Κατατέθηκε στη Βουλή ο νέος Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας
Για επεξεργασία στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων
Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Οικονομικών με το οποίο κυρώνεται, ο προτεινόμενος Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας και ταυτόχρονα καταργείται ο υφιστάμενος (ν.4174/2013).
Το υπόψη σχέδιο Κώδικα αποτελεί κωδικοποίηση των υφιστάμενων διατάξεων, που διέπουν τη διαδικασία προσδιορισμού (βεβαίωσης) και είσπραξης των εσόδων του Δημοσίου, οι οποίες ορίζονται στο σώμα του Κώδικα και στο Παράρτημα αυτού, καθώς και των κυρώσεων για τη μη συμμόρφωση με τη νομοθεσία, η οποία ρυθμίζει τα έσοδα αυτά.
Το σχέδιο κώδικα για τη Φορολογική Διαδικασία (εφεξής «Κώδικας») εκπονήθηκε από την Κεντρική Επιτροπή Κωδικοποίησης (Κ.Ε.Κ.) και κατατίθεται στη Βουλή προς ψήφιση, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στις παρ. 6 και 7 του άρθρου 76 του Συντάγματος.
Το προτεινόμενο σχέδιο Κώδικα περιλαμβάνει 71 άρθρα κατανεμημένα σε δεκατρία (13) Τμήματα, καθώς και Παράρτημα και αποτελεί κωδικοποίηση των υφιστάμενων διατάξεων που διέπουν τη διαδικασία προσδιορισμού (βεβαίωσης) και είσπραξης των εσόδων του Δημοσίου, που ορίζονται στο σώμα του Κώδικα και το Παράρτημα αυτού, καθώς και τις κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση με τη νομοθεσία, η οποία ρυθμίζει τα έσοδα αυτά.
Οι διατάξεις του υφιστάμενου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, κατά τα τελευταία εννέα (9) έτη, που αυτός ισχύει και εφαρμόζεται, έχουν υποστεί πλήθος τροποποιήσεων στο περιεχόμενό τους, σε διάφορες χρονικές φάσεις, μέσω μεμονωμένων ή και πιο συστηματικών αλλαγών.
Οι τροποποιήσεις αυτές συχνά εστίαζαν στις κρίσιμες κάθε φορά τροποποιούμενες διατάξεις, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη εάν, λόγω της όποιας τροποποίησης, επηρεάζονται αλληλένδετες με τις τροποποιούμενες διατάξεις του Κώδικα, ή εάν έχουν επίπτωση στην ορολογία, στη συνέπεια και στην ενότητα των ρυθμίσεων του Κώδικα.
Εκτός από τις τροποποιήσεις διατάξεων του ιδίου του Κώδικα, τα τελευταία χρόνια έχει επέλθει σειρά από νομοθετικές παρεμβάσεις εκτός του Κώδικα, οι οποίες επηρεάζουν ρυθμίσεις του, όπως μεταβολές στη φορολογία εισοδήματος και στη νομοθεσία για τα ελληνικά λογιστικά πρότυπα. Επιπλέον, έχουν λάβει χώρα οργανωτικές μεταβολές που επηρεάζουν το περιεχόμενο του Κώδικα, όπως η σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, σε αντικατάσταση της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Στις περιπτώσεις αυτές, δεν ακολούθησε η αντίστοιχη νομοθετική εναρμόνιση, με ανάλογη προσαρμογή του περιεχομένου του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.
Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι, κατά τον παρόντα χρόνο, να παρουσιάζεται αναντιστοιχία στο περιεχόμενο ή έλλειψη νομοτεχνικής συνέπειας, τόσο μεταξύ διαφορετικών άρθρων, όσο και εντός των ιδίων άρθρων του Κώδικα, και της διατήρησης
α) ρυθμίσεων που πλέον είναι ανενεργείς, είτε διότι έχουν αντικατασταθεί σιωπηρά με νεότερες διατάξεις, είτε διότι έχουν καταργηθεί από νεότερες διατάξεις οι προϋποθέσεις και οι όροι εφαρμογής τους, και
β) ρυθμίσεων των οποίων το ρυθμιστικό περιεχόμενο έχει εξαντληθεί.
Στο πλαίσιο αυτό, το παρόν σχέδιο Κώδικα:
α) αποδίδει τις κωδικοποιούμενες διατάξεις με πιο εύληπτο και συστηματοποιημένο τρόπο και με αναδιάταξη, όπου απαιτείται, της δομής των παραγράφων και των εδαφίων, ώστε να αποδίδουν με σαφή και κατανοητό τρόπο το νόημα των κανόνων που εισάγουν,
β) αίρει τις γλωσσικές ή ορολογικές ασυνέπειες και τις αναντιστοιχίες στο περιεχόμενο επιμέρους ρυθμίσεων του ίδιου του Κώδικα,
γ) απαλείφει σειρά από διατάξεις του υφιστάμενου Κώδικα, είτε διότι έχουν καταργηθεί σιωπηρά από νεότερες διατάξεις, είτε διότι πλέον ελλείπουν ή έχουν καταργηθεί οι προϋποθέσεις εφαρμογής τους,
δ) παραλείπει από την εισαγωγή στον νέο Κώδικα διατάξεων που, είτε λόγω της φύσης τους, είτε λόγω του μεταβατικού τους χαρακτήρα, το ρυθμιστικό τους περιεχόμενο έχει εξαντληθεί,
ε) εναρμονίζει τη χρησιμοποιούμενη στον Κώδικα ορολογία με την ορολογία που απαντάται στην φορολογική νομοθεσία, η οποία έχει νομοθετηθεί ή τροποποιηθεί μετά την εισαγωγή του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας,
στ) προσαρμόζει την ονομασία των εμπλεκόμενων οργάνων της Φορολογικής Διοίκησης στην οργανωτική μεταβολή που επέφερε η σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), σύμφωνα με τον ν. 4389/2016 (Α΄94).
Τέλος, αναγκαία συνέπεια της κωδικοποίησης αποτέλεσε και η μερική αναρίθμηση υφιστάμενων παραγράφων ή και άρθρων του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.
Δεν έχει γίνει αναρίθμηση κάποιων από τα άρθρα ή τις παραγράφους τους στις περιπτώσεις που προκρίθηκε ότι αυτό θα μπορούσε να δυσχεράνει την εφαρμογή της νομοθεσίας από τη Φορολογική Διοίκηση και τους φορολογουμένους.
