Άρθρο 5
Διαδικασία ίδρυσης Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών με τη χρήση μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
1.Η εκπαιδευτική διαδικασία Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) δύναται να οργανώνεται αποκλειστικά με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, εφόσον το γνωστικό αντικείμενο του Π.Μ.Σ. υποστηρίζεται κατάλληλα και επαρκώς με την εν λόγω μέθοδο εκπαιδευτικής διαδικασίας. Μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας δύναται να οργανώνεται με μεθόδους ασύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, εφόσον ο συνολικός αριθμός των πιστωτικών μονάδων των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που οργανώνονται με την εν λόγω μέθοδο δεν υπερβαίνει το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) των συνολικών πιστωτικών μονάδων του Π.Μ.Σ.. Εάν το Π.Μ.Σ. περιλαμβάνει τη διεξαγωγή πρακτικής άσκησης φοιτητών, ως εκπαιδευτική δραστηριότητα του προγράμματος, αυτή δύναται να διεξάγεται εξ αποστάσεως, εάν οι φορείς υποδοχής υποστηρίζουν τη μέθοδο της τηλεργασίας και εξασφαλίζεται η εποπτεία της διεξαγόμενης πρακτικής άσκησης.
2.Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) δύνανται να ιδρύουν και να οργανώνουν προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών (Π.Μ.Σ.) με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: α) διαθέτουν ολοκληρωμένο σύστημα τηλεκπαίδευσης σύμφωνα με το άρθρο 3, β) διαθέτουν Μονάδα Ψηφιακής Διακυβέρνησης εντός του Α.Ε.Ι. ή άλλη οργανική μονάδα στην οποία έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Μονάδας Ψηφιακής Διακυβέρνησης, γ) έχει εγκριθεί ο Κανονισμός Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών της παρ. 3 του άρθρου 79 του ν. 4957/2022 (Α' 141).
3.Για την ίδρυση Π.Μ.Σ. που οργανώνεται με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ακολουθείται η διαδικασία του άρθρου 80 του ν. 4957/2022. Με την απόφαση ίδρυσης καθορίζεται η μέθοδος διεξαγωγής της εκπαιδευτικής διαδικασίας (δια ζώσης, σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ασύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση ή μεικτό σύστημα) για κάθε εκπαιδευτική δραστηριότητα του αναλυτικού προγράμματος σπουδών, η διαδικασία αξιολόγησης των φοιτητών ανά εκπαιδευτική δραστηριότητα, καθώς και ο τεχνολογικός εξοπλισμός που απαιτείται να έχει κάθε φοιτητής για την παρακολούθηση του προγράμματος και την αξιολόγησή του.
4.Η απόφαση ίδρυσης συνοδεύεται από αναλυτική έκθεση, η οποία περιλαμβάνει κατ' ελάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία:
α) τεκμηρίωση σχετικά με τη δυνατότητα και καταλληλότητα του γνωστικού αντικειμένου του Π.Μ.Σ. να οργανωθεί με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης,
β) ανάλυση των προτεινόμενων μεθόδων οργάνωσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας (δια ζώσης, σύγχρονη, ασύγχρονη, μεικτό σύστημα) ανά εκπαιδευτική δραστηριότητα του προγράμματος σπουδών και κατανομή των διδακτικών ωρών κάθε εκπαιδευτικής δραστηριότητας του Π.Μ.Σ. ανά μέθοδο υλοποίησης, καθώς και το ποσοστό της τυχόν ασύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ανά εκπαιδευτική δραστηριότητα και συνολικά στο πρόγραμμα,
γ) τεκμηρίωση σχετικά με την υλικοτεχνική υποδομή του Α.Ε.Ι. και ιδίως την καταλληλότητα και επάρκεια των ψηφιακών υποδομών για την οργάνωση Π.Μ.Σ. με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης,
δ) τεκμηρίωση σχετικά με τις ψηφιακές δεξιότητες και την τεχνογνωσία του διδακτικού προσωπικού στη χρήση
Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.),
ε) το ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό,
στ) τυχόν μεθόδους ψηφιακής αξιολόγησης των φοιτητών.
5.Τα εξ αποστάσεως Π.Μ.Σ. πιστοποιούνται υποχρεωτικά από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘ.Α.Α.Ε.) πριν από την έναρξη της λειτουργίας τους σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 80 του ν. 4957/2022 και αξιολογούνται περιοδικά σύμφωνα με το άρθρο 87 του ίδιου νόμου.
6.Τα εξ αποστάσεως Π.Μ.Σ. αξιολογούνται εσωτερικά στο πλαίσιο του Εσωτερικού Συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας (Ε.Σ.Δ.Π.) σύμφωνα με το άρθρο 215 του ν. 4957/2022 για τη διασφάλιση της ποιότητάς τους.
Άρθρο 6
Εξ αποστάσεως εξέταση και αξιολόγηση
1.Η αξιολόγηση των φοιτητών στο πλαίσιο των εξ αποστάσεως Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών (Π.Μ.Σ.) διενεργείται με γραπτές ή προφορικές εξετάσεις που διενεργούνται δια ζώσης ή με γραπτές ή προφορικές εξετάσεις που διενεργούνται με μεθόδους εξ αποστάσεως, καθώς και με εναλλακτικές μεθόδους, όπως η υποβολή εργασιών, η διεξαγωγή πρακτικής δοκιμασίας. Με την απόφαση ίδρυσης του Π.Μ.Σ. καθορίζονται οι πιθανές μέθοδοι αξιολόγησης ανά εκπαιδευτική δραστηριότητα.
2.Εάν η αξιολόγηση πραγματοποιείται με εξετάσεις (δια ζώσης ή εξ αποστάσεως), το Α.Ε.Ι. οφείλει να λαμβάνει τα κατάλληλα και αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία και το αδιάβλητο της διαδικασίας. Ειδικώς, η γραπτή ή η προφορική εξ αποστάσεως εξέταση δύναται να πραγματοποιηθεί μέσω τεχνολογικής διαμεσολάβησης και αντίστοιχων συστημάτων/εφαρμογών εξ αποστάσεως εξέτασης, που διασφαλίζει την αυθεντικοποίηση του χρήστη, τη φυσική ταυτοποίησή του και την επιτήρηση της διαδικασίας εξέτασης, όπου αυτή κρίνεται αναγκαία. Εάν απαιτείται ειδικός τεχνολογικός εξοπλισμός για τη διαδικασία της αξιολόγησης, αυτό θα πρέπει να ανακοινώνεται στην προκήρυξη που εκδίδεται κατ' έτος για την υποβολή αιτήσεων των υποψηφίων που θέλουν να εγγραφούν στο Π.Μ.Σ..
3.Η επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων κατά τη διαδικασία της εξ αποστάσεως εξέτασης πραγματοποιείται με τρόπο ώστε να επιτυγχάνεται το κατάλληλο επίπεδο ασφάλειας έναντι κινδύνων, όπως τυχαία ή παράνομη καταστροφή, απώλεια, αλλοίωση, άνευ αδείας κοινολόγηση ή προσπέλαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που διαβιβάστηκαν, αποθηκεύτηκαν ή υποβλήθηκαν κατ' άλλο τρόπο σε επεξεργασία. Το διδακτικό προσωπικό, οι επιτηρητές/τριες και πρόσωπα που παρέχουν τεχνική ή/και διοικητική υποστήριξη (όπως ο/η διαχειριστής/τρια πλατφόρμας) δεσμεύονται από υποχρεώσεις εμπιστευτικότητας. Η επιλογή της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την πραγματοποίηση της εξέτασης με εξ αποστάσεως μεθόδους πραγματοποιείται με κριτήριο την αξιοπιστία και την παροχή εγγυήσεων ως προς την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
4.Κατά τη λήξη της διαδικασίας αξιολόγησής τους, οι φοιτητές ενημερώνονται για τη βαθμολογία τους είτε μέσω ανωνυμοποιημένης ανάρτησης των αποτελεσμάτων σε ειδικό πεδίο του ολοκληρωμένου συστήματος τηλεκπαίδευσης του άρθρου 3 είτε με άλλο πρόσφορο ηλεκτρονικό μέσο.
Άρθρο 7
Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα
1.Κάθε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (Α.Ε.Ι.) για τους σκοπούς της νομοθεσίας περί προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα είναι αποκλειστικά υπεύθυνο για τη συλλογή, τήρηση και οποιασδήποτε μορφής επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των χρηστών του ολοκληρωμένου συστήματος τηλεκπαίδευσης του άρθρου 3, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 679/2016 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016, τον ν. 4624/2019 (Α' 137), την ισχύουσα πολιτική κάθε Α.Ε.Ι. και επιτελεί ρόλο υπεύθυνου επεξεργασίας. Κάθε Α.Ε.Ι. έχει την υποχρέωση λήψης και διαρκούς τήρησης των κατάλληλων και αναγκαίων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων ασφάλειας των λαμβανομένων στοιχείων, τα οποία καταγράφονται υποχρεωτικά στις σχετικές πολιτικές του εκάστοτε Α.Ε.Ι., και κατ' ελάχιστον, την καταγραφή και παρακολούθηση των προσβάσεων, τη διασφάλιση ιχνηλασιμότητας και την προστασία των διακινούμενων δεδομένων από κάθε παραβίαση, καθώς και από σκόπιμη ή τυχαία απειλή, ενεργώντας σύμφωνα με το ενωσιακό και εθνικό δίκαιο και, ιδίως, σύμφωνα με τον Γ.Κ.Π.Δ. και τον ν. 4624/2019.
2.Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των χρηστών (διδασκόντων και φοιτητών) κατά την υλοποίηση εξ απο- στάσεως Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών και κατά τη χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του άρθρου 3 τυγχάνουν επεξεργασίας αποκλειστικά για τον σκοπό παροχής πρόσβασης στο διδακτικό υλικό και τις παρεχόμενες υπηρεσίες σύγχρονης ή ασύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης καθώς και για τη διαχείριση της παρεχόμενης εκπαιδευτικής δραστηριότητας στο πλαίσιο του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία των Δεδομένων και τον ν. 4624/2019. Υπεύθυνος επεξεργασίας δεδομένων κατά την έννοια του άρθρου 4 του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία των Δεδομένων είναι το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, που αναλαμβάνει τη διοικητική υποστήριξη του Π.Μ.Σ..
3.Η επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων των χρηστών διενεργείται σύμφωνα με την περ. ε), της παρ. 1 και περ. β) της παρ. 3 του άρθρου 6 και την περ. ζ) της παρ. 2 του άρθρου 9 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 (ΓΚΠΔ) και τα άρθρα 5 και 22 παρ. 2 περ. α) του ν. 4624/2019.
4.Η διαφάνεια της επεξεργασίας των δεδομένων διασφαλίζεται με την παροχή στους χρήστες κάθε πληροφορίας σχετικά με τα ουσιώδη χαρακτηριστικά της. Οι χρήστες έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα προσωπικά δεδομένα που τους αφορούν και σε πληροφορίες σχετικά με την επεξεργασία τους, δικαίωμα διόρθωσης ανακριβών ή συμπλήρωσης ελλιπών δεδομένων, υπό προϋποθέσεις δικαίωμα διαγραφής των δεδομένων τους καθώς και δικαίωμα περιορισμού της επεξεργασίας, δικαίωμα εναντίωσης στην επεξεργασία ανά πάσα
στιγμή και για λόγους που σχετίζονται με την ιδιαίτερη κατάστασή τους.
Άρθρο 8
Μεταβατικές ρυθμίσεις
Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.), τα οποία είχαν ιδρυθεί ή είχαν εκκινήσει τη διαδικασία ίδρυσής τους πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 4957/2022 (Α' 141) και μέρος της εκπαιδευτικής τους διαδικασίας οργανώνεται με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης δυνάμει της παρ. 3 του άρθρου 30 του ν. 4485/2017 (Α' 114), ως ίσχυσε, πριν από την κατάργησή της, συνεχίζουν και λειτουργούν σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 455 του ν. 4957/2022 και τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας τους. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συνέχιση της λειτουργίας τους μετά από την 31η.12.2024 είναι η προσαρμογή τους στις διατάξεις της παρούσας και η πιστοποίησή τους από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘ.Α.Α.Ε.).
Η απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Μαρούσι, 16 Φεβρουαρίου 2023
Κοινή Υπουργική Απόφαση 18137/Ζ1/2023 - ΦΕΚ 1079/Β/28-2-2023
Καθορισμός των προϋποθέσεων και της διαδικασίας οργάνωσης Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών με μεθόδους εξ αποστάσεως Εκπαίδευσης στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.).
