Καθορισμός μεταβατικού πλαισίου Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών.

---

Κοινή Υπουργική Απόφαση Αριθμ. ΥΠ 1619/2025

ΦΕΚ 2982/Β/16-6-2025

Καθορισμός μεταβατικού πλαισίου Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών.

OΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ - ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ - ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ - ΥΓΕΙΑΣ - ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α. Του άρθρου 9 του ν. 4989/2022 «Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Έρευνας και Διάσωσης "Θεοφάνης Ερμής Θεοχαρόπουλος", διατάξεις για τη λειτουργία του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας και άλλες επείγουσες ρυθμίσεις» (Α'208) και, ιδίως, της παρ. 1 αυτού,

β. του ν. 4662/2020 «Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αναβάθμιση συστήματος εθελοντισμού πολιτικής προστασίας, αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού και άλλες διατάξεις» (Α' 27),

γ. του άρθρου 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α' 98), το οποίο διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α' 133),

δ. του π.δ. 70/2021 «Σύσταση Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α' 161),

ε. του π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 131),

στ. του π.δ. 2/2024 «Διορισμός Υπουργών και Υφυπουργών» (Α'2) και,

ζ. του π.δ. 27/2025 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτή Υπουργού, Υφυπουργών και Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης» (Α'44).

2. Την υπό στοιχεία 102916ΕΞ2023/10.07.2023 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Οικονομικών, Αθανάσιο Πετραλιά» (Β'4441).

3. Την υπ' αρ. 35247/18.03.2025 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και Υπουργού Εθνικής Άμυνας «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Εθνικής Άμυνας, Αθανάσιο Δαβάκη» (Β' 1313).

4. Την υπ' αρ. 947/19.06.2024 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εσωτερικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Υφυπουργό Εσωτερικών, Παρασκευή Χαραλαμπογιάννη» (Β' 3715).

5. Την υπό στοιχεία ΥΠ513/10.07.2023 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ευάγγελο Τουρνά» (Β'4438).

6. Την υπό στοιχεία 22601 οικ. Φ.109.1/23.04.2025 απόφαση του Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος «Τροποποίηση της υπ' αρ. 173 Φ. 105.3/23.1.2025 απόφασης Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος "Μεταβολή της έδρας των Βάσεων Ετοιμότητας/Επιφυλακής (ΒΕΕ)" (Β' 210)» (Β'1992).

7. Την υπό στοιχεία 30288 οικ. Φ.109.1./25.04.2025 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εθνικής Άμυνας, Υγείας, Υποδομών και Μεταφορών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών» (Β'2200).

8. Την υπ' αρ. 5/2025 απόφαση του Συμβουλίου Επιτελικού Σχεδιασμού Πυροσβεστικού Σώματος, στην οποία εμπεριέχεται η σχετική γνώμη του και η οποία εκδόθηκε κατόπιν της από 09.05.2025 εισήγησης του Προϊσταμένου Κλάδου Επιχειρήσεων του Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος.

9. Το υπ'αρ. 50324/05.06.2025 έγγραφο του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ) στο οποίο διατυπώνεται η γνώμη του.

10. Την υπ' αρ. 32713/02.06.2025 εισήγηση της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού και Δημοσιονομικών Αναφορών της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.

11. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας προκαλείται δαπάνη, μη δυνάμενη επί του παρόντος να υπολογιστεί, η οποία δεν δύναται να υπερβαίνει τις εγγραφείσες, προς τον σκοπό αυτό, για κάθε οικονομικό έτος πιστώσεις στον τακτικό προϋπολογισμό του Ε.Φ. 1060- 201-0000000 «Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας» και οι οποίες αντιστοιχούν στα όρια του εκάστοτε ισχύοντος Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής (Μ.Π.Δ.Σ.).

12. Το γεγονός ότι με τις διατάξεις της παρούσας θεσπίζεται νέα διοικητική διαδικασία με επίσημο τίτλο «Μεταβατικό Πλαίσιο Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών», αποφασίζουμε:

 

Άρθρο 1

Υλοποίηση μεταβατικού πλαισίου

Με την παρούσα καθορίζεται και εγκρίνεται το μεταβατικό πλαίσιο Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών του άρθρου 9 του ν. 4989/2022 (Α' 208), το οποίο διαρκεί έως την πλήρη υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών (ΕΣΕΔΑ), που εγκρίθηκε με την υπό στοιχεία 30288 οικ. Φ.109.1./25-04-2025 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εθνικής Άμυνας, Υγείας, Υποδομών και Μεταφορών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών» (Β' 2200), όπως εκάστοτε ισχύει.

 

Άρθρο 2

Εξειδίκευση υφιστάμενων αναγκών

Οι έξι (6) Βάσεις Ετοιμότητας Επιφυλακής (ΒΕΕ) καθορίζονται με την υπό στοιχεία 173 Φ. 105.3/23- 01-2025 απόφαση του Αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος "Μεταβολή της έδρας των Βάσεων Ετοιμότητας/Επιφυλακής (ΒΕΕ)" (Β' 210), όπως εκάστοτε ισχύει. Οι υφιστάμενες ανάγκες των ΒΕΕ σε μέσα και προσωπικό αναλύονται και εξειδικεύονται στα άρθρα 3 - 6 της παρούσας.

 

Άρθρο 3

Ωράριο λειτουργίας και χρόνοι ετοιμότητας

1. Το επιχειρησιακό ωράριο λειτουργίας της υπηρεσίας Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών, των ΒΕΕ καθώς και του ιπτάμενου προσωπικού ορίζεται:

α) Από το πρώτο έως το τελευταίο φως της ημέρας, για αποστολές έρευνας - διάσωσης και HEMS,

β) όλο το 24ωρο για δευτερογενείς αεροδιακομιδές (αποστολές Air Ambulance), εφόσον δύναται να υποστηριχτεί από τις επιχειρησιακές μονάδες και από τις οικείες ΒΕΕ.

2. Η ετοιμότητα απογείωσης ορίζεται κατ' ανώτατο όριο στα είκοσι (20) λεπτά από τη στιγμή ενημέρωσης της ΒΕΕ, και με ευκταίο χρόνο απογείωσης ανάλογα με την περίπτωση τα πέντε (5) λεπτά. Για τον χρόνο ετοιμότητας απογείωσης λαμβάνονται υπόψη οι επιχειρησιακές ιδιαιτερότητες κάθε ΒΕΕ και του προσωπικού της, όπως ειδικότερα προσδιορίζονται στο μνημόνιο συνεργασίας της παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 4989/2022 (Α' 208).

3. Σε περίπτωση σύναψης συμβάσεων για τη μίσθωση των αναγκαίων εναέριων μέσων διάσωσης και αεροδιακομιδών σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4412/2016 (Α' 147) και κατ' εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 4, ισχύουν οι χρόνοι ετοιμότητας της παρ. 2 του παρόντος.

 

Άρθρο 4

Σύναψη συμβάσεων για την παροχή υπηρεσιών διάσωσης και αεροδιακομιδών και μίσθωσης εναερίων μέσων

1. Για τους σκοπούς του παρόντος, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, προβαίνει στη σύναψη συμβάσεων για την παροχή υπηρεσιών εναέριας διάσωσης και αεροδιακομιδών.

2. Οι υπό κρίση συμβάσεις, έχουν ως αντικείμενο τη μίσθωση υπηρεσιών, οι οποίες περιλαμβάνουν όλα τα μέσα, τη συντήρησή και επισκευή τους, τους πόρους και το προσωπικό (HEMS approved και current κατά EASA) προκειμένου να εκτελούνται επιχειρήσεις για την κάλυψη της λειτουργίας των έξι (6) ΒΕΕ. Ειδικότερα, πρέπει να καλύπτονται όλες οι προβλέψεις κατά EASA ώστε να διενεργούνται απρόσκοπτα πτητικές λειτουργίες HEMS, HEMS HEC και ειδικότερα πτητική λειτουργία HHO (Helicopter Hoist Operations/πτητικές λειτουργίες με μηχανισμό ανύψωσης). Κάθε φορέας που παρέχει τις οικείες υπηρεσίες οφείλει να είναι αδειοδοτημένος με Πιστοποιητικό Αερομεταφορέα ^OC) σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 965/2012 της Επιτροπής, της 5ης Οκτωβρίου 2012, «για καθορισμό τεχνικών απαιτήσεων και διοικητικών διαδικασιών όσον αφορά τις πτητικές λειτουργίες δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου» (L 296), (εφεξής Κανονισμό 15 υπ'αρ. 965/2012 της EASA).

3. Για τη σύναψη των συμβάσεων των παρ. 1 και 2, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης δύναται να προσφεύγει στην Υπηρεσία NSPA του ΝΑΤΟ σύμφωνα με την παρ. 2Α του άρθρου 86 του ν. 4662/2020 (Α'27) και για χρόνο που καλύπτει όλη τη διάρκεια του μεταβατικού πλαισίου.

4. Σε περίπτωση ολικής ή μερικής αδυναμίας εφαρμογής των παρ. 1 και 2 για τους σκοπούς της παρούσας, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, προβαίνει στη σύναψη συμβάσεων μόνο για τη μίσθωση των αναγκαίων εναέριων μέσων διάσωσης και αεροδιακομιδών είτε σύμφωνα με την παρ. 3 του παρόντος είτε σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4412/2016 (Α' 147) και σε κάθε περίπτωση τηρουμένων των προϋποθέσεων του άρθρου 5 του παρόντος.

 

Άρθρο 5

Αριθμός και τεχνικές προδιαγραφές Εναέριων Μέσων

1. Για την κάλυψη των αναγκών του μεταβατικού πλαισίου του ΕΣΕΔΑ και σύμφωνα με το άρθρο 4, απαιτούνται για την ενεργοποίηση των έξι (6) ΒΕΕ, έξι (6) εναέρια ιδιωτικά μέσα, αντιστοίχως, που παρέχουν υπηρεσίες εναέριας διάσωσης και αεροδιακομιδών.

2. Οι ελάχιστες επιχειρησιακές απαιτήσεις και προδιαγραφές των μέσων και του εξοπλισμού τους είναι οι κάτωθι:

α) Πρέπει, να καλύπτουν τις απαιτήσεις του Κανονισμού της EASA - προκειμένου οι παρεχόμενες υπηρεσίες να εκτελούνται απρόσκοπτα, ως εξής: αα) HEC (Human External Cargo), αβ) HHO (Helicopter Hoist Operations), ή αγ) HESLO (Helicopter External Sling Load Operations) σε περίπτωση χρήσης υπόψη εξοπλισμού, αδ) NVIS (Night Vision Imaging Systems) σε περίπτωση πτήσης νύχτας. (επιθυμητό). β) Τα Ε/Π πρέπει να είναι δικινητήρια. γ) Να φέρουν πλωτήρες σε περίπτωση πτήσης πάνω από θάλασσα.

δ) Τα Ε/Π πρέπει να μεταφέρουν κατ'ελάχιστον έναν (1) ασθενή σε φορείο και έναν (1) ασθενή σε κάθισμα.

ε) Πρέπει να παρέχεται όλος ο απαραίτητος ιατρικός εξοπλισμός (σταθερός επί του Ε/Π ή φορητός) για την εκτέλεση αποστολών HEMS και Air Ambulance.

στ) Να έχουν τη δυνατότητα διεξαγωγής επιχειρήσεων σε μέγιστο υψόμετρο τριών χιλιάδων (3.000) μέτρων καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, με πλήρες πλήρωμα και δύο (2) επιπλέον θέσεις για φυσικά πρόσωπα εκτός του πληρώματος.

 

Άρθρο 6

Αριθμός και προσόντα αναγκαίου προσωπικού

1. Για την εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 4 πρέπει να παρέχεται όλο το κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό με τις απαραίτητες πιστοποιήσεις, εξειδικεύσεις και εμπειρία, που απαιτούνται από τους Κανονισμούς της ΕASA, για την εκτέλεση των υπόψη αποστολών, ως εξής: α) Οι χειριστές ελικοπτέρου πρέπει να διαθέτουν τις απαραίτητες πιστοποιήσεις, για την εκτέλεση πτήσεων HEMS, HEMS HEC και ειδικότερα πτητική λειτουργία HHO (Helicopter Hoist Operations/πτητικές λειτουργίες με μηχανισμό ανύψωσης) και προαιρετικά NVIS (Night Vision Imaging System) σύμφωνα με τον Κανονισμό υπ' αρ. 965/2012 της ΕΑSA.

β) Τα τεχνικά μέλη πληρώματος (μέλος πληρώματος πτητικής λειτουργίας HEMS, HHO ή NVIS, επιβαίνων ιατρικής υπηρεσίας) πρέπει να πληρούν τα κριτήρια που θεσπίζει ο αερομεταφορέας σύμφωνα με το εγκεκριμένο από την αρμόδια Αρχή εγχειρίδιο πτητικής λειτουργίας του, σύμφωνα με τον Κανονισμό υπ' αρ. 965/2012 της EASA.

2. Σε περίπτωση αλλοδαπών πληρωμάτων, που δεν μιλούν την ελληνική γλώσσα, πρέπει να επιβαίνει στο Ε/Π, σύνδεσμος που γνωρίζει την ελληνική και αγγλική γλώσσα.

3. Σε περίπτωση ολικής ή μερικής αδυναμίας εφαρμογής της παρ. 2 του άρθρου 4 το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας προσλαμβάνει πιστοποιημένο ιπτάμενο προσωπικό Εναέριας Διάσωσης, ειδικότητας χειριστών Α/Φ, χειριστών Βαρούλκου Διάσωσης καθώς και υγειονομικό προσωπικό, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της παρ. 1 του παρόντος, της περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 9 του ν. 4989/2022 (Α'208) και με την επιφύλαξη της παρ. 4 του παρόντος.

3Α. Για την εφαρμογή της παρ. 3 το ελάχιστο αναγκαίο προσωπικό, που προσλαμβάνεται, με εξαίρεση την περ. γ) για την οποία ισχύει η παρ. 2 του άρθρου 7, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 4622/2019 (Α' 133), ανά ΒΕΕ είναι:

α) Τέσσερις χειριστές (κυβερνήτες).

β) Τέσσερις χειριστές βαρούλκου διάσωσης (Hoist Operator).

γ) Τέσσερις ιπτάμενοι διασώστες.

δ) Τέσσερις υγειονομικοί.

4. Ειδικά για το υγειονομικό προσωπικό της περ. δ' της παρ. 3Α, και για την εφαρμογή της παρ. 3, τα απαιτούμε- να προσόντα ορίζονται ως εξής:

α) Ο ιπτάμενος υγειονομικός νοσηλευτής ή διασώστης πρέπει να διαθέτει είτε τα τυπικά προσόντα πρόσληψης των κλάδων και ομώνυμων ειδικοτήτων ΠΕ ή ΤΕ Νοσηλευτικής ή ΔΕ Βοηθών Νοσηλευτών είτε τα κύρια προσόντα πρόσληψης του κλάδου και ομώνυμης ειδικότητας ΔΕ Πληρωμάτων Ασθενοφόρου, όπως τα ανωτέρω ορίζονται στο π.δ. 85/2022 (Α'232), ή ομόλογη κατάλληλη πιστοποίηση κατά EASA.

β) Ο Ιπτάμενος Υγειονομικός Ιατρός πρέπει:

βα) Να διαθέτει τα τυπικά προσόντα πρόσληψης του κλάδου ΠΕ Ιατρών, όπως αυτά ορίζονται στο π.δ. 85/2022.

ββ) Να διαθέτει πιστοποίηση εξειδίκευσης σε Ειδικότητα Αναισθησιολογίας ή Χειρουργικής Θώρακος ή Χειρουργικής Θώρακος-Καρδιάς Α. Χειρουργικής Θώρακα και Β. Χειρουργικής Καρδιάς και Μεγάλων Αγγείων ή Γενικής Ιατρικής ή Καρδιολογίας ή Ορθοπεδικής ή Ορθοπαιδικής και Τραυματολογίας ή Παθολογίας ή Εσωτερικής Παθολογίας ή Πνευμονολογίας-Φυματιολογίας και προαιρετικά:

βγ) Να έχει εκπαιδευτεί και πιστοποιηθεί, από δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα εκπαίδευσης, για να επιχειρεί με τη χρήση βαρούλκου διάσωσης (HOIST) στις επιχειρήσεις Εναέριας Διάσωσης και Αεροδιακομιδών με ελικόπτερο.

 

Άρθρο 7

Τελικές διατάξεις

1. Σε κάθε περίπτωση, και κατά την εφαρμογή του μεταβατικού πλαισίου του άρθρου 1, τα πτητικά μέσα και το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τις δευτερογενείς αεροδιακομιδές της περ. β) της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 4989/2022 (Α' 208) και εφόσον: α) Δεν διατίθενται άλλα μέσα του Μηχανισμού, ή β) τα υπόλοιπα μέσα του Μηχανισμού δεν μπορούν να ανταποκριθούν εντός μίας ώρας για την υλοποίηση της αεροδιακομιδής, από τη διαβίβαση του σχετικού αιτήματος. Κατ' εξαίρεση το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων που επιχειρεί στις δευτερογενείς αεροδιακομιδές της περ. β) της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 4989/2022 με πτητικά μέσα ιδιοκτησίας του Υπουργείου Υγείας διατίθεται ανεξαρτήτως του διαθέσιμου προσωπικού του Μηχανισμού.

2. Σε κάθε περίπτωση, για την εφαρμογή των παρ. 3 και 3Α του άρθρου 6, το Π.Σ. και το ΕΚΑΒ παρέχουν, όταν συντρέχει ανάγκη, τη συνδρομή τους με προσωπικό για τις ανάγκες της επιχειρησιακής λειτουργίας του μηχανισμού του μεταβατικό πλαισίου.

 

Άρθρο 8

Έναρξη ισχύος

Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Μαρούσι, 11 Ιουνίου 2025