Απόφαση Ρ.Α.Ε.485/2022 - ΦΕΚ 3358/Β/30-6-2022
Δεύτερη αναθεώρηση του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου.
Απόφαση Ρ.Α.Ε.Αριθμ. 485/2022
ΦΕΚ 3358/Β/30-6-2022
Δεύτερη αναθεώρηση του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου.
Η ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (Συνεδρίαση στις 26 Μαΐου 2022)
Λαμβάνοντας υπόψη:
1.Τις διατάξεις του ν. 4001/2011 «Για τη λειτουργία των Ενεργειακών Αγορών Ηλεκτρισμού και Φυσικού Αερίου για Έρευνα, Παραγωγή και δίκτυα μεταφοράς Υδρογονανθράκων και άλλες ρυθμίσεις» (Α' 179), (εφεξής, ο «Νόμος»).
2.Τις διατάξεις του ν. 4414/2016 «Νέο καθεστώς στήριξης των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης - Δια-τάξεις για το νομικό και λειτουργικό διαχωρισμό των κλάδων προμήθειας και διανομής στην αγορά του φυσικού αερίου και άλλες διατάξεις» (Α' 149) και ιδίως το άρθρο 28 αυτού.
3.Τις διατάξεις του ν. 4336/2015 «Συνταξιοδοτικές διατάξεις - Κύρωση του Σχεδίου Σύμβασης Οικονομικής Ενίσχυσης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και ρυθμίσεις για την υλοποίηση της Συμφωνίας Χρηματοδότησης» (Α' 94) και ιδίως το άρθρο 8 της υποπαρ. Β.1 της παρ. Β του άρθρου 2 αυτού.
4.Τις διατάξεις της Οδηγίας 2009/73/ΕΚ «Σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου και την κατάργηση της Οδηγίας 2003/55/ΕΚ» (L 211/2009).
5.Την υπ' αρ. 328/2016 απόφαση της ΡΑΕ «Έγκριση Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Δι-ανομής Φυσικού Αερίου των δικτύων διανομής Αττικής, Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας και λοιπής Ελλάδας» (Β' 3067), όπως τροποποιήθηκε με την υπ' αρ. 421/2021 απόφαση της ΡΑΕ «Πρώτη Αναθεώρηση του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου» (Β' 3727) (εφεξής ο «Κανονισμός Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής» ή ο «Κανονισμός Τιμολόγησης»).
6.Την υπ' αρ. 1428/2020 απόφαση της ΡΑΕ «Καθορισμός του Απαιτούμενου Εσόδου και Έγκριση Τιμολογίου για τη Βασική Δραστηριότητα Διανομής Φυσικού Αερίου του Δικτύου Διανομής Αττικής για τη Ρυθμιστική Περίοδο 2019-2022» (Β' 4925).
7.Την υπ' αρ. 1429/2020 απόφαση της ΡΑΕ «Καθορισμός του Απαιτούμενου Εσόδου και Έγκριση Τιμολογίου για τη Βασική Δραστηριότητα Διανομής Φυσικού Αερίου του Δικτύου Διανομής Θεσσαλονίκης και του Δικτύου Διανομής Θεσσαλίας, για τη Ρυθμιστική Περίοδο 2019-2022» (Β'4882).
8.Την υπ' αρ. 1430/2020 απόφαση της ΡΑΕ «Καθορισμός του Απαιτούμενου Εσόδου και Έγκριση Τιμολογίου για τη Βασική Δραστηριότητα Διανομής Φυσικού Αερίου του Δικτύου Διανομής Λοιπής Ελλάδας για τη Ρυθμιστική Περίοδο 2019-2022» (Β' 5072).
9.Το γεγονός ότι η ΡΑΕ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση, κατά το χρονικό διάστημα από 08/04/2022 έως 06/05/2022, σχέδιο τροποποίησης του Κανονισμού Τιμολόγησης, κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του άρθρου 29 του ν. 4001/2011, προκειμένου για την αναθεώρησή του, ώστε, μεταξύ άλλων, να εναρμονισθεί με τις παρ. 8 και 9 του άρθρου 88 του Νόμου (https://www. rae.gr/diavoulefseis/29447/).
10.Τις απόψεις που διατυπώθηκαν από τους Συμ- μετέχοντες της Δημόσιας Διαβούλευσης με τα υπ' αρ. πρωτ. ΡΑΕ Ι-327751/06.05.2022 (HENGAS Α.Ε.) και Ι-327765/09.05.2022 (ΔΕΔΑ Α.Ε.) έγγραφα, καθώς και τα υπ' αρ. πρωτ. ΡΑΕ Ι-327764/09.05.2022 και Ι-327769/09.05.2022 [εμπιστευτικά έγγραφα, κατόπιν αντίστοιχου αιτήματος εκάστου Συμμετέχοντος περί μη δημοσιοποίησης στοιχείων].
11.Το γεγονός ότι οι κανονιστικού χαρακτήρα αποφάσεις της ΡΑΕ δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 32 του ν. 4001/2011.
12.Το γεγονός ότι με την παρούσα δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
Σκέφτηκε ως εξής:
Επειδή, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 41 της Οδηγίας 2009/73, όπως ισχύει, θεμελιώδους σημασίας αρμοδιότητα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας αποτελεί ο καθορισμός της μεθοδολογίας υπολογισμού αλλά και των τιμολογίων των μη ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου. Συγκεκριμένα:
«1. Στη ρυθμιστική αρχή ανατίθενται τα εξής καθήκοντα:
α) να καθορίζει ή να εγκρίνει, σύμφωνα με διαφανή κριτήρια, ρυθμισμένα τιμολόγια μεταφοράς ή διανομής ή τις μεθόδους υπολογισμού τους [...].
6. Οι ρυθμιστικές αρχές είναι υπεύθυνες για τον καθορισμό ή την έγκριση, σε επαρκή χρόνο πριν από την έναρξη ισχύος τους, τουλάχιστον των μεθοδολογιών οι οποίες χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό ή τον καθορισμό των όρων και των προϋποθέσεων για:
α) τη σύνδεση και την πρόσβαση στα εθνικά δίκτυα, συμπεριλαμβανομένων των τιμολογίων μεταφοράς και διανομής, καθώς και των όρων, προϋποθέσεων και τιμολογίων πρόσβασης στις εγκαταστάσεις ΥΦΑ. Τα εν λόγω τιμολόγια ή μεθοδολογίες καθιστούν δυνατή την πραγματοποίηση των αναγκαίων επενδύσεων στα δίκτυα και τις εγκαταστάσεις ΥΦΑ, κατά τρόπον ώστε οι επενδύσεις αυτές να διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα των δικτύων και των εγκαταστάσεων ΥΦΑ·
β) την παροχή των υπηρεσιών εξισορρόπησης που πρέπει να παρέχονται με τον πλέον οικονομικό τρόπο και να παρέχουν τα κατάλληλα κίνητρα στους χρήστες του δικτύου ώστε αυτοί να εξισορροπούν τη συνεισφορά και την κατανάλωσή τους. Οι υπηρεσίες εξισορρόπησης πρέπει να παρέχονται με τρόπο δίκαιο και χωρίς διακρίσεις και να βασίζονται σε αντικειμενικά κριτήρια και γ) την πρόσβαση σε διασυνοριακές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών για την εκχώρηση δυναμικότητας και τη διαχείριση συμφόρησης.
7. Οι μεθοδολογίες ή οι όροι και οι προϋποθέσεις της παραγράφου 6 δημοσιεύονται.».
Επειδή, σε εναρμόνιση με τα οριζόμενα στην Οδηγία, το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 15 του ν. 4001/2011 ορίζει τα εξής: «Οι μεθοδολογίες και τα Τιμολόγια Μη Ανταγωνιστικών Δραστηριοτήτων δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ και των αρμοδίων Διαχειριστών».
Επειδή, κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 88 του Νόμου, όπως ισχύει:
«Με τον Κανονισμό Τιμολόγησης, ο οποίος εκδίδεται από τη ΡΑΕ, μετά από εισήγηση του κατά περίπτωση αρμόδιου Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς ή Δικτύου Διανομής Φυσικού Αερίου και δημόσια διαβούλευση, ρυθμίζεται η μεθοδολογία καθορισμού τιμολογίων για τη χρέωση κάθε Βασικής Δραστηριότητας. Κατά τη ρύθμιση της μεθοδολογίας τιμολόγησης για κάθε Βασική Δραστηριότητα επιδιώκεται:
(α) Η σταθερότητα των τιμών προς όφελος των Χρηστών.
(β) Η εύλογη απόδοση των απασχολούμενων, από τον Διαχειριστή του Συστήματος ή του Δικτύου Φυσικού Αερίου, κεφαλαίων.
(γ) Η παροχή υπηρεσιών, περιλαμβανόμενων υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, κατά τον πλέον αξιόπιστο, οικονομικό και φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο.
(δ) Η κάλυψη των δαπανών του Διαχειριστή Συστήματος ή Διανομής Φυσικού Αερίου για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων κοινής ωφέλειας που του έχουν επιβληθεί.
(ε) Η ενίσχυση του ελεύθερου ανταγωνισμού στην αγορά Φυσικού Αερίου.
(στ) Η τήρηση της αρχής της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της αμεροληψίας.
(ζ) Η παροχή βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων κινήτρων για την αποδοτική λειτουργία, το συνετό προγραμματισμό και την ανάπτυξη της υποδομής που απαιτείται για την άσκηση της Βασικής Δραστηριότητας, την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού και την υποστήριξη ερευνητικών δραστηριοτήτων των διαχειριστών που σχετίζονται με τις αρμοδιότητές τους.
(η) Η συνεκτίμηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της εκάστοτε αγοράς, όπως η τυχόν διαφοροποίηση κόστους που οφείλεται στην τοπολογία του Συστήματος ή του Δικτύου.
(θ) Η παροχή κινήτρων για χρεώσεις που αφορούν νέους καταναλωτές και εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων μέτρησης.
(ι) Η πραγματοποίηση νέων επενδύσεων σε Συστήματα ή Δίκτυο Διανομής Φυσικού Αερίου για την ασφαλή τροφοδοσία, τη βιωσιμότητά τους και την εξυπηρέτηση της αναμενόμενης μελλοντικής ζήτησης.
(ια) Για την τιμολόγηση της Δραστηριότητας της Δια-νομής
Η κάλυψη του κόστους του ανταλλάγματος που καταβάλλεται από τον Διαχειριστή του Δικτύου Διανομής στον κύριο αυτού για την παραχώρηση της χρήσης, διαχείρισης και εκμετάλλευσης του Δικτύου.».
Επειδή, με την υπ' αρ. 328/2016 απόφαση της ΡΑΕ (σχετικό 5) θεσπίστηκε ο Κανονισμός Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου των δικτύων διανομής Αττικής, Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας και λοιπής Ελλάδας.
Επειδή, με την υπ' αρ. 421/2021 απόφαση της ΡΑΕ (σχετικό 5) θεσπίστηκε η Πρώτη Αναθεώρηση του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου, μέσω της οποίας διευρύνθηκε το πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού προκειμένου να καταλαμβάνει το σύνολο των δικτύων διανομής στη χώρα.
Επειδή, με την παρ. 8 του άρθρου 88 του ν. 4001/2011, η οποία προστέθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 108 του ν. 4812/2021 (Α' 110), ορίστηκε ότι : «8. Στην περίπτωση, που Δίκτυο Διανομής Φυσικού Αερίου περιλαμβάνει Αναδυόμενες Περιοχές Διανομής Φυσικού Αερίου και συγχρόνως από την Ανακτήσιμη Διαφορά αυτού στο τέλος κάθε Περιόδου Εκκαθάρισης Τιμολογίων, όπως αυτή υπολογίζεται σύμφωνα με το άρθρο 20 του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου των Δικτύων Διανομής Αττικής, Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας και Λοιπής Ελλάδας, προκύπτει υποανάκτηση του Απαιτούμενου Εσόδου, η εν λόγω Ανακτήσιμη Διαφορά δύναται να ανακτάται, εν μέρει ή εν όλω, από τα τιμολόγια της επόμενης ρυθμιστικής περιόδου άλλων Δικτύων Διανομής Φυσικού Αερίου, των οποίων οι Άδειες Διαχείρισης ανήκουν, είτε στο ίδιο νομικό πρόσωπο με είτε σε νομικά πρόσωπα που ελέγχονται από, ή ευρίσκονται σε κοινό έλεγχο με, το νομικό πρόσωπο που κατέχει την Άδεια Διαχείρισης του εν λόγω Δικτύου Διανομής πρόσωπο που κατέχει την Άδεια Διαχείρισης του εν λόγω Δικτύου Διανομής Φυσικού Αερίου που παράγει την υποανάκτηση. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει καταρχήν και κατά προτεραιότητα τον συμψηφισμό, εν όλω ή εν μέρει, της Ανακτήσιμης Διαφοράς με υπερανακτήσεις άλλων Δικτύων Διανομής Φυσικού Αερίου των οποίων οι Άδειες Διαχείρισης ανήκουν στο ίδιο νομικό πρόσωπο που διαχειρίζεται το Δίκτυο που παράγει την υποανάκτηση και στη συνέχεια αυτών που ανήκουν σε νομικά πρόσωπα που ελέγχουν, ή ελέγχονται από, ή ευρίσκονται σε κοινό έλεγχο με, το δίκτυο που παράγει την υποανάκτηση. Επιβαρύνσεις των τιμολογίων υπολογίζονται ανά κατηγορία καταναλωτών, ώστε να είναι ίδιες ανά μονάδα ενέργειας και ανά μονάδα δυναμικότητας για όλα τα ανωτέρω Δίκτυα Διανομής Φυσικού Αερίου [...]».
Επειδή, με την παρ. 9 του άρθρου 88 του ν. 4001/2011, η οποία προστέθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 108 του ν. 4812/2021 (Α' 110), επιβάλλεται η υποχρέωση αναθεώρησης του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου ώστε να εναρμονισθεί με την παρ. 8 του ίδιου άρθρου.
Επειδή, κρίνεται σκόπιμη η αναθεώρηση των διατάξεων που αφορούν στους συντελεστές των αποσβέσεων που εφαρμόζουν οι Διαχειριστές επί των παγίων των Δικτύων Διανομής Φυσικού Αερίου, όπως είχαν ήδη προβλεφθεί και στις υπ' αρ. 1428/2020, 1429/2020 και 1430/2020 αποφάσεις της ΡΑΕ (σχετικά 6, 7 και 8), με σκοπό την εναρμόνιση του ρυθμιστικού πλαισίου όσον αφορά των χρόνο απόσβεσης των παγίων και προκειμένου τα τιμολόγια να υπολογίζονται βάσει κοινών παραδοχών για όλα τα Δίκτυα Διανομής. Περαιτέρω, προκειμένου για τον ευχερέστερο έλεγχο των δαπανών των Διαχειριστών και την αποτελεσματική άσκηση από τη ΡΑΕ της αρμοδιότητάς της περί καθορισμού των τιμολογίων, κρίνεται αναγκαίο να ορισθεί ρητώς η υποχρέωση των Διαχειριστών να υποβάλουν στη ΡΑΕ στοιχεία πιστοποιημένα από Ορκωτούς Ελεγκτές.
Επειδή, στη βάση των ανωτέρω, η ΡΑΕ υπέβαλε σε Δημόσια Διαβούλευση Σχέδιο του υπό αναθεώρηση Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου.
Επειδή, σε σχέση με την άποψη που κατέθεσε η εταιρεία HENGAS Α.Ε. στη Δημόσια Διαβούλευση αναφορικά με τη διάρκεια της περιόδου απόσβεσης κατηγοριών παγίων, σημειώνεται ότι η προκείμενη τροποποίηση αποσκοπούσε στην εναρμόνιση των προβλεπόμενων διαφορετικών ανά Διαχειριστή χρονικών διαστημάτων. Επιπλέον, σε σχέση με το συναφές σχόλιο της εταιρείας ΔΕΔΑ Α.Ε. που συνδέεται με τη διάρκεια της άδειας του Διαχειριστή, επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 80Γ του ν. 4001/2011, «Η ισχύς τους παρατείνεται για τριάντα (30) επιπλέον έτη με τη λήξη της διάρκειας της αρχικής Αδείας, κατόπιν αίτησης του κατόχου της Άδειας, που υποβάλλεται ένα (1) έτος πριν τη λήξη της και σχετικής διαπιστωτικής πράξης της Ρ.Α.Ε». Περαιτέρω, ως προς τα σχόλια της HENGAS και της ΔΕΔΑ αναφορικά με την προσαύξηση του Μεσοσταθμικού Κόστους Κεφαλαίου, σημειώνεται ότι αφενός το προσδιοριζόμενο ποσοστό συνιστά ήδη ικανό κίνητρο, το οποίο μάλιστα χορηγείται χωρίς Ανάλυση Κόστους Οφέλους (Cost Benefit Analysis, CBA). Επιπροσθέτως, η αντίρρηση της ΔΕΔΑ στην πιστοποίηση των στοιχείων των Διαχειριστών, με την επίκληση επιβάρυνσης του λειτουργικού τους κόστους και της έγκαιρης αξιολόγησης, παρίσταται προφανώς αβάσιμη: αφενός οι εύλογες λειτουργικές δαπάνες των Διαχειριστών καλύπτονται μέσω των τιμολογίων, αφετέρου ο προέλεγχος από εξειδικευμένους και ανεξάρτητους ορκωτούς ελεγκτές συμβάλλει στη σύντμηση του χρόνου εξέτασης των στοιχείων από τη ΡΑΕ και ιδίως στην επίτευξη υψηλού επιπέδου διαφάνειας και νομικής ασφάλειας, προς διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος.
Επειδή, σε κάθε περίπτωση, όπως προσδιορίσθηκε στην Ανακοίνωση της Δημόσιας Διαβούλευσης, η προκείμενη τροποποίηση δεν αποσκοπούσε σε μία γενική επανεξέταση ab initio όλων των θεμάτων που καθορίζονται στον Κανονισμό Τιμολόγησης, αλλά στην προσαρμογή των διατάξεών του προς τα περιοριστικώς οριζόμενα θέματα (βλ. ανωτέρω).
Επειδή, επιπροσθέτως των σημειακών τροποποιήσεων, κρίνεται σκόπιμο να αποσαφηνισθούν τα κριτήρια παροχής έκπτωσης επί των Τελών Σύνδεσης (άρθρο 10) και του πλαισίου αναφορικά με την συμπερίληψη του κόστους κατασκευής της εσωτερικής εγκατάστασης νέου Πελάτη σε ειδική περιουσιακή βάση (άρθρο 5).
Επειδή, ευλόγως συμπεριελήφθησαν λεκτικές βελτιώ-σεις και αποσαφηνίσεις, όπου έχρηζε.
Επειδή, στη βάση των ανωτέρω, τροποποιείται και κωδικοποιείται ο Κανονισμός Τιμολόγησης.
Γ ια τους παραπάνω λόγους, αποφασίζει:
1.Την τροποποίηση διατάξεων του Κανονισμού Τιμο-λόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου και την κωδικοποίησή του, σύμφωνα με το Προ-σάρτημα της παρούσας απόφασης, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα αυτής.
2.Τη δημοσίευση της παρούσας στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την ανάρτησή της στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ, καθώς και στις ιστοσελίδες των Διαχειριστών Δικτύων Διανομής.
Η παρούσα προσβάλλεται κατά τα οριζόμενα στο άρ-θρο 33 του ν. 4001/2011.
2022
Κανονισμός Τιμολόγησης
Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου
(Βλέπε στο οικείο ΦΕΚ)
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 26 Μαΐου 2022
Απόφαση Ρ.Α.Ε.485/2022 - ΦΕΚ 3358/Β/30-6-2022
Δεύτερη αναθεώρηση του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικής Δραστηριότητας Διανομής Φυσικού Αερίου.