Υπουργική Απόφαση 729/23133/2017 - ΦΕΚ 837/Β/15-3-2017
Πρόγραμμα Επιτήρησης, Ελέγχου και Εξάλειψης των Μεταδοτικών Σπογγωδών Εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ) στα μικρά μηρυκαστικά.
Υπουργική Απόφαση Αριθμ. 729/23133/2017
ΦΕΚ 837/Β/15-3-2017
Πρόγραμμα Επιτήρησης, Ελέγχου και Εξάλειψης των Μεταδοτικών Σπογγωδών Εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ) στα μικρά μηρυκαστικά.
ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 999/2001 για τη «θέσπιση κανόνων πρόληψης, καταπολέμησης και εξάλειψης ορισμένων Μεταδοτικών Σπογγωδών Εγκεφαλοπαθειών» όπως αυτός τροποποιήθηκε και ισχύει.
2. Τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 852/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2004 για την υγιεινή των τροφίμων.
3. Τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 853/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου «για τον καθορισμό ειδικών κανόνων υγιεινής για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης» όπως αυτός τροποποιήθηκε και ισχύει.
4. Τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 854/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου «για τον καθορισμό ειδικών διατάξεων για την οργάνωση των επισήμων ελέγχων στα προϊόντα ζωικής προέλευσης που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο» όπως αυτός τροποποιήθηκε και ισχύει.
5. Τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 882/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου «για τη διενέργεια επισήμων ελέγχων της συμμόρφωσης προς τη νομοθεσία περί ζωοτροφών και τροφίμων και προς τους κανόνες για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων» όπως αυτός τροποποιήθηκε και ισχύει.
6. Τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1069/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, περί υγειονομικών κανόνων για ζωικά υποπροϊόντα και παράγωγα προϊόντα που δεν προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1774/2002 (κανονισμός για τα ζωικά υποπροϊόντα).
7. Τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 142/2011 της Επιτροπής, της 25ης Φεβρουαρίου 2011, για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1069/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί υγειονομικών κανόνων για ζωικά υποπροϊόντα και παράγωγα προϊόντα που δεν προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο και για την εφαρμογή της οδηγίας 97/78/ΕΚ του Συμβουλίου όσον αφορά ορισμένα δείγματα και τεμάχια που εξαιρούνται από κτηνιατρικούς ελέγχους στα σύνορα οι οποίοι αναφέρονται στην εν λόγω οδηγία.
8. Την απόφαση αρ. 2002/1003/ΕΚ της Επιτροπής «για τον καθορισμό ελάχιστων απαιτήσεων για τη διεξαγωγή έρευνας των γονότυπων της πρωτεΐνης πριόν σε φυλές προβάτων».
9. Το ν. 248/1914 (ΦΕΚ Α΄ 110), άρθρο 23 όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 13 του ν. 2538/1997 (ΦΕΚ Α’ 242).
10. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του κώδικα νομοθεσίας, «Κυβέρνηση και Κυβερνητικά όργανα», όπως κωδικοποιήθηκε και τέθηκε σε ισχύ με το π.δ. 63/2005 (Α’ 98).
11. Τις διατάξεις του άρθρου 1 του π.δ. 133/1992 (Α’ 66), «Επιβολή υγειονομικών και λοιπών μέτρων για την προστασία και εξυγίανση της κτηνοτροφίας από λοιμώδη και παρασιτικά νοσήματα».
12. Την υπ’ αριθμ. Υ200/21-11-2016 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Ιωάννη Τσιρώνη» (Β΄ 3755).
13. Την υπουργική απόφαση 4922/131349/28.12.2012, (ΦΕΚ 59 Β’/18.01.2013) «Πρόγραμμα Επιτήρησης, Ελέγχου και Εξάλειψης των Μεταδοτικών Σπογγωδών Εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ) στα μικρά μηρυκαστικά».
14. Τον ν. 4235/2014 (Α’ 32) «Διοικητικά μέτρα, διαδικασίες και κυρώσεις στην εφαρμογή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στους τομείς των τροφίμων, των ζωοτροφών και της υγείας και προστασίας των ζώων και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων».
15. Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη και η προκαλούμενη δαπάνη για την εφαρμογή του προγράμματος μέχρι το τέλος του 2017 θα καθοριστεί με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και θα καλυφθεί από τον τακτικό Προϋπολογισμό (Κ.Α. 5329 Φ29/110), με κοινοτική συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
16. Την από 07/02/2017 εισήγηση της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων, αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Διάρκεια - Στόχος
Με την παρούσα απόφαση:
(α) Εγκρίνεται η εφαρμογή του Προγράμματος Επιτήρησης, Ελέγχου και Εξάλειψης των Μεταδοτικών Σπογγωδών Εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ) στα μικρά μηρυκαστικά σε όλη την Ελληνική Επικράτεια για το έτος 2017.
(β) Καθορίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής του Προγράμματος Επιτήρησης, Ελέγχου και Εξάλειψης των Μεταδοτικών Σπογγωδών Εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ) στα μικρά μηρυκαστικά σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κανονισμού (ΕΚ) αρ. 999/2001, όπως τροποποιήθηκε τελευταία και ισχύει.
Στόχοι του προγράμματος είναι:
(α) Η συστηματική έρευνα και η διαφορική διάγνωση, με την εφαρμογή των κατάλληλων εργαστηριακών τεχνικών, των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά, μέσω της ενεργητικής και της παθητικής επιτήρησης.
(β) Επί θετικού αποτελέσματος, η εκρίζωση της διαπιστωθείσας εστίας Τρομώδους Νόσου (Κλασικής ή Άτυπης) ή ΣΕΒ, και ο έλεγχος και αποτροπή της διασποράς του αιτιολογικού παράγοντα.
(γ) Ο αποκλεισμός της εισόδου του αιτιολογικού παράγοντα της ΣΕΒ στη διατροφική αλυσίδα του ανθρώπου και των ζώων.
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης ισχύουν οι ορισμοί του Κανονισμού (ΕΚ) αρ. 999/2001, όπως τροποποιήθηκε τελευταία και ισχύει, και ειδικότερα:
(α) Μεταδοτική Σπογγώδης Εγκεφαλοπάθεια (ΜΣΕ) στα μικρά μηρυκαστικά είναι το επιβεβαιωμένο κρούσμα Μεταδοτικής Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας που ανιχνεύτηκε σε πρόβατο ή αίγα έπειτα από μία επιβεβαιωτική δοκιμή για μη φυσιολογική πρωτεΐνη PrP.
(β) Τρομώδης Νόσος είναι το επιβεβαιωμένο κρούσμα Μεταδοτικής Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας σε πρόβατο ή αίγα, όπου έχει αποκλεισθεί το ενδεχόμενο Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (ΣΕΒ), σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζονται στο Τεχνικό Εγχειρίδιο του Κοινοτικού Εργαστηρίου Αναφοράς σχετικά με τον χαρακτηρισμό στελέχους ΜΣΕ σε μικρά μηρυκαστικά.
Η Τρομώδης Νόσος διαφοροποιείται στην Κλασική και την Άτυπη μορφή της νόσου σύμφωνα με τα κριτήρια του Κοινοτικού Εργαστηρίου Αναφοράς.
(γ) Κρούσμα Κλασικής Τρομώδους Νόσου είναι το επιβεβαιωμένο κρούσμα Μεταδοτικής Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας σε πρόβατο ή αίγα, όπου έχει αποκλεισθεί το ενδεχόμενο ΣΕΒ, σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζονται στο Τεχνικό Εγχειρίδιο του Κοινοτικού Εργαστηρίου Αναφοράς σχετικά με τον χαρακτηρισμό στελέχους ΜΣΕ σε μικρά μηρυκαστικά.
(δ) Κρούσμα Άτυπης Τρομώδους Νόσου είναι το επιβεβαιωμένο κρούσμα Τρομώδους Νόσου που διαφοροποιείται από την Κλασική σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζονται στο Τεχνικό Εγχειρίδιο του Κοινοτικού Εργαστηρίου Αναφοράς σχετικά με τον χαρακτηρισμό στελέχους ΜΣΕ σε μικρά μηρυκαστικά.
(ε) Κρούσμα δείκτης είναι το πρώτο ζώο σε μία εκμετάλλευση ή σε μια επιδημιολογικούς ορισμένη ομάδα στο οποίο επιβεβαιώνεται μόλυνση από ΜΣΕ.
(στ) Ενεργητική επιτήρηση θεωρείται ο έλεγχος των ζώων για τα οποία δεν έχει δηλωθεί υποψία προσβολής από ΜΣΕ, δηλαδή υγιή ζώα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση ή νεκρά ζώα (ανεξαρτήτως αιτίας θανάτου), προκειμένου να προσδιορισθούν η εξέλιξη και ο επιπολασμός των ΜΣΕ σε ολόκληρη τη χώρα ή μια περιοχή.
(ζ) Παθητική Επιτήρηση θεωρείται η δήλωση όλων των ζώων για τα οποία υπάρχει υποψία προσβολής από ΜΣΕ. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι ΜΣΕ δεν μπορούν να αποκλεισθούν με κλινική διερεύνηση, είναι υποχρεωτικός ο εργαστηριακός έλεγχος των ζώων αυτών.
(η) Υποψία ΜΣΕ τίθεται όταν ένα ζωντανό, σφαχθέν ή νεκρό ζώο εμφανίζει ή έχει εμφανίσει νευρολογικές διαταραχές ή διαταραχές της συμπεριφοράς ή προοδευτική υποβάθμιση της γενικής του κατάστασης που συνδέεται με προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος, για το οποίο οι πληροφορίες που υπάρχουν από την κλινική εξέταση, την ανταπόκριση σε θεραπευτική αγωγή, την νεκροτομή - νεκροψία και την εργαστηριακή εξέταση πριν ή μετά τον θάνατο δεν επιτρέπουν άλλη διάγνωση. Επιπλέον, υποψία ΜΣΕ τίθεται και επί θετικού αποτελέσματος μιας ταχείας ανοσολογικής δοκιμής.
(θ) Δειγματοληψία είναι η λήψη δειγμάτων, τα οποία εξασφαλίζουν την στατιστικώς ορθή αντιπροσωπευτικότητα, από τα ζώα ή από το περιβάλλον τους ή από προϊόντα ζωικής προέλευσης με σκοπό την διάγνωση νόσου, τον καθορισμό γενεαλογικών σχέσεων, την επιτήρηση της υγείας ή τον έλεγχο της απουσίας μικροβιολογικών παραγόντων ή ορισμένων υλικών σε προϊόντα ζωικής προέλευσης.
(ι)) Ταχείες δοκιμές είναι οι διαγνωστικές μέθοδοι που περιγράφονται στο Παράρτημα Χ του Καν. (ΕΚ) αρ. 999/2001, καθώς και στο Παράρτημα Ι της παρούσας, τα αποτελέσματα των οποίων γίνονται γνωστά εντός 24 ωρών.
(ια) Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος των Μεταδοτικών Σπογγωδών Εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ) στα μικρά μηρυκαστικά: είναι το ειδικό έντυπο υλικό του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων που περιλαμβάνει κατευθυντήριες οδηγίες και τα υποδείγματα εγγράφων που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της εφαρμογής του Προγράμματος των Μεταδοτικών Σπογγωδών Εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ) των μικρών μηρυκαστικών.
(ιβ) Αιγοπρόβατα ηλικίας άνω των 18 μηνών είναι τα αιγοπρόβατα:
i) των οποίων η ηλικία επιβεβαιώνεται από τα Μητρώα ή τα έγγραφα μετακίνησης που αναφέρονται στο σημείο 1 β), γ) και δ) του άρθρου 3 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 21/2004 του Συμβουλίου, ή
ii) των οποίων περισσότεροι από δύο μόνιμοι κοπτήρες έχουν ανατείλει από τα ούλα.
(ιγ) Γονότυπος της πρωτεΐνης Prion των προβατοειδών είναι ο συνδυασμός δύο αλληλόμορφων όπως περιγράφονται στο σημείο 1 του παραρτήματος Ι της απόφασης 2002/1003/ΕΚ της Επιτροπής.
Άρθρο 3
Αρχές και Φορείς εμπλεκόμενοι στο Πρόγραμμα - Αρμοδιότητες και Υποχρεώσεις
Στον σχεδιασμό και την εφαρμογή του Προγράμματος συμμετέχουν οι ακόλουθες Αρχές και Φορείς με τις αντίστοιχες κατά περίπτωση υποχρεώσεις και αρμοδιότητες:
1. Το Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Κεντρική Αρμόδια Αρχή), το οποίο:
(α) Μεριμνά για το συντονισμό και τη διαχείριση του Προγράμματος σε ολόκληρη την Χώρα, τόσο κατά τις επιμέρους διατάξεις του, όσο και στο σύνολό του.
(β) Ορίζει ως υπεύθυνο του Προγράμματος έναν κτηνίατρο, υπάλληλο του Τμήματος, με απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
(γ) Σε συνεργασία με τις Αρχές και τους Φορείς του παρόντος άρθρου, συλλέγει, επεξεργάζεται και ερμηνεύει τα κλινικά, εργαστηριακά και επιδημιολογικά στοιχεία που προκύπτουν από την εφαρμογή του προγράμματος σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
(δ) Συνδράμει τις αρμόδιες Κτηνιατρικές Αρχές των ΠΕ στην οργάνωση του ετήσιου προγραμματισμού των δειγματοληψιών, όταν αυτό ζητηθεί, καθώς και στην αποτελεσματικότερη διενέργεια της επιδημιολογικής έρευνας στα θετικά με Τρομώδη Νόσο κοπάδια.
(ε) Εισηγείται ή/και λαμβάνει κατάλληλα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα σε εθνικό επίπεδο για την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος.
(στ) Χειρίζεται όλα τα θέματα που σχετίζονται με τα αντικείμενα, τους στόχους και τα αποτελέσματα του Προγράμματος, και παρέχει στα αρμόδια Κοινοτικά Όργανα και τους Διεθνείς Οργανισμούς τα απαραίτητα κάθε φορά στοιχεία.
(ζ) Ορίζει τους Φορείς εφαρμογής του Προγράμματος και προσδιορίζει τις αρμοδιότητες και υποχρεώσεις αυτών, ανάλογα με τις ανάγκες του Προγράμματος.
(η) Οργανώνει και συμμετέχει σε εκπαιδεύσεις και ενημερώσεις κτηνιάτρων και κτηνοτρόφων που διοργανώνονται ανά την Χώρα για την ευαισθητοποίηση και αποτελεσματικότερη διάγνωση και εφαρμογή του προγράμματος των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά.
2. Το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς ΜΣΕ
2.1 Ορισμός Εθνικού Εργαστηρίου Αναφοράς ΜΣΕ
Το Κτηνιατρικό Εργαστήριο Λάρισας της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Θεσσαλονίκης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ορίζεται ως Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για:
(α) τις ταχείες ανοσολογικές διαγνωστικές μεθόδους που εφαρμόζονται στην Ελλάδα, όπως καθορίζονται στο Παράρτημα Χ του Κανονισμού (ΕΚ) αρ. 999/2001, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, και στο Παράρτημα Ι της παρούσας.
(β) τις επιβεβαιωτικές δοκιμές με ανοσοκαθήλωση (western blot), για την επιβεβαίωση των θετικών στις ταχείες δοκιμές για ΜΣΕ δειγμάτων προβάτων και αιγών, καθώς και των δειγμάτων κλινικώς υπόπτων ως προς την τρομώδη νόσο προβάτων και αιγών.
(γ) τον διαχωρισμό μεταξύ ΣΕΒ και Τρομώδους Νόσου, με μοριακές δοκιμές ανοσοκαθήλωσης υψηλής ευαισθησίας, σε επιβεβαιωμένα θετικά δείγματα προβάτων και αιγών.
(δ) τον διαχωρισμό με δοκιμή ανοσοκαθήλωσης της Κλασικής από την Άτυπη μορφή της Τρομώδους Νόσου.
(ε) τις γονοτυπικές αναλύσεις στα δείγματα εγκεφαλικού ιστού ή αίματος προβάτων.
2.2 Αρμοδιότητες και Υποχρεώσεις του Εθνικού Εργαστηρίου Αναφοράς ΜΣΕ
Κατά την εφαρμογή του Προγράμματος, το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς ΜΣΕ έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες και υποχρεώσεις:
(α) Προβαίνει σε εξέταση δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού από κλινικώς ύποπτα πρόβατα και αίγες εκτροφών όλης της ελληνικής επικράτειας, τά οποία αποστέλλονται από ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, με ταχείες ανοσολογικές δοκιμές και επιβεβαιωτικές δοκιμές ανοσοκαθήλωσης (western Wot).
(β) Προβαίνει σε εξετάσεις επιβεβαίωσης σε θετικά δείγματα και σε εξετάσεις διαχωρισμού (discriminatory test) μεταξύ ΣΕΒ και Τρομώδους Νόσου σε θετικά επιβεβαιωμένα δείγματα με τη μοριακή δοκιμή CEA, για την οποία πήρε την έγκριση από το Κοινοτικό Εργαστήριο Αναφοράς μετά από επιτυχείς εξετάσεις. Τα παραπάνω δείγματα είναι τα θετικά στις ταχείες δοκιμές δείγματα που εξετάστηκαν από τα Εξουσιοδοτημένα Εργαστήρια και προωθούνται στο Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς ΜΣΕ για επιβεβαίωση του θετικού αποτελέσματος και αποκλεισμό της ΣΕΒ.
(γ) Προβαίνει σε γονοτυπικές αναλύσεις σε δείγματα αίματος προβάτων από εκτροφές μολυσμένες με Τρομώδη Νόσο. Επιπλέον, συγκεντρώνει από τα Εξουσιοδοτημένα Εργαστήρια, για τη διάγνωση των ΜΣΕ, 600 δείγματα εγκεφαλικού ιστού αρνητικά στην ταχεία δοκιμή για ΜΣΕ, τα οποία υποβάλλει σε γονοτυπικές εξετάσεις.
(δ) Παρακολουθεί και ενημερώνεται επί των διεθνών εξελίξεων στο πεδίο της διάγνωσης των ΣΕΒ-ΜΣΕ, καθώς και της γονοτυπικής διάγνωσης και των σχετικών θεμάτων, έτσι ώστε να είναι σε θέση να προτείνει, εφόσον απαιτείται, τις κατάλληλες τροποποιήσεις στην εφαρμογή του Προγράμματος και να παρέχει πληροφορίες και διευκρινίσεις τεχνικού χαρακτήρα.
(ε) Προωθεί, όποτε κριθεί αναγκαίο, επιβεβαιωμένα θετικά δείγματα εγκεφαλικού ιστού, από πρόβατα και αίγες, στο Κοινοτικό Εργαστήριο Αναφοράς για ιστοπαθολογικές και ανοσοϊστοχημικές εξετάσεις.
(στ) Ενημερώνει άμεσα τηλεομοιοτυπικούς και κατόπιν εγγράφως την αρμόδια Κτηνιατρική Αρχή σχετικά με τα αποτελέσματα των εξετάσεων που πραγματοποιεί, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υποδείγματα εγγράφων του Εγχειριδίου Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά.
(η) Σε συνεργασία με τις Αρχές και τους Φορείς του παρόντος άρθρου, επεξεργάζεται και ερμηνεύει τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την εφαρμογή του Προγράμματος από όλα τα Εξουσιοδοτημένα Εργαστήρια, και ενημερώνει και προωθεί αυτά στο Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Ανάπτυξης και Τροφίμων, το οποίο είναι υπεύθυνο για τον συντονισμό του Προγράμματος.
(θ) Συνδράμει τις αρμόδιες Κτηνιατρικές Αρχές των ΠΕ στη διενέργεια επιδημιολογικής διερεύνησης επί θετικού αποτελέσματος.
(ι) Τηρεί αρχείο των εξετάσεων που πραγματοποιεί και των ενεργειών στις οποίες προβαίνει κατ’ εφαρμογή του Προγράμματος και ενημερώνει τη βάση δεδομένων που τηρείται στην Κεντρική Υπηρεσία, τακτικά μεν ανά μήνα, έκτακτα δε επί κάθε θετικού ή ύποπτου αποτελέσματος.
(ια) Διατηρεί στελέχη από θετικά δείγματα για οποιαδήποτε διερεύνηση.
(ιβ) Συνεργάζεται με τα Εξουσιοδοτημένα για τη διάγνωση των ΜΣΕ Εργαστήρια με σκοπό:
- τον συντονισμό για ομοιόμορφη εφαρμογή και ερμηνεία των αποτελεσμάτων των διαγνωστικών δοκιμών των ΜΣΕ,
- την πιστοποίηση της ορθής εφαρμογής των διαγνωστικών δοκιμών των ΜΣΕ,
-την οργάνωση μίας (1) τουλάχιστον διεργαστηριακής συγκριτικής δοκιμής (inter-laboratory proficiency test) κατ’ έτος, για την επιβεβαίωση της ικανότητας και της αξιοπιστίας των αποτελεσμάτων των Εξουσιοδοτημένων Εργαστηρίων των ΜΣΕ,
- την οργάνωση μίας τουλάχιστον επιτόπιας επίσκεψης σε κάθε Εξουσιοδοτημένο Εργαστήριο των ΜΣΕ κατ’ έτος,
-την οργάνωση τουλάχιστον μίας (1) κατ’ έτος κοινής συνάντησης, όλων των Εξουσιοδοτημένων Εργαστηρίων των ΜΣΕ.
(ιδ) Συνεργάζεται με το Κοινοτικό Εργαστήριο Αναφοράς για οποιαδήποτε καινούργια δεδομένα αναφορικά με τις διαγνωστικές δοκιμές και υφίσταται έλεγχο από αυτό, με δοκιμασίες αξιολόγησης ικανοτήτων (proficiency tests) για όλες τις διαγνωστικές δοκιμές που εφαρμόζονται.
(ιε) Συνεργάζεται με τις αρμόδιες Κεντρικές Αρχές της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και παρέχει την συνδρομή του σε επιθεωρήσεις ή άλλους ελέγχους που πραγματοποιούνται στη χώρα από υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(ιστ) Συμμετέχει σε συναντήσεις που πραγματοποιούνται στα πλαίσια του συντονισμού και της εποπτείας των ΜΣΕ μεταξύ της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων, των Εργαστηρίων και των Κτηνιατρικών Αρχών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα.
(ιζ) Συνεργάζεται με τις Αρχές και τους Φορείς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα δημιουργίας ανθεκτικών γονότυπων.
(ιη) Οργανώνει και συμμετέχει, σε συνεργασία με την Κεντρική Αρμόδια Αρχή, σε εκπαιδεύσεις και ενημερώσεις κτηνιάτρων και κτηνοτρόφων που διοργανώνονται ανά την Χώρα για την ευαισθητοποίηση, αποτελεσματικότερη διάγνωση και εφαρμογή του Προγράμματος των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά.
3. Τα Εξουσιοδοτημένα Εργαστήρια για τη διάγνωση των ΜΣΕ με ταχείες ανοσολογικές δοκιμές
3.1 Ορισμός των Εξουσιοδοτημένων Εργαστηρίων των ΜΣΕ για ταχείες ανοσολογικές δοκιμές
Για την εφαρμογή ταχειών ανοσολογικών μεθόδων, για την διάγνωση των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά, σε δείγματα εγκεφαλικού ιστού από:
• πρόβατα και αίγες που σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση,
• νεκρά πρόβατα και αίγες,
• πρόβατα και αίγες μολυσμένων εκτροφών που θανατώνονται και καταστρέφονται, εξουσιοδοτούνται τα ακόλουθα Εργαστήρια:
(α) Το Κτηνιατρικό Εργαστήριο Ιωαννίνων της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Θεσσαλονίκης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για αιγοπρόβατα προερχόμενα από τους νομούς: Ιωαννίνων, Θεσπρωτίας, Κέρκυρας, Λευκάδας, Πρέβεζας, Άρτας, Αιτωλοακαρνανίας, Λάρισας, Τρικάλων και Καρδίτσας.
(β) Το Τμήμα Μοριακής Διαγνωστικής, Αφθώδη Πυρετού, Ιολογικών, Ρικετσιακών και Εξωτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Αθηνών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για αιγοπρόβατα προερχόμενα από τους νομούς: Αττικής, Φθιώτιδας, Φωκίδας, Βοιωτίας, Ευρυτανίας, Εύβοιας, Ζακύνθου, Ηλείας, Μεσσηνίας, Αχαΐας, Αρκαδίας, Λακωνίας, Κορίνθου, Αργολίδας, Χίου, Λέσβου, Σάμου, Κυκλάδων, Δωδεκανήσου, Κεφαλληνίας, Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου.
(γ) Το Τμήμα Ιολογικών - Ρικετσιακών Νοσημάτων και ΜΣΕ της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Θεσσαλονίκης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για αιγοπρόβατα προερχόμενα από τους νομούς: Έβρου, Ροδόπης, Ξάνθης, Δράμας, Καβάλας, Φλώρινας, Σερρών, Κιλκίς, Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Πέλλας, Ημαθίας, Πιερίας, Κοζάνης, Γρεβενών, Καστοριάς και Μαγνησίας.
3.2 Αρμοδιότητες και Υποχρεώσεις των Εξουσιοδοτημένων Εργαστηρίων των ΜΣΕ για ταχείες ανοσολογικές δοκιμές
Κατά την εφαρμογή του Προγράμματος τα Εξουσιοδοτημένα Εργαστήρια της παραγράφου 3.1 του παρόντος άρθρου, έχουν τις ακόλουθες αρμοδιότητες και υποχρεώσεις:
(α) Εκτελούν ταχείες δοκιμές στα δείγματα εγκεφαλικού ιστού από:
• πρόβατα και αίγες που σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση,
• νεκρά πρόβατα και αίγες
• πρόβατα και αίγες μολυσμένων εκτροφών που θανατώνονται και καταστρέφονται,
τα οποία λαμβάνονται και αποστέλλονται από τις αρμόδιες Κτηνιατρικές Αρχές των ΠΕ αρμοδιότητάς τους.
(β) Σε περίπτωση θετικού ή ύποπτου αποτελέσματος στην ταχεία διαγνωστική δοκιμή που εφαρμόζουν για τις ΜΣΕ, διαβιβάζουν τα δείγματα αυτά στο αρμόδιο Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για επιβεβαίωση του αποτελέσματος.
(γ) Ενημερώνουν άμεσα τηλεομοιοτυπικούς και κατόπιν εγγράφως, την αρμόδια Κτηνιατρική Αρχή σχετικά με τα αποτελέσματα των εξετάσεων που πραγματοποιούν χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υποδείγματα εγγράφων του Εγχειριδίου Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά.
(δ) Συγκεντρώνουν δείγματα εγκεφαλικού ιστού προβάτων, αρνητικά στις ταχείες δοκιμές, τα οποία προωθούν στο Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για τις ΜΣΕ για γονοτυπικές αναλύσεις.
(ε) Τηρούν αρχείο των εξετάσεων που πραγματοποιούν και των ενεργειών στις οποίες προβαίνουν κατ’ εφαρμογή του Προγράμματος και καταχωρούν άμεσα τα αποτελέσματα των αναλύσεών τους στην ψηφιακή εφαρμογή «Εργαστηριακά ΣΕΒ - ΜΣΕ» του ΟΠΣ Κτηνιατρικής, και κατά προτεραιότητα κάθε θετικό ή ύποπτο αποτέλεσμα ταχείας δοκιμής.
(στ) Συνεργάζονται με το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για τις ΜΣΕ με σκοπό:
- την ομοιόμορφη εφαρμογή και ερμηνεία των αποτελεσμάτων των διαγνωστικών δοκιμών των ΜΣΕ
- την πιστοποίηση της ορθής εφαρμογής των διαγνωστικών δοκιμών των ΜΣΕ,
και συμμετέχουν για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών, σε μία τουλάχιστον διεργαστηριακή συγκριτική δοκιμή (inter-laboratory proficiency test) κατ’ έτος, για την επιβεβαίωση της ικανότητάς τους και της αξιοπιστίας των αποτελεσμάτων τους.
(ζ) Συνεργάζονται και συμμετέχουν στην οργάνωση μίας (1) τουλάχιστον κατ’ έτος κοινής συνάντησης όλων των Εξουσιοδοτημένων Εργαστηρίων των ΜΣΕ και του Εθνικού Εργαστηρίου Αναφοράς για τις ΜΣΕ, για ενημέρωση και εκπαίδευση, στις εγκαταστάσεις του δεύτερου, και δέχονται μία (1) τουλάχιστον κατ’ έτος επιτόπια επίσκεψη από το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς.
(η) Συνεργάζονται με τις αρμόδιες Κεντρικές Αρχές της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και παρέχουν την συνδρομή τους σε επιθεωρήσεις ή άλλους ελέγχους που πραγματοποιούνται στην Χώρα από υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(θ) Συνεργάζονται και συμμετέχουν σε συναντήσεις που πραγματοποιούνται στα πλαίσια του συντονισμού και της εποπτείας των ΜΣΕ μεταξύ της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων, των Εργαστηρίων και των Κτηνιατρικών Αρχών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα.
4. Τμήμα Μεθόδων, Σχεδιασμού, Διοίκησης Έργων και Ανάπτυξης Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακών Υπηρεσιών της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του ΥΠΑΑΤ
(α) Είναι υπεύθυνο για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση, την βελτίωση και την τεχνική υποστήριξη της ψηφιακής εφαρμογής για την καταχώριση των δειγματοληψιών των ΜΣΕ, καθώς και την ανάπτυξη νέων εφαρμογών που θα υποστηρίξουν το σύνολο των δράσεων του Προγράμματος των ΜΣΕ.
(β) Είναι υπεύθυνο για την εκπαίδευση των κτηνιάτρων στη χρήση των συγκεκριμένων εφαρμογών.
Υπεύθυνο για την διαχείριση των εφαρμογών, καθώς και των πληροφοριών που προέρχονται από αυτές, είναι το Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων.
5. Οι Δ/νσεις Κτηνιατρικής των Γενικών Δ/νσεων Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειών
Είναι υπεύθυνες για την εποπτεία, τον συντονισμό και την αξιολόγηση της πορείας του προγράμματος ΜΣΕ στην περιοχή αρμοδιότητάς τους και συνεργάζονται με τα Τμήματα Κτηνιατρικής των Δ/νσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) των ΠΕ της περιοχής αρμοδιότητάς τους, όπως επίσης και με την αρμόδια Κεντρική Αρχή της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
6. Τμήματα Κτηνιατρικής των Δ/νσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων
Τα Τμήματα Κτηνιατρικής των ΔΑΟΚ των ΠΕ είναι υπεύθυνα για την οργάνωση, συντονισμό και εφαρμογή της ενεργητικής και παθητικής επιτήρησης και των μέτρων εξάλειψης των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά, συμπεριλαμβανομένης και της επιβολής των κυρώσεων του ν. 4235/2014 (ΦΕΚ Α’ 32), στην περιοχή αρμοδιότητας τους.
Ειδικότερα έχουν τις παρακάτω υποχρεώσεις και αρμοδιότητες:
(α) Ορίζουν με απόφαση τον υπεύθυνο του Προγράμματος επιτήρησης των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά στις εκτροφές της ΠΕ αρμοδιότητάς τους, το όνομα του οποίου γνωστοποιούν, μαζί με τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας του, στο Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Τροφίμων,
(β) Για την επίτευξη των ετήσιων στόχων, προγραμματίζουν για τα πρόβατα και τις αίγες που σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, στα σφαγεία που τους αντιστοιχούν, τις μηνιαίες δειγματοληψίες του προσεχούς έτους, πριν την λήξη του τρέχοντος, σε συνεργασία με τα Τοπικά Αγροτικά Κτηνιατρεία ή Κέντρα Κτηνιατρικών Υπηρεσιών της περιοχής αρμοδιότητάς τους.
(γ) Συλλέγουν και αποστέλλουν τον απαιτούμενο, για την περιοχή αρμοδιότητάς τους, αριθμό δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού από σφαγμένα, νεκρά ή κλινικά ύποπτα πρόβατα και αίγες, ακολουθώντας τις διαδικασίες και χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υποδείγματα εγγράφων που περιγράφονται και περιέχονται, αντιστοίχως, στο Εγχειρίδιο Οδηγιών εφαρμογής του Προγράμματος των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά. Σε περίπτωση καταστροφής ζώων από μολυσμένη εκμετάλλευση, τα δείγματα συλλέγονται από την υπηρεσία στην οποία ανήκει η μολυσμένη εκμετάλλευση. Τονίζεται πως στην περίπτωση νεκρών ζώων από θετικές εκτροφές την δειγματοληψία διενεργούν μόνο κτηνίατροι των Κτηνιατρικών Αρχών της ΠΕ.
(δ) Καταχωρούν άμεσα τις δειγματοληψίες στην ψηφιακή εφαρμογή «Εργαστηριακά ΣΕΒ - ΜΣΕ» του ΟΠΣ Κτηνιατρικής, και κατά προτεραιότητα τις κλινικές υποψίες, τις επείγουσες σφαγές, τα ζώα των θετικών εκτροφών και τα ζώα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση.
(ε) Συλλέγουν και αποστέλλουν για γονοτυπικό έλεγχο δείγματα αίματος από πρόβατα θετικών εκτροφών που εντάσσονται στο Πρόγραμμα, ακολουθώντας τις διαδικασίες που περιγράφονται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών εφαρμογής του Προγράμματος των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά και παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη στους κτηνοτρόφους για την επιλογή των ανθεκτικών γονότυπων και την απομάκρυνση των ευαίσθητων γονότυπων, μετά την λήψη των αποτελεσμάτων των γονοτυπικών αναλύσεων στο εν λόγω κοπάδι.
(στ) Διατηρούν ατομικό αρχείο για κάθε μία ύποπτη ή θετική με Τρομώδη Νόσο εκτροφή, το οποίο περιλαμβάνει τα δελτία εξέτασης όλων των νεκρών και σφαγμένων ζώων της εκτροφής, και τηρούν Μητρώο στο οποίο καταγράφονται όλες οι ενέργειες που πραγματοποιούνται σε κάθε θετική εκτροφή, κατ’ εφαρμογή του παρόντος Προγράμματος, και τα αποτελέσματα αυτών των ενεργειών. Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις εκτροφών που εντάσσονται στο Πρόγραμμα εντατικής επιτήρησης, διατηρούν ειδικό αρχείο με τις εν λόγω εκτροφές, το οποίο περιλαμβάνει κάθε εκμετάλλευση, και τους λόγους και τα κριτήρια που δικαιολογούν την απόφαση ένταξης. Καταρτίζουν κατάσταση με πλήρη στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των γεωγραφικών συντεταγμένων, από τις θετικές εκτροφές που ήδη υπάρχουν και τις νέες θετικές εκτροφές που προκύπτουν κατά την διάρκεια του έτους. Η συγκεκριμένη κατάσταση καθορίζεται με εγκύκλιο της Κεντρικής Αρμόδιας Αρχής και αποστέλλεται σε αυτήν ανά εξάμηνο.
(ζ) Συνεργάζονται τόσο με το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς ΜΣΕ, όσο και με το Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για την αποτελεσματικότερη διενέργεια της επιδημιολογικής έρευνας στα θετικά κοπάδια.
(η) Επιβλέπουν και πιστοποιούν την ορθή εφαρμογή καθαρισμού και απολύμανσης σε κάθε εκτροφή με θετικό κρούσμα Τρομώδους Νόσου.
(θ) Κοινοποιούν στο Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τα κατάλληλα διοικητικά έγγραφα που περιλαμβάνονται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά.
(ι) Κοινοποιούν στους υπεύθυνους των εκμεταλλεύσεων προβάτων και αιγών τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων που διενεργούνται σε ζώα της εκτροφής τους και διατηρούν αντίγραφο όλων των εργαστηριακών εξετάσεων στον ατομικό φάκελο της εκτροφής.
(ια) Επιβάλουν τις προβλεπόμενες κυρώσεις, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις των διατάξεων της παρούσας απόφασης. Επιπλέον, διασφαλίζουν ότι στην περίπτωση χρήσης της παρέκκλισης που αναφέρεται στην παράγραφο 2.1 (στ) του άρθρου 8 της παρούσης, ο αριθμός των ζώων που προορίζονται για θανάτωση στο τέλος της περιόδου καθυστέρησης δεν είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό αμέσως μετά την επιβεβαίωση του κρούσματος - δείκτη.
(ιβ) Οργανώνουν και συμμετέχουν, σε συνεργασία με την Κεντρική Αρμόδια Αρχή, σε εκπαιδεύσεις και ενημερώσεις κτηνιάτρων της περιοχής αρμοδιότητάς τους, για την αποτελεσματικότερη διάγνωση και την εφαρμογή του προγράμματος των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά
(ιγ) Οργανώνουν ενημερωτική εκστρατεία σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο για την ευαισθητοποίηση της γεωργικής κοινότητας και της συναφούς βιομηχανίας σχετικά με τους στόχους, το περιεχόμενο και τις διαδικασίες του Προγράμματος.
(ιδ) Ενημερώνουν το αρμόδιο Τμήμα της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων, στο οποίο ανήκει ο Επόπτης Κυκλοφορίας Ζωοτροφών, για την ύπαρξη εκτροφής με θετικό κρούσμα Τρομώδους Νόσου, για την πραγματοποίηση δειγματοληψίας στις ζωοτροφές της εκτροφής ή/και του προμηθευτή ζωοτροφών της συγκεκριμένης εκτροφής, τα αποτελέσματα και συμπεράσματα της οποίας συμπεριλαμβάνουν στην επιδημιολογική έρευνα που διεξάγουν.
(ιε) Συνεργάζονται με τις Δ/νσεις Κτηνιατρικής των Γενικών Δ/νσεων Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειών, με στόχο την ορθότερη εφαρμογή του προγράμματος των ΜΣΕ.
(ιστ) Συνεργάζονται με την αρμόδια Κεντρική Αρχή της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και παρέχουν την συνδρομή τους σε επιθεωρήσεις ή ελέγχους που πραγματοποιούνται στη χώρα από υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
7. Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ)
Κατά τις αυτοψίες που διενεργούν στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους, οι κτηνίατροι του ΕΛΓΑ, υλοποιούν δειγματοληψίες εγκεφαλικού ιστού σε νεκρά μικρά μηρυκαστικά, ακολουθώντας τις διαδικασίες που περιγράφονται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών εφαρμογής του Προγράμματος των ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά. Ο ΕΛΓΑ ενημερώνει άμεσα την αρμόδια ΔΑΟΚ για τη διενέργεια των δειγματοληψιών, ώστε να επιτευχθεί καλύτερος συντονισμός. Τα δείγματα παραδίδονται στις αρμόδιες ΔΑΟΚ προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία αποστολής τους στα αντίστοιχα εργαστήρια και η καταχώριση στη βάση του ΟΠΣ Κτηνιατρικής.
8. Υπεύθυνοι εκμεταλλεύσεων προβάτων και αιγών, σφαγείων και εγκαταστάσεων αποτέφρωσης
(α) Οι υπεύθυνοι όλων των εκμεταλλεύσεων προβάτων και αιγών της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των κλειστών ή πειραματικών ποιμνίων που διατηρούνται σε Κέντρα, Ινστιτούτα ή Φορείς που τελούν υπό την εποπτεία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας ή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, συμμετέχουν υποχρεωτικά στη δειγματοληψία και υποχρεούνται να συνεργάζονται με τις Κτηνιατρικές Αρχές των Περιφερειακών Ενοτήτων, για την εφαρμογή του προγράμματος. Ειδικότερα, είναι υποχρεωμένοι να ενημερώνουν άμεσα (σε διάστημα μικρότερο των 24 ωρών) τις Κτηνιατρικές Αρχές των ΠΕ σε κάθε περίπτωση:
• προβάτου ή αίγας που εμφανίζει νευρολογικές διαταραχές ή διαταραχές της συμπεριφοράς ή προοδευτική υποβάθμιση της γενικής κατάστασης που συνδέεται με προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος, για περαιτέρω κλινική και εργαστηριακή διερεύνηση.
• νεκρού προβάτου ή αίγας (άνω των 18 μηνών) στην εκτροφή τους για τη λήψη δείγματος εγκεφαλικού ιστού.
Τουλάχιστον ένα νεκρό πρόβατο ή αίγα από κάθε εκμετάλλευση πρέπει να διερευνάται εργαστηριακά κάθε έτος.
(β) Οι υπεύθυνοι εκμεταλλεύσεων προβάτων και αιγών είναι υποχρεωμένοι να διατηρούν στον ατομικό φάκελο της εκτροφής όλα τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων που διενεργούνται σε ζώα της εκμετάλλευσης τους και παράλληλα να ενημερώνουν το μητρώο της εκμετάλλευσης για οποιεσδήποτε μεταβολές στον πληθυσμό της μονάδας εκτροφής.
(γ) Οι υπεύθυνοι των εκτροφών προβάτων και αιγών στις οποίες έχουν επιβεβαιωθεί θετικά ως προς την Τρομώδη Νόσο κρούσματα και βρίσκονται υπό επιτήρηση υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τα περιοριστικά μέτρα και τις υποδείξεις των Κτηνιατρικών Αρχών των ΠΕ.
(δ) Οι υπεύθυνοι των εκτροφών προβάτων και αιγών της χώρας στις οποίες έχουν επιβεβαιωθεί θετικά ως προς την Τρομώδη Νόσο κρούσματα και των εκτροφών όπου έχουν διενεργηθεί εργαστηριακές εξετάσεις για ΜΣΕ και ήταν αρνητικές, υποχρεούνται να διατηρούν στο αρχείο της εκμετάλλευσης όλα τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων που διεξήχθησαν σε ζώα σφαγέντα, νεκρά ή ζώα που θανατώθηκαν και καταστράφηκαν.
(ε) Οι υπεύθυνοι λειτουργίας των σφαγείων προβάτων και αιγών υποχρεούνται να συνεργάζονται με τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές των ΠΕ, να συμμορφώνονται με τις υποδείξεις αυτών και να τροποποιούν τον εβδομαδιαίο προγραμματισμό σφαγών προβάτων και αιγών, όπου και όταν αυτό απαιτείται για την επίτευξη των προβλεπόμενων στο άρθρο 1 παράγραφος 2 στόχων, σύμφωνα πάντα με τις υποδείξεις των αρμόδιων κτηνιατρικών αρχών των ΠΕ. Εξασφαλίζουν ότι ο προ σφαγής κλινικός έλεγχος των προβάτων και αιγών και η μετά την σφαγή επιθεώρηση των σφαγίων πραγματοποιείται υπό κατάλληλες συνθήκες σύμφωνα με τις διατάξεις των Κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 854/2004 και αριθ. 853/2004 και ότι η συλλογή των απαραίτητων δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού από σφαγέντα πρόβατα και αίγες διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 999/2001.
(στ) Οι υπεύθυνοι των εγκεκριμένων μονάδων αποτέφρωσης ή συναποτέφρωσης ή μεταποίησης κατηγορίας 1, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) αρ. 1069/2009, υποχρεούνται να συνεργάζονται και να συμμορφώνονται με τις υποδείξεις των αρμοδίων Κτηνιατρικών Αρχών των ΠΕ για την όσο το δυνατόν πληρέστερη εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ) 1069/2009.
9. Η Επιτροπή για τις Μεταδοτικές Σπογγώδεις Εγκεφαλοπάθειες
9.1 Στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συγκροτείται Επιτροπή για τις ΣΕΒ - ΜΣΕ, η οποία αποτελείται από:
(α) τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως Πρόεδρο,
(β) τον Προϊστάμενο του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων,
(γ) τον αρμόδιο του Προγράμματος του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Βιώσιμης Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο οποίος καθορίζεται με απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων,
(δ) τον αρμόδιο του Εθνικού Εργαστηρίου Αναφοράς για τις ΜΣΕ,
(ε) έναν κτηνίατρο από το Εξουσιοδοτημένο Εργαστήριο των ΜΣΕ για ταχείες ανοσολογικές δοκιμές της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Θεσσαλονίκης,
(στ) έναν κτηνίατρο από κάθε Περιφέρεια, υπεύθυνο για τον συντονισμό, την εφαρμογή και την εποπτεία του Προγράμματος στην Περιφέρεια αυτή,
(ζ) έναν υπάλληλο του Τμήματος Μεθόδων, Σχεδιασμού, Διοίκησης Έργων και Ανάπτυξης Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακών Υπηρεσιών της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του ΥΠΑΑΤ.
9.2 Εάν κριθεί σκόπιμο, στις συσκέψεις της Επιτροπής μπορούν να προσκαλούνται εξειδικευμένοι επιστήμονες από φορείς του ευρύτερου Δημόσιου ή Ιδιωτικού Τομέα, τα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και τα Ερευνητικά Κέντρα, καθώς και άλλες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, και των Περιφερειών.
9.3 Έργο της Επιτροπής είναι να αξιολογεί την πορεία του Προγράμματος, να καταγράφει τις αδυναμίες του συστήματος επιτήρησης και να σχεδιάζει ένα πλαίσιο δράσεων για την βελτίωση του Προγράμματος και την επίτευξη των εκάστοτε στόχων. Η επικοινωνία των μελών θα πραγματοποιείται μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, συσκέψεων ή τηλεδιάσκεψης.
Άρθρο 4
Σύστημα Επιτήρησης ΜΣΕ Μικρών Μηρυκαστικών
1. Επιτήρηση εκτροφών με ύποπτα ως προς τις ΜΣΕ κρούσματα
Σε όλες τις εκτροφές προβάτων και αιγών της Χώρας (συμπεριλαμβανομένων των κλειστών ή πειραματικών ποιμνίων που διατηρούνται σε Κέντρα, Ινστιτούτα ή Φορείς που τελούν υπό την εποπτεία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Χώρας ή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων) διενεργείται κλινικός έλεγχος που αποσκοπεί στον εντοπισμό κλινικά ύποπτων για ΜΣΕ ζώων, σε όλα τα ζώα της εκτροφής, στα πλαίσια των συνήθων κτηνιατρικών δραστηριοτήτων για την παροχή περίθαλψης, την εφαρμογή προγραμμάτων ελέγχου/εκρίζωσης νοσημάτων, την έκδοση ή τον έλεγχο εγγράφων ή υγειονομικών πιστοποιητικών ή αδειών μετακίνησης ζώων, τη διενέργεια επιδημιολογικής έρευνας, την συλλογή δειγμάτων για διαγνωστικούς σκοπούς κ.λπ.
Επίσης, υποχρεωτική επιτήρηση ασκείται σε εκτροφές που διατηρούν πρόβατα και αίγες που:
• κατάγονται από Χώρες ή Κράτη Μέλη, όπου έχουν εκδηλωθεί κρούσματα ΜΣΕ σε αυτόχθονα ζώα
• ενδέχεται να έχουν καταναλώσει ζωοτροφές με πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης μολυσμένες με τον αιτιολογικό παράγοντα των ΜΣΕ
• είναι απόγονοι θηλυκών ζώων προσβεβλημένων από ΜΣΕ.
2. Επιτήρηση προβάτων και αιγών που σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση
Η επιτήρηση των προβάτων και αιγών που σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση περιλαμβάνει τη συλλογή δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού από ζώα ηλικίας άνω των 18 μηνών.
Ο συνολικός αριθμός δειγμάτων από ολόκληρη την επικράτεια καθορίζεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Παράρτημα III Κεφάλαιο Α’ παράγραφος II σημείο 2 του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001.
Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η συλλογή όλων των αναγραφόμενων δειγμάτων, τόσο στα πρόβατα όσο και στις αίγες, μπορεί να αντικατασταθεί κατ’ ανώτατο όριο, το 50% αυτών με νεκρές αίγες και πρόβατα αντίστοιχα. Θα υποβάλλονται δηλαδή, σε ταχεία δοκιμή νεκρά πρόβατα και νεκρές αίγες ηλικίας άνω των δέκα οκτώ (18) μηνών, κατ’ αναλογία ένα προς ένα, επιπροσθέτως του αριθμού των δειγμάτων που καθορίζονται στην παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου.
Ορισμένες περιοχές της Χώρας, κατάλογος των οποίων περιλαμβάνεται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά, εξαιρούνται από την υποχρεωτική δειγματοληψία για ΜΣΕ από πρόβατα και αίγες που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, λόγω της γεωγραφικής τους θέσης ή/και της σύνθεσης του ζωικού τους κεφαλαίου.
3. Επιτήρηση προβάτων και αιγών που δεν σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση
Εφαρμόζεται σε πρόβατα και αίγες ηλικίας άνω των 18 μηνών, όλων των εκτροφών της Χώρας, τα οποία βρίσκονται νεκρά ή ετοιμοθάνατα (ανεξαρτήτως αιτίας θανάτου) ή έχουν θανατωθεί για οποιοδήποτε λόγο, με εξαίρεση την θανάτωση στα πλαίσια εκστρατείας καταπολέμησης επιδημικής νόσου (π.χ. επιδημία αφθώδους πυρετού).
Ο συνολικός αριθμός των δειγμάτων από ολόκληρη την επικράτεια καθορίζεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Παράρτημα III Κεφάλαιο Α παράγραφος II σημείο 3 του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001.
Ορισμένες περιοχές της Χώρας, κατάλογος των οποίων περιλαμβάνεται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά, εξαιρούνται από την υποχρεωτική δειγματοληψία για ΜΣΕ από νεκρά πρόβατα και αίγες, λόγω της γεωγραφικής τους θέσης ή/και της σύνθεσης του ζωικού τους κεφαλαίου.
4. Επιτήρηση εκτροφών προβάτων και αιγών μολυσμένων με Τρομώδη Νόσο που βρίσκονται υπό επιτήρηση
Η επιτήρηση εκτροφών προβάτων και αιγών μολυσμένων με Τρομώδη Νόσο περιλαμβάνει τον τακτικό κλινικό έλεγχο όλων των ζώων της εκτροφής και την εργαστηριακή εξέταση δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού, με ταχείες δοκιμές, ζώων ηλικίας άνω των δεκαοκτώ (18) μηνών, τα οποία:
• προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση
• είναι κλινικά ύποπτα ή
• βρίσκονται νεκρά ή ετοιμοθάνατα, ανεξάρτητα από την αιτία θανάτου ή
• θανατώθηκαν για οποιαδήποτε αιτία
5. Γονοτυπικές αναλύσεις
Στο πλαίσιο της επιτήρησης των ΜΣΕ μικρών μηρυκαστικών, που περιγράφεται στο παρόν πρόγραμμα, γονοτυπικές αναλύσεις διενεργούνται:
(α) σε όλες τις εκτροφές με επιβεβαιωμένα κρούσματα Τρομώδους Νόσου
Σε κάθε θετική περίπτωση Τρομώδους Νόσου που ανιχνεύεται στα πρόβατα, στο πλαίσιο της επιτήρησης, καθορίζεται ο γονότυπος της πρωτεΐνης Prion για τα κωδικόνια 136, 154, 171, με σκοπό την διαπίστωση τυχόν ανθεκτικών γονότυπων. Σε κάθε θετική περίπτωση Άτυπης Τρομώδους Νόσου, καθορίζεται ο γονότυπος της πρωτεΐνης Prion και στο κωδικόνιο 141.
(β) σε τυχαίο δείγμα αρνητικών στην Τρομώδη Νόσο δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού.
Εκτός των ανωτέρω αναφερόμενων γονοτυπικών αναλύσεων του σημείου (α) της παρούσας παραγράφου, εξετάζεται και ένας ελάχιστος αριθμός εξακοσίων (600) αρνητικών στις ταχείες δοκιμές για ΜΣΕ δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού από πρόβατα. Τα δείγματα (εγκεφαλικός ιστός) μπορεί να επιλέγονται από ζώα που σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση ή από ζώα που πεθαίνουν στην εκμετάλλευση. Και σ’ αυτή την περίπτωση στα δείγματα αυτά προσδιορίζεται ο γονότυπος της πρωτεΐνης Prion για τα κωδικόνια 136, 141, 154 και 171.
(γ) σε δείγματα αίματος προβάτων στο πλαίσιο του προγράμματος γονοτυπικού ελέγχου
Άρθρο 5
1. Γενικοί κανόνες δειγματοληψίας, κατανομή δειγμάτων ανά νομό και μέγεθος δείγματος
(α) Τα προς εξέταση δείγματα εγκεφαλικού ιστού πρέπει να προέρχονται από πρόβατα και αίγες ηλικίας άνω των 18 μηνών. Η ηλικία των ζώων επιβεβαιώνεται από τα μητρώα ή τα έγγραφα μετακίνησης που αναφέρονται στο σημείο 1 β), γ) και δ) του άρθρου 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 21/2004 του Συμβουλίου ή βάσει της οδοντοφυΐας (να έχουν ανατείλει από τα ούλα περισσότεροι από δύο μόνιμοι κοπτήρες).
(β) Όλες οι επίσημα καταγεγραμμένες εκτροφές προβάτων και αιγών συμμετέχουν ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ στην δειγματοληψία. Προτεραιότητα δίνεται σε εκτροφές οι οποίες δεν υποβλήθηκαν ποτέ σε δειγματοληψία.
(γ) Εντός ενός έτους από της ισχύος της παρούσης είναι υποχρεωτικός ο έλεγχος του 25% του συνόλου των καταγεγραμμένων εκτροφών της χώρας με άγνωστο καθεστώς ως προς την Τρομώδη Νόσο (δηλαδή εκτροφές οι οποίες δεν υποβλήθηκαν ποτέ σε δειγματοληψία). Επιπλέον, στη δειγματοληψία θα πρέπει να περιλαμβάνονται, κατά το δυνατό, όλες οι επισήμως καταγεγραμμένες εκμεταλλεύσεις με περισσότερα από 100 ζώα, στις οποίες δεν ανιχνεύτηκε ποτέ κρούσμα ΜΣΕ.
(δ) Από τις εκτροφές με άγνωστο καθεστώς ως προς την Τρομώδη Νόσο είναι υποχρεωτική η λήψη ενός τουλάχιστον δείγματος εγκεφαλικού ιστού από ζώο που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση ή από νεκρό ζώο.
(ε) Η κατανομή των δειγμάτων από πρόβατα και αίγες που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, και από νεκρά ζώα, ανά νομό, υπολογίζεται με βάση το συνολικό ετήσιο δείγμα και τις παραμέτρους που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 4 της παρούσας, και είναι ποσοτικά ανάλογη του αριθμού των εκτρεφόμενων ζώων ανά νομό. Ο αριθμός δειγμάτων ανά νομό δίνεται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά.
(στ) Οι υπεύθυνοι φορείς εφαρμογής του προγράμματος, πριν τη λήξη κάθε έτους, είναι υποχρεωμένοι να προγραμματίζουν τις μηνιαίες δειγματοληψίες του επόμενου έτους για πρόβατα και αίγες που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση στα σφαγεία που τους αντιστοιχούν, σύμφωνα με την εκάστοτε κατανομή δειγμάτων ανά νομό, που περιλαμβάνεται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά. Ο προγραμματισμός αυτός κοινοποιείται στην Κεντρική Υπηρεσία και στα αρμόδια Κτηνιατρικά Εργαστήρια.
(ζ) Η επιλογή των δειγμάτων στο σφαγείο γίνεται τυχαία, πρέπει να είναι συνεχής (δηλαδή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους) και αντιπροσωπευτική σε κάθε περιοχή. Επιπλέον, η επιλογή των δειγμάτων πρέπει να γίνεται κατά τρόπο που να αποφεύγεται η υπερεκπροσώπηση μιας ομάδας όσον αφορά την προέλευση, την ηλικία, τη φυλή, το φύλο, την παραγωγική κατεύθυνση ή άλλο χαρακτηριστικό (δηλαδή, κατά το δυνατόν, πρέπει να αποφεύγεται η επανειλημμένη δειγματοληψία στο ίδιο κοπάδι). Εάν δεν επιτευχθεί ο μηνιαίος στόχος, λόγω εποχιακών σφαγών, τότε ο αριθμός των μηνιαίων δειγμάτων ανακατανέμεται ούτως ώστε να επιτευχθεί ο ετήσιος στόχος δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού από πρόβατα και αίγες που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση.
(η) Ακολουθούνται οι τεχνικές οδηγίες για την διαδικασία και τον προγραμματισμό της δειγματοληψίας, καθώς και οι οδηγίες για την συλλογή, συσκευασία και αποστολή των δειγμάτων που περιλαμβάνονται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά και συμπληρώνονται τα ανάλογα υποδείγματα εγγράφων του εγχειριδίου.
2. Χώροι άσκησης της επιτήρησης
Η επιτήρηση για τις ΜΣΕ, ασκείται στους ακόλουθους χώρους:
(α) σε όλες τις εκτροφές μικρών μηρυκαστικών της χώρας, συμπεριλαμβανομένων και των κλειστών ή πειραματικών ποιμνίων που διατηρούνται σε Κέντρα, Ινστιτούτα ή Φορείς που τελούν υπό την εποπτεία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η επιτήρηση αυτή αποσκοπεί στον εντοπισμό κλινικά υπόπτων ζώων. Εάν κατά την εφαρμογή της επιτήρησης εντοπιστούν κλινικά ύποπτα ζώα σε εκτροφή που δεν συμμετείχε ποτέ σε δειγματοληψία για ΜΣΕ ή σε εκτροφή που έγινε δειγματοληψία στο παρελθόν με αρνητικά αποτελέσματα για ΜΣΕ, τότε ακολουθούνται οι διαδικασίες που περιγράφονται στο άρθρο 7 της παρούσας. Εάν πρόκειται για θετική εκτροφή που βρίσκεται ήδη υπό επιτήρηση (δηλαδή εκτροφή με επιβεβαιωμένο θετικό κρούσμα) τότε δείγμα εγκεφαλικού ιστού από το ύποπτο κρούσμα αποστέλλεται στο αρμόδιο εργαστήριο για περαιτέρω διερεύνηση.
(β) σε όλα τα σφαγεία της χώρας στο πλαίσιο:
- της υποχρεωτικής τυχαίας δειγματοληψίας εγκεφαλικού ιστού από πρόβατα και αίγες (άνω των 18 μηνών) για εργαστηριακή εξέταση ΜΣΕ.
- του προ σφαγής ελέγχου που αποσκοπεί στον εντοπισμό προβάτων και αιγών με νευρολογικές διαταραχές, διαταραχές της συμπεριφοράς ή προοδευτική υποβάθμιση της γενικής κατάστασης που συνδέεται με προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος (κλινικά ύποπτα ζώα).
Όταν ένα πρόβατο ή αίγα που σφάζεται για κατανάλωση από τον άνθρωπο υποβάλλεται σε ταχεία δοκιμή για ΜΣΕ, στο σφάγιο του εν λόγω ζώου δεν δίδεται σήμανση υγειονομικού ελέγχου, όπως προβλέπεται στο μέρος Ι, Κεφάλαιο III, Παράρτημα Ι του Κανονισμού (ΕΚ) αρ. 854/2004, έως ότου υπάρξει αρνητικό αποτέλεσμα της ταχείας δοκιμής. Όλα τα μέρη του σώματος του ζώου συμπεριλαμβανομένου και του δέρματος αυτού, παραμένουν υπό επίσημο έλεγχο έως ότου υπάρξει αρνητικό αποτέλεσμα ταχείας δοκιμής, εκτός από τα ζωικά υποπροϊόντα που καταστρέφονται άμεσα σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό (ΕΚ) αρ. 1069/2009
Άρθρο 6
Ηλεκτρονική Καταχώριση των δειγματοληψιών των ΜΣΕ μικρών μηρυκαστικών
Στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) της Κτηνιατρικής υπάρχει η ψηφιακή εφαρμογή «Δειγματοληψία ΣΕΒ - ΜΣΕ» για την ηλεκτρονική καταγραφή των δειγματοληψιών για την ΣΕΒ, καθώς και των αποτελεσμάτων αυτών, η οποία είναι υποχρεωτική. Οι πληροφορίες που αφορούν την δειγματοληψία (ημερομηνία δειγματοληψίας, στοιχεία του ζώου και της εκμετάλλευσης κ.λπ.) καταχωρούνται ηλεκτρονικά από τις ΔΑΟΚ, άμεσα, δίνοντας προτεραιότητα στις κλινικές υποψίες, τις επείγουσες σφαγές, τα ζώα των θετικών εκτροφών και τα ζώα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση. Οι πληροφορίες αυτές λαμβάνονται ηλεκτρονικά από το εργαστήριο προορισμού. Μετά την ολοκλήρωση των εργαστηριακών αναλύσεων τα αποτελέσματα καταχωρούνται στην εφαρμογή από τα Κτηνιατρικά Εργαστήρια στα οποία πραγματοποιούνται οι αναλύσεις αυτές.
Άρθρο 7
Μέτρα επί υποψίας ΜΣΕ μικρών μηρυκαστικών
Εάν υπάρχει υποψία για ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά, δηλαδή σε περίπτωση:
(α) θετικού αποτελέσματος ταχείας δοκιμής για ΜΣΕ ή
(β) κλινικής υποψίας κατά τον προ της σφαγής έλεγχο ή σε ζωντανό ζώο της εκτροφής τότε:
1. Με απόφαση της αρμόδιας αρχής ΠΕ λαμβάνονται τα ακόλουθα μέτρα:
(α) Όλα τα ευαίσθητα είδη ζώων της εκμετάλλευσης υπόκεινται σε περιορισμό των μετακινήσεων μέχρι να γνωστοποιηθούν τα αποτελέσματα της κλινικής και επιδημιολογικής έρευνας που διεξάγονται από τις αρμόδιες αρχές.
(β) Το κλινικά ύποπτο ζώο θανατώνεται και δείγμα εγκεφαλικού ιστού αποστέλλεται στο Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για εργαστηριακή εξέταση.
(γ) Εφόσον πρόκειται για σφάγιο, μετά το θετικό αποτέλεσμα της ταχείας δοκιμής, όλα τα τεμάχια του σώματος του ζώου, συμπεριλαμβανομένης της δοράς, καταστρέφονται με αποτέφρωση.
(δ) Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα που προέρχονται από τα αιγοπρόβατα της εκμετάλλευσης, που τίθεται υπό επίσημο έλεγχο, τα οποία υπάρχουν στην εν λόγω εκμετάλλευση από την ημερομηνία κατά την οποία υπάρχει υπόνοια παρουσίας ΜΣΕ μέχρι τη στιγμή που είναι διαθέσιμα τα αποτελέσματα των εξετάσεων επιβεβαίωσης, χρησιμοποιούνται μόνο εντός της εν λόγω εκμετάλλευσης.
Η εκτροφή εξακολουθεί να υπόκειται σε επίσημο έλεγχο μέχρι γνωστοποιήσεως του εργαστηριακού αποτελέσματος της επιβεβαιωτικής δοκιμής.
2. Με ευθύνη της αρμόδιας τοπικής Κτηνιατρικής Αρχής εξασφαλίζεται ότι οι ακόλουθες ενέργειες λαμβάνουν χώρα σε κάθε περίπτωση που τίθεται υποψία ΜΣΕ σε εκτροφή μικρών μηρυκαστικών:
(α) Ενημέρωση των κτηνοτρόφων σχετικά με τη συμπτωματολογία, την παθογένεια και την επιδημιολογία των ΜΣΕ.
(β) Επεξήγηση των ισχυόντων νομικών, διοικητικών και οικονομικών μέτρων.
(γ) Έγγραφη ενημέρωση του ιδιοκτήτη της εκτροφής για τις υποχρεώσεις του που αφορούν την τήρηση των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις ζώων της εκτροφής (δηλαδή απαγόρευση εισόδου και εξόδου ζώων από την ύποπτη εκτροφή) τα οποία εξακολουθούν να υφίστανται μέχρι γνωστοποιήσεως του αποτελέσματος της επιβεβαιωτικής δοκιμής.
(δ) Ατομική σήμανση (ηλεκτρονική ταυτοποίηση) και καταγραφή όλων των ζώων της εκτροφής.
(ε) Λήψη του ιστορικού της εκτροφής και διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας. Εάν υπάρχουν ενδείξεις ότι η εκμετάλλευση που βρισκόταν το ζώο, όταν ενεκυψαν οι υπόνοιες ΜΣΕ, δεν είναι, κατά πάσα πιθανότητα, η εκμετάλλευση στην οποία το ζώο μολύνθηκε, οι αρμόδιες τοπικές κτηνιατρικές αρχές λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να τεθούν σε επίσημη επιτήρηση και οι δύο εκμεταλλεύσεις στις οποίες βρισκόταν το ζώο.
(στ) Κλινική εξέταση όλων των ζώων για την διαπίστωση τυχόν συμπτωμάτων που θέτουν υποψία ΜΣΕ.
(ζ) Θανάτωση των ύποπτων ζώων, συλλογή κατάλληλου δείγματος για εργαστηριακή εξέταση και ακολούθως αποτέφρωση των πτωμάτων.
3. Άρση των μέτρων που επιβλήθηκαν επί υποψίας:
Με απόφαση της αρμόδιας αρχής ΠΕ και κατόπιν αρνητικής ταχείας δοκιμής ή αρνητικής επιβεβαιωτικής δοκιμής αίρονται τα επιβληθέντα μέτρα.
4. Για την τεκμηρίωση της εφαρμογής των μέτρων επί υποψίας ΜΣΕ καθώς και της άρσης αυτών, συμπληρώνονται και κοινοποιούνται τα ανάλογα κατά περίπτωση διοικητικά έγγραφα που περιλαμβάνονται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του προγράμματος ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά.
Άρθρο 8
1. Μέτρα επί επιβεβαιώσεως Κλασικής Τρομώδους Νόσου μικρών μηρυκαστικών
1.1 Γενικά μέτρα που λαμβάνονται σε κάθε εκτροφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα Τρομώδους νόσου
Σε κάθε περίπτωση επιβεβαίωσης Κλασικής Τρομώδους Νόσου διενεργείται η παρακάτω έρευνα για τον εντοπισμό:
(α) των γονέων, εφόσον μπορούν να ευρεθούν, και σε περίπτωση που η νόσος επιβεβαιώθηκε σε θηλυκό ζώο, όλων των εμβρύων ή ωαρίων και των τελευταίων απογόνων του.
(β) όλων των άλλων μηρυκαστικών που βρίσκονται στην εκτροφή όπου εκτράφηκε το ζώο στο οποίο επιβεβαιώθηκε η νόσος και παρουσιάζουν κίνδυνο μόλυνσης ΜΣΕ, πέραν αυτών του αναφέρονται στην παραπάνω περίπτωση.
(γ) της πιθανής προέλευσης της νόσου.
(δ) άλλων εκμεταλλεύσεων στις οποίες υπάρχουν ζώα, έμβρυα ή ωάρια τα οποία πιθανολογείται ότι έχουν μολυνθεί με τον ίδιο παράγοντα ΜΣΕ ή να έχουν χρησιμοποιήσει μολυσμένες ζωοτροφές ή ήρθαν σε επαφή με την ίδια πηγή μόλυνσης.
(ε) των βοσκοτόπων που χρησιμοποίησε το κοπάδι τον τελευταίο χρόνο. Στην περίπτωση που χρησιμοποιείται γη ως βοσκότοπος πολλών κοπαδιών, τα περιοριστικά μέτρα μπορούν να εφαρμοστούν μόνο στο κοπάδι που εμφανίστηκε το κρούσμα υπό την προϋπόθεση ότι θα σταθμιστούν όλοι οι επιδημιολογικοί παράγοντες.
1.2 Με ευθύνη της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής της ΠΕ εξασφαλίζεται ότι οι ακόλουθες ενέργειες λαμβάνουν χώρα σε κάθε περίπτωση εκτροφής με επιβεβαιωμένο κρούσμα Κλασικής Τρομώδους Νόσου σε πρόβατο ή αίγα:
(α) Ενημέρωση των κτηνοτρόφων σχετικά με τη συμπτωματολογία, την παθογένεια και την επιδημιολογία των ΜΣΕ.
(β) Επεξήγηση των ισχυόντων νομικών, διοικητικών και οικονομικών μέτρων.
(γ) Έγγραφη ενημέρωση του ιδιοκτήτη της εκτροφής για τις υποχρεώσεις του που αφορούν την τήρηση των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις ζώων της εκτροφής και για τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων που διεξήχθησαν σε ζώα της εκμετάλλευσης.
(δ) Ατομική σήμανση (ηλεκτρονική ταυτοποίηση) και καταγραφή όλων των ζώων της εκτροφής.
(ε) Λήψη του ιστορικού της εκτροφής και διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας.
(στ) Κλινική εξέταση όλων των ζώων για διαπίστωση τυχόν συμπτωμάτων που θέτουν υποψία ΜΣΕ σε άλλα ζώα της εκτροφής.
(ζ) Ενημέρωση του αρμόδιου Τμήματος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας, στο οποίο ανήκει ο Επόπτης Κυκλοφορίας Ζωοτροφών, για την ύπαρξη εκτροφής με θετικό κρούσμα Τρομώδους Νόσου, για την πραγματοποίηση δειγματοληψίας στις ζωοτροφές της εκτροφής ή/και του προμηθευτή ζωοτροφών της συγκεκριμένης εκτροφής, για τα αποτελέσματα και ακολούθως την καταστροφή των μολυσμένων ζωοτροφών.
1.3 Μετά την εφαρμογή των ανωτέρω μέτρων, η αρμόδια κτηνιατρική αρχή της ΠΕ προβαίνει, μετά από στάθμιση πρωτίστως επιδημιολογικών παραγόντων και αξιολόγηση της εκτροφής, σε ένταξή της σε ένα από τα ακόλουθα προγράμματα:
• πρόγραμμα γονοτυπικού ελέγχου
• πρόγραμμα θανάτωσης και ολοσχερούς καταστροφής
• πρόγραμμα εντατικής επιτήρησης
2. Ειδικά μέτρα που λαμβάνονται στην εκτροφή που εντάσσεται στο πρόγραμμα γονοτυπικού ελέγχου προκειμένου να καθοριστεί η ανθεκτικότητα των προβάτων της εκτροφής ως προς την Κλασική Τρομώδη Νόσο
2.1 Με απόφαση της αρμόδιας αρχής της ΠΕ, στην εκτροφή του επιβεβαιωμένου κρούσματος Κλασικής Τρομώδους Νόσου και έπειτα από σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη για ένταξη στο πρόγραμμα γονοτυπικού ελέγχου, προκειμένου να καθοριστεί η ανθεκτικότητα των προβάτων της εκτροφής ως προς την Κλασική Τρομώδη Νόσο, επιβάλλονται τα ακόλουθα μέτρα:
(α) Η εκτροφή υποβάλλεται άμεσα σε αυξημένη επιτήρηση, κλινική και εργαστηριακή, για διαπίστωση και κατάλληλη διερεύνηση νέων κρουσμάτων ΜΣΕ (κλινικά ύποπτα ή νεκρά ζώα). Δείγματα εγκεφαλικού ιστού από ζώα της εκτροφής που βρίσκονται νεκρά ή ετοιμοθάνατα ή θανατώνονται ή είναι κλινικά ύποπτα, διερευνώνται εργαστηριακά.
(β) Υποχρεωτική αιμοληψία όλων των ζώων της εκτροφής για διενέργεια γονοτυπικών αναλύσεων (εξαιρούνται τα ζώα που αναφέρονται στο σημείο (γ) τέταρτη παύλα). Μετά την γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων του γονοτυπικού ελέγχου διατηρούνται μόνο ζώα με ανθεκτικούς γονότυπους. Πρόβατα με ευαίσθητους γονότυπους, καθώς και όλες οι αίγες θανατώνονται χωρίς καθυστέρηση και καταστρέφονται με αποτέφρωση σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) αρ. 1069/2009.
Στη συνέχεια, διενεργούνται γονοτυπικές εξετάσεις σε όλα τα πρόβατα που θα χρησιμοποιηθούν ως νεαρά ζώα αντικατάστασης και διατηρούνται μόνο ζώα με ανθεκτικούς γονότυπους.
(γ) Ειδικότερα, στην μολυσμένη εκτροφή θανατώνονται και καταστρέφονται όλα τα ζώα (πρόβατα και αίγες) που προκύπτουν από την έρευνα της παραγράφου 1.1 σημείο (α) και (β), ΕΚΤΟΣ από:
• τα κριάρια αναπαραγωγής με ARR/ARR.
• οι προβατίνες αναπαραγωγής με ένα τουλάχιστον ARR και κανένα VRQ αλληλόμορφο γονίδιο. Σε περίπτωση που οι προβατίνες αυτές κυοφορούν αυτό το διάστημα, διατηρούνται και τα αρνιά που θα γεννήσουν, εφόσον ο γονότυπος τους πληροί τις προϋποθέσεις της υποπαραγράφου αυτής.
• τα πρόβατα με τουλάχιστο ένα ARR αλληλόμορφο γονίδιο μόνον προκειμένου αργότερα να οδηγηθούν για σφαγή για ανθρώπινη κατανάλωση.
• τα αμνοερίφια ηλικίας κάτω των τριών μηνών υπό τον όρο ότι σφάζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο όχι αργότερα από την ηλικία των τριών μηνών. Τα εν λόγω αμνοερίφια εξαιρούνται από τη γονοτυπική ανάλυση.
(δ) Από όλα τα ζώα που καταστρέφονται, λαμβάνονται δείγματα εγκεφαλικού ιστού για εργαστηριακή εξέταση σύμφωνα με τα αναφερόμενα στον πίνακα της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου.
(ε) Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα που προέρχονται από τα ζώα που πρέπει να καταστραφούν ή να σφαγούν, τα οποία ήταν στην εκμετάλλευση από την ημερομηνία επιβεβαίωσης του κρούσματος Κλασικής Τρομώδους Νόσου έως την ημερομηνία ολοκλήρωσης των μέτρων που πρέπει να εφαρμοστούν στην εκμετάλλευση, απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται για τη διατροφή μηρυκαστικών, εκτός από τη διατροφή μηρυκαστικών εντός της ίδιας της εκμετάλλευσης. Η διάθεση στην αγορά τέτοιων προϊόντων ως ζωοτροφών για μη μηρυκαστικά επιτρέπεται μόνο εντός της χώρας.
(στ) Παρέκκλιση: σε εκμεταλλεύσεις προβάτων ή όπου αίγες και πρόβατα συνυπάρχουν, μετά από απόφαση της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής της ΠΕ και όπου το ποσοστό ανθεκτικότητας μέσα στην εκμετάλλευση είναι χαμηλό, η θανάτωση και ολοσχερής καταστροφή των ζώων μπορεί να καθυστερήσει για περίοδο που δεν υπερβαίνει τους εικοσιτέσσερις (24) μήνες από την ημερομηνία επιβεβαίωσης του κρούσματος - δείκτη. Τα κριάρια αναπαραγωγής με γονότυπο διαφορετικό του ARR/ARR θανατώνονται ή στειρώνονται χωρίς καθυστέρηση και εφαρμόζονται όλα τα πιθανά μέτρα για την ταχεία δημιουργία γενετικής αντίστασης στον πληθυσμό των προβάτων της εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανομένης της προγραμματισμένης αναπαραγωγής και θανάτωσης των προβατίνων με σκοπό την αύξηση του αλληλόμορφου ARR και την εξάλειψη του αλληλόμορφου VRQ. Η αρμόδια κτηνιατρική αρχή της ΠΕ, που είναι υπεύθυνη για την εκμετάλλευση, εξασφαλίζει ότι ο αριθμός των ζώων που προορίζονται για θανάτωση στο τέλος της περιόδου καθυστέρησης δεν είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό αμέσως μετά την επιβεβαίωση του κρούσματος-δείκτη. Τα ζώα αυτά (πρόβατα ευαίσθητων γονότυπων και αίγες) πρέπει να οδηγηθούν σε θανάτωση και καταστροφή μετά το πέρας αυτής της περιόδου. Κατά τη διάρκεια της παρέκκλισης ισχύουν τα κάτωθι:
1. Η εκμετάλλευση υποβάλλεται άμεσα σε αυξημένη επιτήρηση κλινική και εργαστηριακή, για διαπίστωση και κατάλληλη διερεύνηση νέων κρουσμάτων ΜΣΕ (κλινικά ύποπτα ή νεκρά ζώα). Δείγματα εγκεφαλικού ιστού διερευνώνται εργαστηριακά για όλα τα ακόλουθα ζώα ηλικίας άνω των 18 μηνών, εκτός από πρόβατα γονότυπου ARR/ARR:
α) ζώα που έχουν σφαγιαστεί για κατανάλωση από τον άνθρωπο,
β) ζώα που πέθαναν ή θανατώθηκαν στην εκμετάλλευση τα οποία δεν θανατώθηκαν όμως στο πλαίσιο εκστρατείας εκρίζωσης νόσου.
2. Μόνο τα ακόλουθα πρόβατα εισάγονται στην εκμετάλλευση:
α) κριάρια με γονότυπο ARR/ARR,
β) προβατίνες που φέρουν τουλάχιστο ένα αλληλόμορφο ARR και κανένα αλληλόμορφο VRQ.
3. Μόνον τα ακόλουθα κριάρια αναπαραγωγής και αναπαραγωγικό υλικό προβάτων μπορούν να χρησιμοποιούνται στην εκμετάλλευση:
α) κριάρια με γονότυπο ARR/ARR,
β) σπέρμα κριαριών με γονότυπο ARR/ARR,
γ) έμβρυα με τουλάχιστον ένα αλληλόμορφο ARR και κανένα αλληλόμορφο VRQ.
4. Οι μετακινήσεις των ζώων από την εκμετάλλευση επιτρέπονται για σκοπούς καταστροφής, αλλιώς υπόκεινται στις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) τα κριάρια και οι προβατίνες με γονότυπο ARR/ARR μπορούν να μετακινηθούν από την εκμετάλλευση για κάθε σκοπό, συμπεριλαμβανομένης της αναπαραγωγής, υπό τον όρο ότι μετακινούνται σε άλλη εκμετάλλευση η οποία υπόκειται σε περιορισμούς των παραγράφων 2 και 4 λόγω ΜΣΕ,
β) πρόβατα που φέρουν τουλάχιστον ένα αλληλόμορφο ARR και αμνοερίφια ηλικίας κάτω των τριών μηνών κατά την ημερομηνία σφαγής μπορούν να μετακινηθούν από την εκμετάλλευση για απευθείας σφαγή για κατανάλωση από τον άνθρωπο,
γ) τα αμνοερίφια μπορούν να μετακινηθούν σε άλλη εκμετάλλευση που βρίσκεται εντός της επικράτειας με μοναδικό σκοπό την πάχυνση πριν από τη σφαγή εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
- η εκμετάλλευση προορισμού δεν περιέχει άλλα αιγοπρόβατα από εκείνα που παχύνονται πριν από τη σφαγή,
- στο τέλος της περιόδου πάχυνσης τα αμνοερίφια που προέρχονται από εκμεταλλεύσεις που υπόκεινται στα μέτρα εξάλειψης μεταφέρονται άμεσα σε σφαγείο, που βρίσκεται εντός της επικράτειας, για σφαγή όχι αργότερα από την ηλικία των δώδεκα μηνών.
5. Δεν πραγματοποιείται αποστολή σπέρματος, εμβρύων και ωαρίων εκτός της εκμετάλλευσης.
6. Η κοινή βοσκή όλων των αιγοπροβάτων στην εκμετάλλευση με αιγοπρόβατα άλλων εκμεταλλεύσεων απαγορεύεται κατά τη διάρκεια της περιόδου τοκετών.
(ζ) Στις περιπτώσεις όπου δεν εφαρμόζεται η παρέκκλιση της παραγράφου (στ) και στο διάστημα, κατά το οποίο εκκρεμεί η θανάτωση και ολοσχερής καταστροφή των ζώων τα οποία αναφέρονται στο σημείο (γ), δείγματα εγκεφαλικού ιστού διερευνώνται εργαστηριακά για όλα τα ζώα ηλικίας άνω των 18 μηνών, εκτός από πρόβατα γονότυπου ARR/ARR, ενώ οι μετακινήσεις των ζώων πραγματοποιούνται βάσει των κάτωθι:
Η είσοδος ζώων επιτρέπεται μόνο εάν πρόκειται για:
(i) κριάρια με γονότυπο ARR/ARR
(ii) προβατίνες που φέρουν ένα τουλάχιστον αλληλόμορφο ARR και κανένα VRQ αλληλόμορφο γονίδιο.
Μόνον τα ακόλουθα κριάρια αναπαραγωγής και αναπαραγωγικό υλικό προβάτων μπορούν να χρησιμοποιούνται στην εκμετάλλευση:
(i) κριάρια με γονότυπο ARR/ARR,
(ii) σπέρμα κριαριών με γονότυπο ARR/ARR,
(iii) έμβρυα με τουλάχιστον ένα αλληλόμορφο ARR και κανένα αλληλόμορφο VRQ. Η έξοδος ζώων επιτρέπεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
(i) πρόβατα με γονότυπο ARR/ARR μετακινούνται χωρίς κανένα περιορισμό.
Εντούτοις ειδικά οι κριοί με γονότυπο ARR/ARR δεν θα μετακινούνται για ανθρώπινη κατανάλωση, παρά μόνο μετά από βεβαίωση του αρμόδιου αγροτικού κτηνιατρείου ότι το εν λόγω ζώο έχει φτάσει στο τέλος της αναπαραγωγικής του ζωής. Προβατίνες με ένα αλληλόμορφο ARR και κανένα VRQ αλληλόμορφο γονίδιο μπορούν να μετακινούνται σε εκτροφές που υπόκεινται σε περιορισμούς των παραγράφων 2 και 4 λόγω ΜΣΕ.
(ii) πρόβατα με ένα τουλάχιστον ARR αλληλόμορφο γονίδιο μπορούν να μετακινούνται μόνο για σφαγή για ανθρώπινη κατανάλωση ή για καταστροφή,
(iii) αρνιά και ερίφια μικρότερα των τριών (3) μηνών μπορούν να μετακινηθούν από την εκμετάλλευση προκειμένου να σφαγούν για ανθρώπινη κατανάλωση,
(iv) τα αμνοερίφια μπορούν να μετακινηθούν σε άλλη εκμετάλλευση που βρίσκεται εντός της επικράτειας με μοναδικό σκοπό την πάχυνση πριν από τη σφαγή εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
- η εκμετάλλευση προορισμού δεν περιέχει άλλα αιγοπρόβατα από εκείνα που παχύνονται πριν από τη σφαγή,
- στο τέλος της περιόδου πάχυνσης τα αμνοερίφια που προέρχονται από εκμεταλλεύσεις που υπόκεινται στα μέτρα εξάλειψης μεταφέρονται άμεσα σε σφαγείο, που βρίσκεται εντός της επικράτειας, για σφαγή όχι αργότερα από την ηλικία των δώδεκα μηνών.
2.2 Μέτρα μετά την ολοκλήρωση της απομάκρυνσης των προβλεπόμενων ζώων
Μετά την ολοκλήρωση των μέτρων που αναφέρονται στις παραγράφους (β) και (γ) και εφόσον η καταστροφή των ευαίσθητων ζώων (προβάτων και αιγών) έχει ολοκληρωθεί, ισχύουν τα κάτωθι:
Η εκμετάλλευση βρίσκεται υπό αυξημένη επιτήρηση κλινική και εργαστηριακή, για διαπίστωση και κατάλληλη διερεύνηση νέων κρουσμάτων ΜΣΕ (κλινικά ύποπτα ή νεκρά ζώα). Δείγματα εγκεφαλικού ιστού διερευνώνται εργαστηριακά, για όλα τα ακόλουθα ζώα ηλικίας άνω των 18 μηνών, εκτός από πρόβατα γονότυπου ARR/ARR:
(i) ζώα που παρέμεναν στην εκμετάλλευση κατά την περίοδο που επιβεβαιώθηκε το κρούσμα ΜΣΕ και τα οποία σφαγιάστηκαν για κατανάλωση από τον άνθρωπο,
(ii) ζώα που πέθαναν ή θανατώθηκαν στην εκμετάλλευση, τα οποία δεν θανατώθηκαν όμως στο πλαίσιο εκστρατείας εκρίζωσης νόσου.
Οι μετακινήσεις των ζώων πραγματοποιούνται με βάσει τα κάτωθι:
Η είσοδος ζώων στην εξυγιανθείσα υπό εντατική επιτήρηση εκτροφή επιτρέπεται μόνο εάν πρόκειται για:
(i) κριάρια με γονότυπο ARR/ARR,
(ii) προβατίνες που φέρουν ένα τουλάχιστον αλληλόμορφο ARR και κανένα VRQ αλληλόμορφο γονίδιο,
(iii) νέες αίγες υπό την προϋπόθεση ότι στην εκτροφή έλαβε χώρα εξονυχιστικός καθαρισμός και απολύμανση όλων των χώρων της εκτροφής μετά την μείωση του ζωικού πληθυσμού.
Μόνον τα ακόλουθα κριάρια αναπαραγωγής και αναπαραγωγικό υλικό προβάτων μπορούν να χρησιμοποιούνται στην εκμετάλλευση:
(i) κριάρια με γονότυπο ARR/ARR,
(ii) σπέρμα κριαριών με γονότυπο ARR/ARR,
(iii) έμβρυα με τουλάχιστον ένα αλληλόμορφο ARR και κανένα αλληλόμορφο VRQ.
Η έξοδος ζώων από την εξυγιανθείσα υπό εντατική επιτήρηση εκτροφή επιτρέπεται σύμφωνα με τα παρακάτω:
Τα ακόλουθα ζώα μπορούν να μετακινηθούν από την εκμετάλλευση για κάθε σκοπό, συμπεριλαμβανομένης της αναπαραγωγής:
(i) πρόβατα με γονότυπο ARR/ARR μετακινούνται χωρίς κανένα περιορισμό. Εντούτοις ειδικά οι κριοί με γονότυπο ARR/ARR δεν θα μετακινούνται για ανθρώπινη κατανάλωση, παρά μόνο μετά από βεβαίωση του αρμόδιου αγροτικού κτηνιατρείου ότι το εν λόγω ζώο έχει φτάσει στο τέλος της αναπαραγωγικής του ζωής.
(ii) προβατίνες με ένα τουλάχιστο ARR και κανένα VRQ αλληλόμορφο γονίδιο μπορούν να μετακινούνται σε εκτροφές που υπόκεινται στους περιορισμούς των παραγράφων 2 και 4 λόγω ΜΣΕ.
(iii) αίγες μπορούν να μετακινούνται σε εκτροφές που υπόκεινται στους περιορισμούς των παραγράφων 2 και 4 λόγω ΜΣΕ.
Τα ακόλουθα ζώα μπορούν να μετακινηθούν από την εκμετάλλευση για απευθείας σφαγή για κατανάλωση από τον άνθρωπο:
(i) πρόβατα με ένα τουλάχιστο ARR αλληλόμορφο γονίδιο μπορούν να μετακινούνται μόνο για σφαγή για ανθρώπινη κατανάλωση ή για καταστροφή
(ii) αίγες
(iii) τα αμνοερίφια ηλικίας κάτω των τριών μηνών κατά την ημερομηνία σφαγής
(iv) αμνοί και ερίφια μπορούν να μετακινηθούν σε άλλη εκτροφή εντός της επικράτειας μόνο για πάχυνση πριν από τη σφαγή. Στην εκμετάλλευση προορισμού δεν πρέπει να υπάρχει κανένα πρόβατο ή αίγα εκτός από τα παχυνόμενα και στο τέλος της περιόδου πάχυνσης τα αμνοερίφια που προέρχονται από εκμεταλλεύσεις που υπόκεινται στα μέτρα εξάλειψης μεταφέρονται άμεσα σε σφαγείο που βρίσκεται εντός της επικράτειας για σφαγή όχι αργότερα από την ηλικία των δώδεκα μηνών.
Οι εποχιακές μετακινήσεις κοπαδιών επιτρέπεται να πραγματοποιούνται με απόφαση της αρμόδιας αρχής της ΠΕ προέλευσης, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
(i) θα προηγείται απαραιτήτως γραπτή επικοινωνία με την αρμόδια αρχή του τόπου προορισμού. Απαγορεύεται η μετακίνηση θετικών στην Τρομώδη Νόσο κοπαδιών σε θερινούς βοσκότοπους ΠΕ στις οποίες δεν έχουν διαπιστωθεί κρούσματα της νόσου. Η μετακίνηση των ζώων θα πραγματοποιείται απευθείας, δίχως στάση και με αυστηρή απαγόρευση οποιασδήποτε επαφής με ζώα άλλης εκτροφής καθοδόν.
(ii) Θα καθορίζεται σαφώς η περιοχή διαμονής/βόσκησης στον τόπο προορισμού, η οποία θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο από τα ζώα του εν λόγω κοπαδιού, αποκλείοντας οποιαδήποτε επαφή με άλλα ζώα. Εξακολουθούν να ισχύουν, τα περιοριστικά μέτρα για είσοδο και έξοδο ζώων από την εκτροφή που ήδη έχουν επιβληθεί από την αρμόδια αρχή της ΠΕ προέλευσης.
(iii) Απαγορεύεται η μετακίνηση σε θερινούς βοσκότοπους ζώων που εγκυμονούν ή ζώων που βρίσκονται σε λοχεία.
2.3 Άρση των μέτρων που λήφθηκαν επί επιβεβαίωσης Κλασικής Τρομώδους Νόσου
Τα περιοριστικά μέτρα της παραγράφου 2.2 εξακολουθούν να ισχύουν στην εκμετάλλευση
• έως την ημερομηνία που όλα τα πρόβατα της εκμετάλλευσης έχουν φθάσει σε καθεστώς ARR/ARR, υπό τον όρο ότι δεν υπάρχουν αιγοειδή στην εκμετάλλευση, ή
• για μια περίοδο δύο ετών από την ημερομηνία που όλα τα μέτρα της παραγράφου 2.1 έχουν ολοκληρωθεί, υπό τον όρο ότι δεν έχει εντοπιστεί άλλο κρούσμα ΜΣΕ, εκτός από Άτυπη Τρομώδη Νόσο κατά την εν λόγω διετή περίοδο. Εάν όλες οι προβλεπόμενες εξετάσεις που διενεργούνται στο διάστημα των δύο (2) ετών επιτήρησης είναι αρνητικές, τότε με απόφαση της αρμόδιας αρχής της ΠΕ αίρονται τα περιοριστικά μέτρα και η εκμετάλλευση κηρύσσεται απαλλαγμένη Κλασικής Τρομώδους Νόσου. Εάν, μετά το πέρας των δύο (2) ετών λαμβάνονται θετικά αποτελέσματα ταχέων δοκιμών από ζώο της εκτροφής, τότε η επιτήρηση παρατείνεται για διάστημα δύο (2) ετών.
Εάν επιβεβαιωθεί κρούσμα Άτυπης Τρομώδους Νόσου κατά τη διάρκεια της εν λόγω διετούς περιόδου, η εκμετάλλευση υπόκειται και στα μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 9.
Για την τεκμηρίωση όλων των ενεργειών που αφορούν την επιβολή και την άρση των μέτρων στη μολυσμένη εκτροφή, συμπληρώνονται και κοινοποιούνται τα ανάλογα κατά περίπτωση διοικητικά έγγραφα που περιλαμβάνονται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του προγράμματος ΜΣΕ στα μικρά μηρυκαστικά.
3. Ειδικά μέτρα που λαμβάνονται στην εκτροφή που εντάσσεται στο πρόγραμμα θανάτωσης και ολοσχερούς καταστροφής ζώων μολυσμένης εκτροφής με Κλασική Τρομώδη Νόσου
3.1 Με απόφαση της αρμόδιας αρχής της ΠΕ στηριζόμενης υποχρεωτικά σε λεπτομερή και τεκμηριωμένη εισήγηση (βασιζόμενης σε στάθμιση όλων των επιδημιολογικών παραγόντων), και έπειτα από σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη, η εκτροφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα Κλασικής Τρομώδους Νόσου, εντάσσεται στο πρόγραμμα θανάτωσης και ολοσχερούς καταστροφής ζώων μολυσμένης εκτροφής με Κλασική Τρομώδη Νόσο. Η παραπάνω εισήγηση στηρίζεται στα ακόλουθα κριτήρια: παρουσία ή μη άλλης μολυσμένης εκτροφής στην ΠΕ, παρουσία ή μη άλλης μολυσμένης εκτροφής σε ακτίνα 3 χλμ, εκμετάλλευση που εφαρμόζει κατά κόρον εκτατικό σύστημα εκτροφής, χρήση ή μη κοινών βοσκοτόπων, ποσοστό προσβολής κοπαδιού ? 5% (αριθμός ζώων με κλινικά συμπτώματα/σύνολο εκτρεφόμενων ζώων ? 5%), ηλικία εκδήλωσης των κλινικών συμπτωμάτων (η ηλικία εκδήλωσης κλινικών συμπτωμάτων μειώνεται όσο το ποσοστό προσβολής της εκτροφής αυξάνεται), εκτροφή με ιστορικό πολλών αγοραπωλησιών ζώων, πρακτικές διαχείρισης και διατροφής της εκτροφής που ενοχοποιούν τη διασπορά του μολυσματικού παράγοντα της νόσου. Στην εν λόγω εκτροφή επιβάλλονται τα ακόλουθα μέτρα:
(α) Θανάτωση χωρίς καθυστέρηση όλων των ευπαθών ζώων της εκτροφής [όπως προκύπτει από την έρευνα της παραγράφου 1.1 σημείο (α) και (β)]. Καταστροφή των πτωμάτων των ζώων με αποτέφρωση σύμφωνα με τις διατάξεις του Καν (ΕΚ) αρ. 1069/2009.
(β) Συλλογή δειγμάτων για εργαστηριακή διερεύνηση σύμφωνα με τα αναφερόμενα στον παρακάτω πίνακα. Επιπλέον, σε ένα δείγμα 50 ζώων από την εκτροφή διενεργούνται γονοτυπικές αναλύσεις.
Ελάχιστος αριθμός ζώων ηλικίας άνω των δεκαοκτώ (18) μηνών, που θανατώνονται και καταστρέφονται, από τα οποία θα ληφθούν δείγματα για εξέταση με ταχείες δοκιμές
Αριθμός ζώων ηλικίας > 18 μηνών που θανατώνονται και καταστρέφονται |
Δείγματα για εξέταση με ταχείες δοκιμές |
70 (ή λιγότερα) |
Όλα τα ζώα |
80 |
68 |
90 |
73 |
100 |
78 |
120 |
86 |
140 |
92 |
160 |
97 |
180 |
101 |
200 |
105 |
250 |
112 |
300 |
117 |
350 |
121 |
400 |
124 |
450 |
127 |
500 ή περισσότερα |
150 |
(γ) Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα που προέρχονται από τα ζώα που πρέπει να καταστραφούν τα οποία ήταν στην εκμετάλλευση από την ημερομηνία επιβεβαίωσης του κρούσματος Κλασικής Τρομώδους Νόσου έως την ημερομηνία ολοκλήρωσης των μέτρων που πρέπει να εφαρμοστούν στην εκμετάλλευση, απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται για τη διατροφή μηρυκαστικών, εκτός από τη διατροφή μηρυκαστικών εντός της ίδιας της εκμετάλλευσης. Η διάθεση στην αγορά τέτοιων προϊόντων ως ζωοτροφών για μη μηρυκαστικά επιτρέπεται μόνο εντός της χώρας.
(δ) Από την σφαγή και ολοσχερή καταστροφή των ζώων, εξαιρούνται τα αμνοερίφια ηλικίας κάτω των τριών μηνών υπό τον όρο ότι σφάζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο όχι αργότερα από την ηλικία των τριών μηνών.
3.2 Ανασύσταση μετά από τη θανάτωση και ολοσχερή καταστροφή των ζώων της μολυσμένης με Κλασική Τρομώδη Νόσο εκτροφής
Με απόφαση της αρμόδιας αρχής της ΠΕ, επιτρέπεται η ανασύσταση της εκτροφής αφού ολοκληρωθούν οι διαδικασίες καθαρισμού και απολύμανσης και μετά την πάροδο 6 μηνών.
Η νεοσυσταθείσα εκμετάλλευση εντάσσεται σε αυξημένη επιτήρηση, κλινική και εργαστηριακή, για την διαπίστωση και κατάλληλη διερεύνηση νέων κρουσμάτων ΜΣΕ (κλινικά ύποπτα ή νεκρά ζώα). Διερευνώνται εργαστηριακά, δείγματα εγκεφαλικού ιστού από όλα τα ζώα ηλικίας άνω των 18 μηνών, που πέθαναν ή θανατώθηκαν στην εκμετάλλευση (όχι όμως στο πλαίσιο εκστρατείας εκρίζωσης νόσου), εκτός από πρόβατα γονότυπου ARR/ARR.
Η ανασύσταση πραγματοποιείται με την εισαγωγή των ακόλουθων ζώων:
(i) κριάρια με γονότυπο ARR/ARR,
(ii) προβατίνες που φέρουν ένα τουλάχιστον αλληλόμορφο ARR και κανένα VRQ αλληλόμορφο γονίδιο,
(iii) νέες αίγες υπό την προϋπόθεση ότι στην εκτροφή έλαβε χώρα εξονυχιστικός καθαρισμός και απολύμανση όλων των χώρων της εκτροφής μετά την μείωση του ζωικού πληθυσμού.
Μόνον τα ακόλουθα κριάρια αναπαραγωγής και αναπαραγωγικό υλικό προβάτων μπορούν να χρησιμοποιούνται στην εκμετάλλευση:
(i) κριάρια με γονότυπο ARR/ARR.
(ii) σπέρμα κριαριών με γονότυπο ARR/ARR.
(iii) έμβρυα με τουλάχιστον ένα αλληλόμορφο ARR και κανένα αλληλόμορφο VRQ.
Η έξοδος ζώων από την εξυγιανθείσα υπό εντατική επιτήρηση εκτροφή επιτρέπεται σύμφωνα με τα παρακάτω:
Τα ακόλουθα ζώα μπορούν να μετακινηθούν από την εκμετάλλευση για κάθε σκοπό, συμπεριλαμβανομένης της αναπαραγωγής:
(i) πρόβατα με γονότυπο ARR/ARR μετακινούνται χωρίς κανένα περιορισμό. Εντούτοις, ειδικά οι κριοί με γονότυπο ARR/ARR, δεν θα μετακινούνται για ανθρώπινη κατανάλωση, παρά μόνο μετά από βεβαίωση του αρμόδιου αγροτικού κτηνιατρείου ότι το εν λόγω ζώο έχει φτάσει στο τέλος της αναπαραγωγικής του ζωής.
(ii) προβατίνες με ένα τουλάχιστο ARR και κανένα VRQ αλληλόμορφο γονίδιο μπορούν να μετακινούνται σε εκτροφές που υπόκεινται στους περιορισμούς των παραγράφων 2 και 4 λόγω ΜΣΕ.
(iii) αίγες μπορούν να μετακινούνται σε εκτροφές που υπόκεινται στους περιορισμούς των παραγράφων 2 και 4 λόγω ΜΣΕ.
Τα ακόλουθα ζώα μπορούν να μετακινηθούν από την εκμετάλλευση για απευθείας σφαγή για κατανάλωση από τον άνθρωπο:
(i) πρόβατα με ένα τουλάχιστον ARR αλληλόμορφο γονίδιο μπορούν να μετακινούνται μόνο για σφαγή για ανθρώπινη κατανάλωση ή για καταστροφή.
(ii) αίγες
(iii) τα αμνοερίφια ηλικίας κάτω των τριών μηνών κατά την ημερομηνία σφαγής
(iv) αμνοί και ερίφια μπορούν να μετακινηθούν σε άλλη εκτροφή εντός της επικράτειας μόνο για πάχυνση πριν από τη σφαγή. Στην εκμετάλλευση προορισμού δεν πρέπει να υπάρχει κανένα πρόβατο ή αίγα εκτός από τα παχυνόμενα και στο τέλος της περιόδου πάχυνσης τα αμνοερίφια που προέρχονται από εκμεταλλεύσεις που υπόκεινται στα μέτρα εξάλειψης μεταφέρονται άμεσα σε σφαγείο που βρίσκεται εντός της επικράτειας για σφαγή όχι αργότερα από την ηλικία των δώδεκα μηνών.
3.3 Άρση των μέτρων που λήφθηκαν επί επιβεβαίωσης Κλασικής Τρομώδους Νόσου
Τα περιοριστικά μέτρα εξακολουθούν να ισχύουν στην εκμετάλλευση
• έως την ημερομηνία που όλα τα πρόβατα της εκμετάλλευσης έχουν φθάσει σε καθεστώς ARR/ARR, υπό τον όρο ότι δεν υπάρχουν αιγοειδή στην εκμετάλλευση, ή
• για μια περίοδο δύο ετών από την ημερομηνία που όλα τα μέτρα της παραγράφου 3.1 έχουν ολοκληρωθεί, υπό τον όρο ότι δεν έχει εντοπιστεί άλλο κρούσμα ΜΣΕ εκτός από Άτυπη Τρομώδη Νόσο κατά την εν λόγω διετή περίοδο. Εάν όλες οι προβλεπόμενες εξετάσεις που διενεργούνται στο διάστημα των δύο (2) ετών επιτήρησης είναι αρνητικές, τότε με απόφαση της αρμόδιας αρχής ΠΕ αίρονται τα περιοριστικά μέτρα και η εκμετάλλευση κηρύσσεται απαλλαγμένη Κλασικής Τρομώδους Νόσου. Εάν, μετά το πέρας των δύο (2) ετών λαμβάνονται θετικά αποτελέσματα ταχέων δοκιμών από ζώο της εκτροφής, τότε η επιτήρηση παρατείνεται για διάστημα δύο (2) ετών.
Εάν επιβεβαιωθεί κρούσμα Άτυπης Τρομώδους Νόσου κατά τη διάρκεια της εν λόγω διετούς περιόδου, η εκμετάλλευση υπόκειται και στα μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 9.
4. Ειδικά μέτρα που λαμβάνονται στην εκτροφή που εντάσσεται στο πρόγραμμα εντατικής επιτήρησης εκτροφής μολυσμένης με Κλασική Τρομώδη Νόσο
4.1 Με απόφαση της αρμόδιας αρχής ΠΕ στην εκτροφή του επιβεβαιωμένου κρούσματος Κλασικής Τρομώδους Νόσου και έπειτα από σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη, όταν είναι δύσκολο να υπάρξει αντικατάσταση των προβάτων επιτρεπτού γονότυπου ή στις περιπτώσεις που η συχνότητα του αλληλομόρφου ARR στη φυλή ή την εκμετάλλευση είναι μικρή, ή όπου κριθεί αναγκαίο για να αποφευχθεί η αιμομικτική διασταύρωση ή έπειτα από στάθμιση όλων των επιδημιολογικών παραγόντων, η εκτροφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα Κλασικής Τρομώδους Νόσου, εντάσσεται στο πρόγραμμα εντατικής επιτήρησης εκτροφής μολυσμένης με Κλασική Τρομώδη Νόσο. Η αρμόδια αρχή της ΠΕ οφείλει να κρατήσει ειδικό αρχείο που περιλαμβάνει κάθε εκμετάλλευση που εντάσσεται, συμπεριλαμβανομένων των λόγων και των κριτηρίων που δικαιολογούν την εν λόγω απόφαση ένταξης.
Στην εν λόγω εκτροφή και για περίοδο δύο ετών μετά την ανίχνευση του τελευταίου κρούσματος ΜΣΕ επιβάλλονται τα ακόλουθα μέτρα:
α. Η εκμετάλλευση υποβάλλεται άμεσα σε αυξημένη επιτήρηση κλινική και εργαστηριακή, για διαπίστωση και κατάλληλη διερεύνηση νέων κρουσμάτων ΜΣΕ (κλινικά ύποπτα ή νεκρά ζώα). Δείγματα εγκεφαλικού ιστού διερευνώνται εργαστηριακά για όλα τα ακόλουθα ζώα ηλικίας άνω των 18 μηνών, εκτός από πρόβατα γονότυπου ARR/ARR:
i) ζώα που έχουν σφαγιαστεί για κατανάλωση από τον άνθρωπο,
ii) ζώα που πέθαναν ή θανατώθηκαν στην εκμετάλλευση, τα οποία δεν θανατώθηκαν όμως στο πλαίσιο εκστρατείας εκρίζωσης νόσου.
β. Μόνο τα ακόλουθα πρόβατα εισάγονται στην εκμετάλλευση:
i) κριάρια με γονότυπο ARR/ARR-
ii) προβατίνες που φέρουν τουλάχιστο ένα αλληλόμορφο ARR και κανένα αλληλόμορφο VRQ.
γ. Μόνον τα ακόλουθα κριάρια αναπαραγωγής και αναπαραγωγικό υλικό προβάτων μπορούν να χρησιμοποιούνται στην εκμετάλλευση:
i) κριάρια με γονότυπο ARR/ARR-
ii) σπέρμα κριαριών με γονότυπο ARR/ARR-
iii) έμβρυα με τουλάχιστον ένα αλληλόμορφο ARR και κανένα αλληλόμορφο VRQ.
δ. Οι μετακινήσεις των ζώων από την εκμετάλλευση υπόκεινται στις ακόλουθες προϋποθέσεις:
i) τα κριάρια και οι προβατίνες με γονότυπο ARR/ARR μπορούν να μετακινηθούν από την εκμετάλλευση για κάθε σκοπό, συμπεριλαμβανομένης της αναπαραγωγής, υπό τον όρο ότι μετακινούνται σε άλλη εκμετάλλευση η οποία υπόκειται σε περιορισμούς των παραγράφων 2 και 4 λόγω ΜΣΕ
ii) όλα τα ζώα μπορούν να μετακινηθούν από την εκμετάλλευση για απευθείας σφαγή για κατανάλωση από τον άνθρωπο,
iii) τα αμνοερίφια μπορούν να μετακινηθούν σε άλλη εκμετάλλευση που βρίσκεται εντός της επικράτειας με μοναδικό σκοπό την πάχυνση πριν από τη σφαγή εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
- η εκμετάλλευση προορισμού δεν περιέχει άλλα αιγοπρόβατα από εκείνα που παχύνονται πριν από τη σφαγή,
- στο τέλος της περιόδου πάχυνσης τα αμνοερίφια που προέρχονται από εκμεταλλεύσεις που υπόκεινται στα μέτρα εξάλειψης μεταφέρονται άμεσα σε σφαγείο που βρίσκεται εντός της επικράτειας για σφαγή όχι αργότερα από την ηλικία των δώδεκα μηνών.
ε. Δεν πραγματοποιείται αποστολή σπέρματος, εμβρύου και ωαρίων εκτός της εκμετάλλευσης.
στ. Η κοινή βοσκή όλων των αιγοπροβάτων στην εκμετάλλευση με αιγοπρόβατα άλλων εκμεταλλεύσεων απαγορεύεται κατά τη διάρκεια της περιόδου τοκετών.
ζ. Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα που προέρχονται από τα ευπαθή ζώα της εκτροφής [όπως προκύπτουν από την έρευνα της παραγράφου 1.1 σημείο (α) και (β)], απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται για την διατροφή μηρυκαστικών, εκτός από την διατροφή μηρυκαστικών εντός της ίδιας της εκμετάλλευσης. Η διάθεση στην αγορά τέτοιων προϊόντων ως ζωοτροφών για μη μηρυκαστικά επιτρέπεται μόνο εντός της χώρας.
η. Ο γονότυπος της πρωτεΐνης Prion πενήντα (50), κατ’ ανώτατο όριο, προβάτων καθορίζεται εντός περιόδου τριών μηνών από την ημερομηνία επιβεβαίωσης του κρούσματος-δείκτη Κλασικής Τρομώδους Νόσου.
4.2 Όταν εντοπιστούν επιπλέον κρούσματα Κλασικής Τρομώδους Νόσου σε εκμετάλλευση όπου εφαρμόζεται το εν λόγω Πρόγραμμα, η αρμόδια αρχή της ΠΕ αξιολογεί εκ νέου την συνάφεια των λόγων και των κριτηρίων που δικαιολογούν την απόφαση εφαρμογής του στην εν λόγω εκμετάλλευση. Στην περίπτωση που συμπεραίνεται ότι η εφαρμογή αυτή δεν διασφαλίζει τον ενδεδειγμένο έλεγχο των κρουσμάτων, και μετά από λεπτομερή και τεκμηριωμένη εισήγηση που πραγματοποιεί, η ΠΕ οφείλει να αλλάξει την διαχείριση της εν λόγω εκμετάλλευσης και να την εντάξει ανάλογα στο πρόγραμμα γονοτυπικού ελέγχου ή θανάτωσης και ολοσχερούς καταστροφής.
4.3 Άρση των μέτρων που λήφθηκαν επί επιβεβαίωσης Κλασικής Τρομώδους Νόσου
Τα περιοριστικά μέτρα της παραγράφου 4.1 εξακολουθούν να ισχύουν για περίοδο δύο ετών μετά την ανίχνευση του τελευταίου κρούσματος ΜΣΕ, εκτός της Άτυπης Τρομώδους Νόσου. Εάν επιβεβαιωθεί κρούσμα Άτυπης Τρομώδους Νόσου κατά τη διάρκεια της εν λόγω διετούς περιόδου, η εκμετάλλευση υπόκειται και στα μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 9.
Άρθρο 9
Μέτρα επί επιβεβαιώσεως Άτυπης Τρομώδους Νόσου μικρών μηρυκαστικών
1. Γενικά μέτρα που λαμβάνονται σε κάθε εκτροφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα Άτυπης Τρομώδους Νόσου
1.1 Σε κάθε περίπτωση επιβεβαίωσης Άτυπης Τρομώδους Νόσου διενεργείται η παρακάτω έρευνα για τον εντοπισμό:
(α) των γονέων, εφόσον μπορούν να ευρεθούν, και σε περίπτωση που η νόσος επιβεβαιώθηκε σε θηλυκό ζώο, όλων των εμβρύων ή ωαρίων και των τελευταίων απογόνων του.
(β) όλων των άλλων μηρυκαστικών που βρίσκονται στην εκτροφή όπου εκτράφηκε το ζώο στο οποίο επιβεβαιώθηκε η νόσος και παρουσιάζουν κίνδυνο μόλυνσης ΜΣΕ, πέραν αυτών του αναφέρονται στην παραπάνω περίπτωση.
(γ) της πιθανής προέλευσης της νόσου.
(δ) άλλων εκμεταλλεύσεων στις οποίες υπάρχουν ζώα, έμβρυα ή ωάρια τα οποία πιθανολογούνται να έχουν μολυνθεί με τον ίδιο παράγοντα ΜΣΕ ή να έχουν χρησιμοποιήσει μολυσμένες ζωοτροφές ή ήρθαν σε επαφή με την ίδια πηγή μόλυνσης.
(ε) των βοσκοτόπων που χρησιμοποίησε το κοπάδι τον τελευταίο χρόνο. Στην περίπτωση που χρησιμοποιείται γη ως βοσκότοπος πολλών κοπαδιών, τα περιοριστικά μέτρα μπορούν να εφαρμοστούν μόνο στο κοπάδι που εμφανίστηκε το κρούσμα υπό την προϋπόθεση ότι θα σταθμιστούν όλοι οι επιδημιολογικοί παράγοντες.
1.2 Με ευθύνη της αρμόδιας αρχής της ΠΕ εξασφαλίζεται ότι οι ακόλουθες ενέργειες λαμβάνουν χώρα σε κάθε περίπτωση εκτροφής με επιβεβαιωμένο κρούσμα Άτυπης Τρομώδους Νόσου σε πρόβατο ή αίγα:
(α) Ενημέρωση των κτηνοτρόφων σχετικά με τη συμπτωματολογία, την παθογένεια και την επιδημιολογία των ΜΣΕ.
(β) Επεξήγηση των ισχυόντων νομικών, διοικητικών και οικονομικών μέτρων.
(γ) Έγγραφη ενημέρωση του ιδιοκτήτη της εκτροφής για τις υποχρεώσεις του που αφορούν την τήρηση των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις ζώων της εκτροφής και για τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων που διεξήχθησαν σε ζώα της εκμετάλλευσης.
(δ) Ατομική σήμανση και καταγραφή όλων των ζώων της εκτροφής.
(ε) Λήψη του ιστορικού της εκτροφής και διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας.
(στ) Κλινική εξέταση όλων των ζώων για διαπίστωση τυχόν συμπτωμάτων που θέτουν υποψία Τρομώδους Νόσου σε άλλα ζώα της εκτροφής.
(ζ) Ενημέρωση του αρμόδιου Τμήματος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας, στο οποίο ανήκει ο Επόπτης Κυκλοφορίας Ζωοτροφών, για την ύπαρξη εκτροφής με θετικό κρούσμα Τρομώδους Νόσου για την πραγματοποίηση δειγματοληψίας στις ζωοτροφές της εκτροφής ή/και του προμηθευτή ζωοτροφών της συγκεκριμένης εκτροφής, για τα αποτελέσματα και ακολούθως την καταστροφή των μολυσμένων ζωοτροφών.
2. Ειδικά Μέτρα που λαμβάνονται στην εκτροφή που εντάσσεται στο πρόγραμμα εντατικής επιτήρησης εκτροφής μολυσμένης με Άτυπη Τρομώδη Νόσο.
Με απόφαση της αρμόδιας αρχής της ΠΕ για ένταξη του ιδιοκτήτη στο πρόγραμμα εντατικής επιτήρησης εκτροφής μολυσμένης με Άτυπη Τρομώδη Νόσο, η εκμετάλλευση υπόκειται στο ακόλουθο πρωτόκολλο εντατικής παρακολούθησης των ΜΣΕ για περίοδο δύο ετών από την ημερομηνία ανίχνευσης του τελευταίου κρούσματος Άτυπης Τρομώδους Νόσου: όλα τα αιγοπρόβατα ηλικίας άνω των 18 μηνών που σφάζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο και όλα τα αιγοπρόβατα ηλικίας άνω των 18 μηνών που έχουν πεθάνει ή θανατωθεί στην εκμετάλλευση υποβάλλονται σε εργαστηριακό έλεγχο για την παρουσία ΜΣΕ.
3. Άρση των μέτρων που λήφθηκαν επί επιβεβαίωσης Άτυπης Τρομώδους Νόσου
Με απόφαση της αρμόδιας αρχής ΠΕ τα περιοριστικά μέτρα διάρκειας δύο (2) ετών που επιβάλλονται στις εκτροφές με κρούσμα Άτυπης Τρομώδους Νόσου αίρονται υπό την προϋπόθεση ότι κατά τη διάρκεια των δύο αυτών ετών, οι εργαστηριακές εξετάσεις που διενεργήθηκαν είναι αρνητικές.
Άρθρο 10
Μέτρα μετά την επιβεβαίωση ΣΕΒ
1. Γενικά μέτρα που λαμβάνονται σε κάθε εκτροφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα ΣΕΒ
1.1 Σε περίπτωση που η παρουσία ΣΕΒ δεν μπορεί να αποκλεισθεί μετά το αποτέλεσμα της δοκιμής δακτυλίου που διεξάγεται σύμφωνα με τις οδηγίες του Εγχειριδίου Προδιαγραφών για Διαγνωστικές Δοκιμές και Εμβόλια του ΟΙΕ, τίθεται αμέσως σε εφαρμογή το Σχέδιο Επείγουσας Δράση για τη ΣΕΒ στα μικρά μηρυκαστικά και διενεργείται η παρακάτω έρευνα για τον εντοπισμό:
(α) των γονέων, εφόσον μπορούν να ευρεθούν, και σε περίπτωση που η νόσος επιβεβαιώθηκε σε θηλυκό ζώο, όλων των εμβρύων ή ωαρίων και των τελευταίων απογόνων του,
(β) όλων των ζώων της εκτροφής όπου εκτράφηκε το ζώο στο οποίο επιβεβαιώθηκε η νόσος που παρουσιάζουν κίνδυνο μόλυνσης με ΣΕΒ πέραν αυτών του αναφέρονται στην παραπάνω περίπτωση,
(γ) της πιθανής προέλευσης της νόσου και τον εντοπισμό άλλων εκμεταλλεύσεων στις οποίες υπάρχουν ζώα, έμβρυα ή ωάρια τα οποία πιθανολογούνται να έχουν μολυνθεί με τον παράγοντα ΣΕΒ ή να έχουν λάβει μολυσμένες ζωοτροφές ή ήρθαν σε επαφή με την ίδια πηγή μόλυνσης.
1.2 Με ευθύνη της αρμόδιας αρχής ΠΕ εξασφαλίζεται ότι οι ακόλουθες ενέργειες λαμβάνουν χώρα σε κάθε περίπτωση εκτροφής με επιβεβαιωμένο κρούσμα ΣΕΒ σε πρόβατο ή αίγα:
(α) Ενημέρωση των κτηνοτρόφων σχετικά με τη συμπτωματολογία, την παθογένεια και την επιδημιολογία της ΜΣΕ.
(β) Επεξήγηση των ισχυόντων νομικών, διοικητικών και οικονομικών μέτρων.
(γ) Έγγραφη ενημέρωση του ιδιοκτήτη της εκτροφής για τις υποχρεώσεις του που αφορούν την τήρηση των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις ζώων της εκτροφής και των αποτελεσμάτων των εργαστηριακών εξετάσεων που διεξήχθησαν σε ζώα της εκμετάλλευσης.
(δ) Ατομική σήμανση και καταγραφή όλων των ζώων της εκτροφής.
(ε) Λήψη του ιστορικού της εκτροφής και διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας.
(στ) Κλινική εξέταση όλων των ζώων για διαπίστωση τυχόν συμπτωμάτων που θέτουν υποψία ΣΕΒ σε άλλα ζώα της εκτροφής.
(ζ) Ενημέρωση του αρμόδιου Τμήματος της Διεύθυνσης, Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας, στο οποίο ανήκει ο Επόπτης Κυκλοφορίας Ζωοτροφών, για την ύπαρξη εκτροφής με θετικό κρούσμα ΣΕΒ για την πραγματοποίηση δειγματοληψίας στις ζωοτροφές της εκτροφής ή/και του προμηθευτή ζωοτροφών της συγκεκριμένης εκτροφής, για τα αποτελέσματα και ακολούθως την καταστροφή των μολυσμένων ζωοτροφών.
2. Ειδικά μέτρα στην εκτροφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα ΣΕΒ
Με απόφαση της αρμόδιας αρχής της ΠΕ, στην εκτροφή προέλευσης του επιβεβαιωμένου κρούσματος ΣΕΒ επιβάλλονται τα μέτρα που περιγράφονται στο Σχέδιο Επείγουσας Δράσης για τη ΣΕΒ στα μικρά μηρυκαστικά.
Άρθρο 11
Ειδικοί κανόνες για την ένταξη στο Πρόγραμμα Επιτήρησης Αρνητικών στην Τρομώδη Νόσο εκτροφών
Εκτροφές που για δύο (2) διαδοχικά έτη επιτήρησης, δεν παρουσίασαν κανένα κρούσμα ΜΣΕ μικρών μηρυκαστικών (είτε σε σφαγμένο, είτε σε νεκρό ζώο) κατόπιν σύμφωνης γνώμης του ιδιοκτήτη, εντάσσονται σε πρόγραμμα επιτήρησης Αρνητικών στην Τρομώδη Νόσο εκτροφών υπό την προϋπόθεση ότι:
(α) ένα ετήσιο δείγμα 10% του συνόλου των ζώων που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση άνω των δεκαοκτώ (18) μηνών έχει ελεγχθεί με ταχείες δοκιμές οι οποίες έδωσαν αρνητικό αποτέλεσμα.
(β) ένα ετήσιο δείγμα 50% του συνόλου των νεκρών ζώων της εκτροφής άνω των δεκαοκτώ (18) μηνών έχει ελεγχθεί με ταχεία δοκιμή η οποία έδωσε αρνητικό αποτέλεσμα,
(γ) η εκτροφή δεν χρησιμοποίησε κατά τα δύο (2) τελευταία έτη βοσκότοπους για τους οποίους υπάρχει υπόνοια ότι έχουν χρησιμοποιηθεί από κοπάδια μολυσμένα με Τρομώδη Νόσο.
(δ) η εκτροφή δεν εισήγαγε κανένα ζώο κατά τα δύο (2) τελευταία έτη από εκτροφή που βρίσκεται κάτω από εντατικό πρόγραμμα επιτήρησης ακόμα και εάν πρόκειται για ζώα αναπαραγωγής με δυο αλληλόμορφα γονίδια ARR/ARR.
Άρθρο 12
Κυρώσεις
Στους μη συμμορφούμενους με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης και των μέτρων που λαμβάνονται κατ’ εφαρμογή της, δεν καταβάλλονται οι αποζημιώσεις ή οι ενισχύσεις της κοινή υπουργικής απόφασης Οικονομικών Αποζημιώσεων και επιπλέον επιβάλλονται οι διοικητικές και ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται στο ν. 4235/2014 (Α’ 32) και όπως αυτός κάθε φορά ισχύει.
Άρθρο 13
Καταργούμενες Διατάξεις
Από την έναρξη ισχύος της παρούσας η απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων υπ’ αριθμ. υπουργική απόφαση 274/10968/26.01.2016 (ΦΕΚ 376 Β’ της 18/02/2016), παύει να ισχύει.
Άρθρο 14
Παρατίθεται ακολούθως το Παράρτημα Ι, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΜΣΕ ΜΙΚΡΩΝ ΜΗΡΥΚΑΣΤΙΚΩΝ
1. Ταχείες διαγνωστικές δοκιμές/ανοσολογικές δοκιμές
Στα αιγοπρόβατα χρησιμοποιούνται ως ταχείες δοκιμές για τον έλεγχο των ΜΣΕ οι ακόλουθες μέθοδοι:
i. ανοσολογική δοκιμή τύπου σάντουιτς για την ανίχνευση PrPRes (βραχύ πρωτόκολλο δοκιμής) η οποία διενεργείται ύστερα από μετουσίωση και συμπύκνωση (Bio-Rad TeSeE SAP rapid test).
ii. ανοσολογική δοκιμή τύπου σάντουιτς για την ανίχνευση PrPRes με το κιτ ανίχνευσης TeSeE Sheep/Goat η οποία διενεργείται ύστερα από μετουσίωση και συμπύκνωση με το κιτ καθαρισμού TeSeE Sheep/Goat (Bio-Rad TeSeE Sheep/Goat rapid test).
iii. ανοσολογική δοκιμή με τη χρήση χημικού πολυμερούς για την επιλεκτική δέσμευση του PrPSc και ενός μονοκλωνικού αντισώματος ανίχνευσης που κατευθύνεται έναντι διατηρημένων περιοχών του μορίου του PrP (IDEXX HerdChek BSE-Scrapie Antigen Test Kit, EIA).
iv. ανοσολογική δοκιμή πλευρικής ροής με τη χρήση δύο διαφορετικών μονοκλωνικών αντισωμάτων για την ανίχνευση τμημάτων PrP ανθεκτικών στην πρωτεϊνάση Κ (ταχεία δοκιμή Prionics Check - PrioSTRIP SR, πρωτόκολλο οπτικής ανάγνωσης).
Για όλες τις δοκιμές, τα δείγματα ιστών στα οποία θα πραγματοποιηθούν οι δοκιμές πρέπει να συμμορφώνονται με τις οδηγίες χρήσης του παραγωγού.
Ο παραγωγός της ταχείας δοκιμής πρέπει να εφαρμόζει σύστημα διασφάλισης ποιότητας, εγκεκριμένο από το Κοινοτικό Εργαστήριο Αναφοράς (ΚΕΑ), το οποίο εξασφαλίζει ότι η απόδοση της δοκιμής δεν μεταβάλλεται. Ο παραγωγός της δοκιμής πρέπει να υποβάλει το πρωτόκολλο της δοκιμής στο Κοινοτικό Εργαστήριο Αναφοράς.
Τροποποιήσεις των ταχειών δοκιμών και των πρωτοκόλλων της δοκιμής μπορούν να γίνουν μόνον αφού αυτές κοινοποιηθούν προηγουμένως στο Κοινοτικό Εργαστήριο Αναφοράς και υπό τον όρο ότι το Κοινοτικό Εργαστήριο Αναφοράς κρίνει ότι η τροποποίηση αυτή δεν μειώνει την ευαισθησία, την εξειδίκευση ή την αξιοπιστία της δοκιμής. Η απόφαση αυτή κοινοποιείται στην Επιτροπή και στα Εθνικά Εργαστήρια Αναφοράς.
2. Επιβεβαιωτικές δοκιμές ΜΣΕ
Πραγματοποιούνται για την εξέταση δειγμάτων θετικών στις ταχείες δοκιμές και δειγμάτων που προέρχονται από ζώα ύποπτα για ΜΣΕ, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ή να αποκλεισθεί η νόσος.
Ιστοπαθολογικές ή άλλες διαγνωστικές μέθοδοι, όπως περιγράφονται στο Εγχειρίδιο Προδιαγραφών για Διαγνωστικές δοκιμές και εμβόλια του Διεθνούς Γραφείου Επιζωοτιών, όπως π.χ. ανοσοϊστοχημεία, ανοσοκαθήλωση και παρατήρηση των χαρακτηριστικών ινιδίων SAF με ηλεκτρονική μικροσκοπία.
3. Ειδικές μοριακές δοκιμές για την εργαστηριακή διαφορική διάγνωση της ΣΕΒ και της Τρομώδους νόσου.
α) Κύρια μοριακή δοκιμή με ανοσοκαθήλωση ειδικής διαγνωστικής ικανότητας,
β) Δοκιμή δακτυλίου με συμπληρωματικές μεθόδους μοριακών δοκιμών.
Άρθρο 15
Έναρξη ισχύος
Η απόφαση αυτή ισχύει από την δημοσίευσή της.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 1 Μαρτίου 2017
Κατεβάσετε επίσης το αρχείο με το πρωτότυπο κείμενο, όπως είναι δημοσιευμένο στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (Φ.Ε.Κ.) του Εθνικού Τυπογραφείου.
Υπουργική Απόφαση 729/23133/2017 - ΦΕΚ 837/Β/15-3-2017