Υπουργική Απόφαση 1780/163641/2024 - ΦΕΚ 3289/Β/11-6-2024
Καθορισμός των αναγκαίων θεμάτων και λεπτομερειών για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 53, 54, 56, και 58 του ν. 4647/2019 (Α' 204), σχετικά με τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις σε περιφερειακό επίπεδο στους τομείς της παρ. 2 του άρθρου 1
του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 1308/2013.
Υπουργική Απόφαση Αριθμ. 1780/163641/2024
ΦΕΚ 3289/Β/11-6-2024
Καθορισμός των αναγκαίων θεμάτων και λεπτομερειών για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 53, 54, 56, και 58 του ν. 4647/2019 (Α' 204), σχετικά με τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις σε περιφερειακό επίπεδο στους τομείς της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 1308/2013.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) Της παρ. 1 του άρθρου 58 του ν. 4647/2019 «Κατεπείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας των Υπουργείων Υγείας, Εσωτερικών, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και άλλες διατάξεις» (Α' 204),
β) της περ. α' της παρ. 2 του άρθρου 62 του ν. 4235/2014 «Διοικητικά μέτρα, διαδικασίες και κυρώσεις στην εφαρμογή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στους τομείς των τροφίμων, των ζωοτροφών και της υγείας και προστασίας των ζώων και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (Α' 32), όπως η παρ. 2 τροποποιήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 46 του ν. 4384/2016 «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, μορφές συλλογικής οργάνωσης του αγροτικού χώρου και άλλες διατάξεις» (Α' 78),
γ) του άρθρου 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α' 98), το οποίο διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α'133).
2. Τον κανονισμό (ΕΕ) αριθμ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθμ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθμ. 234/79, (ΕΚ) αριθμ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθμ. 1234/2007 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 671).
3. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Σκοπός-Πεδίο εφαρμογής
Σκοπός της απόφασης αυτής είναι ο καθορισμός των αναγκαίων θεμάτων και λεπτομερειών για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 53, 54, 56 και 58 του ν. 4647/2019 (Α' 204) και κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 157, 158, 159, 162, 163, 164, 165 και 210 του καν (ΕΕ) 1308/2013, στο εξής Κανονισμός, σχετικά με τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις σε περιφερειακό επίπεδο, στο εξής περιφερειακές ΔΟ (ΠΔΟ), στους τομείς της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κανονισμού.
Άρθρο 2
Προϋποθέσεις, διαδικασία και δικαιολογητικά αναγνώρισης Περιφερειακών Διεπαγγελματικών Οργανώσεων
1. Οι Π.Δ.Ο. αναγνωρίζονται εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 54 του ν. 4647/2019.
2. Για να αναγνωριστεί μια ΠΔΟ, υποβάλλει αίτηση αναγνώρισης στην καθ' ύλην αρμόδια ή αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (εφεξής αποκαλούμενη «αρμόδια αρχή ή αρμόδιες αρχές») ανάλογα με τον τομέα ή τους τομείς για τους οποίους ζητείται η αναγνώριση. Στην αίτηση αναγνώρισης αναφέρονται υποχρεωτικά η επωνυμία και η έδρα της ΠΔΟ και πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά από τα κάτωθι δικαιολογητικά:
α) αντίγραφο του καταστατικού της Π.Δ.Ο. και τα συστατικά έγγραφα των μελών της ανάλογα με την νομική τους μορφή, νομίμως επικυρωμένα, σύμφωνα με τις σχετικές με την νομική μορφή τους διατάξεις,
β) κατάσταση των μελών της, στην οποία περιλαμβάνονται τουλάχιστον η επωνυμία, η έδρα τους και το ΑΦΜ τους,
γ) νόμιμα επικυρωμένο έγγραφο από το οποίο προκύπτουν τα όργανα διοίκησης και νόμιμης εκπροσώπησης της ΠΔΟ,
δ) συγκεντρωτική κατάσταση, όπου θα βεβαιώνεται ο μέσος όρος των τριών προηγούμενων ετών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης των παραγόμενων
και των εμπορευόμενων ή μεταποιημένων ποσοτήτων των σχετικών προϊόντων του τομέα ή των τομέων για τους οποίους ζητείται η αναγνώριση και θα υπογράφεται από τον νόμιμο εκπρόσωπο της αιτούσας ΠΔΟ και από ορκωτό λογιστή, μόνο για τα οικονομικά στοιχεία που θα περιλαμβάνονται σε αυτήν.
3. Η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να διαπιστώσουν το βαθμό αντιπροσωπευτικότητας σύμφωνα με το κριτήριο του 15% του πρώτου εδαφίου του άρθρου 55 του ν. 4647/2019, το οποίο πρέπει να τηρείται κατ' ελάχιστον για κάθε οικονομική δραστηριότητα. Γ ια το σκοπό αυτό οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τους τα δικαιολογητικά της παρ. 2, καθώς και κάθε άλλο έγγραφο ή στοιχείο που τυχόν προσκομίζει η αιτούσα ΠΔΟ προς απόδειξη της αντιπροσωπευτικότητάς της και να αναζητούν, αυτεπάγγελτα κάθε άλλο αναγκαίο στοιχείο από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και από άλλες επίσημες πηγές και υπηρεσίες, εθνικές και διεθνείς. Σε περίπτωση προϊόντων ΠΟΠ ή ΠΓΕ, η αναζήτηση των παραπάνω στοιχείων αφορά στο σύνολο του συγκεκριμένου πιστοποιημένου προϊόντος. Για τις περιπτώσεις που δεν μπορεί να διαπιστωθεί, για αντικειμενικούς λόγους η αντιπροσώπευση με τον εν λόγω τρόπο είναι δυνατό να ληφθεί υπόψη ο αριθμός των οργανωμένων παραγωγών/αγροτών σε αγροτικούς συνεταιρισμούς, οργανώσεις παραγωγών, ομάδες παραγωγών.
4. Η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές, ελέγχουν την πληρότητα του φακέλου και μπορούν να ζητήσουν από την ΠΔΟ να υποβάλλει, μέσα σε είκοσι (20) ημέρες, κάθε συμπληρωματικό έγγραφο που περιέχει περαιτέρω στοιχεία απαραίτητα για την εξέταση και αξιολόγηση του φακέλου.
5. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών, αναγνωρίζεται η ΠΔΟ ή απορρίπτεται η αίτησή της μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, συνοδευόμενης από όλα τα προβλεπόμενα από την παρ. 2 δικαιολογητικά. Η απόφαση με την οποία απορρίπτεται η αίτηση αναγνώρισης πρέπει να είναι ρητή και επαρκώς αιτιολογημένη.
6. Η Διεύθυνση Οικονομικών Ελέγχων, Επιθεώρησης και Συνεργατισμού του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) ενημερώνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως την 31η Μαρτίου κάθε έτους για κάθε απόφαση αναγνώρισης, απόρριψης, ή ανάκλησης αναγνώρισης που έχει εκδώσει ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
7. Σε Περιφερειακό επίπεδο, μπορούν να αναγνωριστούν έως τρείς (3) ΠΔΟ για το ίδιο προϊόν ή την ίδια κοινή ομάδα προϊόντων, ανά τομέα ή τομείς, εφόσον πληροί και τις λοιπές προϋποθέσεις αναγνώρισης του παρόντος άρθρου.
Άρθρο 3
Υποχρεώσεις αναγνωρισμένων περιφερειακών Δ.Ο.
Η αναγνωρισμένη ΠΔΟ έχει τις ακόλουθες υποχρεώσεις προς την αρμόδια ή τις αρμόδιες αρχές:
α) Να ενημερώνει για την είσοδο και την αποχώρηση μελών. Τυχόν απόρριψη αίτησης εισόδου νέου μέλους πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς,
β) να ενημερώνει άμεσα σε περίπτωση απώλειας του βαθμού αντιπροσωπευτικότητας του άρθρου 55 του ν. 4647/2019,
γ) να παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία εφαρμογής των συμφωνιών, αποφάσεων και εναρμονισμένων πρακτικών, που έχουν συναφθεί ή εγκριθεί στα πλαίσια της περιφερειακής ΔΟ,
δ) να υποβάλλει ετήσια έκθεση πεπραγμένων των οργάνων διοίκησής της,
ε) να υποβάλλει έγγραφα και να παρέχει πληροφορίες όταν της ζητηθούν στο πλαίσιο διενέργειας των ελέγχων του άρθρου 4,
στ) οφείλει εντός πέντε (5) ετών από την ημερομηνία αναγνώρισής της να αντιπροσωπεύει δια των μελών της τουλάχιστον το 30% της συνολικής παραγωγής και τουλάχιστον το 30% της μεταποίησης ή/και της εμπορίας συμπεριλαμβανομένης της διανομής, σε κάθε τομέα για τον οποίο έχει εκδοθεί απόφαση αναγνώρισης, άλλως η αναγνώριση ανακαλείται με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Άρθρο 4
Έλεγχοι
1. Η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές διενεργούν υποχρεωτικό έλεγχο τουλάχιστον μία φορά ετησίως, προκειμένου να διαπιστώσουν την τήρηση εκ μέρους της περιφερειακής ΔΟ των όρων και των προϋποθέσεων αναγνώρισής της, καθώς και την τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα και από την ισχύουσα εθνική και ενωσιακή νομοθεσία. Η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές μπορούν να διενεργούν οποτεδήποτε έκτακτους ελέγχους στις περιφερειακές ΔΟ. Σε περίπτωση που η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές πληροφορηθούν με οποιονδήποτε τρόπο για τυχόν απώλεια του βαθμού αντιπροσωπευτικότητας του άρθρου 55 του ν. 4647/2019 διενεργούν υποχρεωτικά και άμεσα έκτακτο έλεγχο, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία του άρθρου 2 που αφορούν το τρέχον έτος.
2. Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου, η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές συντάσσουν πρακτικό Ελέγχου, το οποίο κοινοποιείται στη περιφερειακή ΔΟ με κάθε πρόσφορο μέσο και με το οποίο καλείται να διατυπώσει, εφόσον απαιτείται, εγγράφως τις απόψεις της και να προσκομίσει τυχόν επιπλέον στοιχεία, εντός προθεσμίας είκοσι (20) ημερών από την κοινοποίηση του Πρακτικού Ελέγχου, που μπορεί να παραταθεί μία μόνο φορά και μέχρι δέκα (10) ημέρες.
3. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, συγκεκριμένο έργο εποπτείας και ελέγχου μπορεί να ανατίθενται σε υπαλλήλους του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σε ορκωτούς ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτικές εταιρείες του ν. 4449/2017 (Α' 7) ή σε ελεγκτές πτυχιούχους ανωτάτων σχολών που έχουν άδεια άσκησης Οικονομολογικού επαγγέλματος από το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, καθώς και σε άλλους ειδικούς επιστήμονες ή εμπειρογνώμονες.
Άρθρο 5
Κυρώσεις
1. Αν από τον έλεγχο του άρθρου 4 διαπιστωθεί ότι:
α) η περιφερειακή ΔΟ δεν τηρεί τις υποχρεώσεις του άρθρου 3 ή
β) ένας ή περισσότεροι από τους όρους και τις προϋποθέσεις αναγνώρισης του άρθρου 2 έπαυσαν να πληρούνται ή παραβιάζει μία ή περισσότερες από τις απαγορεύσεις και υποχρεώσεις του άρθρου 6 και της παρ. 6 του άρθρου 7, η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές, θέτουν στην περιφερειακή ΔΟ προθεσμία συμμόρφωσης, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει το χρονικό διάστημα των τεσσάρων (4) μηνών.
2. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία συμμόρφωσης της παρ. 1, με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών, αναστέλλεται η αναγνώριση της περιφερειακής ΔΟ για χρονικό διάστημα δύο (2) μηνών.
3. Αν διαπιστωθεί ότι μετά την παρέλευση του διμήνου της αναστολής αναγνώρισης της παρ. 2, η περιφερειακή ΔΟ δεν έχει συμμορφωθεί, ανακαλείται οριστικά η αναγνώρισή της με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών.
4. Η αρμόδια αρχή ή οι αρμόδιες αρχές, οφείλουν για τον καθορισμό του χρονικού διαστήματος της προθεσμίας συμμόρφωσης της παρ. 1 να λαμβάνουν υπόψη και να συνεκτιμούν τη σοβαρότητα της παράβασης, το βαθμό υπαιτιότητας της περιφερειακής ΔΟ, τους προβαλλόμενους από την περιφερειακή ΔΟ ισχυρισμούς, καθώς και τις τυχόν δεσμεύσεις και υποχρεώσεις που έχει αναλάβει αυτή.
Άρθρο 6
Συμφωνίες, αποφάσεις και εναρμονισμένες πρακτικές
1. Συμφωνίες, αποφάσεις και εναρμονισμένες πρακτικές που συνάπτονται ή εγκρίνονται στο πλαίσιο αναγνωρισμένης κατά τις διατάξεις της παρούσας περιφερειακής ΔΟ, θεωρούνται συμβατές και εφαρμόζονται στα μέλη της σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 210 του Κανονισμού και μόνο υπό τις προϋποθέσεις της παρ. 2 του ίδιου ως άνω άρθρου.
2. Οι περιφερειακές ΔΟ αποστέλλουν υποχρεωτικά στην αρμόδια ή στις αρμόδιες αρχές τις ανωτέρω συμφωνίες, αποφάσεις και εναρμονισμένες πρακτικές πριν την εφαρμογή τους. Η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές τις κοινοποιούν αμελλητί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με όλα τα αναγκαία στοιχεία για την αξιολόγησή τους.
3. Αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν κηρύξει τις συμφωνίες, αποφάσεις ή εναρμονισμένες πρακτικές ασύμβατες προς τους ενωσιακούς κανόνες υπό την έννοια του άρθρου 210 παρ. 4 του Κανονισμού μέσα σε δύο (2) μήνες από την κοινοποίησή τους, αυτές τίθενται άμεσα σε εφαρμογή.
Άρθρο 7
Επέκταση κανόνων
1. Ορισμένες συμφωνίες, αποφάσεις και εναρμονισμένες πρακτικές, που συνάπτονται ή εγκρίνονται στο πλαίσιο αναγνωρισμένης περιφερειακής ΔΟ, μπορούν να καθίστανται δεσμευτικές για χρονική περίοδο μέχρι τρία (3) έτη για τα μη μέλη της περιφερειακής ΔΟ, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 164 του Κανονισμού.
2. Ως αντιπροσωπευτική για την επέκταση κανόνων, θεωρείται η περιφερειακή ΔΟ όταν συγκεντρώνει τουλάχιστον τα δύο τρίτα (2/3) του όγκου της παραγωγής και της μεταποίησης ή της εμπορίας συμπεριλαμβανομένης της διανομής, σε έναν ή περισσότερους τομείς της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κανονισμού σε περιφερειακό επίπεδο.
3. Για την επέκταση κανόνων η περιφερειακή ΔΟ υποβάλλει στην αρμόδια ή στις αρμόδιες αρχές αίτηση, η οποία συνοδεύεται από το κείμενο της συμφωνίας, της εναρμονισμένης πρακτικής ή της απόφασης και από κάθε άλλο έγγραφο που αποδεικνύει ότι οι διατάξεις της συμφωνίας ή της απόφασης ή της εναρμονισμένης πρακτικής έχουν εγκριθεί και υλοποιούνται από τα μέλη της περιφερειακής ΔΟ βάσει του καταστατικού της.
4. Εφόσον από τον έλεγχο του φακέλου, που διενεργεί η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, διαπιστωθεί ότι τα στοιχεία του φακέλου δεν είναι πλήρη, καλείται η περιφερειακή ΔΟ να τα συμπληρώσει, καθώς επίσης και να υποβάλλει κάθε έγγραφο που περιέχει ενημερωτικά στοιχεία χρήσιμα για την εξέτασή του.
5. Η επέκταση των κανόνων τίθεται σε ισχύ με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών, μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών από τη συμπλήρωση του φακέλου και κοινοποιείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
6. Άν ενημερωθεί η αρμόδια ή οι αρμόδιες αρχές ή καταγγελθεί ότι με την επέκταση των κανόνων ζημιώνονται άλλοι οικονομικοί φορείς της χώρας ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ότι αντιβαίνουν με οποιοδήποτε τρόπο στην ισχύουσα εθνική ή ενωσιακή νομοθεσία ή όταν οι συμφωνίες, αποφάσεις ή εναρμονισμένες πρακτικές εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 210 του Κανονισμού και δεν έχει ακολουθηθεί η εκεί προβλεπόμενη διαδικασία κοινοποίησης και έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διενεργείται υποχρεωτικά έκτακτος έλεγχος σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 4 της παρούσας. Μετά το πέρας του ελέγχου συντάσσεται πρακτικό Ελέγχου, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 4. Σε περίπτωση που διαπιστωθούν οι παραβάσεις του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου, με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της αρμόδιας ή των αρμόδιων αρχών ανακαλείται η απόφαση της παρ. 5.
Άρθρο 8
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 7 Ιουνίου 2024
Υπουργική Απόφαση 1780/163641/2024 - ΦΕΚ 3289/Β/11-6-2024
Καθορισμός των αναγκαίων θεμάτων και λεπτομερειών για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 53, 54, 56, και 58 του ν. 4647/2019 (Α' 204), σχετικά με τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις σε περιφερειακό επίπεδο στους τομείς της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κανον