Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για την επιλογή, κατάρτιση και επιμόρφωση των δικαστικών υπαλλήλων
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η βελτίωση της ποιότητας και της ταχύτητας απονομής της δικαιοσύνης μέσω της μεταρρύθμισης του τρόπου επιλογής, κατάρτισης και επιμόρφωσης των δικαστικών υπαλλήλων.
Με το προς ψήφιση νομοσχέδιο εισάγεται για πρώτη φορά κατεύθυνση δικαστικών υπαλλήλων στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών που αφορά τον κλάδο των Γραμματέων όλων των κατηγοριών (ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ). Ειδικότερα, ρυθμίζονται ο τρόπος επιλογής και η διαδικασία εκπαίδευσης των επιλεγέντων, καθώς και η διαρκής επιμόρφωση των δικαστικών υπαλλήλων, με απώτερο στόχο τη βελτίωση της ποιότητας και της ταχύτητας απονομής της Δικαιοσύνης.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Δικαιοσύνης :
Α) Επιχειρείται η ταχύτερη στελέχωση των δικαστηρίων από δικαστικούς υπαλλήλους. Στην παρούσα φάση η αναλογία δικαστών/δικαστικών υπαλλήλων είναι 1/1, ενώ το επιθυμητό με βάση τις συστάσεις της Επιτροπής για την Αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης του Συμβουλίου της Ευρώπης (CEPEJ) και τη διεθνή εμπειρία είναι 1/3.
Προκειμένου να επιτευχθεί αυτή η αναλογία, θα πρέπει η διαδικασία πρόσληψης των δικαστικών υπαλλήλων να είναι ευέλικτη (απαλλαγμένη από τις διαδικαστικές αγκυλώσεις του ΑΣΕΠ) και να ανταποκρίνεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε προκηρυσσόμενης θέσης δικαστικού υπαλλήλου, κάτι το οποίο μπορεί να υλοποιηθεί μόνο από έναν εξειδικευμένο φορέα, όπως η ΕΣΔι,
Β) Καθιερώνεται η εισαγωγική εκπαίδευση και δια βίου επιμόρφωση των δικαστικών υπαλλήλων. Σήμερα οι δικαστικοί υπάλληλοι αναλαμβάνουν καθήκοντα χωρίς καμία απολύτως εκπαίδευση, η δε επιμόρφωσή τους είναι εξαιρετικά περιορισμένη και δεν αφορά τα ειδικά καθήκοντα τους και την διαχείριση των ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων των δικαστηρίων. Υπάρχει, συνεπώς, άμεση ανάγκη για ουσιαστική και εξειδικευμένη εκπαίδευση και επιμόρφωση των δικαστικών υπαλλήλων προκειμένου να ασκήσουν αποτελεσματικά καθήκοντά τους. Ενόψει των ανωτέρω, η ΕΣΔι θα παρέχει την αρχική εκπαίδευση και την πρακτική άσκηση των μελλοντικών δικαστικών υπαλλήλων καθώς και τη διαρκή επιμόρφωση των υπηρετούντων δικαστικών υπαλλήλων.
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ
Διοίκηση της ΕΣΔΙ
Η ΕΣΔι συνεχίζει να διοικείται από το Δ.Σ. του οποίου η σύνθεση τροποποιείται έτσι ώστε να εκπροσωπούνται οι δικαστικοί υπάλληλοι όταν αυτό αποφασίζει για ζητήματα που τους αφορούν. Κύριο εκτελεστικό όργανο της ΕΣΔι παραμένει ο Γενικός Διευθυντής που επικουρείται στα ζητήματα που αφορούν τους δικαστικούς υπαλλήλους από τον Διευθυντή Κατάρτισης και Επιμόρφωσης Δικαστικών Υπαλλήλων. Ο τελευταίος είναι ανώτατος δικαστικός λειτουργός και ορίζεται με τριετή θητεία πλήρους απασχόλησης.
Εισαγωγή στη Σχολή
Κάθε χρόνο θα προκηρύσσονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης θέσεις υποψηφίων δικαστικών υπάλληλων προκειμένου να καλυφθούν τα κενά που έχουν δημιουργηθεί κατά το προηγούμενο έτος.
Επιτροπή Διαγωνισμού
Θα απαρτίζεται από ανώτατους και ανώτερους δικαστές, προϊσταμένους γραμματειών μεγάλων δικαστηρίων και μέλη ΔΕΠ.
Προσόντα Υποψηφίων
Τα προσόντα θα καθορίζονται ανάλογα με τις προκηρυσσόμενες θέσεις: ΔΕ, ΤΕ ή ΠΕ.
Διαγωνισμός
Ο διαγωνισμός θα περιλαμβάνει τρεις γραπτές εξετάσεις α) σε θέμα γενικής παιδείας, β) σε θέμα σχετικό με την οργάνωση και λειτουργία δικαστηρίων και εισαγγελιών που περιλαμβάνει στοιχεία του Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων και του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών και γ) σε θέμα δικαίου, ιδίως συνταγματικού και δικονομικού καθώς και μια προφορική δοκιμασία.
Αρχική εκπαίδευση
Η αρχική εκπαίδευση θα διαρκεί 6 μήνες και θα αποσκοπεί στην προετοιμασία μελλοντικών δικαστικών υπαλλήλων για να ασκήσουν τα καθήκοντά τους. Κατά τη διάρκεια της φοίτησης καταβάλλεται στους εκπαιδευόμενους το σύνολο των μελλοντικών αποδοχών τους.
Ολοκλήρωση της εκπαίδευσης και διορισμός
Μετά το τέλος της θεωρητικής εκπαίδευσης και της πρακτικής άσκησης, οι εκπαιδευόμενοι κατατάσσονται με βάση τον συνδυασμό τριών βαθμών: τον βαθμό του εισαγωγικού διαγωνισμού, τον βαθμό της εκπαίδευσης και τον βαθμό της άσκησης. Η επιλογή του δικαστηρίου ή της εισαγγελίας διορισμού θα γίνεται με βάση αυτή τη σειρά κατάταξης.
Επιμόρφωση
Η ΕΣΔΙ θα παρέχει συνεχιζόμενη κατάρτιση σε όλους τους δικαστικούς υπαλλήλους τόσο στην έδρα της όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, κυρίως, σε ειδικά και επίκαιρα ζητήματα που αφορούν τα ιδιαίτερα καθήκοντα των δικαστικών υπαλλήλων καθώς και σε νέες ψηφιακές δεξιότητες. Όλες οι επιμορφωτικές δράσεις μπορούν να οργανώνονται από την ΕΣΔΙ είτε αυτοτελώς είτε σε συνεργασία με το ΕΚΔΔΑ και άλλους φορείς.
Διεθνής διάσταση της Σχολής
Η ΕΣΔΙ θα υποδέχεται δικαστικούς υπαλλήλους από χώρες τους εξωτερικού είτε για να διδάξουν στους εκπαιδευόμενους και στους επιμορφούμενους δικαστικούς υπαλλήλους είτε για να καταρτιστούν αυτοί στην ΕΣΔΙ.
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Δικαιοσύνης
Αναλυτικά σύμφωνα με τη συνοδευτική Έκθεση
Με το υπόψη σχέδιο νόμου, προβλέπονται τα ακόλουθα:
ΜΕΡΗ Α, Β'
Θεσπίζεται το πλαίσιο για την επιλογή, κατάρτιση και επιμόρφωση συγκεκριμένων κλάδων δικαστικών υπαλλήλων (ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ Γραμματέων), μέσω της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών. Προς τούτο, συμπληρώνεται ο ν.4871/2021 και εισάγονται οι ακόλουθες νέες ρυθμίσεις:
1.α. Επανακαθορίζονται ο σκοπός της Σχολής, η σύνθεση του Διοικητικού της Συμβουλίου και το εκπαιδευτικό προσωπικό της και διευρύνονται οι αρμοδιότητες των κατά περίπτωση προβλεπόμενων οργάνων αυτής.
β. Αυξάνεται κατά δεκαοκτώ (18), ο αριθμός των οργανικών θέσεων διοικητικού προσωπικού της Σχολής και διαμορφώνεται σε τριάντα εννέα (39) συνολικά [επιπλέον δέκα έξι (16) θέσεις ΠΕ, δύο (2) θέσεις ΔΕ].
γ. Συνιστώνται:
-δύο (2) επιπλέον Τμήματα (Τμήμα Προεισαγωγικής Εκπαίδευσης Δικαστικών Υπαλλήλων και Τμήμα Εφαρμογής Προγραμμάτων Επιμόρφωσης Δικαστικών Υπαλλήλων),
-μία (1) θέση Διευθυντή Κατάρτισης και Επιμόρφωσης, Συμβούλιο Σπουδών καθώς και Συμβούλιο Διδασκόντων, για τους δικαστικούς υπαλλήλους και καθορίζονται οι αρμοδιότητές τους.
Για την κατεύθυνση Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης Ειρηνοδικών και Δικαστικών Λειτουργών, το Συμβούλιο Σπουδών ορίζεται σε εξαμελές (από πενταμελές).(άρθρα 1 - 18)
2.α. Ρυθμίζονται τα θέματα διενέργειας του εισαγωγικού διαγωνισμού για την επιλογή των εκπαιδευομένων στη Σχολή που καταλαμβάνουν θέσεις δικαστικών υπαλλήλων (προκήρυξη, χρόνος και τόπος διεξαγωγής της γραπτής και της
προφορικής εξέτασης, επιλογή από Επιτροπή, εγγραφή ως υπεράριθμων των υποψηφίων που ισοβάθμησαν κ.λπ.).
β. Ορίζεται ότι οι εκπαιδευόμενοι που καταλαμβάνουν θέσεις δικαστικών υπαλλήλων:
-λαμβάνουν μηνιαίες αποδοχές ίσες με τις αποδοχές του νεοδιοριζόμενου δόκιμου δικαστικού υπαλλήλου της κατηγορίας τους, ανεξαρτήτως λοιπών τυπικών προσόντων, με αντίστοιχη ασφαλιστική κάλυψη,
-δικαιούνται ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ),
-δικαιούνται δαπάνες μετακίνησης για εκπαιδευτικούς λόγους που επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό της Σχολής,
-υποχρεούνται να επιστρέψουν τις αποδοχές που έλαβαν, εφόσον διακόψουν τις σπουδές με υπαιτιότητά τους, στην περίπτωση δε αυτή, ο χρόνος που έχει διανυθεί στη Σχολή δεν αναγνωρίζεται για ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα.(άρθρα 19 - 26)
3.α. Εξειδικεύεται το πλαίσιο κατάρτισης των εκπαιδευομένων που καταλαμβάνουν θέσεις δικαστικών υπαλλήλων [χορήγηση δελτίου ταυτότητας, στάδια κατάρτισης, προγράμματα σπουδών, αξιολόγηση, ψυχιατρική διερεύνηση από ειδική επιτροπή, πειθαρχική διαδικασία και πειθαρχικές ποινές (πρόστιμο έως τις αποδοχές τριών (3) μηνών κ.λπ.)].
β. Καθορίζεται το πλαίσιο διαρκούς επιμόρφωσης των δικαστικών υπαλλήλων (προγράμματα, υπεύθυνος οργάνωσης αυτών, μέθοδοι επιμόρφωσης κ.α.) και παρέχεται η δυνατότητα διοργάνωσης από τη Σχολή αυτοτελώς ή σε συνεργασία με αντίστοιχους φορείς των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ειδικών προγραμμάτων κατάρτισης ή επιμόρφωσης.
γ. Ορίζεται ότι:
-για τις δαπάνες μετακίνησης και διαμονής που αφορούν στην κατάρτιση και στη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και των δικαστικών υπαλλήλων εφαρμόζεται η διάταξη της υποπαρ.Δ9 της παρ. Δ του άρθρου 2 του ν.4336/2015,
-για τις κάθε είδους αποζημιώσεις, αμοιβές, απολαβές και παροχές και εν γένει δαπάνες σχετικά με την εισαγωγή και κατάρτιση των εκπαιδευομένων και τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση των εν ενεργεία δικαστικών υπαλλήλων εφαρμόζεται η παρ.1 του άρθρου 52 του ν.4871/2021 (εξαίρεση, κατά περίπτωση, από τους περιορισμούς του ανώτατου ορίου αποδοχών, ειδικό φορολογικό καθεστώς κ.λπ.).
δ.Παρέχονται οι αναγκαίες εξουσιοδοτήσεις για τη ρύθμιση, με υπουργικές
αποφάσεις, επιμέρους ζητημάτων όπως η διεύρυνση των κλάδων δικαστικών υπαλλήλων που εισάγονται στη Σχολή, η ανακατανομή των θέσεων επιτυχόντων κ.λπ.(άρθρα 27 - 48)
ΜΕΡΗ Γ' - Ε'
Προσαρμόζεται η λοιπή σχετική νομοθεσία προς τις νέες αρμοδιότητες της Εθνικής Σχολής Δικαστικών και μεταξύ άλλων ορίζονται τα εξής:
1α. Οι ρυθμίσεις του Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων (ν.4798/2021) για την πλήρωση θέσεων δικαστικών υπαλλήλων μέσω διαγωνισμού του ΑΣΕΠ (ν.4765/2021), εξακολουθούν να εφαρμόζονται για τους κλάδους δικαστικών υπαλλήλων που δεν επιλέγονται μέσω της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών.
β. Προστίθεται Τομέας Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών στον οποίο κατατάσσονται οι δικαστικοί υπάλληλοι, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
γ. Ο χρόνος φοίτησης στην εν λόγω Σχολή προσμετράται ως πλεονάζων στον κατά περίπτωση εισαγωγικό βαθμό.
δ. Η Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών παρέχει συνδρομή στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση της εισαγωγικής εκπαίδευσης των δικαστικών υπαλλήλων, κατ’ εφαρμογή του ν.4798/2021.
ε. Εισάγεται μεταβατική διάταξη σχετικά με τις απαιτούμενες διεργασίες κατά την πρώτη εφαρμογή των προτεινόμενων διατάξεων (προθεσμία διενέργειας του εισαγωγικού διαγωνισμού, τροποποίηση του προϋπολογισμού της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών κ.λπ.).(άρθρα 49 - 59)
2. Επέρχονται λοιπές τροποποιήσεις στον ν.4871/2021, αναφορικά με τη λειτουργία της Σχολής ως προς την κατάρτιση και την επιμόρφωση των δικαστικών λειτουργών (διεκπεραίωση διαδικασιών ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας μάθησης κ.λπ.).(άρθρα 60 - 76)
