Κοινή Υπουργική Απόφαση 2549/64394/2024 - ΦΕΚ 1613/Β/11-3-2024
Μέτρα για τον περιορισμό και την εξάλειψη του επιβλαβούς οργανισμού ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates).
Κοινή Υπουργική Απόφαση Αριθμ. 2549/64394/2024
ΦΕΚ 1613/Β/11-3-2024
Μέτρα για τον περιορισμό και την εξάλειψη του επιβλαβούς οργανισμού ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates).
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ - ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) Της παρ. 2 του άρθρου 62 του ν. 4235/2014 «Διοικητικά μέτρα, διαδικασίες και κυρώσεις στην εφαρμογή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στους τομείς των τροφίμων, των ζωοτροφών και της υγείας και προστασίας των ζώων και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (Α' 32), όπως τροποποιήθηκε την παρ. 2 του άρθρου 46 του ν. 4384/2016 (Α' 78),
β) του άρθρου 8 του ν. 2147/1952 «Περί προλήψεως και καταστολής των ασθενειών και των εχθρών των φυτών και περί οργανώσεως της φυτοπαθολογικής Υπηρεσίας» (Α' 155),
γ) της παρ. 4 του άρθρου 1 του ν.δ. 131/1974 «Περί παροχής οικονομικών ενισχύσεων εις την γεωργικήν, κτηνοτροφικήν, δασικήν και αλιευτικήν παραγωγήν» (Α' 320),
δ) της παρ. 10 του άρθρου 39 του ν. 2065/1992 «Αναμόρφωση της άμεσης φορολογίας και άλλες διατάξεις» (Α' 113),
ε) των άρθρων 20, 66, 67, και 77 του ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) - δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (Α' 143),
στ) του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α' 98), το οποίο διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α' 133), και
ζ) του π.δ. 37/2021 «Συμπληρωματικά μέτρα εφαρμογής των κανονισμών (ΕΕ) 2017/625 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 095, 7.4.2017, σ. 1 και διορθωτικό ΕΕ L 137, 24.5.2017, σ. 40), για τους
επίσημους ελέγχους και τις άλλες επίσημες δραστηριότητες που διενεργούνται με σκοπό την εξασφάλιση εφαρμογής των κανόνων για την υγεία των φυτών και (ΕΕ) 2016/2031 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 317, 23.11.2016, σ. 4 και διορθωτικό ΕΕ L 317, 1.10.2020, σ. 39), σχετικά με προστατευτικά μέτρα κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών» (Α' 94) και, ιδίως, του άρθρου 4.
2. Τους Κανονισμούς:
α) (ΕΕ) 2016/2031 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Οκτωβρίου 2016, σχετικά με προστατευτικά μέτρα κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών, την τροποποίηση των Κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ) αριθ. 228/2013, (ΕΕ) αριθ. 652/2014 και (ΕΕ) αριθ. 1143/2014, και την κατάργηση των Οδηγιών του Συμβουλίου 69/464/ΕΟΚ, 74/647/ΕΟΚ, 93/85/ΕΟΚ, 98/57/ ΕΚ, 2000/29/ΕΚ, 2006/91/ΕΚ και 2007/33/ΕΚ (L 317 και διορθωτικό L 317/2020), και ιδίως τα άρθρα 17 και 18,
β) εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 2019/2072 της Επιτροπής, της 28ης Νοεμβρίου 2019, για τη θέσπιση ενιαίων όρων για την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όσον αφορά τα προστατευτικά μέτρα κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών, και για την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 690/2008 της Επιτροπής και την τροποποίηση του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2018/2019 της Επιτροπής (L 319 και διορθωτικό L 359/2020) και ιδίως το άρθρο 3 και το παράρτημα ΙΙ,
γ) (ΕΕ) 2022/2472 της Επιτροπής, της 14 Δεκεμβρίου 2022, για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων στους τομείς της γεωργίας και δασοκομίας και σε αγροτικές περιοχές συμβιβάσιμων με την εσωτερική αγορά κατ' εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης» (L193) και ιδίως τα άρθρα 1,2, 7, 9, 13 και 26.
3. Το π.δ. 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (Α' 145).
4. Την υπό στοιχεία 102928 ΕΞ 2023/10.07.2023 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργό Οικονομικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Οικονομικών, Αθανάσιο Πετραλιά» (Β'4441).
5. Την υπ' αρ. 825/4026/11.1.2024 (ΑΔΑ: ΨΚ7Ω4653ΠΓ- 896) απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την έγκριση δέσμευσης πίστωσης ύψους είκοσι πέντε χιλιάδων ευρώ (25.000€) σε βάρος της πίστωσης του προϋπολογισμού εξόδων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Ε.Φ. 1029-203.0000000, Λογαριασμός 2390989003, οικονομικού έτους 2024, η οποία καταχωρήθηκε με α/α 8539 στο Βιβλίο Εγκρίσεων και Εντολών Πληρωμής της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
6. Την υπ' αρ. 1626/268700/05-09-2023 (ΑΔΑ: Ψ51Ψ4653ΠΓ-4Τ1) απόφαση του Υπηρεσιακού Γραμματέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για την έγκριση ανάληψης πολυετούς υποχρέωσης σε βάρος πιστώσεων του Α.Λ.Ε 2390989003 «Οικονομικές ενισχύσεις γεωργικού χαρακτήρα σε φυσικά πρόσωπα» του προϋπολογισμού εξόδων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συνολικού ποσού πενήντα χιλιάδων ευρώ (50.000€) για τα έτη 2025 και 2026, η οποία αναλύεται σε είκοσι πέντε χιλιάδες ευρώ (25.000€) για κάθε οικονομικό έτος 2025 και 2026.
7. Την υπό στοιχεία ΓΝ 135β/2023 γνωμοδότηση της Κεντρικής Μονάδας Κρατικών Ενισχύσεων της Γενικής Γραμματείας Οικονομικής Πολιτικής και Στρατηγικής του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
8. Την υπ' αρ. 113/33431/5.2.2024 εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σύμφωνα με την περ. ε' της παρ. 5 του άρθρου 24 του ν. 4270/2014.
9. Την από 06/12/2023 εισήγηση της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
10. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης προκαλείται δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού εξόδων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων 1029-203.-0000000, Λογαριασμός 2390989003 «Οικονομικές ενισχύσεις γεωργικού χαρακτήρα» οικονομικών ετών 2024 έως και 2026 συνολικού ύψους εβδομήντα πέντε χιλιάδων ευρώ (75.000€), η οποία αναλύεται σε είκοσι χιλιάδες ευρώ (25.000€) για το οικονομικό έτος 2024 και είκοσι πέντε χιλιάδες ευρώ (25.000€) για κάθε επόμενο οικονομικό έτος 2025 και 2026, αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Σκοπός
1. Με την παρούσα απόφαση λαμβάνονται μέτρα για τον περιορισμό και την εξάλειψη του επιβλαβούς οργανισμού ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates).
2. Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης φυτά εσπεριδοειδών νοούνται τα φυτά των Citrus L., Fortunella Swingle, Poncirus Raf. και τα υβρίδιά τους.
Άρθρο 2
Αρμόδιες αρχές και επίσημα εργαστήρια
1. Αρμόδιες αρχές για την εφαρμογή της παρούσας ορίζονται:
α) οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) των Περιφερειακών Ενοτήτων,
β) η Διεύθυνση Ποιότητας και Ασφάλειας Τροφίμων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η οποία συνδράμει το έργο των ΔΑΟΚ δια των Περιφερειακών Κέντρων Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου,
γ) οι Διευθύνσεις Αποκεντρωμένων Υπηρεσιών Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δια των Τμημάτων Αγροτικής Ανάπτυξης και Ελέγχου (ΤΑΑ και Ε), σε ό,τι αφορά τους διενεργούμενους επίσημους ελέγχους στις επιχειρήσεις παραγωγής και εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού καλλιεργούμενων φυτικών ειδών και τις διενεργούμενες από αυτά δειγματοληψίες.
2. Οι επίσημες δειγματοληψίες διενεργούνται από τις αρμόδιες αρχές των περ. α' και β' της παρ. 1, εκτός αυτών που αφορούν τα διακινούμενα στη χώρα φυτά προς φύτευση (παραγόμενα στη χώρα και ενωσιακής προέλευσης), κατά τη διάρκεια της παραγωγής και εμπορίας τους, καθώς και τα μητρικά φυτά εσπεριδοειδών, που διενεργούνται από τις αρχές της περ. γ' παρ. 1, με τη συνδρομή των αρχών των περ. α' και β' της ίδιας παραγράφου.
3. Επίσημο εργαστήριο για τις εργαστηριακές εξετάσεις ορίζεται το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (Μ.Φ.Ι.).
Άρθρο 3
Γενικά μέτρα για την εφαρμογή του άρθρου 17 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031
1. Απαγορεύεται η παραγωγή, διακίνηση, διατήρηση και χρήση φυτών προς φύτευση εσπεριδοειδών που είναι προσβεβλημένα από τον ιό της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates).
2. Απαγορεύεται η διακίνηση φυτών προς φύτευση εσπεριδοειδών στην επικράτεια της χώρας εφ' όσον δεν συνοδεύονται από Φυτοϋγειονομικό Διαβατήριο σύμφωνα με το άρθρο 78 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031. Φυτοϋγειονομικό Διαβατήριο διατηρείται από τον τελικό χρήστη για τουλάχιστον ένα (1) έτος.
3. Οταν διαπιστώνεται η παρουσία του ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates) σε οπωρώνες εσπεριδοειδών, μετά από επίσημη δειγματοληψία και εργαστηριακό έλεγχο, όλα τα μολυσμένα φυτά εσπεριδοειδών καθώς και τα φυτά εσπεριδοειδών που βρίσκονται σε ακτίνα δεκαπέντε (15) μέτρων από αυτά, άμεσα εκριζώνονται και καταστρέφονται με καύση, με ευθύνη του ιδιοκτήτη ή του κατόχου τους και υπό την εποπτεία της οικείας ΔΑΟΚ.
4. Όταν το ποσοστό των μολυσμένων φυτών σε ένα αγροτεμάχιο, μετά από επίσημη δειγματοληψία και εργαστηριακό έλεγχο, διαπιστώνεται ότι είναι μεγαλύτερο του 10%, τότε όλα τα φυτά του αγροτεμαχίου αυτού άμεσα εκριζώνονται και καταστρέφονται, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 3.
5. Άμεσα καταστρέφεται, με καύση, ολόκληρη η παρτίδα φυτών προς φύτευση εσπεριδοειδών στην οποία διαπιστώνεται η παρουσία του ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates), μετά από επίσημη δειγματοληψία και εργαστηριακό έλεγχο, με ευθύνη του ιδιοκτήτη ή του κατόχου της (επιχείρηση παραγωγής ή εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού ή στο χώρο του καλλιεργητή) και υπό την εποπτεία του οικείου ΤΑΑ και Ε.
Άρθρο 4
Έλεγχοι σύμφωνα με το άρθρο 17 και το Παράρτημα ΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031
1. Τα μητρικά φυτά εσπεριδοειδών, που προορίζονται για την παραγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού εμβολιο- ληψίας και υποκειμένων, υποβάλλονται σε ετήσια επίσημη δειγματοληψία για εργαστηριακό έλεγχο σε ποσοστό τουλάχιστον 25%, με στόχο τον έλεγχο όλων των μητρικών φυτών εσπεριδοειδών ανά τετραετία.
2. α) Όλα τα φυτά προς φύτευση εσπεριδοειδών που παράγονται στη χώρα, καθώς και τα διακινούμενα στη χώρα, ενωσιακής προέλευσης, υπόκειται σε δειγματοληπτικό εργαστηριακό έλεγχο με επίσημη δειγματοληψία.
β) Για φυτά προς φύτευση εσπεριδοειδών προέλευσης άλλων κρατών μελών της ΕΕ, κάθε διακινητής (έμπορος ή φυτωριούχος ή αγοραστής καλλιεργητής), τουλάχιστον τρεις (3) εργάσιμες ημέρες πριν από τη άφιξη του ανωτέρω υλικού στη χώρα για οποιονδήποτε σκοπό, ενημερώνει εγγράφως το οικείο ΤΑΑ και Ε, αναφέροντας τα εξής: αα) τη βοτανική ονομασία, το είδος των φυτών προς φύτευση και την ποσότητα κατά ποικιλία και κατηγορία, ββ) την πλήρη διεύθυνση των εγκαταστάσεων όπου θα διατηρηθούν τα φυτά προς φύτευση, γγ) τους τελικούς χρήστες στους οποίους θα διατεθεί το υλικό αυτό, γνωρίζοντας τα εξής:
i) την επωνυμία της επιχείρησης ή το ονοματεπώνυμο, όταν πρόκειται για φυσικά πρόσωπα,
ii) την πλήρη ταχυδρομική διεύθυνση, τηλέφωνο, και e-mail,
iii) τη βοτανική ονομασία, το είδος του πολλαπλασιαστικού υλικού και την ποσότητα κατά ποικιλία και κατηγορία,
δδ) την οριστική θέση εγκατάστασης κατά αγροτεμάχιο.
Το οικείο TAA και E, σε συνεργασία με την αρμόδια ΔΑΟΚ, διενεργεί χωρίς καθυστέρηση επίσημη δειγματοληψία για εργαστηριακό έλεγχο στο εν λόγω υλικό, στις εγκαταστάσεις της αρχικής διατήρησης και πριν από τη διακίνησή του στους τελικούς χρήστες.
Αν δεν υπάρχει κατάλληλη βλάστηση στο υλικό αυτό, η δειγματοληψία πραγματοποιείται κατά την πρώτη βλαστική περίοδο που ακολουθεί στις εγκαταστάσεις διακίνησης, διατήρησης ή φύτευσης στην οριστική θέση.
γ) Η ΔΑΟΚ του τόπου εγκατάστασης νέων ή επανεμβολιαζομένων φυτειών εσπεριδοειδών προβαίνει, για τρία (3) συνεχή έτη, σε επίσημη δειγματοληψία σύμφωνα με τις οδηγίες του επίσημου εργαστηρίου για εργαστηριακό έλεγχο της παρ. 3 του άρθρου 2. Τα φυτά αυτά παραμένουν υπό φυτοϋγειονομική επιτήρηση για το ανωτέρω χρονικό διάστημα και, εάν διαπιστωθεί η παρουσία του ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates) στα νέα ή επανεμβολιαζόμενα φυτά που προέρχονται από μία παρτίδα, εφαρμόζονται τα μέτρα της παρ. 5 του άρθρου 3.
3. Όλες οι καλλιέργειες εσπεριδοειδών, συμπεριλαμβανομένων των φυτών σε δενδροστοιχίες, κήπους, βοτανικούς κήπους, συλλογές ποικιλιών, υπόκεινται σε ετήσιο δειγματοληπτικό εργαστηριακό έλεγχο με επίσημη δειγματοληψία από την ΔΑΟΚ. Αν φυτά εσπεριδοειδών είναι εμβολιασμένα σε υποκείμενα ανθεκτικά στον ιό της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates), η ανωτέρω δειγματοληψία διενεργείται υποχρεωτικά ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα των μακροσκοπικών ελέγχων.
4. Η επίσημη δειγματοληψία και η αποστολή των δειγμάτων διενεργείται σύμφωνα με τις οδηγίες της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
5. Η Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές του άρθρου 2, συντάσσει και επικαιροποιεί κατάλογο των περιοχών κατά Περιφερειακή Ενότητα, στις οποίες διαπιστώνεται η παρουσία του ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates).
6. Ο ιός της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates) θεωρείται ότι έχει εξαλειφθεί από μία περιοχή, εάν επί τρία (3) συνεχή έτη δεν έχει διαπιστωθεί η παρουσία του, μετά από επίσημη δειγματοληψία και εργαστηριακό έλεγχο.
Άρθρο 5
Οριοθέτηση ζωνών και απαγορεύσεις
1. α) Για την εφαρμογή του άρθρου 18 του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031, στις περιοχές όπου διαπιστώνεται η παρουσία του ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates), οι ΔΑΟΚ σε συνεργασία με το επίσημο εργαστήριο της παρ. 3 του άρθρου 2, με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη ή των οικείων Περιφερειαρχών, όταν η ζώνη εκτίνεται σε περισσότερες Περιφέρειες, οριοθετούν τις ακόλουθες ζώνες:
αα) μία προσβεβλημένη ζώνη, τουλάχιστον πεντακοσίων (500) μέτρων από την αρχική εστία όπου διαπιστώθηκε η παρουσία του ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates),
ββ) μία ζώνη ασφαλείας, τουλάχιστον χιλίων (1000) μέτρων πέρα από την προσβεβλημένη ζώνη.
β) Η οριοθέτηση των ζωνών της περ. α' πραγματοποιείται με βάση φυσικά ή τεχνητά όρια, τα οποία αποτυπώνονται σε χάρτη με κατάλληλη κλίμακα και αντίγραφό του αποστέλλεται στη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής.
2. Μέχρι την εξάλειψη του ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates):
α) εντός της προσβεβλημένης ζώνης απαγορεύονται:
αα) οι νέες φυτεύσεις,
ββ) οι επανεμβολιασμοί σε εγκατεστημένες φυτείες, εκτός εκείνων που έχουν προετοιμαστεί για εμβολιασμό μέχρι το τέλος του επόμενου από την έναρξη ισχύος της παρούσας έτους, υπό την εποπτεία της ΔΑΟΚ,
γγ) η παραγωγή φυτών προς φύτευση εσπεριδοειδών και
δδ) η λήψη εμβολίων, εκτός εάν τα μητρικά φυτά διατηρούνται υπό εντομοστεγείς συνθήκες με τα κατάλληλα παρεμποδιστικά δίκτυα (διπλά δίκτυα τύπων 10/16 και 20/10),
β) εντός της ζώνης ασφαλείας απαγορεύεται:
• στα πρώτα πεντακόσια (500) μέτρα, πέρα από την μολυσμένη ζώνη, η παραγωγή φυτών προς φύτευση και η λήψη εμβολίων, εκτός εάν τα μητρικά φυτά και το πα- ραγόμενο υλικό διατηρούνται υπό εντομοστεγείς συνθήκες με τα κατάλληλα παρεμποδιστικά δίκτυα (διπλά δίκτυα τύπων 10/16 και 20/10),
• στα επόμενα πεντακόσια (500) μέτρα της ζώνης, η λήψη εμβολίων, εκτός εάν τα μητρικά φυτά διατηρούνται υπό εντομοστεγείς συνθήκες με τα κατάλληλα παρεμποδιστικά δίκτυα (διπλά δίκτυα τύπων 10/16 και 20/10).
Άρθρο 6
Κάλυψη δαπανών
1. Οι ενισχύσεις του παρόντος άρθρου καταβάλλονται μόνο για τις περιπτώσεις της παρ. 2 του άρθρου 26 του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472.
2. Οι δαπάνες που αφορούν την εκρίζωση και καταστροφή των φυτών (ως μέτρο πρόληψης και ελέγχου/ εξάλειψης) στα πλαίσια της παρούσας απόφασης είναι επιλέξιμες και βαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό.
3. Οι ενισχύσεις που αφορούν τις επιλέξιμες δαπάνες της εκρίζωσης χορηγούνται σε είδος και καταβάλλονται στον φορέα υλοποίησης των μέτρων πρόληψης και ελέγ- χου/εξάλειψης. Κατ' εξαίρεση, μπορούν να χορηγούνται απευθείας στον δικαιούχο βάσει της επιστροφής των πραγματικών δαπανών που αυτός πραγματοποιεί.
4. Η ενίσχυση και κάθε άλλη πληρωμή που εισπράττεται από τον δικαιούχο, συμπεριλαμβανομένων των ενισχύσεων βάσει άλλων εθνικών ή ενωσιακών μέτρων ή ασφαλιστηρίων συμβολαίων για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες περιορίζονται στο 100 % των επιλέξιμων δαπανών [παρ. 15 του άρθρου 26 του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472].
5. Δικαιούχοι της αποζημίωσης είναι οι ιδιοκτήτες ή κάτοχοι δένδρων τα οποία έχουν διαπιστωθεί μολυσμέ- να ή ενδεχομένως μολυσμένα από τον ιό της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates), σε ολόκληρη τη χώρα και έχουν προβεί στην εκρίζωση και καταστροφή τους σύμφωνα με την παρούσα απόφαση.
6. Το ύψος της αποζημίωσης καθορίζεται μέχρι είκοσι ευρώ και πενήντα τέσσερα λεπτά (20,54 €) ανά εκρι- ζούμενο και καταστρεφόμενο δένδρο, τηρουμένων των προϋποθέσεων της παρ. 10 του άρθρου 26 του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472.
7. Η αποζημίωση που υπολογίζεται σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο μειώνεται κατά: α) ποσό που αντιστοιχεί στις δαπάνες που δεν πραγματοποιήθηκαν άμεσα λόγω της ασθένειας του επιβλαβούς για τα φυτά οργανισμού, οι οποίες διαφορετικά θα είχαν πραγματοποιηθεί από τον δικαιούχο β) τα έσοδα από την πώληση των προϊόντων που συνδέονται με τα φυτά που καταστράφηκαν για προληπτικούς σκοπούς ή για λόγους εξάλειψης, κατ' εντολή των αρμοδίων αρχών. Οι ενισχύσεις για την αποκατάσταση των ζημιών που προκαλούνται από την επιβλαβή για τα φυτά οργανισμούς περιορίζονται στις δαπάνες και τις ζημίες που προκαλούνται από ασθένειες των ζώων και επιβλαβείς για τα φυτά οργανισμούς για τα οποία η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους έχει κάνει ένα από τα ακόλουθα: α) έχει αναγνωρίσει επίσημα την ύπαρξη εστίας, στην περίπτωση ασθένειας των ζώων β) στην περίπτωση των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών, έχει αναγνωρίσει επίσημα την παρουσία τους.
8. Μετά την εκρίζωση και καταστροφή των δέντρων, υπάλληλοι της οικείας υπηρεσίας φυτοϋγειονομικού ελέγχου ΔΑΟΚ πραγματοποιούν επιτόπιο έλεγχο προκει- μένου να διαπιστωθεί ότι τα μολυσμένα ή ενδεχομένως μολυσμένα δένδρα για τα οποία ο ιδιοκτήτης υποβάλλει την αίτηση της περ. β' της παρ. 9 καταστράφηκαν και εκριζώθηκαν.
9. Τα δικαιολογητικά για την καταβολή της αποζημίωσης στους δικαιούχους είναι τα εξής:
α) Έγγραφο της ΔΑΟΚ της οικείας Περιφερειακής Ενότητας προς τους δικαιούχους με το οποίο προσδιορίζεται ο αριθμός των μολυσμένων ή ενδεχομένως μολυσμένων δέντρων, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εργαστηριακών αναλύσεων, που πρέπει να εκριζωθούν και να καταστραφούν.
β) Αίτηση - δήλωση του δικαιούχου προς τη ΔΑΟΚ, με την οποία δηλώνει τα εξής: αα) αν αποτελεί μικρή, πολύ μικρή ή μεσαία επιχείρηση, σύμφωνα με το άρθρο 2 του Παραρτήματος Ι του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472 και την υπ' αρ. 2003/C 118/03 Ανακοίνωση της Επιτροπής, η οποία αφορά υπόδειγμα δήλωσης σχετικά με τα στοιχεία που αφορούν την ιδιότητα ΜΜΕ μιας επιχείρησης (ΕΕ C 118 της 20/5/2023 σελ. 5), ββ) αν αποτελεί προβληματική επιχείρηση, κατά την έννοια του άρθρου 2 - ορισμός 52 - του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472.
γγ) αν έχει ενισχυθεί από άλλο φορέα ή ασφαλιστική εταιρεία για την ίδια επιλέξιμη δαπάνη.
Σε περίπτωση ενίσχυσης δικαιούχων και από άλλο φορέα ή από άλλα καθεστώτα, ή από ασφαλιστήριο συμβόλαιο, η κρατική ενίσχυση που προβλέπεται από την παρούσα απόφαση χορηγείται στο σύνολό της με την προϋπόθεση ότι το άθροισμα της καταβληθείσας αποζημίωσης/ενίσχυσης και της προβλεπόμενης κρατικής ενίσχυσης δεν υπερβαίνει το 100% των επιλέξιμων δαπανών, άλλως αυτή μειώνεται αναλογικά, δδ) αν εκκρεμεί εντολή ανάκτησης, που έχει εκδοθεί βάσει προηγούμενης απόφασης της Επιτροπής η οποία κήρυξε μια ενίσχυση παράνομη και ασυμβίβαστη με την εσωτερική αγορά,
εε) τον αριθμό και την ημερομηνία εκρίζωσης και καταστροφής των δένδρων και στστ) τον αριθμό του τραπεζικού του λογαριασμού και την τράπεζα που επιθυμεί να κατατεθεί το ποσόν της δαπάνης το οποίο θα προκύψει μετά από την ολοκλήρωση της εκρίζωσης και καταστροφής των δένδρων και από τον έλεγχο της οικείας ΔΑΟΚ, σύμφωνα με την παρ. 8.
Η υποβολή της αίτησης-δήλωσης της παρούσας περίπτωσης, είναι υποχρεωτική για όλα τα είδη επιλέξιμων δαπανών, όπως αυτές περιγράφονται στο παρόν άρθρο.
γ) Έκθεση διαπίστωσης της εκρίζωσης και καταστροφής των δέντρων από την οικεία ΔΑΟΚ, σύμφωνα με την παρ. 8, στην οποία αναγράφονται το ονοματεπώνυμο του δικαιούχου και ο αριθμός των δέντρων που εκριζώθηκαν και καταστράφηκαν.
10. Οι ΔΑΟΚ, αφού ελέγξουν τα δικαιολογητικά της παρ. 9 και τα τοποθετήσουν σε χωριστό για κάθε δικαιούχο φάκελο, στον οποίο αναγράφονται το ονοματεπώνυμο και ο αύξων αριθμός που έλαβε ο δικαιούχος, συντάσσουν κατάσταση πληρωμής των δικαιούχων. Κάθε κατάσταση περιλαμβάνει τα στοιχεία των δικαιούχων (ονοματεπώνυμο, αριθμό φορολογικού μητρώου, αριθμό δελτίου ταυτότητας), τα στοιχεία υπολογισμού της αποζημίωσης, το συνολικό ποσό της αποζημίωσης, το καταβλητέο ποσό, τον αριθμό του τραπεζικού λογαριασμού του δικαιούχου και την τράπεζα που αντιστοιχεί. Δεν χορηγείται καμία μεμονωμένη ενίσχυση, όταν διαπιστώνεται ότι η προσβολή προκλήθηκε εσκεμμένα ή από αμέλεια του δικαιούχου.
11. Το καθεστώς θεσπίζεται εντός τριών ετών και η ενίσχυση καταβάλλεται εντός τεσσάρων ετών από την ημερομηνία της δαπάνης ή της ζημίας που προκλήθηκε από τον επιβλαβή για τα φυτά οργανισμό, ήτοι του ιού της Τριστέτσας (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates),
12. Οι ΔΑΟΚ αποστέλλουν στη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής αίτημα πληρωμής σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή, το οποίο συνοδεύεται από τις καταστάσεις πληρωμής υπογεγραμμένες από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΑΟΚ.
13. Η Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συντάσσει συγκεντρωτική κατάσταση πληρωμής ανά δικαιούχο, ΔΑΟΚ και Περιφερειακή Ενότητα και προβαίνει σε αναγνώριση και έγκριση της δαπάνης.
14. Για την καταβολή της δαπάνης εκδίδεται κάθε φορά από τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Χρηματικό Ένταλμα Προπληρωμής (ΧΕΠ) στο όνομα της Τράπεζας Πειραιώς ως πρώτης υπολόγου, σύμφωνα με την υπ' αρ. 2/2428/0026/13.1.2015 (Β' 40) απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών και τις τρεις αποφάσεις της Επιτροπής Μέτρων Εξυγίανσης της Τράπεζας της Ελλάδος που ελήφθησαν κατά την 4η συνεδρίαση της 27.07.2012 (Β' 2209). Ο δεύτερος υπόλογος ορίζεται από τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
15. Για την πληρωμή πιστώνονται οι λογαριασμοί των δικαιούχων, που μπορεί να είναι προσωπικοί ή να τους εμφανίζουν ως συνδικαιούχους. Αν ο δικαιούχος δεν διαθέτει τέτοιου είδους λογαριασμό, και προκειμένου να καταστεί δυνατή η πληρωμή του, υποχρεούται να αποκτήσει.
16. Σε κάθε πιστούμενο λογαριασμό δικαιούχου, ο ανάδοχος της πληρωμής υποχρεούται να εγγράφει ως αιτιολόγηση την αναφερόμενη για κάθε δικαιούχο στην ονομαστική κατάσταση πληρωμής των δικαιούχων που θα του διαβιβαστεί.
17. Η αμοιβή της Τράπεζας βαρύνει τους δικαιούχους.
18. Κατά την απόδοση λογαριασμού του ΧΕΠ, το αδιάθετο υπόλοιπο κατατίθεται στην αρμόδια ΔΟΥ και δεν γίνεται συμψηφισμός με το ποσό άλλου ΧΕΠ που αφορά το ίδιο ή άλλο προϊόν.
19. Τα δικαιολογητικά απόδοσης λογαριασμού του ΧΕΠ είναι τα εξής:
α) Ονομαστική κατάσταση πληρωμής των δικαιούχων βεβαιωμένη από τον καθ' ύλην αρμόδιο υπάλληλο και θεωρημένη από τον προϊστάμενό του,
β) oνομαστική κατάσταση εκτελεσθείσας πληρωμής των δικαιούχων, επικυρωμένη από τον ανάδοχο της πληρωμής,
γ) το διπλότυπο είσπραξης της παρ. 18.
20. Αν οι αποζημιωθέντες δικαιούχοι δεν τηρήσουν κάποιον από τους όρους ή τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στην παρούσα απόφαση, οι ληφθείσες αποζημιώσεις επιστρέφονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4978/2022 (Α' 190).
Άρθρο 7
Δημοσίευση και παρακολούθηση
1. Οι αρμόδιες υπηρεσίες μεριμνούν για τη δημοσίευση των πληροφοριών του άρθρου 9 του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472, στη διαδικτυακή εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις κοινοποιήσεις του άρθρου 9 του Κανονισμού αυτού, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 5000/2022. Επιπλέον κάθε μεμονωμένη ενίσχυση που υπερβαίνει το ποσό των 10.000 € δημοσιεύεται στο διαδικτυακό τόπο Transparency Module Award το αργότερο εντός 6 μηνών από την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης.
2. Οι πληροφορίες σχετικά με τις δαπάνες του άρθρου 6, περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση του άρθρου 11 του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472 που αποστέλλεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
3. Οι οικείες υπηρεσίες φυτοϋγειονομικού ελέγχου των ΔΑΟΚ διατηρούν όλα τα έγγραφα- φακέλους σχετικά με τις δαπάνες του άρθρου 6, για χρονικό διάστημα δέκα (10) ετών από τη χορήγηση της ενίσχυσης, σύμφωνα με το άρθρο 13 του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472.
4. Πριν από την καταβολή της ενίσχυσης, οι αρμόδιες κατά περίπτωση αρχές ελέγχουν ότι οι αιτήσεις ενίσχυσης αφορούν επιλέξιμες δαπάνες οι οποίες καλύπτονται πλήρως από τις διατάξεις του άρθρου 26 του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472.
5. Οι ενισχύσεις που απαλλάσσονται δυνάμει της παρούσας, δεν επιτρέπεται να σωρεύονται με ενισχύσεις που αναφέρονται στην παρ. 2 του άρθρου 145 και στο άρθρο 146 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115 σε σχέση με τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, εάν η σώρευση αυτή είναι δυνατόν να οδηγήσει σε υπέρβαση έντασης ενίσχυσης ή ύψους ενίσχυσης [βάσει των προϋποθέσεων του άρθρου 26 του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472], καθώς επίσης και οι ενισχύσεις για επενδύσεις που αποσκοπούν στην αποκατάσταση του γεωργικού παραγωγικού δυναμικού, όπως αναφέρονται στο στοιχείο δ) της παρ. 3 του άρθρου 14 του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι κανόνες σώρευσης του άρθρου 8 του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472.
Άρθρο 8
Κυρώσεις
Στους παραβάτες των διατάξεων της παρούσας επιβάλλονται οι διοικητικές και ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται από τα άρθρα 34Α και 35, αντίστοιχα, του ν. 2147/1952 «Περί προλήψεως και καταστολής των ασθενειών και των εχθρών των φυτών και περί οργανώσεων της φυτοπαθολογικής Υπηρεσίας» (Α' 155).
Άρθρο 9
Καταργούμενες διατάξεις
Από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης καταργείται κάθε προγενέστερη όμοια απόφαση και ειδικότερα η υπ' αρ. 121285/665/05.09.2006 (Β' 1416) κοινή υπουργική απόφαση καθώς και οι τροποποιητικές αυτής αποφάσεις.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 4 Μαρτίου 2024
Κοινή Υπουργική Απόφαση 2549/64394/2024 - ΦΕΚ 1613/Β/11-3-2024
Μέτρα για τον περιορισμό και την εξάλειψη του επιβλαβούς οργανισμού ιού της Τριστέτσας των εσπεριδοειδών (απομονωθέντα στελέχη εκτός της ΕΕ - non EU isolates).