Υπουργική Απόφαση 1076/150672/2024 - ΦΕΚ 3107/Β/4-6-2024
Πρόγραμμα Επιτήρησης, Ελέγχου και Εκρίζωσης της Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (ΣΕΒ) για το έτος 2024.
Υπουργική Απόφασ Αριθμ. 1076/150672/2024
ΦΕΚ 3107/Β/4-6-2024
Πρόγραμμα Επιτήρησης, Ελέγχου και Εκρίζωσης της Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (ΣΕΒ) για το έτος 2024.
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) Της παρ. 2 του άρθρου 62 του ν. 4235/2014 «Διοικητικά μέτρα, διαδικασίες και κυρώσεις στην εφαρμογή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στους τομείς των τροφίμων, των ζωοτροφών και της υγείας και προστασίας των ζώων και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (Α' 32), όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 46 του ν. 4384/2016 (Α' 78),
β) του άρθρου 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α' 98), όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α' 133).
2. Τον Κανονισμό (ΕΚ) 999/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2001, για τη θέσπιση κανόνων πρόληψης, καταπολέμησης και εξάλειψης ορισμένων μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών (L 147).
3. Τον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/429 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2016, σχετικά με τις μεταδοτικές νόσους των ζώων και για την τροποποίηση και την κατάργηση ορισμένων πράξεων στον τομέα της υγείας των ζώων («νόμος για την υγεία των ζώων») (L 084).
4. Την υπό στοιχεία 2009/719/ΕΚ απόφαση της Επιτροπής, της 28ης Σεπτεμβρίου 2009, που επιτρέπει σε ορισμένα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν τα ετήσια προ- γράμματά τους για την παρακολούθηση της ΣΕΒ (L 256).
5. Την υπ' αρ. 3065/13.7.2023 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σταύρο Κελέτση» (Β' 4527).
6. Την από 26.2.2024 εισήγηση της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
7. Το γεγονός ότι, από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται επιπρόσθετη δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, πέραν αυτής που για το έτος 2024 θα εγκριθεί με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικών αποζημιώσεων, ενισχύσεων και λειτουργικών δαπανών που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου της χώρας, (διερεύνηση, πρόληψη, επιτήρηση, έλεγχος, εκρίζωση, έκτακτες επεμβάσεις) στο πλαίσιο εφαρμογής των ισχυουσών ειδικών κτηνιατρικών διατάξεων και θα καλυφθεί από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Σκοπός - Διάρκεια -Στόχοι
1. Με την παρούσα απόφαση:
α) Εγκρίνεται η εφαρμογή του Προγράμματος Επιτήρησης, Ελέγχου και Εκρίζωσης της Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (ΣΕΒ) (εφεξής «Πρόγραμμα ΣΕΒ») σε όλη την επικράτεια για το έτος 2024 και
β) καθορίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2001 (L 147).
2. Σκοποί του Προγράμματος ΣΕΒ είναι:
α) Η προστασία της δημόσιας υγείας, της υγείας των ζώων και της κτηνοτροφικής δραστηριότητας στη χώρα, με την αποτροπή της εισόδου του αιτιολογικού παράγοντα της ΣΕΒ στη διατροφική αλυσίδα του ανθρώπου και των ζώων,
β) η διατήρηση του υγειονομικού καθεστώτος της χώρας ως «ελεγχόμενου κινδύνου ΣΕΒ» και εν συνεχεία η βελτίωση αυτού σε «αμελητέου κινδύνου ΣΕΒ» της παρ. 1 του άρθρου 5 του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001.
3. Για την επίτευξη των σκοπών της παρ. 2, οι επιμέρους στόχοι του Προγράμματος ΣΕΒ είναι:
α) Η συστηματική έρευνα και η έγκαιρη εργαστηριακή διάγνωση της ΣΕΒ στο ζωικό πληθυσμό της χώρας, με την εφαρμογή κατάλληλων εργαστηριακών τεχνικών, β) η επαγρύπνηση για τον έγκαιρο εντοπισμό όλων των κλινικών υποψιών και η συστηματική κλινική, επιδημιολογική και εργαστηριακή διερεύνηση αυτών, γ) επί θετικού αποτελέσματος, η εξάλειψη της διαπιστωθείσας εστίας ΣΕΒ, καθώς και ο έλεγχος και η αποτροπή εισόδου του αιτιολογικού παράγοντα της ΣΕΒ στη διατροφική αλυσίδα του ανθρώπου και των ζώων.
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς της παρούσας ισχύουν οι ορισμοί του άρθρου 3 και του Παραρτήματος Ι του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001, καθώς και οι ακόλουθοι ορισμοί: α) «Σπογγώδης Εγκεφαλοπάθεια των Βοοειδών (ΣΕΒ)» είναι η περίπτωση Μεταδοτικής Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας (ΜΣΕ) η οποία εμφανίζεται στα βοοειδή. Ο αιτιολογικός παράγοντας είναι η πρωτεΐνη Prion, που ομοιάζει προς αυτήν που προκαλεί την τρομώδη νόσο στα μικρά μηρυκαστικά,
β) «κρούσμα ΣΕΒ»: είναι το κρούσμα που έχει επιβεβαιωθεί σε εθνικό εργαστήριο αναφοράς, σύμφωνα με τις μεθόδους και τα πρωτόκολλα που αναφέρονται στις περ. α' και β' του σημείου 3.1 του Κεφαλαίου Γ του Παραρτήματος Χ του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001, γ) «υποψία ΜΣΕ»: υφίσταται όταν ένα ζωντανό, σφαγμένο ή νεκρό ζώο παρουσιάζει ή έχει παρουσιάσει νευρολογικές διαταραχές ή διαταραχές της συμπεριφοράς ή προοδευτική υποβάθμιση της γενικής του κατάστασης, που συνδέεται με προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος και για το οποίο οι πληροφορίες που συλ- λέγονται από την κλινική εξέταση, την ανταπόκριση σε θεραπευτική αγωγή, τη νεκροψία - νεκροτομή και την εργαστηριακή εξέταση πριν ή μετά τον θάνατο, δεν επιτρέπουν άλλη διάγνωση. Επιπλέον, υποψία ΜΣΕ τίθεται και επί θετικού αποτελέσματος μιας ειδικής ταχείας ανο- σολογικής δοκιμής,
(δ) Ζώα "Κλάσης" (cohort) είναι μία ομάδα βοοειδών η οποία περιλαμβάνει:
(δα) Τα ζώα που γεννήθηκαν στο ίδιο κοπάδι με το ασθενές βοοειδές κατά τους δώδεκα μήνες πριν ή μετά την ημερομηνία γέννησης του ασθενούς ζώου και (δβ) τα ζώα που οποιαδήποτε στιγμή, κατά το πρώτο έτος της ζωής τους, εκτράφηκαν μαζί με ασθενές βοοειδές, κατά το πρώτο έτος της ζωής του.
ε) «Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ»: είναι το ειδικό έντυπο υλικό του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) που περιλαμβάνει κατευθυντήριες οδηγίες και υποδείγματα εγγράφων που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ.
Άρθρο 3
Αρμόδιες αρχές και φορείς του Προγράμματος ΣΕΒ
Για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ ορίζονται οι ακόλουθες αρχές και φορείς, με τις αντίστοιχες κατά περίπτωση υποχρεώσεις και αρμοδιότητες:
1. Η Διεύθυνση Υγείας των Ζώων του δια του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων (κεντρική αρμόδια αρχή):
α) Μεριμνά για τον συντονισμό και την διαχείριση του Προγράμματος ΣΕΒ σε ολόκληρη την χώρα, τόσο κατά τις επιμέρους διατάξεις του, όσο και στο σύνολό του, β) ορίζει, με απόφαση του Προϊσταμένου της, έναν κτηνίατρο, υπάλληλο του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων, ως υπεύθυνο του Προγράμματος ΣΕΒ,
γ) συλλέγει, επεξεργάζεται και ερμηνεύει τα κλινικά, εργαστηριακά και επιδημιολογικά στοιχεία που προκύπτουν από την εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, σε συνεργασία με τις αρχές και τους φορείς του παρόντος άρθρου, δ) συνδράμει τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές των Περιφερειακών Ενοτήτων (ΠΕ) στην οργάνωση του ετήσιου προγραμματισμού των δειγματοληψιών, όταν αυτό ζητηθεί, καθώς και στην αποτελεσματικότερη διενέργεια της επιδημιολογικής έρευνας στις θετικές με ΣΕΒ εκτροφές, ε) εισηγείται ή/και λαμβάνει κατάλληλα μέτρα σε εθνικό επίπεδο για την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος ΣΕΒ,
στ) χειρίζεται όλα τα θέματα που σχετίζονται με τα αντικείμενα, τους στόχους και τα αποτελέσματα του Προγράμματος ΣΕΒ, και παρέχει στις αρμόδιες ενωσια- κές αρχές και τους Διεθνείς Οργανισμούς τα απαραίτητα κάθε φορά στοιχεία,
ζ) εισηγείται τον ορισμό των φορέων εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ και τον προσδιορισμό των αρμοδιοτήτων και υποχρεώσεων αυτών, ανάλογα με τις ανάγκες του Προγράμματος ΣΕΒ,
η) οργανώνει και συμμετέχει σε εκπαιδεύσεις και ενημερώσεις κτηνιάτρων και κτηνοτρόφων, που διοργανώνονται ανά την χώρα, για την ευαισθητοποίηση και την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ.
2. Το Τμήμα Κτηνιατρικό Εργαστήριο Λάρισας της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Θεσσαλονίκης του ΥΠΑΑΤ ορίζεται ως εθνικό εργαστήριο αναφοράς για τις ταχείες ανοσολογικές διαγνωστικές μεθόδους των βοοειδών που εφαρμόζονται στην Ελλάδα και τις επιβεβαιωτικές δοκιμές ανοσοαποτύπωσης Western blot, όπως αυτές καθορίζονται στο Παράρτημα Χ του Κανονισμού (EK) 999/2001 και στο Παράρτημα Ι της παρούσας, με τις ακόλουθες αρμοδιότητες και υποχρεώσεις:
α) Προβαίνει σε εξέταση δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού από κλινικώς ύποπτα βοοειδή, που αποστέλλονται από ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, με ταχείες ανοσολογικές δοκιμές και επιβεβαιωτικές δοκιμές ανοσοαποτύπωσης Western blot. Διενεργεί επιβεβαιωτικές δοκιμές ανοσοαποτύπωσης Western blot σε όλα τα θετικά στην ταχεία δοκιμή δείγματα, που προωθούνται σε αυτό από τα εξουσιοδοτημένα εργαστήρια για ΜΣΕ, β) προωθεί τα θετικά στις ταχείες δοκιμές δείγματα εγκεφαλικού ιστού βοοειδών ή/και τα επιβεβαιωμένα θετικά δείγματα με δοκιμές ανοσοαποτύπωσης Western blot, στο εργαστήριο αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για περαιτέρω εργαστηριακές εξετάσεις, ιδίως ιστοπαθολογικές, ανοσοϊστοχημικές ή ανίχνευσης χαρακτηριστικών ινιδίων SAF με ηλεκτρονική μικροσκοπία, γ) ενημερώνει άμεσα με ηλεκτρονική αλληλογραφία και κατόπιν εγγράφως, την αρμόδια κτηνιατρική αρχή σχετικά με τα αποτελέσματα των εξετάσεων που πραγματοποιεί, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υποδείγματα εγγράφων του Εγχειριδίου Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος της ΣΕΒ,
δ) συνδράμει τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές των ΠΕ στη διενέργεια επιδημιολογικής διερεύνησης επί θετικού αποτελέσματος,
ε) τηρεί αρχείο των εξετάσεων που πραγματοποιεί και των ενεργειών στις οποίες προβαίνει για την εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ και καταχωρίζει στην ψηφιακή εφαρμογή «Εργαστηριακά ΣΕΒ- ΜΣΕ» του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Κτηνιατρικής (ΟΠΣ-Κ) τα αποτελέσματα των εξετάσεων που διενεργεί, στ) παρακολουθεί και ενημερώνεται για τις διεθνείς επιστημονικές εξελίξεις στον τομέα της διάγνωσης και του ελέγχου των ΜΣΕ και προσαρμόζει ανάλογα τις διαγνωστικές μεθόδους και τα πρωτόκολλα που εφαρμόζει, ζ) συνεργάζεται με τα εξουσιοδοτημένα για την διάγνωση των ΜΣΕ εργαστήρια, με σκοπό τον συντονισμό για ομοιόμορφη εφαρμογή και ερμηνεία των αποτελεσμάτων των διαγνωστικών δοκιμών των ΜΣΕ, η) συνεργάζεται με το εργαστήριο αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για οποιαδήποτε καινούργια δεδομένα αναφορικά με τις διαγνωστικές δοκιμές και υφίσταται έλεγχο από αυτό, με δοκιμασίες αξιολόγησης ικανοτήτων (proficiency tests) για όλες τις διαγνωστικές δοκιμές που εφαρμόζονται,
θ) συνεργάζεται με την κεντρική αρμόδια αρχή και παρέχει την συνδρομή του σε επιθεωρήσεις ή άλλους ελέγχους που πραγματοποιούνται στην χώρα από υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ι) συμμετέχει σε συναντήσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του συντονισμού και της εποπτείας των ΜΣΕ μεταξύ της κεντρικής αρμόδιας αρχής, των εργαστηρίων και των κτηνιατρικών αρχών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα ΣΕΒ,
ια) οργανώνει και συμμετέχει, σε συνεργασία με την κεντρική αρμόδια αρχή, σε εκπαιδεύσεις και ενημερώσεις κτηνιάτρων και κτηνοτρόφων ανά την χώρα για την ευαισθητοποίηση, αποτελεσματικότερη διάγνωση και εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ.
3. α) Για την εφαρμογή εγκεκριμένων ταχειών ανοσο- λογικών μεθόδων, για την διάγνωση της ΣΕΒ, σε δείγματα εγκεφαλικού ιστού από βοοειδή που έχουν οδηγηθεί προς σφαγή για ανθρώπινη κατανάλωση ή από νεκρά βοοειδή, εξουσιοδοτούνται τα ακόλουθα εργαστήρια: αα) Το Τμήμα Ιολογικών, Ρικετσιακών Νοσημάτων και Μεταδοτικής Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, για βοοειδή προερχόμενα από τις Περιφερειακές Ενότητες Έβρου, Ροδόπης, Ξάνθης, Δράμας, Καβάλας, Φλώρινας, Σερρών, Κιλκίς, Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Πέλλας, Ημαθίας, Πιερίας, Κοζάνης, Γρεβενών, Καστοριάς και Μαγνησίας, αβ) το Τμήμα Κτηνιατρικό Εργαστήριο Ιωαννίνων της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, για βοοειδή προερχόμενα από τις Περιφερειακές Ενότητες Ιωαννίνων, Θεσπρωτίας, Κέρκυρας, Λευκάδας, Πρεβέ- ζης, Άρτας, Αιτωλοακαρνανίας, Λάρισας, Τρικάλων και Καρδίτσας,
αγ) το Τμήμα Μοριακής Διαγνωστικής, Αφθώδη Πυρετού, Ιολογικών, Ρικετσιακών και Εξωτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Αθηνών, για βοοειδή προερχόμενα από τις Περιφερειακές Ενότητες Αττικής, Φθιώτιδας, Φωκίδας, Βοιωτίας, Ευρυτανίας, Εύβοιας, Ζακύνθου, Ηλείας, Μεσσηνίας, Αχαΐας, Αρκαδίας, Λακωνίας, Κορίνθου, Αργολίδας, Χίου, Λέσβου, Σάμου, Κυκλάδων, Δωδεκανήσου, Κεφαλληνίας, Χανίων, Ρεθύ- μνης, Ηρακλείου και Λασιθίου.
Στο πλαίσιο της επιτήρησης και ελέγχου του Προγράμματος ΣΕΒ, δίνεται η δυνατότητα παρέκκλισης από την προηγούμενη κατανομή αρμοδιοτήτων, όταν υπάρχουν ειδικές συνθήκες και η αποστολή των δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού από βοοειδή των ΠΕ μπορεί να πραγματοποιείται σε διαφορετικό από το παραπάνω ορισμένο εργαστήριο μετά από αιτιολογημένο αίτημα των αρμόδιων κτηνιατρικών αρχών και σύμφωνη γνώμη της κεντρικής αρμόδιας αρχής.
β) Κατά την εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ, τα εξουσιοδοτημένα εργαστήρια της περ. α', έχουν τις ακόλουθες αρμοδιότητες και υποχρεώσεις: βα) Εκτελούν ταχείες δοκιμές στα δείγματα εγκεφαλικού ιστού από βοοειδή που έχουν οδηγηθεί προς σφαγή για ανθρώπινη κατανάλωση ή από νεκρά βοοειδή, τα οποία λαμβάνονται και αποστέλλονται από τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές των ΠΕ αρμοδιότητάς τους, ββ) σε περίπτωση θετικού ή ύποπτου αποτελέσματος στην ταχεία διαγνωστική δοκιμή που εφαρμόζουν για την ΣΕΒ, διαβιβάζουν τα δείγματα αυτά στο εθνικό εργαστήριο αναφοράς για επιβεβαίωση του αποτελέσματος, βγ) ενημερώνουν άμεσα την αρμόδια κτηνιατρική αρχή σχετικά με τα αποτελέσματα των εξετάσεων που πραγματοποιούν, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υποδείγματα εγγράφων του Εγχειριδίου Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ, βδ) τηρούν αρχείο των εξετάσεων που πραγματοποιούν και των ενεργειών στις οποίες προβαίνουν κατ' εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ και καταχωρίζουν τα αποτελέσματα των αναλύσεών τους στην ψηφιακή εφαρμογή «Εργαστηριακά ΣΕΒ - ΜΣΕ» του ΟΠΣ-Κ και κατά προτεραιότητα για κάθε θετικό ή ύποπτο αποτέλεσμα ταχείας δοκιμής,
βε) συνεργάζονται μεταξύ τους και με το εθνικό εργαστήριο αναφοράς για τις ΜΣΕ με σκοπό τον συντονισμό για ομοιόμορφη εφαρμογή και ερμηνεία των αποτελεσμάτων των διαγνωστικών δοκιμών των ΜΣΕ, βστ) συνεργάζονται με την αρμόδια κεντρική αρχή και παρέχουν την συνδρομή τους σε επιθεωρήσεις ή άλλους ελέγχους που πραγματοποιούνται στην χώρα από υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βζ) συνεργάζονται και συμμετέχουν σε συναντήσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του συντονισμού και της εποπτείας των ΣΕΒ-ΜΣΕ μεταξύ της κεντρικής αρμόδιας αρχής, των εργαστηρίων και των κτηνιατρικών αρχών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα ΣΕΒ.
4. Η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του ΥΠΑΑΤ δια του Τμήματος Ανάπτυξης Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακών Υπηρεσιών:
α) Είναι υπεύθυνη για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση, την βελτίωση και την τεχνική υποστήριξη της ψηφιακής εφαρμογής για την καταχώριση των δειγματοληψιών των ΜΣΕ, καθώς και την ανάπτυξη νέων εφαρμογών για την υποστήριξη του συνόλου των δράσεων του Προγράμματος ΣΕΒ,
β) είναι υπεύθυνη για την εκπαίδευση των κτηνιάτρων στην χρήση των συγκεκριμένων εφαρμογών. Υπεύθυνη για την εισήγηση των απαραίτητων σχεδιαστικών τροποποιήσεων των ψηφιακών εφαρμογών για την καταχώριση των δειγματοληψιών των ΜΣΕ, τη διαχείριση αυτών και των πληροφοριών που προέρχονται από αυτές, είναι η Διεύθυνση Υγείας των Ζώων δια του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων.
5. Οι Διευθύνσεις Κτηνιατρικής των Περιφερειών είναι υπεύθυνες για την εποπτεία και τον συντονισμό της πορείας του προγράμματος ΣΕΒ στην περιοχή αρμοδιότη- τάς τους. Για το σκοπό αυτό προβαίνουν στις παρακάτω ενέργειες:
α) Ορίζουν με απόφασή τους τον υπεύθυνο επιτήρησης του Προγράμματος ΣΕΒ για την Περιφέρεια, το όνομα του οποίου γνωστοποιούν στην κεντρική αρμόδια αρχή, μαζί με τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας του, β) συνεργάζονται με τις κτηνιατρικές αρχές των ΠΕ με στόχο την ορθότερη εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ, γ) δίνουν τις κατάλληλες οδηγίες στις κτηνιατρικές αρχές των ΠΕ της περιοχής αρμοδιότητάς τους, σε εφαρμογή συντονιστικών οδηγιών της κεντρικής αρμόδιας αρχής,
δ) εποπτεύουν τις κτηνιατρικές αρχές των ΠΕ της περιοχής αρμοδιότητάς τους όσον αφορά την ορθή υλοποίηση του Προγράμματος ΣΕΒ και ιδιαίτερα την καταγραφή των δειγματοληψιών στην ψηφιακή εφαρμογή «Εργαστηριακά ΣΕΒ-ΜΣΕ» του ΟΠΣ-Κ. Κατά περίπτωση και κατόπιν οδηγιών της κεντρικής αρμόδιας αρχής, συμβάλλουν στην καταχώριση δειγματοληψιών με σκοπό την πλήρη και έγκαιρη εγγραφή τους στο ΟΠΣ-Κ, ε) διατηρούν συγκεντρωτικό ηλεκτρονικό αρχείο δεδομένων με τα πλήρη στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των γεωγραφικών συντεταγμένων, κάθε μίας ύποπτης ή θετικής στη ΣΕΒ εκμετάλλευσης της περιοχής αρμοδιότητάς τους, που καταγράφει επιδημιολογικά στοιχεία της νόσου, όπως αυτά αποστέλλονται από τις αρμόδιες ΠΕ, στ) συνεργάζονται, τόσο με την κτηνιατρική υπηρεσία της ΠΕ όσο και με το εθνικό εργαστήριο αναφοράς ΜΣΕ και την κεντρική αρμόδια αρχή, για την αποτελεσματικότερη διενέργεια της επιδημιολογικής έρευνας σε εκμετάλλευση με επιβεβαιωμένο κρούσμα ΣΕΒ, ζ) συνεργάζονται με την κεντρική αρμόδια αρχή και παρέχουν την συνδρομή τους σε επιθεωρήσεις ή ελέγχους που πραγματοποιούνται στη χώρα από υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
η) μπορούν να οργανώνουν, σε συνεργασία με την κεντρική αρμόδια αρχή και να συμμετέχουν σε εκπαιδεύσεις και ενημερώσεις κτηνιάτρων της περιοχής αρμοδιότητάς τους για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ,
θ) οργανώνουν ενημερωτική εκστρατεία σε περιφερειακό επίπεδο για την ευαισθητοποίηση της γεωργικής κοινότητας και του συναφούς κλάδου της βιομηχανίας σχετικά με τους στόχους, το περιεχόμενο και τις διαδικασίες του Προγράμματος ΣΕΒ.
6. Οι κτηνιατρικές αρχές των ΠΕ (Τμήματα Κτηνιατρικής των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής - ΔΑΟΚ, Διευθύνσεις ή Υποδιευθύνσεις) είναι υπεύθυνες για την οργάνωση, συντονισμό και εφαρμογή της ενεργητικής και παθητικής επιτήρησης, καθώς και των πιθανών μέτρων εκρίζωσης της ΣΕΒ στην περιοχή αρμοδιότητάς τους και ειδικότερα: α) Ορίζουν με απόφαση τον υπεύθυνο του Προγράμματος ΣΕΒ της ΠΕ αρμοδιότητάς τους, το όνομα του οποίου γνωστοποιούν στην κεντρική αρμόδια αρχή και στη Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας στην οποία υπάγονται, μαζί με τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας του, β) συλλέγουν και αποστέλλουν δείγματα εγκεφαλικού ιστού σύμφωνα με το σύστημα επιτήρησης του άρθρου 4. Τα ύποπτα βοοειδή που οδηγούνται στο σφαγείο συνοδεύονται από έγγραφο ενημέρωσης του κρεοσκόπου για την διενέργεια δειγματοληψίας, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υποδείγματα εγγράφων του Εγχειρίδιου Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ, γ) καταχωρίζουν άμεσα τις δειγματοληψίες στην ψηφιακή εφαρμογή «Εργαστηριακά ΣΕΒ-ΜΣΕ» του ΟΠΣ-Κ, δ) διατηρούν ατομικό αρχείο για κάθε μία ύποπτη ή θετική στη ΣΕΒ εκμετάλλευση, το οποίο περιλαμβάνει τα δελτία εξέτασης όλων των νεκρών και σφαγμένων ζώων της εκμετάλλευσης και τηρούν μητρώο στο οποίο καταγράφονται όλες οι ενέργειες και τα αποτελέσματα αυτών που πραγματοποιούνται, κατ' εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ. Καταρτίζουν ετήσιες καταστάσεις με τα πλήρη στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των γεωγραφικών συντεταγμένων, των ύποπτων και θετικών εκτροφών, τις οποίες σε περίπτωση εμφάνισης νέου ύποπτου ή θετικού κρούσματος ΣΕΒ επικαιροποιούν και κοινοποιούν άμεσα στην αρμόδια Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας, ε) συνεργάζονται τόσο με τη Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας, όσο και με το εθνικό εργαστήριο αναφοράς ΜΣΕ και την κεντρική αρμόδια αρχή για την αποτελεσματικότερη διενέργεια της επιδημιολογικής έρευνας σε εκμετάλλευση με επιβεβαιωμένο κρούσμα ΣΕΒ,
στ) επιβλέπουν και πιστοποιούν την ορθή εφαρμογή καθαρισμού και απολύμανσης σε κάθε εκμετάλλευση με επιβεβαιωμένο κρούσμα ΣΕΒ, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υποδείγματα εγγράφων του Εγχειρίδιου Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ, ζ) κοινοποιούν στην κεντρική αρμόδια αρχή και στη Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας τα κατάλληλα, κατά περίπτωση, διοικητικά έγγραφα που εκδίδονται σύμφωνα με το Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ,
η) κοινοποιούν στους υπεύθυνους των εκτροφών βοοειδών τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων που διενεργούνται σε ζώα της εκμετάλλευσής τους και διατηρούν αντίγραφο όλων των εργαστηριακών εξετάσεων στον ατομικό φάκελο της εκμετάλλευσης, θ) επιβάλλουν τις κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις των διατάξεων της παρούσας, ι) μπορούν να οργανώνουν, σε συνεργασία με την κεντρική αρμόδια αρχή, και να συμμετέχουν σε εκπαιδεύσεις και ενημερώσεις κτηνιάτρων της περιοχής αρμοδιότητάς τους για την αποτελεσματικότερη διάγνωση και την εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ, ια) οργανώνουν ενημερωτική εκστρατεία σε τοπικό επίπεδο για την ευαισθητοποίηση της αγροτικής κοινότητας και του συναφούς κλάδου της βιομηχανίας σχετικά με τους στόχους, το περιεχόμενο και τις διαδικασίες του Προγράμματος ΣΕΒ,
ιβ) ενημερώνουν την αρμόδια υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας στην οποία ανήκει ο επόπτης κυκλοφορίας ζωοτροφών, για την ύπαρξη εκμετάλλευσης με επιβεβαιωμένο κρούσμα ΣΕΒ, για την πραγματοποίηση δειγματοληψίας στις ζωοτροφές της εκμετάλλευσης ή/ και του προμηθευτή ζωοτροφών της συγκεκριμένης εκμετάλλευσης, τα αποτελέσματα και συμπεράσματα της οποίας συμπεριλαμβάνονται στην επιδημιολογική έρευνα που διεξάγουν,
ιγ) συνεργάζονται με τις Διευθύνσεις Κτηνιατρικής των Περιφερειών, με στόχο την ορθότερη εφαρμογή του Προγράμματος της ΣΕΒ, ιδ) συνεργάζονται με την κεντρική αρμόδια αρχή και παρέχουν την συνδρομή τους σε επιθεωρήσεις ή ελέγχους που πραγματοποιούνται στη χώρα από υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
7. Οι υπεύθυνοι όλων των εκμεταλλεύσεων βοοειδών της χώρας, συμπεριλαμβανομένων και των κλειστών ή πειραματικών αγελών που διατηρούνται σε κέντρα, ινστιτούτα ή φορείς που τελούν υπό την εποπτεία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας ή του ΥΠΑΑΤ: α) Συνεργάζονται με τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές των ΠΕ για την εφαρμογή του Προγράμματος ΣΕΒ. Ειδικότερα, ενημερώνουν το ταχύτερο δυνατό τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές των ΠΕ σε κάθε περίπτωση: αα) Νεκρού βοοειδούς, σύμφωνα με τα ηλικιακά όρια του άρθρου 4, στην εκμετάλλευσή τους, για τη λήψη δείγματος εγκεφαλικού ιστού και αβ) βοοειδούς που εμφανίζει νευρολογικές διαταραχές ή διαταραχές της συμπεριφοράς ή προοδευτική υποβάθμιση της γενικής κατάστασης της υγείας του που θα μπορούσε να συνδέεται με προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος, για περαιτέρω κλινική και εργαστηριακή διερεύνηση,
β) διατηρούν στο αρχείο της εκμετάλλευσής τους όλα τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων που διενεργούνται σε βοοειδή της εκμετάλλευσής τους και παράλληλα ενημερώνουν το μητρώο της εκμετάλλευσης για οποιεσδήποτε μεταβολές στον πληθυσμό των βοοειδών. Ιδιαιτέρα για τις εκμεταλλεύσεις όπου έχουν επιβεβαιωθεί θετικά ως προς τη ΣΕΒ κρούσματα, στο εν λόγω αρχείο περιλαμβάνονται επιπλέον τα έγγραφα που αφορούν τη θανάτωση ζώων και την καταστροφή των πτωμάτων τους,
γ) συμμορφώνονται με τα περιοριστικά μέτρα και τις υποδείξεις των αρμόδιων κτηνιατρικών αρχών των ΠΕ σε περίπτωση επιβεβαίωσης θετικού ως προς τη ΣΕΒ κρούσματος στην εκμετάλλευσή τους, για το διάστημα που βρίσκονται σε επίσημη επιτήρηση.
8. Οι υπεύθυνοι λειτουργίας των σφαγείων βοοειδών: α) Συνεργάζονται με τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές
των ΠΕ και συμμορφώνονται με τις υποδείξεις αυτών, β) εξασφαλίζουν ότι ο προ σφαγής κλινικός έλεγχος των βοοειδών και η μετά την σφαγή επιθεώρηση των σφάγιων πραγματοποιείται υπό κατάλληλες συνθήκες σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) 853/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (L 139) και του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 627/2019 της Επιτροπής (L 131),
γ) εξασφαλίζουν ότι η συλλογή των απαραίτητων δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού από σφαγέντα βοοειδή διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001.
9. Οι υπεύθυνοι των εγκεκριμένων μονάδων αποτέφρωσης ή συναποτέφρωσης και μεταποίησης κατηγορίας 1 σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1069/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (L 300), συνεργάζονται και συμμορφώνονται με τις υποδείξεις των αρμοδίων κτηνιατρικών αρχών των ΠΕ για την εξου- δετέρωση του κινδύνου της ΣΕΒ.
10. Στο ΥΠΑΑΤ συνιστάται επιτροπή για τις ΣΕΒ-ΜΣΕ, η οποία αποτελείται από:
α) τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων, ως πρόεδρο,
β) τον Προϊστάμενο του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων, γ) τον υπεύθυνο για το Πρόγραμμα ΣΕΒ υπάλληλο της περ. β' της παρ. 1,
δ) τον αρμόδιο του εθνικού εργαστηρίου αναφοράς για τις ΜΣΕ,
ε) δύο (2) κτηνιάτρους από τα εξουσιοδοτημένα εργαστήρια των ΜΣΕ για ταχείες ανοσολογικές δοκιμές της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, στ) έναν κτηνίατρο από το εξουσιοδοτημένο εργαστήριο των ΜΣΕ για ταχείες ανοσολογικές δοκιμές της Διεύθυνσης Κτηνιατρικού Κέντρου Αθηνών, ζ) έναν κτηνίατρο από κάθε Περιφέρεια, υπεύθυνο για τον συντονισμό, την εφαρμογή και την εποπτεία του Προγράμματος ΣΕΒ στην Περιφέρεια αυτή, η) έναν υπάλληλο του Τμήματος Ανάπτυξης Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακών Υπηρεσιών της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
Εάν κριθεί σκόπιμο, στις συσκέψεις της επιτροπής προσκαλούνται εξειδικευμένοι επιστήμονες από φορείς του ευρύτερου Δημόσιου ή Ιδιωτικού τομέα, τα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και τα Ερευνητικά Κέντρα, καθώς και άλλες υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ και των Περιφερειών.
Έργο της επιτροπής είναι να αξιολογεί την πορεία του Προγράμματος ΣΕΒ, να καταγράφει τις αδυναμίες του συστήματος επίβλεψης και να σχεδιάζει ένα πλαίσιο δράσεων για την βελτίωση του Προγράμματος ΣΕΒ και την επίτευξη των εκάστοτε στόχων. Η επικοινωνία των μελών πραγματοποιείται μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, συσκέψεων ή τηλεδιάσκεψης.
Άρθρο 4
Σύστημα επιτήρησης
1. Η επιτήρηση βοοειδών τα οποία γεννήθηκαν στην Ελλάδα ή σε κάποια άλλη από τις χώρες της παρ. 1 του παραρτήματος II εφαρμόζεται σε ζώα ηλικίας >48 μηνών που:
α) Σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση κατά τις ακόλουθες περιπτώσεις:
αα) Σε επείγουσα σφαγή, σύμφωνα με το σημείο 1 του κεφαλαίου VI του τμήματος Ι του παραρτήματος III του Κανονισμού (ΕΚ) 853/2004,
αβ) όταν σε προ της σφαγής επιθεώρηση διαπιστώνονται σημάδια σχετικά με ατυχήματα, ή σοβαρά φυσιολογικά και λειτουργικά προβλήματα,
β) δεν σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση και βρίσκονται νεκρά ή ετοιμοθάνατα, ανεξάρτητα από την αιτία θανάτου ή έχουν θανατωθεί για οποιοδήποτε λόγο, με εξαίρεση τη θανάτωση στα πλαίσια εκστρατείας καταπολέμησης επιδημικής νόσου (όπως επιδημία αφθώδους πυρετού).
2. Η επιτήρηση βοοειδών τα οποία γεννήθηκαν σε μία από τις χώρες της παρ. 2 του παραρτήματος II ή σε τρίτες χώρες εφαρμόζεται σε ζώα:
α) Ηλικίας >24 μηνών που:
αα) Σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση κατά τις ακόλουθες περιπτώσεις:
i) Σε επείγουσα σφαγή σύμφωνα με το σημείο 1 του κεφαλαίου VI του τμήματος Ι του Παραρτήματος III του Κανονισμού (ΕΚ) 853/2004,
ii) όταν σε προ της σφαγής επιθεώρηση διαπιστώνονται σημάδια σχετικά με ατυχήματα, ή σοβαρά φυσιολογικά και λειτουργικά προβλήματα,
αβ) δεν σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση και βρίσκονται νεκρά ή ετοιμοθάνατα, ανεξάρτητα από την αιτία θανάτου ή έχουν θανατωθεί για οποιοδήποτε λόγο, με εξαίρεση τη θανάτωση στα πλαίσια εκστρατείας καταπολέμησης επιζωοτικής νόσου (όπως επιζωοτία αφθώδους πυρετού),
β) ηλικίας >30 μηνών τα οποία σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση.
3. Από την υποχρέωση της εξέτασης δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού για τη ΣΕΒ από βοοειδή των ηλικιακών κατηγοριών των παρ. 1 και 2, εξαιρούνται μόνο απομακρυσμένα νησιά της χώρας τα οποία δεν διαθέτουν τοπική κτηνιατρική αρχή και η συλλογή δείγματος είναι δυσχερής.
4. Σε περίπτωση κλινικής υποψίας ΣΕΒ, είτε στον προ της σφαγής έλεγχο είτε στην εκμετάλλευση, εφαρμόζεται το άρθρο 6.
5. Η συλλογή και η αποστολή δειγμάτων εγκεφαλικού ιστού, γίνεται σύμφωνα με τις τεχνικές οδηγίες που παρέχονται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ και τα δείγματα προωθούνται στο αρμόδιο εργαστήριο συνοδευόμενα από το συμπληρωμένο ανάλογο έντυπο που περιλαμβάνεται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ.
6. Η επιτήρηση της ΣΕΒ ασκείται στους ακόλουθους χώρους:
α) Σε όλα τα σφαγεία της χώρας στο πλαίσιο:
αα) Της υποχρεωτικής δειγματοληψίας εγκεφαλικού ιστού από όλα τα σφάγια βοοειδών των ηλικιακών ομάδων των παρ. 1 και 2,
αβ) του προ της σφαγής ελέγχου, ο οποίος αποσκοπεί στον εντοπισμό βοοειδών με νευρολογικές διαταραχές ή διαταραχές της συμπεριφοράς ή προοδευτική υπο- βάθμιση της γενικής τους κατάστασης που συνδέεται με προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος (κλινικά ύποπτα ζώα),
β) σε όλες τις εκτροφές της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των κλειστών ή πειραματικών αγελών που διατηρούνται σε κέντρα, ινστιτούτα ή φορείς που τελούν υπό την εποπτεία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας ή του ΥΠΑΑΤ.
Η επιτήρηση αυτή διεξάγεται στο πλαίσιο των συνήθων κτηνιατρικών δραστηριοτήτων, όπως για την παροχή περίθαλψης, την εφαρμογή προγραμμάτων ελέγ- χου/εκρίζωσης νοσημάτων, την έκδοση ή τον έλεγχο εγγράφων ή υγειονομικών πιστοποιητικών ή αδειών μετακίνησης ζώων, τη σήμανση ζώων, τη διενέργεια επιδημιολογικής έρευνας, τη συλλογή δειγμάτων για διαγνωστικούς σκοπούς και αποσκοπεί στον εντοπισμό κλινικά ύποπτων βοοειδών και τη συλλογή δειγμάτων από νεκρά ζώα, σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2, ανεξαρτήτως αιτίας θανάτου,
γ) στο πλαίσιο υλοποίησης περιφερειακών προγραμμάτων συλλογής νεκρών ζώων και αποσκοπεί στην συλλογή δειγμάτων από νεκρά ζώα, σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2, ανεξάρτητα από την αιτία θανάτου.
7. Όταν ένα βοοειδές που σφάζεται για ανθρώπινη κατανάλωση υποβάλλεται σε ταχεία δοκιμή για ΣΕΒ, το σφάγιο του εν λόγω ζώου δεν σημαίνεται με σφραγίδα καταλληλότητας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 48 του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2019/627, έως ότου υπάρξει αρνητικό αποτέλεσμα ταχείας δοκιμής.
8. Όλα τα τεμάχια σώματος του ζώου που υποβάλλεται σε ταχεία δοκιμή ΣΕΒ, συμπεριλαμβανομένου και του δέρματος αυτού, παραμένουν υπό επίσημο έλεγχο έως ότου υπάρξει αρνητικό αποτέλεσμα ταχείας δοκιμής, και τα ζωικά υποπροϊόντα του διαχειρίζονται κατάλληλα σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 1069/2009. Όταν το αποτέλεσμα της ταχείας δοκιμής είναι θετικό ή ασαφές, το σφάγιο καθώς και το δέρμα αυτού καταστρέφονται με αποτέφρωση. Επιπλέον, το αμέσως προηγούμενο σφάγιο στην αλυσίδα παραγωγής του σφαγείου, καθώς και τα δύο επόμενα, από αυτό που βρέθηκε θετικό ή ασαφές, καταστρέφονται με αποτέφρωση.
9. Για τη διατήρηση του χαρακτηρισμού της χώρας ως προς την ΣΕΒ στην κατηγορία «ελεγχόμενος κίνδυνος ΣΕΒ» σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 5 του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001, πραγματοποιείται η επιτήρηση τύπου Α του Παραρτήματος ΙΙΙ της παρούσας και επιτυγχάνονται οι σχετικές τιμές - στόχοι των πινάκων 1 και 2 του ίδιου παραρτήματος.
Η επιτήρηση τύπου Β μπορεί να αντικαταστήσει την επιτήρηση τύπου Α του παραρτήματος ΙΙΙ εφόσον έχουν επιτευχθεί οι σχετικές τιμές - στόχοι, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 3 του τμήματος ΙΙ του κεφαλαίου Γ του Παραρτήματος ΙΙ του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001.
Άρθρο 5
Ηλεκτρονική καταχώρηση των δειγματοληψιών της ΣΕΒ
Οι δειγματοληψίες για τη ΣΕΒ, καθώς και τα αποτελέσματα αυτών, καταχωρίζονται στην ψηφιακή εφαρμογή «Δειγματοληψία ΣΕΒ-ΜΣΕ» του ΟΠΣ-Κ. Οι πληροφορίες που αφορούν την δειγματοληψία, ιδίως η ημερομηνία δειγματοληψίας και τα στοιχεία του ζώου και της εκμετάλλευσης καταχωρίζονται από τις κτηνιατρικές αρχές των ΠΕ. Οι πληροφορίες αυτές λαμβάνονται ηλεκτρονικά από τα κτηνιατρικά εργαστήρια προορισμού των δειγμάτων, τα οποία, μετά την ολοκλήρωση των εργαστηριακών αναλύσεων που πραγματοποιούν, καταχωρίζουν τα αποτελέσματά τους στην ψηφιακή εφαρμογή.
Άρθρο 6
Μέτρα επί υποψίας ΣΕΒ
1. Με απόφαση της κτηνιατρικής αρχής της ΠΕ, στην αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται η εκμετάλλευση προέλευσης του βοοειδούς με υποψία ΣΕΒ, λαμβάνονται τα ακόλουθα μέτρα:
α) Όλα τα βοοειδή της εκμετάλλευσης υπόκεινται σε περιορισμό των μετακινήσεων, μέχρι να γνωστοποιηθούν τα αποτελέσματα της εργαστηριακής, κλινικής και επιδημιολογικής έρευνας που διεξάγονται από τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 12 του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001,
β) το κλινικά ύποπτο ζώο θανατώνεται και δείγμα εγκεφαλικού ιστού αποστέλλεται στο εθνικό εργαστήριο αναφοράς για εργαστηριακή εξέταση, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 12 του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001,
γ) όταν το αποτέλεσμα της ταχείας δοκιμής είναι θετικό ή ασαφές, εφαρμόζεται το δεύτερο εδάφιο της παρ. 8 του άρθρου 4,
δ) απολύμανση των στεγασμένων και ανοικτών χώρων του σφαγείου και των σκευών, εργαλείων και αντικειμένων που χρησιμοποιούνται σε αυτό, όπως περιγράφεται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ,
ε) η εκμετάλλευση υπόκειται σε επίσημο περιορισμό μέχρι γνωστοποιήσεως του εργαστηριακού αποτελέσματος της επιβεβαιωτικής δοκιμής.
2. Με ευθύνη της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής της ΠΕ εξασφαλίζεται ότι οι ακόλουθες ενέργειες λαμβάνουν χώρα σε κάθε περίπτωση υποψίας ΣΕΒ σε εκμετάλλευση βοοειδών:
α) Ενημέρωση των κτηνοτρόφων σχετικά με την συμπτωματολογία, την παθογένεια και την επιδημιολογία της ΣΕΒ,
β) επεξήγηση των ισχυόντων νομικών, διοικητικών και οικονομικών μέτρων,
γ) έγγραφη ενημέρωση του ιδιοκτήτη της εκτροφής για τις υποχρεώσεις του που αφορούν στην τήρηση των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις ζώων της εκτροφής, τα οποία εξακολουθούν να υφίστανται μέχρι γνωστοποιήσεως του αποτελέσματος της επιβεβαιωτικής δοκιμής,
δ) ατομική σήμανση και καταγραφή όλων των ζώων της εκτροφής,
ε) λήψη του ιστορικού της εκτροφής και διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας. Εάν υπάρχουν ενδείξεις ότι η εκμετάλλευση που βρισκόταν το ζώο όταν ενέκυψαν οι υπόνοιες της ΣΕΒ δεν είναι η εκμετάλλευση στην οποία το ζώο ενδέχεται να μολύνθηκε, οι αρμόδιες αρχές λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να τεθούν σε επίσημη επιτήρηση και οι δύο εκμεταλλεύσεις στις οποίες βρισκόταν το ζώο, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 13 του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001, στ) κλινική εξέταση όλων των ζώων για διαπίστωση τυχόν συμπτωμάτων που θέτουν υποψία ΣΕΒ, ζ) θανάτωση των ύποπτων ζώων, συλλογή κατάλληλου δείγματος για εργαστηριακή εξέταση και ακολούθως αποτέφρωση των πτωμάτων, η) έγγραφη και ηλεκτρονική ενημέρωση της κεντρικής αρμόδιας αρχής.
4. Τα μέτρα που επιβάλλονται επί υποψίας ΣΕΒ αίρονται με απόφαση της εκάστοτε αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής της ΠΕ, κατόπιν αρνητικής ταχείας δοκιμής ή αρνητικής επιβεβαιωτικής δοκιμής.
5. Για την τεκμηρίωση της εφαρμογής των μέτρων επί υποψίας ΣΕΒ καθώς και της άρσης αυτών, συμπληρώνονται και κοινοποιούνται από την κτηνιατρική αρχή της Περιφερειακής Ενότητας στην κεντρική αρμόδια αρχή τα ανάλογα κατά περίπτωση διοικητικά έγγραφα που περιλαμβάνονται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος τηςΣΕΒ.
Άρθρο 7
Μέτρα επί επιβεβαιώσεως ΣΕΒ
1. Σε κάθε περίπτωση επιβεβαίωσης ΣΕΒ διενεργείται έρευνα στην εκμετάλλευση, σύμφωνα με την περ. β' της παρ. 1 του άρθρου 13 του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001, για τον εντοπισμό:
α) Όλων των άλλων μηρυκαστικών που βρίσκονται στην εκμετάλλευση όπου εκτράφηκε το ζώο στο οποίο επιβεβαιώθηκε η νόσος,
β) όλων των απογόνων που γεννήθηκαν κατά τα δύο
(2) χρόνια πριν ή μετά την κλινική εκδήλωση ή/και την εργαστηριακή επιβεβαίωση της νόσου σε σφάγιο βοοειδούς θηλυκού φύλου,
γ) όλων των ζώων «κλάσης» του ζώου στο οποίο επιβεβαιώθηκε η ΣΕΒ,
δ) άλλων ειδών ζώων στην εκμετάλλευση όπου εκτράφηκε το ζώο στο οποίο επιβεβαιώθηκε η ΣΕΒ ή σε άλλες εκμεταλλεύσεις, τα οποία ενδέχεται να έχουν μολυνθεί από τον παράγοντα της ΣΕΒ, να έχουν λάβει τις ίδιες ζωοτροφές ή να έχουν εκτεθεί στην ίδια πηγή μόλυνσης, ε) της πιθανής προέλευσης της νόσου, στ) της διακίνησης δυνητικώς μολυσμένων ζωοτροφών, άλλων υλικών ή οποιουδήποτε άλλου μέσου ενδέχεται να έχει μεταδώσει τον παράγοντα της ΣΕΒ προς ή από την εν λόγω εκμετάλλευση.
2. Με ευθύνη της αρμόδιας τοπικής κτηνιατρικής αρχής της ΠΕ εξασφαλίζεται ότι οι ακόλουθες ενέργειες λαμβάνουν χώρα σε κάθε περίπτωση εκμετάλλευσης με επιβεβαιωμένο κρούσμα ΣΕΒ σε βοοειδές:
α) Ενημέρωση των κτηνοτρόφων σχετικά με τη συμπτωματολογία, την παθογένεια και την επιδημιολογία της ΣΕΒ,
β) επεξήγηση των ισχυόντων νομικών, διοικητικών και οικονομικών μέτρων,
γ) έγγραφη ενημέρωση του ιδιοκτήτη της εκμετάλλευσης για τις υποχρεώσεις του που αφορούν την τήρηση των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις ζώων της εκμετάλλευσης και των αποτελεσμάτων των εργαστηριακών εξετάσεων που διεξήχθησαν σε βοοειδή της εκμετάλλευσης,
δ) ατομική σήμανση και καταγραφή όλων των ζώων της εκμετάλλευσης,
ε) λήψη του ιστορικού της εκμετάλλευσης και διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας, στ) κλινική εξέταση όλων των ζώων για διαπίστωση τυχόν συμπτωμάτων που θέτουν υποψία ΣΕΒ σε άλλα βοοειδή της εκμετάλλευσης, ζ) ενημέρωση, για την ύπαρξη εκμετάλλευσης με επιβεβαιωμένο κρούσμα ΣΕΒ, της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής της ΠΕ, για την πραγματοποίηση δειγματοληψίας στις ζωοτροφές της εκμετάλλευσης ή/και του προμηθευτή ζωοτροφών της συγκεκριμένης εκμετάλλευσης, από τον Επόπτη Κυκλοφορίας Ζωοτροφών και τη διενέργεια των κατάλληλων εργαστηριακών ελέγχων και ακολούθως την καταστροφή των μολυσμένων ζωοτροφών.
3. Με απόφαση της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής της ΠΕ στην εκμετάλλευση του επιβεβαιωμένου κρούσματος ΣΕΒ επιβάλλονται τα ακόλουθα μέτρα, σύμφωνα με την περ. γ' της παρ. 1 του άρθρου 13 του Κανονισμού (ΕΚ) 999/2001:
α) Απαγορεύεται η είσοδος και η έξοδος βοοειδών και άλλων ειδών μηρυκαστικών, αντιστοίχως εντός και εκτός των ορίων της εκμετάλλευσης, β) Τα ύποπτα ζώα, που εντοπίζονται μετά την κλινική εξέταση, θανατώνονται υποχρεωτικά και συλλέγονται δείγματα εγκεφαλικού ιστού τα οποία αποστέλλονται στο εθνικό εργαστήριο αναφοράς ΜΣΕ. Τα πτώματα καταστρέφονται με αποτέφρωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) 1069/2009, γ) όταν η ΣΕΒ επιβεβαιώνεται σε θηλυκό ζώο, είναι υποχρεωτική η θανάτωση, όλων των απογόνων αυτού, που γεννήθηκαν κατά τα δύο (2) έτη πριν την κλινική εκδήλωση και την εργαστηριακή επιβεβαίωση της νόσου (για σφάγιο). Από όλα τα ζώα που θανατώνονται συλλέγονται δείγματα εγκεφαλικού ιστού τα οποία αποστέλλονται για εργαστηριακές εξετάσεις. Τα πτώματα καταστρέφονται με αποτέφρωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) 1069/2009, δ) όλα τα ζώα «κλάσης» του ζώου στο οποίο επιβεβαιώθηκε η ΣΕΒ θανατώνονται υποχρεωτικά. Τα πτώματά τους υποβάλλονται σε εργαστηριακή διερεύνηση δείγματος εγκεφαλικού ιστού και μετά καταστρέφονται με αποτέφρωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) 1069/2009, ε) μετά την απομάκρυνση όλων των βοοειδών που υποχρεωτικά θανατώνονται και καταστρέφονται, καθώς και την ενδεχόμενη καταστροφή των μολυσμένων ζωοτροφών, διενεργείται απολύμανση των στεγασμένων και ανοικτών χώρων της εκμετάλλευσης, των σκευών των εργαλείων και των αντικειμένων αυτής.
4. Σε περίπτωση επιβεβαίωσης ΣΕΒ σε κλινικά ύποπτο βοοειδές κατά τον προ της σφαγής έλεγχο ή σε σφάγιο που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση, λαμβάνονται τα ακόλουθα μέτρα:
α) Στην εκμετάλλευση προέλευσης του θετικού βοοειδούς ή του σφάγιου αυτού λαμβάνονται όλα τα μέτρα των παρ. 2 και 3,
β) απολύμανση των στεγασμένων και ανοικτών χώρων του σφαγείου και των σκευών, εργαλείων και αντικειμένων που χρησιμοποιούνται σε αυτό, όπως περιγράφεται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ.
5. Στους κατόχους των θετικών στην ΣΕΒ βοοειδών ή σφάγιων αυτών, καθώς και των σφάγιων που βρίσκονται στην αλυσίδα παραγωγής και υποχρεωτικά καταστρέφονται, καταβάλλονται αποζημιώσεις σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα κοινή υπουργική απόφαση έγκρισης του προγράμματος οικονομικών αποζημιώσεων και ενισχύσεων που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου.
6. Τα μέτρα περιορισμού της περ. α' της παρ. 3 στην εκμετάλλευση στην οποία επιβεβαιώθηκε η νόσος, αίρονται με απόφαση της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής της ΠΕ, τριάντα (30) ημέρες μετά την απομάκρυνση όλων των βοοειδών που υποχρεωτικά θανατώθηκαν και καταστράφηκαν, τη διενέργεια των απαραίτητων ταχειών δοκιμών οι οποίες είχαν αρνητικά αποτελέσματα και του καθαρισμού και απολύμανσης των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού της.
7. Για την τεκμηρίωση όλων των ενεργειών που αφορούν την επιβολή και την άρση των μέτρων στη μολυσμένη εκμετάλλευση, συμπληρώνονται και κοινοποιούνται από την κτηνιατρική αρχή της Περιφερειακής Ενότητας στην κεντρική αρμόδια αρχή, τα ανάλογα κατά περίπτωση διοικητικά έγγραφα που περιλαμβάνονται στο Εγχειρίδιο Οδηγιών Εφαρμογής του Προγράμματος ΣΕΒ.
Άρθρο 8
Κυρώσεις
Στους μη συμμορφούμενους με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης και τα μέτρα που λαμβάνονται κατ' εφαρμογή της, δεν καταβάλλονται οι αποζημιώσεις ή ενισχύσεις σύμφωνα με την κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικών αποζημιώσεων, ενισχύσεων και λειτουργικών δαπανών που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου της χώρας,(διερεύνηση, πρόληψη, επιτήρηση, έλεγχος, εκρίζωση, έκτακτες επεμβάσεις) και επιπλέον επιβάλλονται οι διοικητικές και ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται στα άρθρα 23 και 27 του ν. 4235/2014.
Άρθρο 9
Καταργούμενες Διατάξεις
Από την έναρξη ισχύος της παρούσας, η υπ' αρ. 265/ 55812/22.2.2023 (Β' 1084) απόφαση του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καταργείται.
Άρθρο 10
Έναρξη ισχύος
Η παρούσα απόφασή ισχύει για το έτος 2024.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
(Ακολουθεί Παράρτημα για το οποίο βλέπε στο οικείο ΦΕΚ)
Υπουργική Απόφαση 1076/150672/2024 - ΦΕΚ 3107/Β/4-6-2024
Πρόγραμμα Επιτήρησης, Ελέγχου και Εκρίζωσης της Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (ΣΕΒ) για το έτος 2024.