Πρώτο Σχέδιο Δράσης του Σχεδίου Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας 2018-2038 (Δημόσια Πολιτική Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών).

---

Υπουργική Απόφαση Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΓΔΔΔΠ/61420/447/2019

ΦΕΚ 2863/Β/5-7-2019

Πρώτο Σχέδιο Δράσης του Σχεδίου Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας 2018-2038 (Δημόσια Πολιτική Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών).

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις του π.δ. 132/2017 (ΦΕΚ 160/Α΄/ 30.10.2017) «Οργανισμός Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Υ.Π.ΕΝ).».

2. Τις διατάξεις του π.δ. 189/2009 (ΦΕΚ 221/Α΄/05-11-2009) «Καθορισμός και ανακατανομή αρμοδιοτήτων των Υπουργείων», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

3. Το π.δ. 125/2016 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (ΦΕΚ. 210/Α΄/ 05.11.2016).

4. Το π.δ. 70/2015 «Σύσταση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Καταπολέμησης της Διαφθοράς» (ΦΕΚ 114/Α΄/22.09.2015).

5. Την Υ2/22-9-2015 απόφαση του Πρωθυπουργού «Σύσταση Θέσεων Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Β’ 2076).

6. Την αριθμ. Υ198/16.11.2016 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλο» (ΦΕΚ 3722/Β΄/17.11.2016), όπως τροποποιήθηκε με την Υ 72/21.9.2018 όμοια (ΦΕΚ 4201 Β΄).

7. Την 27231/7773/09.11.2017 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Ανάθεση καθηκόντων Γενικού Γραμματέα Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Τόμπρου Ζαφείρα» (ΦΕΚ 578/Υ.Ο.Δ.Δ./14.11.2017).

8. Την αριθμ. 27228/7771/09.11.2017 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Ανάθεση καθηκόντων Γενικού Γραμματέα Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Μπαριτάκη Χριστίνα» (ΦΕΚ 578/Υ.Ο.Δ.Δ./14.11.2017).

9. Τις διατάξεις των παραγράφων 1β, 3 και 4 του άρθρου 60 του ν. 4280/2014 (ΦΕΚ 159/Α΄/08-08-2014) «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση - Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις», όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 21 του ν.4572/2018 (ΦΕΚ 188Α΄).

10. Τις διατάξεις της παραγράφου 3.4 του άρθρου 6, των άρθρων 8, 9 και των Προσαρτημάτων 1 και 2 της 170195/758/26-11-2018 απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλου (ΦΕΚ 5351Β΄) «Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας 2018-2038 (Εθνική Στρατηγική για τα Δάση)».

11. Το γεγονός ότι δεν προκαλείται επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά περιλαμβάνει κοστολογημένες δράσεις όπως εμφαίνεται στον πίνακα προϋπολογισμού του ΣΔΔ της παρούσας, αποφασίζουμε:

 

Άρθρο 1

Εισαγωγή-Σκοπός

Το Πρώτο Σχέδιο Δράσης Δασών (ΣΔΔ) είναι θεματικό και αφορά την ενίσχυση των δράσεων και τον αποτελεσματικό συντονισμό αυτών για τη Δημόσια Πολιτική Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών (ΔΠΠΔΠ) στη χώρα.

Ο σκοπός του παρόντος ΣΔΔ είναι, υπό το αυστηρό πλαίσιο της αειφορίας, να:

(α) ενισχύσει τη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων σε όλη τη χώρα με έμφαση τη διαχείριση για πρόληψη από δασικές πυρκαγιές,

(β) εξασφαλίσει τον περιορισμό της καύσιμης ύλης,

(γ) αξιοποιήσει τη δασική βιομάζα και προϊόντα,

(δ) δημιουργήσει πλαίσιο πρόληψης δασικών πυρκαγιών στη μικτή ζώνη δάσους-κατοικίας.

Η εφαρμογή του ΣΔΔ διαρθρώνεται σε δυο άξονες, υλοποιώντας το πρότυπο της Μεσογειακής Δασοπονίας που προστάζει για προσαρμοστικότητα, ευελιξία και πολυλειτουργικότητα.

Ο πρώτος άξονας συμπεριλαμβάνει τις εκτάσεις που προστατεύονται από τη δασική νομοθεσία (για συντομία «άξονας δασών»), ενώ ο δεύτερος άξονας αφορά τη μικτή ζώνη δάσους-κατοικίας (για συντομία «άξονας δασών-κατοικιών»).

 

Άρθρο 2

Χρονική διάρκεια ισχύος ΣΔΔ

Ο χρόνος ισχύος του παρόντος ΣΔΔ είναι τρία (3) έτη και αντιστοιχεί στις χρονιές 2019 – 2021, με δυνατότητα παράτασης εφόσον απαιτηθεί.

 

Άρθρο 3

Υπάρχουσα κατάσταση στην Ελλάδα

Οι εκτάσεις που προστατεύονται από τη δασική νομοθεσία στη χώρα είναι μεγαλύτερες σε έκταση από αυτές που έχει καταδείξει η πρώτη Εθνική Απογραφή Δασών του 1992.

Εκτιμάται ότι οι εκτάσεις αυτές σήμερα αντιστοιχούν περίπου στο 60-65% της ελληνικής επικράτειας, όπως φαίνεται από τους κυρωμένους δασικούς χάρτες και την αναγωγή αυτών στο σύνολο της χώρας. Το ποσοστό αυτό μας κατατάσσει στις χώρες με υψηλή δασική κάλυψη. Επίσης, σχεδόν κατά 80% αυτές οι εκτάσεις ανήκουν κατά κυριότητα στο Ελληνικό Δημόσιο.

Παρά τη μεγάλη έκταση που καλύπτουν τα δάση, η χρηματοδότηση του τομέα για τη διαχείριση και προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, αλλά και την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών έχει μειωθεί πολύ τα τελευταία χρόνια. Μεγάλη μείωση, όμως, υπάρχει και στο ανθρώπινο δυναμικό. Οι δύο αυτοί δείκτες παρουσιάζονται στον Πίνακα 1. Αυτό έχει επίπτωση τόσο στη διαχείριση του δάσους, και άρα της απομάκρυνσης καύσιμης ύλης, αλλά και στη λήψη περαιτέρω προληπτικών μέτρων για τις δασικές πυρκαγιές.

Πίνακας 1. Χρηματοδότηση και Ανθρώπινο Δυναμικό Δασοπονίας (Περίοδος 2002-2018)

ΈτοςΧρηματοδότησηΕργαζόμενοιΈτοςΧρηματοδότησηΕργαζόμενοι

 

Παράλληλα, το έργο των δασικών χαρτών ανέδειξε το πρόβλημα του άξονα δασών-κατοικιών, που ποτέ δεν αντιμετωπίστηκε στην Ελλάδα ενιαία ως χώρος. Σύμφωνα με το περιεχόμενο των θεωρημένων δασικών χαρτών, στο 54,03% της χώρας, προκύπτει η αναγκαιότητα ενίσχυσης του άξονα δασών με ανθρώπινους και χρηματικούς πόρους για την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, καθώς και η ανάγκη διαχείρισης μεγάλης έκτασης στον άξονα δασών-κατοικίας για τη μείωση του κινδύνου στην ανθρώπινη ζωή και περιουσία.

 

Άρθρο 4

Περιγραφή δράσεων ανά άξονα

4.1 Δράσεις ανά άξονα

4.1.1. Άξονας Δασών

i) Υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση και ανάπτυξη Σχεδίων Δράσης Δασών, δηλαδή δράσεων που αφορούν την επιστροφή της εργασίας στο δάσος, την αναζωογόνηση της υπαίθρου και την ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων για ξυλώδη και μη προϊόντα και δραστηριότητες υπό το πρίσμα της αειφορίας και της προστασίας. Ανάπτυξη του Σχεδίου Δράσης για την υλοποίηση των κρίσιμων προτεραιοτήτων της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση.

ii) Εκσυγχρονισμός τεχνικών προδιαγραφών δασικών διαχειριστικών μελετών, με ειδικά εδάφια για την πρόληψη πυρκαγιών ενσωματώνοντας σύγχρονα εργαλεία, καινοτόμες δράσεις, τις κατευθύνσεις των νέων ευρωπαϊκών και διεθνών πολιτικών καθώς και συναφών εθνικών στρατηγικών της χώρας.

iii) Επικαιροποίηση τεχνικών προδιαγραφών σχεδίων αντιπυρικής προστασίας δασικών εκτάσεων, ώστε να εναρμονίζονται με τις επικαιροποιημένες προδιαγραφές των δασικών διαχειριστικών μελετών.

iv) Ενίσχυση των πιστώσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη Δασοπροστασία.

v) Ενίσχυση των χρηματοδοτήσεων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων για τη βελτίωση της προληπτικής διαχείρισης περισσότερων δασικών οικοσυστημάτων.

vi) Διατήρηση και ενίσχυση του προγράμματος λαθροϋλοτομιών που χρηματοδοτεί ο Ειδικός Φορέας Δασών μέσω του Πράσινου Ταμείου.

vii) Δημιουργία συστήματος επίβλεψης και ελέγχου ώστε να εξασφαλίζεται ότι οι πόροι της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και των φορέων της Αυτοδιοίκησης, θα αξιοποιούνται σε μελέτες και έργα αποκλειστικά για τα δασικά οικοσυστήματα και την πρόληψη των αγροδασικών πυρκαγιών.

viii) Πρόσληψη μόνιμου προσωπικού 200 δασολόγων και δασοπόνων σε ΥΠΕΝ και Αποκεντρωμένες Διοικήσεις από το Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Ενίσχυση των Δασικών Υπηρεσιών με στελεχιακό δυναμικό (περίπου 300 ατόμων για υπηρεσίες συμβούλων, παροχή υπηρεσιών, σύναψη σύμβασης ορισμένου χρόνου - ΙΔΟΧ) για την εκτέλεση των μελετών και έργων που προβλέπονται στο παρόν σχέδιο δράσης. Παράλληλα, αξιοποίηση προγραμμάτων του Υπουργείου Εργασίας ώστε να προσληφθούν πτυχιούχοι και νέοι επιστήμονες σε αυτή την κατεύθυνση.

ix) Αξιολόγηση και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του πιλοτικού προγράμματος κοινωφελούς εργασίας 5.066 εργαζομένων για την αντιπυρική προστασία των δασών της προηγούμενης και φετινής θερινής περιόδου.

x) Βελτίωση του θεσμικού πλαισίου που αφορά την αποτελεσματική σύνδεση πρόληψης και καταστολής δασικών πυρκαγιών, των αναγκαίων ενεργειών αποκατάστασης, προστασίας και αναγέννησης καθώς και την καλύτερη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων, που απαιτούνται μετά τις δασικές πυρκαγιές σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο στο πλαίσιο και των 160596/4511/30-08-2017 (ΑΔΑ: 7ΛΑΑ4653Π8-ΠΞΛ) αποφάσεων του Αν. Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της κοινής υπουργικής απόφασης 181752/2052/02-05-2019 (ΦΕΚ 1525 Β΄) του ΥΠΕΝ και του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.

xi) Ενεργοποίηση Δασικών Συνεταιρισμών Εργασίας και άλλων επαγγελματιών και χρηστών των δασών για την προληπτική αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.

4.1.2. Άξονας Δασών – κατοικιών (Ζώνες μίξης δασών – κατοικιών)

i) Αξιολόγηση περιοχών της χώρας με σύγχρονα επιστημονικά εργαλεία και εντοπισμός των περιοχών που είναι άμεσης προτεραιότητας για προφύλαξη από δασικές πυρκαγιές σε επαφή ή σε μίξη με ζώνες κατοικίας και άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες (hot spots).

ii) Ανάπτυξη προδιαγραφών ειδικών σχεδίων πρόληψης και προετοιμασίας για αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών για τις μικτές ζώνες δασών κατοικιών, παράλληλα με την ανάπτυξη νέων τεχνικών προδιαγραφών αντιπυρικής προστασίας σε δασικά οικοσυστήματα. Το ΥΠΕΝ θα αναλάβει να εκδώσει ειδικά σχέδια που θα περιλαμβάνουν τις αναγκαίες δράσεις (π.χ. διαχείριση δασικών ειδών) και υποδομές (θέσεις πυρασφάλειας) σε μικτές ζώνες καθώς και τη λειτουργία προκατασταλτικών έργων (δρόμοι, δεξαμενές, ελικοδρόμια, αντιπυρικές ζώνες κ.λπ.), προκειμένου να ενισχυθεί σε περίπτωση συμβάντος η ετοιμότητα και η επιχειρησιακή ικανότητα των αρμόδιων υπηρεσιών, των λοιπών φορέων και των κατοίκων.

iii) Πιλοτική εφαρμογή του ειδικών σχεδίων πρόληψης δασικών πυρκαγιών σε 3 περιοχές της Ελλάδας για δυο αντιπυρικές περιόδους (2020-2021) όπου υπάρχουν μικτές ζώνες υψηλού κινδύνου, υπό το συντονισμό του ΥΠΕΝ, προκειμένου να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητα αυτών και η κατάρτιση του εθνικού και περιφερειακού σχεδιασμού.

iv) Βελτίωση του πλαισίου συνεργασίας των αρμόδιων υπηρεσιών πρόληψης δασικών πυρκαγιών και πυρασφάλειας (π.χ. Δασικών Υπηρεσιών, Πυροσβεστικού Σώματος, Τοπικής Αυτοδιοίκησης, κ.λπ.), μέσω της έκδοσης των απαραίτητων κανονιστικών πράξεων. Προγραμματισμός, εκπαίδευση και υλοποίηση κοινών δράσεων των αρμόδιων υπηρεσιών στο πλαίσιο των ειδικών σχεδίων πρόληψης δασικών πυρκαγιών.

v) Πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, μέσω δημοσιοποίησης και πιλοτικής εφαρμογής των ειδικών σχεδίων πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών με τους κατοίκους ως κοινή δράση όλων των αρμόδιων φορέων.

vi) Εμπλουτισμός των σχετικών προγραμμάτων Υπουργείου Παιδείας για θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών, μέσω ειδικών μόνιμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε συνεργασία όλων των αρμόδιων υπηρεσιών κατά τη διάρκεια της επόμενης σχολικής χρονιάς πιλοτικά και μετά το 2020 αυτόνομα από τα σχολεία.

4.2 Πηγές χρηματοδότησης δράσεων

Οι πηγές για την ανάπτυξη του παρόντος ΣΔΔ είναι:

i. Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης – Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων

ii. Υπουργείο Οικονομικών – Τακτικός Προϋπολογισμός

iii. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας – Πράσινο Ταμείο (Ειδικός Φορέας Δασών).

Σε περίπτωση που ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός της κάθε δράσης (Πίνακας 3 του άρθρου 4) έχει αιτιολογημένες υπερβάσεις εξαιτίας επιπλέον ενεργειών ανά δράση, τότε δύναται να χρησιμοποιηθεί κάθε πηγή χρηματοδότησης που περιγράφεται στο άρθρο 7 της ΕΣΔ (ΦΕΚ 5351/Β΄/2018).

4.3 Πίνακες Σχεδίου Δράσης για τα Δάση (ΣΔΔ)

Παρακάτω αναλύονται οι δράσεις του ΣΔΔ σε μορφή πινάκων.

Συνολική παρουσίαση του ΣΔΔ

α/αΔράσειςΠεριγραφήΑρμόδιοι Φορείς*Έτη ΥλοποίησηςΠαραδοτέα-

Αναμενόμενα αποτελέσματαΔείκτες

Παρακολούθησης

Α. ΑΞΟΝΑΣ ΔΑΣΩΝ

1Υλοποίηση ΕΣΔ και ανάπτυξη ΣΔΔΑνάπτυξη τουλάχιστον ενός ΣΔΔ για την υλοποίηση της ΕΣΔ συνολικάΥΠΕΝ2019- ΥΑ ΣΣΔ

- Ορθότερος προγραμματισμός

- Προετοιμασία για υλοποίηση των προτεραιοτήτων της ΕΣΔΚανονιστικές πράξεις

2Εκσυγχρονισμός τεχνικών προδιαγραφών δασικών διαχειριστικών μελετώνΒελτιστοποίηση προδιαγραφών ώστε να υλοποιηθεί το μεσογειακό μοντέλο δασοπονίαςΥΠΕΝ2019-2020- π.δ. Προδιαγραφών

- Βελτίωση της πολυλειτουργικότητας των δασικών οικοσυστημάτων

- Υλοποίηση του μεσογειακού προτύπου δασοπονίας

- Αύξηση της προστασίας

και αποδοτικότητας δασικών οικοσυστημάτων- Κανονιστικές πράξεις

- Αριθμός νέων μελετών με ενσωματωμένες τις νέες προδιαγραφές.

3Επικαιροποίηση τεχνικών προδιαγραφών σχεδίων αντιπυρικής

προστασίαςΒελτιστοποίηση προδιαγραφών ώστε να υλοποιηθεί το μεσογειακό μοντέλο δασοπονίαςΥΠΕΝ2019-2020- Αναφορά Προδιαγραφών

- Σύνδεση των προδιαγραφών διαχείρισης των οικοσυστημάτων με τα σχέδια αντιπυρικής προστασίας- Τεύχος αναφοράς

- Αριθμός νέων μελετών με ενσωματωμένες τις νέες προδιαγραφές.

4Ενίσχυση των

πιστώσεων του ΥΠΕΝ για διαχείριση δασικών οικοσυστημάτων και αντιπυρική προστασίαΕνίσχυση της

διαχείρισης και αντιπυρικής προστασίας και επεμβάσεις αντιμετώπισης πιο γενικών ζητημάτων που σχετίζονται με προστασία, διαχείριση και απασχόληση δ.σ.ΥΠΟΙΚ,

ΥΠΟΙΑΝ, ΥΠΕΝ2019-2021- Περισσότερες εκτάσεις

υπό ενεργή διαχείριση

- Περιορισμός καταστροφικότητας των δασικών πυρκαγιών

- Προστασία οικοσυστημάτων

- Παραγωγή περισσότερων προϊόντων

- Αύξηση της απασχόλησηςΑνά Αποκεντρωμένη Διοίκηση

- Σύνολο επεμβάσεων

- Σύνολο εκτάσεων

- Κατηγορίες επεμβάσεων

- Σύνολο εσόδων

- Απασχόληση

5Ενίσχυση των πιστώσεων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων στα δασικά οικοσυστήματαΕκπόνηση και εφαρμογή δασικών μελετώνΥΠΟΙΚ, ΥΠΟΙΑΝ, ΥΠΕΝ2019-2021- Περισσότερες εκτάσεις υπό ενεργή διαχείριση

- Περιορισμός καταστροφικότητας των δασικών πυρκαγιών

- Προστασία δασικών οικοσυστημάτων

- Παραγωγή περισσότερων προϊόντων

- Αύξηση της απασχόλησηςΓια κάθε Αποκεντρωμένη Διοίκηση:

- Σύνολο Διαχειριστικών Συμπλεγμάτων που αφορούν οι νέες μελέτες

- Σύνολο εκτάσεων που αφορούν οι νέες μελέτες

- Κατηγορίες επεμβάσεων

- Σύνολο διαχειριζόμενων εκτάσεων

- Σύνολο εσόδων

- Απασχόληση

6Ενίσχυση Προγράμματος ΛαθροϋλοτομιώνΕνίσχυση της φύλαξης των δασικών οικοσυστημάτων έναντι δασικών πυρκαγιών και άλλων παραβατικών ενεργειώνΥΠΕΝ2019-2021- Αυξημένη προστασία των δασικών οικοσυστημάτωνΑνά Α/ Διοίκηση:

- Αριθμός ελέγχων υπαίθρου

- Αριθμός παραβατικών επεισοδίων

- Κατασχεθέντα προϊόντα

- Βεβαιωθέντα πρόστιμα

7Σύστημα

οικονομικής επίβλεψης και

ελέγχου πόρωνΑνάπτυξη και

λειτουργία συστήματος

διασφάλισης της χρήσης των διατιθέμενων οικονομικών πόρων στα δασικά οικοσυστήματαΥΠΕΝ - ΥΠΟΙΚ2019-2021- Αυξημένη αποδοτικότητα των πόρων

- Διαφάνεια στις χρηματοδοτήσεις

- Καλύτερη παρακολούθηση των απορροφήσεων- Σύστημα επίβλεψης και ελέγχου

8Προσλήψεις στις δασικές υπηρεσίεςΕνίσχυση των δασικών υπηρεσιών (ΥΠΕΝ – Αποκεντρωμένων Διοικήσεων) με 200 μόνιμους δασολόγους και δασοπόνους καθώς και 300 ατόμων εποχιακού

προσωπικούΥΠΔΑ - ΥΠΟΙΚ2020- Ενίσχυση των δασικών υπηρεσιών και βελτίωση του έργου τους

- Περισσότερη και καλύτερη διαχείριση και προστασία των οικοσυστημάτων- Απασχόληση

9Αξιολόγηση πιλοτικού προγράμματος αντιπυρικής προστασίαςΑξιολόγηση αποτελεσματικότητας και προκλήσεων του κοινωφελούς προγράμματος δασοπροστασίας σε συνεργασία με το Υπ. Εργασίας και τις Αποκεντρωμένες ΔιοικήσειςΥΠΕΝ-

ΥΠΕΡΓ2019- Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της δράσης

- Βελτίωση αντίστοιχων μελλοντικών προγραμμάτων- Αναφορά

10Βελτίωση θεσμικού πλαισίου – Νομοτεχνικές ρυθμίσεις σύνδεσης πρόληψης και καταστολήςΒελτίωση του θεσμικού πλαισίου που αφορά την αποτελεσματική σύνδεση πρόληψης και καταστολής δασικών πυρκαγιών,

των αναγκαίων

ενεργειών αποκατάστασης, προστασίας και αναγέννησης καθώς και την καλύτερη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων, που απαιτούνται μετά τις δασικές πυρκαγιέςΥΠΕΝ-

ΥΠΡΟΠΟ2019- Συντονισμός δράσεων για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας

- Διαφάνεια

- Καλύτερη παρακολούθηση- Κανονιστικές πράξεις

11Ενεργοποίηση δασικών συνεταιρισμών και χρηστών των δασικών οικοσυστημάτων για την προληπτική αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιώνΧρήση των παραπάνω δράσεων (Νο1-10) σε συνδυασμό με την παροχή επιπλέον κίνητρων για την πιο έντονη παρουσία και προστασία των χρηστών και επαγγελματιών των δασικών οικοσυστημάτων έναντι δασικών

πυρκαγιώνΥΠΕΝ2019-2021- Εξασφάλιση επιπλέον πόρων για την προληπτική αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών

- Περαιτέρω «υιοθέτηση» των δασικών οικοσυστημάτων από τον τοπικό πληθυσμό- Εκτάσεις περιοχών με έντονη παρουσία χρηστών

- Αριθμός χρηστών

Β. ΑΞΟΝΑΣ ΔΑΣΩΝ- ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ

α/αΔράσειςΠεριγραφήΑρμόδιοι ΦορείςΈτη ΥλοποίησηςΠαραδοτέα- Αναμενόμενα αποτελέσματαΔείκτες Παρακολούθησης

1Εντοπισμός των περιοχών άμεσης προτεραιότηταςΑξιολόγηση περιοχών και εντοπισμός στη χώρα των περιοχών που είναι άμεσης προτεραιότητας για προφύλαξη από

δασικές πυρκαγιές, γιατί είναι σε επαφή ή σε μίξη με ζώνες κατοικίας και άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητεςΥΠΕΝ2019- Εντοπισμός των περιοχών αυτών ώστε να γίνουν περιοχές προτεραιότητας για μελλοντικές επεμβάσεις και επιπρόσθετη φύλαξη

- Κωδικοποίηση των χαρακτηριστικών αυτών των περιοχών και των ευρύτερων περιοχών που αυτές βρίσκονται

- Αποτελεσματικότερη

διαχείριση και προστασία αυτών των περιοχών- Γεωχωρική βάση δεδομένων σχετικά με τις περιοχές αυτές

2Ανάπτυξη προδιαγραφών ειδικών σχεδίων πρόληψης δασικών πυρκαγιώνΑνάπτυξη προσωρινών προδιαγραφών ειδικών σχεδίων πρόληψης και προετοιμασίας για προληπτικής και κατασταλτικής αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιώνΥΠΕΝ2020- Ενιαίες και ολοκληρωμένες μελέτες σε επίπεδο χώρας

- Καθοδήγηση και προτροπή σε περιφερειακές και τοπικές αυτοδιοικήσεις για ανάπτυξη σχεδίων

- Αποφυγή ελλειμματικών σχεδιασμών

- Καλύτερη παρακολούθηση μελλοντικών σχετικών ενεργειών- Τεύχος αναφοράς

3αΠιλοτική εφαρμογή ειδικών σχεδίωνΠιλοτική εφαρμογή των προδιαγραφών των ειδικών σχεδίων πρόληψης δασικών πυρκαγιών σε 3 περιοχές άμεσης προτεραιότητας για 2 συνεχόμενες αντιπυρικές περιόδουςΥΠΟΙΚ2020-2021- Έλεγχος σε μικρή κλίμακα της αποτελεσματικότητας των προδιαγραφών των ειδικών σχεδίων, ώστε να βρεθούν οι αδυναμίες και να διορθωθούν

- Εκτίμηση του πραγματικού κόστους (προσωπικό, πιστώσεις, εξοπλισμός, τεχνογνωσία) της υλοποίησης παρόμοιων ειδικών σχεδίων σε διαφορετικές περιοχές και διαφορετικά περιβάλλοντα της χώρας

- Λειτουργία ως δράσεις επίδειξης προκειμένου να ευαισθητοποιηθούν ή/και να εκπαιδευτούν και άλλοι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς και φυσικά πρόσωπα- Αποτελεσματικότητα υλοποίησης των ειδικών σχεδίων

- Συμβάντα δασικών πυρκαγιών

- Απασχόληση

- Εμπλοκή και άλλων πέραν των δασικών υπηρεσιών

- Κόστος/ έκταση υλοποίησης

- Τεύχη αναφοράς

3βΘεσμοθέτηση προδιαγραφών ειδικών σχεδίωνΘεσμική κατοχύρωση ανάπτυξης και υλοποίησης αυτών των ειδικών σχεδίωνΥΠΕΝ-ΥΠΡΟΠΟ2021- Τυποποίηση αυτών των ειδικών σχεδίων, ώστε να υπάρχει καλύτερη ανάπτυξη και αποτελεσματική υλοποίηση

- Θεσμική κατοχύρωση της διαδικασίας και διασαφήνιση αρμοδιοτήτων μεταξύ φορέων.

- Βελτιστοποίηση της συνεργασίας μεταξύ υπηρεσιών και μεταξύ υπηρεσιών και πολιτών- Κανονιστικές πράξεις

- Αριθμός νέων μελετών με ενσωματωμένες τις νέες προδιαγραφές

4Βελτίωση πλαισίου συνεργασίας τοπικών αρμόδιων υπηρεσιώνΒελτίωση του πλαισίου συνεργασίας των τοπικών αρμόδιων υπηρεσιώνΥΠΕΝ2020-2021- Χαρτογράφηση αρμοδιοτήτων διαφερετικών φορέων και αντιμετώπιση επικαλύψεων αρμοδιοτήτων

- Καλύτερος συντονισμός πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από δασική πυρκαγιά

- Διαφάνεια

- Αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων- Κανονιστικές πράξεις

5Επικοινωνία ειδικών σχεδίων πρόληψης δασικών πυρκαγιώνΥΠΟΙΚ2019-2021- Πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση φορέων και φυσικών προσώπων σχετικά με τις απαραίτητες ενέργειες για την πρόληψη και τον περιορισμό της καταστροφικότητας των δασικών πυρκαγιών

- Καλύτερη προετοιμασία έναντι δασικών πυρκαγιών

- Ελαχιστοποίηση θυμάτων και μείωση του οικονομικού κόστους πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών- Ηλεκτρονικό υλικό

- Έντυπο υλικό

- Δελτία τύπου σε κοινωνικά δίκτυα και Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας

Στις πιλοτικές περιοχές υλοποίησης των ειδικών σχεδίων:

- Ανταπόκριση ενημερωτικού υλικού

- Συμβάντα δασικών πυρκαγιών

- Αποτίμηση κόστους (άνθρωποι, κτηνοτροφικά ζώα, περιουσίες) μετά από δασική πυρκαγιά

6Εκπαίδευση μαθητώνΥΠΟΙΚ2020-2021- Προετοιμασία επόμενων γενεών για τις δασικές πυρκαγιές (σε επίπεδο πρόληψης, καταστολής και αντιμετώπισης)

- Περιορισμός δασικών πυρκαγιών που οφείλονται σε ανθρωπογενή αίτια

- Ελαχιστοποίηση θυμάτων και μείωση του οικονομικού κόστους πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών- Υλικό εκπαίδευσης

- Συμμετοχή μαθητών και σχολείων

- Συμμετοχή μεμονωμένων

- Δελτία τύπου και άλλα μέσα προώθησης της δράσης

- Κωδικοποίηση φύλλων αξιολόγησης της δράσης από μαθητές και εκπαιδευτικούς

* ΥΠΕΝ: Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ΥΠΟΙΚ: Υπουργείο Οικονομικών, ΥΠΡΟΠΟ: Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ΥΠΕΡΓ: Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

4.4 Μη τεχνική περίληψη

Πρώτο Σχέδιο Δράσης της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση: Δημόσια Πολιτική Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών

Με τη μεταφορά της αρμοδιότητας το 1998 της καταστολής των δασικών πυρκαγιών στην Πυροσβεστική Υπηρεσία (ν. 2612/1998: Ανάθεση της δασοπυρόσβεσης στο Πυροσβεστικό Σώμα και άλλες διατάξεις), μετακινήθηκαν αντίστοιχα σημαντικοί πόροι από τη Δασική Υπηρεσία προς την Πυροσβεστική Υπηρεσία.

Εξαιτίας της απουσίας Εθνικής Δασικής Στρατηγικής, αλλά και εξαιτίας της έντασης του φαινομένου των δασικών πυρκαγιών που οφείλεται και στην κλιματική αλλαγή, οι πιστώσεις που έχουν δαπανηθεί για την καταστολή των δασικών πυρκαγιών ήταν σαφέστατα πολλαπλάσιες από τις πιστώσεις που έχουν δαπανηθεί σε δράσεις πρόληψης δασικών πυρκαγιών. Παράλληλα η Δασική Υπηρεσία, αποδυναμώθηκε από έμπειρο στελεχιακό δυναμικό και τα περισσότερα δασικά οικοσυστήματα είναι χωρίς σύγχρονη και ολοκληρωμένη διαχείριση. Όμως, η πρόληψη είναι το κρίσιμο στοιχείο για μείωση των επιδράσεων των δασικών πυρκαγιών στα φυσικά, αγροτικά και αστικά οικοσυστήματα.

Η χώρα πια έχει εθνική δασική πολιτική για τα επόμενα 20 χρόνια, την Εθνική Στρατηγική για τα Δάση (ΕΣΔ) 2018-2038. Η Στρατηγική αυτή περιέχει μεταξύ άλλων και εξειδικευμένη κατεύθυνση για τις δασικές πυρκαγιές.

Το παρόν Σχέδιο Δράσης, όπως προβλέπεται από την ΕΣΔ, είναι θεματικό και έχει τίτλο: «Δημόσια Πολιτική Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών». Περιλαμβάνει τις κατευθύνσεις της ΕΣΔ, αλλά και τις προτάσεις της Ανεξάρτητης Ομάδας Εργασίας για τις Δασικές Πυρκαγιές (Επιτροπή Goldammer) που σύστησε ο Πρωθυπουργός της χώρας.

Με τη νέα Δημόσια Πολιτική Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών για τα επόμενα τρία χρόνια:

• Αυξάνεται η πίστωση προς το ΥΠΕΝ για τη Δασοπροστασία.

• Αυξάνεται η χρηματοδότηση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων για τη χρηματοδότηση της Δασικής Υπηρεσίας και την αειφορική πολυλειτουργική διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων με έμφαση στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών.

• Ενισχύεται η Δασική Υπηρεσία με μόνιμο προσωπικό 200 ατόμων (190 στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και 10 στο ΥΠΕΝ) και εποχιακό προσωπικό (300-350 άτομα των οποίων η μισθοδοσία θα καλυφθεί από το ΠΔΕ).

Η βασική καινοτομία του παρόντος Σχεδίου Δράσης είναι η ανάπτυξη πολιτικών και η υλοποίηση δράσεων πρόληψης δασικών πυρκαγιών, τόσο στα δασικά οικοσυστήματα, όσο και στις ζώνες μίξης Δασών-Κατοικιών.

• Μέσω της νέας πολιτικής γίνεται εντοπισμός των μικτών περιοχών Δασών-Κατοικιών άμεσης προτεραιότητας.

• Δημιουργούνται ειδικά σχέδια πρόληψης για τη μικτή αυτή περιοχή.

• Εκπαιδεύεται η κοινωνία, για την σωστή συμπεριφορά απέναντι στο φαινόμενο.

Συναρμόδια Υπουργεία.

• Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης

• Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

• Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης

• Υπουργείο Οικονομικών

• Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.

 

Άρθρο 5

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 3 Ιουλίου 2019

 

---

Κατεβάσετε το αρχείο με το πρωτότυπο κείμενο, όπως είναι δημοσιευμένο στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (Φ.Ε.Κ.) του Εθνικού Τυπογραφείου.

---