Περί υποχρεωτικής κατασκευής αποχωρητηρίων.

Η κατωτέρω απόφαση καταργήθηκε, κατά το μέρος αυτής που αναφέρεται στον απαραίτητο αριθμό και στον τρόπο κατασκευής των αποχωρητηρίων καταστημάτων και εργαστηρίων.(βλ. Α1β/11261/1981 -ΦΕΚ 46/Β/8-2-1982, αποφ. Υπ. Κοινωνικών Υπηρεσιών).

Έχοντες υπ’ όψει:
α)Τον Α.Ν. 2520/40 «περί Υγειονομικών Διατάξεων».
β)Το Ν.Δ. 175/73 «περί Υπουργικού Συμβουλίου και Υπουργείων» ως ετροποιήθη και συνεπληρώθη.
γ)Την υπ’ αριθ. Γ1γ/3300/67 Υγειονομικήν Διάταξιν «περί υποχρεωτικής κατασκευής αποχωρητηρίων και την ανάγκην αναπροσαρμογής ταύτης προς τας συγχρόνους συνθήκας», αποφασίζομεν:

Άρθρο 1.
Υποχρέωσις κατασκευής αποχωρητηρίων
Καθιστώμεν υποχρεωτικήν την ύπαρξιν αποχωρητηρίων:
1.Εις εστιατόρια, οινομαγειρεία, ψητοπωλεία, οβελιστήρια, μπαρ, καφενεία, ζαχαροπλαστεία, παντοπωλεία, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία και λοιπά καταστήματα παρασκευής και προσφοράς φαγητών, ως και πωλήσεως τροφίμων και ποτών πάσης φύσεως.
2.Εις εργοστάσια και εργαστήρια παρασκευής ή συσκευασίας ποτών και τροφίμων πάσης φύσεως.
3.Εις Κουρεία και Κομμωτήρια.
4.Εις παντός είδους εργοστάσια, εργαστήρια, βιοτεχνίας και εργοτάξια εν γένει εκτελέσεως τεχνικών έργων (υπό ανέγερσιν οικοδομών κλπ.).
5.Εις κινηματογράφους, θέατρα, αθλητικά γήπεδα και λοιπά δημόσια θεάματα.
6.Εις σταυλισμούς ζώων, σφαγεία, αγοράς και αποθήκας παντός είδους.
7.Εις λουτρικάς θαλασσίας εγκαταστάσεις, ως και τοιαύτας ιαματικών πηγών και θερινάς κατασκηνώσεις.
8.Εις πρακτορεία και σταθμούς λεωφορείων αυτοκινήτων και σιδηροδρόμων, εις τους λιμένας και τους αερολιμένας.
9.Εις ξενοδοχεία, μοτέλ, ξενώνας, οικοτροφεία, κοινόχρηστα λουτρά, κλινικάς, νοσοκομεία, σχολεία, αιθούσας διαλέξεων και εν γένει εις επιχειρήσεις, ιδρύματα δημόσια ή ιδιωτικά, ομαδικής συγκεντρώσεως ή διαβιώσεως ανθρώπων, ως και εις πάντα χώρον εργασίας.
10.Εις τας οικίας, αυτοτελείς ή διαμερίσματα και εν γένει εις πάσαν εγκατάστασιν διαμονής, μόνιμον ή προσωρινήν, ανθρώπων.
11.Δεν υποχρεούνται να διαθέτωσιν αποχωρητήρια:
α)Τα κυλικεία, άτινα λειτουργούσιν εντός μεγάρων, δια την εξυπηρέτησιν των εν αυτοίς γραφείων ή καταστημάτων, εφ’ όσον ταύτα δεν διαθέτουσι καθίσματα, το δε προσωπικόν τούτων είναι δυνατόν να εξυπηρετηθή δια των εν τω μεγάρω υφισταμένων αποχωρητηρίων.
β)Τα περίπτερααναψυκτήρια, άτινα προσφέρουσιν αναψυκτικά άνευ καθισμάτων εις διερχόμενα άτομα.
γ)Τα καταστήματα των Δημοτικών ή Κοινοτικών Αγορών εις ας οι νομείς Δήμοι ή Κοινότητες υποχρεούνται όπως κατασκευάσωσι κοινόχρηστα αποχωρητήρια, συνεπεία της παρ. 6 του παρόντος άρθρου.
δ)Καταστήματα λίαν περιωρισμένης κινήσεως, πλην εκείνων εξυπηρετήσεως του Κοινού και των προσφερόντων παντός είδους τρόφιμα και ποτά, υπό την απαραίτητον προϋπόθεσιν ότι εντός του ιδίου κτιρίου θα υφίσταται κοινόχρηστον με έτερα καταστήματα (πλην των τοιούτων τροφίμων, ποτών και εξυπηρετήσεως του Κοινού), αποχωρητήριον, πληρούν τους εν άρθρ. 3 της παρούσης αναφερομένους όρους και διατηρούμενον υπό συνθήκας απολύτου καθαριότητος, μερίμνη των εξυπηρετουμένων ατόμων.
«ε)Αμιγή καταστήματα τροφίμων και εξυπηρετήσεως του Κοινού (Πρατήρια άρτου, μικρά οβελιστήρια εξυπηρετούντα μόνον διερχομένους πελάτας, παντοπωλεία, οπωροπωλεία, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, πρατήρια γάλακτος και λοιπά παρεμφερή καταστήματα, ως και κουρεία μέχρι δύο θέσεων) λίαν περιωρισμένου χώρου, δυναμένου, ως εκ της παρουσίας αποχωρητηρίου να μειωθή πέραν των επιτρεπομένων εξ άλλων Διατάξεων κατωτάτων
ορίων,  υπό  την  απαραίτητον   προϋπόθεσιν  ότι  το απασχολούμενον εν αυτοίς προσωπικόν θα είναι δυνατόν, αποδεδειγμένως, να εξυπηρετηθή εξ εγγύς υφισταμένων ετέρων αποχωρητηρίων».

*Το εδάφ. ε΄ προστέθηκε με την υπ’ αριθ. Γ1/ 2.400/1975 (ΦΕΚ Β΄ 371) αποφ. Υπ. Κοιν. Υπηρεσιών.
 

Άρθρο 2.
Αριθμός απαιτουμένων αποχωρητηρίων
Καθορίζομεν τον ελάχιστον αριθμόν των απαιτουμένων αποχωρητηρίων, κατά περίπτωσιν, ως κάτωθι:
1.Δια τα καταστήματα εξυπηρετούντα καθημένους πελάτας αμφοτέρων των φύλων:
Αριθ. εξυπηρετουμένων ατόμων ///    Αριθμός απαιτουμένων αποχωρητηρίων και ουρητηρίων
            
α)Μέχρις    201 αποχ. μικτής χρήσ. (αρ.+θήλ.).
β)21 έως   1002 αποχ.(1 αρρ.+1 θηλ.)
γ)101 έως 1503   «     (1  «    +2  «   ) και 1ουρ.
δ)151 έως 2004   «     (2  «    +2  «)
ε)201 έως 3005   «     (2  «    +3  «) και 1 ουρ.
ς)301 έως 5006   «     (3  «    +3  «) και 2 ουρ.
ζ)501 και άνω, ανά 500 άτομα 3 αποχωρητήρια (1 αρρ.+2 θηλ.) και εν ουρητήριον επί πλέον.
2.Δια καταστήματα εξυπηρετούντα καθημένους πελάτας ενός μόνον φύλου.

Αριθ. εξυπηρετουμένων ατόμων ///    Αριθμός απαιτουμένων

α)Μέχρις    40          1 αποχωρητήριον
β)41 έως   100          2 αποχωρητήρια
γ)101 έως 150          3 αποχωρητήρια
δ)151 και άνω, ανά 100 άτομα εν αποχωρητήριον επί πλέον.

Προκειμένου περί καταστημάτων εξυπηρετούντων μόνον άρρενας, τα πέραν των τριών αποχωρητήρια δύνανται ν’ αντικατασταθώσι κατά το εν τρίτον επί του συνολικού αριθμού τούτων, δι’ ουρητηρίων.
3.Δια το προσωπικόν, το εργαζόμενον εις πάσης φύσεως επιχειρήσεις, ως εν τω προηγουμένω άρθρω, εξαιρουμένων των εν τη παρ. 6 του παρόντος αναφερομένων τοιούτων.
Αριθ. εξυπηρετουμένων ατόμων ///    Αριθμός απαιτουμένων
α)Μέχρι   101 αποχωρητήριον
β)11 έως   502 αποχωρητήρια
γ)51 έως   753 αποχωρητήρια
δ)76 έως 1004 αποχωρητήρια
ε)101 και άνω, ανά 40 άτομα εν αποχωρητήριον επί πλέον.
Εφ’ όσον το απασχολούμενον προσωπικόν είναι αμφοτέρων των φύλων, μέρος του αριθμού των αποχωρητηρίων τούτων, πλην της περιπτ. α, καθ’ ην το εν αποχωρητήριον θα είναι μικτής χρήσεως (άρρενες + θήλεις), θα προορίζεται δι’ άρρενας, τα δε λοιπά δια θήλεις, λαμβανομένης εν προκειμένω υπ’ όψει της σχέσεως του αριθμού των εργαζομένων αρρένων προς εκείνον των θηλέων.
Τα πέραν των τριών αποχωρητήρια αρρένων δύνανται ν’ αντικατασταθώσι κατά το εν τρίτον, επί του συνολικού αριθμού τούτων, δι’ ουρητηρίων.
Εις καταστήματα περί ων αι παρ. 1 και 2 του παρόντος άρθρου, δεν απαιτείται η ύπαρξις αποχωρητηρίων προσωπικού, εάν τα εν αυτοίς απασχολούμενα άτομα δεν υπερβαίνωσι τα πέντε. Πέραν του ορίου τούτου, ο αριθμός των απαιτουμένων αποχωρητηρίων προσωπικού καθορίζεται συμφώνως τ’ ανωτέρω.
4.Προκειμένου περί πρακτορείων και σταθμών αυτοκινήτων και σιδηροδρόμων, ως και επί καταστημάτων μεγάλης κινήσεως, κειμένων εις συγκοινωνιακούς κόμβους και προσφερόντων φαγητά ή γλυκίσματα και αναψυκτικά (εστιατόρια, ψητοπωλεία, ζαχαροπλαστεία, κλπ.) εις διερχομένους ταξιδιώτας, ο αριθμός των αποχωρητηρίων θα ανέρχεται τουλάχιστον εις εξ, ανά τρία δι’ έκαστον φύλον, δυνάμενος ν’ αυξηθή κατά την κρίσιν της Υγειονομικής Υπηρεσίας και αναλόγως των τοπικών συνθηκών.
5.Επί λουτρών, ως και λοιπών λουτρικών εγκαταστάσεων ιαματικών πηγών, δέον να αντιστοιχή εν αποχωρητήριον ανά 5 λουτήρας, επί εγκαταστάσεως δε θαλασσίων λουτρών, θα υπάρχη επαρκής αριθμός αποχωρητηρίων και ουρητηρίων.
6.Προκειμένου περί επιχειρήσεων και ιδρυμάτων, δημοσίων ή ιδιωτικών, συγκεντρώσεως ή διαβιώσεως ανθρώπων, δέον όπως, κατά τον καθορισμόν του απαιτουμένου αριθμού αποχωρητηρίων, λαμβάνωνται υπ’ όψει και αι τυχόν υφιστάμεναι περί τούτων ειδικαί διατάξεις.

 Άρθρο 3.
Τρόπος κατασκευής αποχωρητηρίων
1.Το αποχωρητήριον δέον να αποτελή μέρος ή συνέχειαν του εις ον ανήκει χώρου και να απομονούται από τούτου δι’ ιδιαιτέρου προθαλάμου, κατασκευαζομένου προς τούτο υποχρεωτικώς, πλην των κατοικιών. Επί καταστημάτων παρασκευής και προσφοράς εις καθημένους πελάτας φαγητών ή γλυκισμάτων, τα αποχωρητήρια δέον να κείνται μακράν των χώρων των μαγειρείων ή εργαστηρίων ή και πλύσεως σκευών, μη επιτρεπομένης ουδέ της προσπελάσεως των πελατών δια μέσου των χώρων τούτων.
2.«Τα αποχωρητήρια και οι προθάλαμοί τους θα είναι μόνιμης κατασκευής, θα χωρίζονται δε από τους άλλους χώρους του καταστήματος ή του εργαστηρίου, και επί συγκροτήματος αποχωρητηρίων μεταξύ τους με τοίχο.
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να επιτραπεί, κατά την κρίση της αρμόδιας Υγειονομικής Υπηρεσίας, η χρησιμοποίηση για τον ανωτέρω σκοπό και άλλων κατασκευών από στέρεα και ανθεκτικά στην υγρασία υλικά, τα οποία θα παρέχουν τη δυνατότητα εξασφαλίσεως λείων και αδιαπότιστων εσωτερικών επιφανειών, όπως είναι τα ικανού πάχους φύλλα αμιαντοτσιμέντου (ΕΛΛΕΝΙΤ κ.τ.ομ.) ή άλλα παρόμοια υλικά, τοποθετημένα σε μεταλλικά πλαίσια και επενδυμένα εσωτερικώς με πλακίδια εφυαλωμένης πορσελάνης.
Η χρησιμοποίηση ξυλοκατασκευών ή άλλων παρόμοιων πρόχειρων κατασκευών για την κατασκευή αποχωρητηρίων και των προθαλάμων τους πρέπει να αποκλείεται.
Το ύψος της οροφής των αποχωρητηρίων θα είναι 2.20 μ. τουλάχιστον.
3.Τα προοριζόμενα για κάθε φύλο αποχωρητήρια και οι προθάλαμοί τους, καθώς και τα ουρητήρια, πρέπει κατ’ αρχήν να αποτελούν ιδιαίτερους χώρους, απομονωμένους μεταξύ τους με τοίχο ή άλλα κατάλληλα υλικά, όπως αυτά που περιγράφονται στην προηγούμενη παράγραφο, και με ξεχωριστές εισόδους.
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, επί μικρών καταστημάτων, στα οποία αναπτύσσονται μέχρι 100 το πολύ, καθίσματα, η Υγειονομική Υπηρεσία μπορεί, εφόσον διαπιστώσει ότι είναι ακατόρθωτος ο διαχωρισμός του, να επιτρέψει την ύπαρξη ενιαίου και για τα δύο αποχωρητήρια προθαλάμου.
Στις εισόδους των προθαλάμων των αποχωρητηρίων ή, αν υπάρχει ενιαίος προθάλαμος, στις εισόδους των κυρίως αποχωρητηρίων θα είναι τοποθετημένες επιγραφές με τις ενδείξεις «ΑΝΔΡΩΝ» και «ΓΥΝΑΙΚΩΝ» ή οι συνήθεις διακριτικές παραστάσεις».

*Οι παρ. 2 και 3 αντικαταστάθηκαν ως άνω από την Α1β/2055/1980 (ΦΕΚ Β΄ 338) απόφ. Υπ. Κοιν. Υπηρεσιών.

4.Αι εσωτερικαί διαστάσεις εκάστου αποχωρητηρίου, ως και του προθαλάμου τούτου, δέον όπως είναι 1Χ1,20 μ. τουλάχιστον, το εμβαδόν δηλ. αποχωρητηρίου και προθαλάμου δεν δύναται να είναι μικρότερον των 2,50 τ.μ.
5.Επί συγκροτημάτων αποχωρητηρίων ο προθάλαμος δύναται να είναι ενιαίος χώρος, εκτάσεως ίσης προς το συνολικόν εμβαδόν των αντιστοιχούντων εις αυτόν αποχωρητηρίων.
6.Αι εσωτερικαί επιφάνειαι των τοίχων των αποχωρητηρίων και των προθαλάμων θα είναι ομαλαί, άνευ προεξοχών, θα καθίστανται δε λείαι και αδιαπότιστοι, μέχρις ύψους 2 μ., είτε δι’ ελαιοχρωματισμού μετά σχετικήν προεργασίαν, είτε δι’ επενδύσεως τούτων δια πλακιδίων πορσελάνης ή εστιλβωμένου μαρμάρου, ώστε να πλύνωνται ευκόλως. Επ’ ουδενί λόγω επιτρέπεται η επένδυσις των ανωτέρω επιφανειών δια φύλλων πλαστικής ύλης, απομιμήσεως πλακιδίων (φορμάϊκα επί χάρτμπορ), κλπ.
Εις καταστήματα Α΄ κατηγορίας και πολυτελείας, ως και εις εργαστήρια παρασκευής ή συσκευασίας ποτών και τροφίμων πάσης φύσεως, η επένδυσις των τοίχων των αποχωρητηρίων και των προθαλάμων αυτών θα είναι οπωσδήποτε εκ πλακιδίων πορσελάνης ή εστιλβωμένου μαρμάρου. Αι επιφάνειαι των τοίχων άνω των 2 μ. και η οροφή θα είναι υδροχρωματισμέναι.
7.Τα δάπεδα των αποχωρητηρίων και των προθαλάμων των δέον να είναι εκ λείου, κατ’ εξοχήν αδιαποτίστου υλικού ανοικτοχρόου (μωσαϊκόν ή μάρμαρον), μετ’ ομαλών και άνευ οξειών γωνιών επιφανειών, να έχωσι δε καταλλήλους κλίσεις δια την ταχείαν και τελείαν απορροήν των υδάτων καθαρισμού εντός κεκαλυμμένων δι’ εσχάρας φρεατίων μετά σιφώνων.
Επίστρωσις δαπέδων αποχωρητηρίων και των προθαλάμων των δια φύλλων πλαστικής ύλης ή μουσαμά απαγορεύεται.
8.Αι θύραι των αποχωρητηρίων και των προθαλάμων των θα κλείωσι καλώς και αυτομάτως, και θα είναι ελαιοχρωματισμέναι.
9.Άπαντες οι χώροι των αποχωρητηρίων, μετά των προθαλάμων των, δέον να φωτίζωνται και αερίζωνται επαρκώς είτε φυσικώς δι’ ειδικών προς τούτο ανοιγμάτων, είτε τεχνητώς. Δια τον τεχνητόν εξοπλισμόν θα τοποθετήται υποχρεωτικώς κατάλληλος εγκατάστασις εξαερισμού (απαγωγός σωλήν επαρκούς διαμέτρου μετά εξαεριστήρος).
Τα παράθυρα θα φέρωσιν υποχρεωτικώς πλέγμα Νο 16, ίνα εμποδίζηται η είσοδος των μυϊών και λοιπών εντόμων.
10.Η αποχέτευσις των λυμάτων θα γίνηται δια κλειστών αγωγών, συμφώνως προς τας εκάστοτε ισχυούσας σχετικάς Υγειονομικάς Διατάξεις και τας τοιαύτας του Γ.Ο.Κ. είτε εις υπόνομον είτε, εν ελλείψει τοιούτου, εις αυτοτελές αποχετευτικόν σύστημα (σηπτική δεξαμενήαπορροφητικός βόθρος, στεγανή δεξαμενή κλπ.).
11.Αι λεκάναι των αποχωρητηρίων και ουρητηρίων, ως και οι νιπτήρες, δέον να είναι κατασκευασμέναι εξ ανθεκτικού και όλως αδιαποτίστου υλικού και να έχωσι λείας και ομαλάς επιφανείας (εφυαλωμένη πορσελάνη).Χρήσις λεκανών και νιπτήρων εκ τσιμέντου, μωσαϊκού και εφυαλωμένου πηλού απαγορεύεται. Είναι δυνατή η χρησιμοποίησις τοιούτων λεκανών ή νιπτήρων μόνον εις κατοικίας και καταστήματα ή επιχειρήσεις εις ας απασχολούνται 12 άτομα, εξαιρουμένων οπωσδήποτε των κατά τας ισχυούσας Υγειονομικάς Διατάξεις ελεγχομένων τοιούτων.
Επιβάλλεται γενικώς η χρησιμοποίησις λεκανών αποχωρητηρίων υψηλού (ευρωπαϊκού) τύπου, πλην των ειδικών περιπτώσεων, εις ας κατά την κρίσιν της Υγειονομικής Υπηρεσίας ενδείκνυται η χρήσις λεκανών επιπέδου (τουρκικού) τύπου, είναι δε δυνατή η εξασφάλισις προϋποθέσεων απολύτου καθαριότητος αυτών. Αι λεκάναι εν γένει δέον να απομονούνται δια σιφώνων, καταλλήλως αεριζομένων προς αποφυγήν σιφωνισμού και διαφυγής αερίων. Επί των λεκανών τούτων θα είναι μονίμως προσηρμοσμένον έδρανον μετά καλλύμματος εκ πλαστικής ύλης.
12.Επί της λεκάνης ή του ουρητηρίου δέον όπως είναι εφηρμοσμένη υδραυλική εγκατάστασις εξασφαλίζουσα την έκπλυσιν του όλου υδραυλικού υποδοχέως δια κατακλυσμού, απαγορευομένης της απλής υδραυλικής εγκαταστάσεως μετά κοινού κρουνού.
13.Εις τα αποχωρητήρια θα διατίθηται πάντοτε χάρτης υγείας, επί ειδικής θήκης τοποθετημένος, όστις θα απορρίπτηται μετά την χρήσιν εντός της λεκάνης, απαγορευομένης της απορρίψεως αυτού εντός δοχείων απορριμάτων ή ετέρων εν γένει δοχείων. Εντός του αποχωρητηρίου θα υφίσταται και μία κρεμάστρα.
14.Εις τον προθάλαμον των αποχωρητηρίων, τόσον του προσωπικού, όσον και των πελατών, θα υπάρχη αριθμός νιπτήρων, εις αναλογίαν του ημίσεος τουλάχιστον, του αριθμού των αποχωρητηρίων. Οι νιπτήρες θα είναι εφωδιασμένοι δι’ υδραυλικής εγκαταστάσεως παρεχούσης ύδωρ συνεχούς ροής, ως και δι’ αποχετευτικού αγωγού μετά σίφωνος, συνδεομένου απ’ ευθείας με το αποχετευτικόν σύστημα του κτηρίου. Εις έκαστον νιπτήρα θα υφίσταται σάπων εις πλακίδια ή συσκευή υγρού ή κονιοποιημένου σάπωνος, ως και ατομικά χειρόμακτρα εφ’ άπαξ χρήσεως ή συσκευαί στεγνώσεως των χειρών δια θερμού αέρος. Τα μεταχειρισμένα χειρόμακτρα θα απορρίπτωνται εντός ειδικώς προς τούτο τοποθετουμένων δοχείων.
15.Εις αραιοκατωκημένας περιοχάς επιτρέπεται η κατασκευή αποχωρητηρίων και εκτός των δι’ ους προορίζονται να εξυπηρετώσι ταύτα χώρων, εις προσωρινάς δι’ εγκαταστάσεις ή εις μικρούς οικισμούς και αγροτικάς περιοχάς, δύναται να επιτραπή, κατά την κρίσιν της οικείας Υγειονομικής Υπηρεσίας, η κατασκευή και ετέρου τύπου υγιεινού αποχωρητηρίου (ξηρόν αποχωρητήριον, προκατεσκευασμένον αυτοκαθαριζόμενον αποχωρητήριον, κλπ.).
Τα αποχωρητήρια ταύτα δέον όπως :
α)Κατασκευάζονται πλησιέστερον προς την οικίαν  ή  το   κατάστημα   κλπ.   του   ιδιοκτήτου   από πάντα έτερον χώρον κυρίας χρήσεως ξένης ιδιοκτησίας, και εις τρόπον ώστε να μη προκαλούνται εκ της παρουσίας τούτων ανθυγιειναί ή οχληραί καταστάσεις.
β)Ο υποδοχεύς πληροί, ως προς τας αποστάσεις από των ομόρων κτημάτων (κτιρίων, οικοπέδων κλπ.) και ως προς την θέσιν του εν σχέσει με τυχόν υφισταμένας υδρεύσεις, τους όρους των ισχυουσών σχετικών διατάξεων του Γ.Ο.Κ. και των Υγειονομικών τοιούτων, αντιστοίχως.
γ)Η εν γένει κατασκευή τοιούτων αποχωρητηρίων παρέχη τα εχέγγυα διασφαλίσεως της Δημοσίας Υγείας.
16.Εις περίπτωσιν καθ’ ην τα αποχωρητήρια καταστήματός τινος εξυπηρετήσεως του Κοινού ή προσφοράς φαγητών, ποτών κλπ. εις καθημένους πελάτας, πλην των λειτουργούντων αποκλειστικώς κατά την θερινήν περίοδον κείνται εκτός του κτηρίου, εν ω στεγάζεται τούτο, ο χώρος προσπελάσεως των πελατών προς αυτά δέον όπως είναι παντοχόθεν κεκλεισμένος, εις τρόπον ώστε να μην εκτίθενται ούτοι εις τας δυσμενείς καιρικάς συνθήκας. Κατά τα λοιπά και τα αποχωρητήρια ταύτα θα πληρούσι τους όρους του παρόντος άρθρου.

Άρθρο 4
Καθαριότης
1.Οι χώροι αποχωρητηρίων και των προθαλάμων των δέον να διατηρώνται εις καλήν κατάστασιν συντηρήσεως και καθαροί, εις τρόπον ώστε να υφίστανται υγιειναί συνθήκαι και να είναι ούτοι απηλλαγμένοι ρύπων, οσμών, μυϊών και λοιπών εντόμων. Αι λεκάναι των αποχωρητηρίων και ουρητηρίων, ως και οι νιπτήρες, δέον να διατηρώνται απολύτως καθαραί. Ο καθαρισμός τούτων θα τελήται δια παντός προσφόρου απορρυπαντικού μέσου, μερίμνη ειδικώς προς τούτο οριζομένου υπαλλήλου, απαγορευομένης της χρησιμοποιήσεως δια τον σκοπόν αυτόν του απασχολουμένου με την παρασκευήν ή προσφοράν φαγητών ή την συσκευασίαν ή πώλησιν τροφίμων και ποτών προσωπικού. Εις εξαιρετικάς μόνον περιπτώσεις, επί καταστημάτων μικράς κινήσεως, είναι δυνατόν να επιτραπή ο καθαρισμός των αποχωρητηρίων υπό του προσωπικού τούτου, υπό την απαραίτητον προϋπόθεσιν ότι κατά την εργασίαν ταύτην θα χρησιμοποιήται ειδικώς δια τον σκοπόν αυτόν προοριζομένη ενδυμασία (φόρμα) ανοικτού χρώματος και ελαστικά χειρόκτια. Η ενδυμασία αύτη θα διατηρήται καθαρά και θα φυλάσσηται εις ίδιον χώρον, εντός ερμαρίου, τα δε χειρόκτια θα πλύνωνται μετά πάσαν χρήσιν, εφ’ όσον ευρίσκονται ταύτα εισέτι επί των χειρών, και είτα θα τοποθετώνται εντός δοχείου περιέχοντος διάλυμα αντισηπτικού.
2.Αι λεκάναι των αποχωρητηρίων και ουρητηρίων δέον να απολυμαίνωνται καθ’ εκάστην, μετά την πλύσιν τούτων, δια διαλύματος ενός των κυκλοφορούντων εγκεκριμένων αντισηπτικών. Προκειμένου περί ξενοδοχείων πολυτελείας μεθ’ εκάστην απολύμανσιν θα σφραγίζηται το κάλυμμα και η λεκάνη δι’ επικολλήσεως επ’ αυτών ταινίας με την ένδειξιν «ΑΠΕΛΥΜΑΝΘΗ» , ήτις θ’ αποκολλάται εκάστοτε υπό του πελάτου.
3.Τα κοινόχρηστα Κοινοτικά, Δημοτικά κλπ. αποχωρητήρια και ουρητήρια δέον να πληρούν τους όρους της παρούσας Υγειονομικής Διατάξεως και να τηρώνται καθαρά μερίμνη των νομέων Κοινοτήτων ή Δήμων ή λοιπών Οργανισμών.Ταύτα θα απολυμαίνωνται δις της ημέρας.
4.Απαγορεύεται η χρήσις των αποχωτηρίων και ουρητηρίων και δι’ άλλους σκοπούς.

Άρθρο 5.
Μεταβατικαί και καταργητικαί διατάξεις
1.Τα ήδη λειτουργούνται καταστήματα, επιχειρήσεις κλπ., περί ων το άρθρ. 1 της παρούσης, οφείλουσι να συμμορφωθώσι προς τους όρους ταύτης εντός τριμήνου προθεσμίας από της ισχύος ταύτης. Εάν τα κτήρια, εν οις στεγάζονται τα καταστήματα ταύτα, δεν επιτρέπωσι την μετ’ ακριβείας εφαρμογήν της παρούσης, θα εκτελεσθώσιν αι μεταβολαί εκείναι, τας οποίας η Υγειονομική Υπηρεσία ήθελε κρίνει ως εφικτάς.
2.Από της ισχύος της παρούσης καταργείται η υπ’ αριθ. Γ1γ/3300/67 Υγειονομική Διάταξις, ως και πάσα ετέρα τοιαύτη σχετική με τα αποχωρητήρια και αντίθετος της παρούσης, επιφυλασσομένων των εν παρ. 6 του άρθρ. 2 αναφερομένων ως ειδικών διατάξεων.

Άρθρο 6.
Η ισχύς της παρούσης, εχούσης εφαρμογήν καθ’ άπασαν την Επικράτειαν άρχεται μετά 15θήμερον από της δημοσιεύσεώς της εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η εκτέλεσις δε ταύτης ανατίθεται εις τα Κρατικά Υγειονομικά και Αστυνομικά Όργανα.

Άρθρο 7.
Οι παραβάται της παρούσης διώκονται και τιμωρούνται κατά τας διατάξεις του ισχύοντος Ποινικού Κώδικος, εκτός εάν δι’ άλλης τινος ειδικής ή γενικής διατάξεως τιμωρούνται βαρύτερον, οπότε έχουσιν εφαρμογήν αι τελευταίαι.