Απόφαση Δ/ΥΠΑ/21860/1422/2016 - ΦΕΚ 3152/Β/30-9-2016
Κανονισμός - γενικό πλαίσιο πτήσεων Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών- ΣμηΕΑ (Unmanned Aircraft Systems - UAS).
Απόφαση Αριθμ. Δ/ΥΠΑ/21860/1422/2016
ΦΕΚ 3152/Β/30-9-2016
Κανονισμός - γενικό πλαίσιο πτήσεων Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών- ΣμηΕΑ (Unmanned Aircraft Systems - UAS).
ΑΠΟΦΑΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
1. Το Ν.δ. 714/1970 αρ. 11 εδάφ. στ΄ (ΦΕΚ Α΄ 238) «Περί ιδρύσεως ΔΕΜ και οργανώσεως ΥΠΑ» όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα και ειδικότερα με το Ν. 1340/1983 (ΦΕΚ A΄ 35).
2. Η παρ. 1 του άρθρου 24 του Ν.δ. 714/1970 όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 3 άρθρου δέκατου τρίτου του Ν. 3082/2002, ΦΕΚ Α΄ 316/16-12-2002.
3. Τις διατάξεις του Κώδικα Αεροπορικού Δικαίου (Ν. 1815/1988 ΦΕΚ Α΄/250) όπως ισχύει.
4. Το Π.δ. 56/1989 αρ. 7 (ΦΕΚ Α΄ 28) «Οργανισμός της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) του Υπ. Μεταφορών και Επικοινωνιών, όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα.
5. Την σύμβαση του Σικάγο «περί Διεθνούς Πολιτικής Αεροπορίας» που κυρώθηκε με τον Ν. 211/1947.
6. Τα παραρτήματα 2, 7 και 11 της Σύμβασης του Σικάγο όπως έχουν κυρωθεί και δημοσιευθεί αντίστοιχα στα ΦΕΚ Β΄ 95/2008 και ΦΕΚ Β΄ 87/2008.
7. Το Β.δ. 634/1970 «περί Κανονισμού Πτητικής Ικανότητας Πολιτικών Αεροσκαφών και Πιστοποιήσεως Αεροπορικών Προϊόντων εν γένει».
8. Τις διατάξεις του Ν. 3913/2011 (ΦΕΚ Α΄/18/17-2-2011) περί «Αναδιοργάνωσης της ΥΠΑ και άλλες διατάξεις».
9. Την κοινή απόφαση Δ11/Γ/32739/25729/22-12-2015 των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων περί «καθορισμού τελών υπηρεσιών νηολόγησης, υποθήκης και έκδοσης Πιστοποιητικών» (ΦΕΚ Β΄/2877/29-10-2015).
10. Την κοινή απόφαση Δ11/Γ/5142/2294/9-2-2007 των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων περί «αναπροσαρμογής παραβόλων», όπως ισχύει εκάστοτε.
11. Την πρόταση της Ομάδας εργασίας που συγκροτήθηκε με την απόφαση ΓΔΑΜ/4936/5/19-2-2015 του Διοικητού ΥΠΑ.
12. Την διενέργεια δημόσιας διαβούλευσης μέσω του ιστοτόπου της ΥΠΑ.
13. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
14. Τον Εθνικό Κανονισμό Ασφάλειας Πολιτικής Αεροπορίας (ΕΚΑΠΑ) ΦΕΚ 1485/8/17-6-2011 και τις τεχνικές οδηγίες ΤΟΑ1 και ΤΟΑ2 όπως κάθε φορά ισχύουν.
15. Την εξουσιοδοτική διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 24 του Ν.δ. 714/1970 όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 3 άρθρου δέκατου τρίτου του Ν. 3082/2002, ΦΕΚ Α΄ 316/16-12-2002.
16. Τη ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας των ΣΜΗΕΑ και αντίστοιχα την ταχύτατη διάδοση και την ευρεία χρήσης τους που δημιούργησε την ανάγκη θεσμοθέτησης του πλαισίου και των βασικών κανόνων της ρύθμισης του σχετικού πεδίου, αποφασίζουμε:
Εγκρίνουμε τον κατωτέρω Κανονισμό περί «πτήσεων Συστημάτων Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών - ΣμηΕΑ (Unmanned Aircraft Systems - UAS)» ως εξής:
Άρθρο 1
Σκοπός
Με το παρόντα Κανονισμό καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την εκτέλεση πτήσεων των Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών ΣμηΕΑ (Unmanned Aircraft Systems - UAS), ελεύθερων ή προσδεδεμένων (free or tethered) στο ΑΤΗΙΝΑΙ FIR / HELLAS UIR.
Άρθρο 2
Πεδίο Εφαρμογής
1. Oι ρυθμίσεις του παρόντος Κανονισμού αφορούν σε όλες τις κατηγορίες Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών - ΣμηΕΑ όπως καθορίζονται στα επόμενα άρθρα.
2. Στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κανονισμού δεν εμπίπτουν:
α. Τα Αερομοντέλα, τα θέματα των οποίων ρυθμίζονται από τον Κανονισμό ΥΠΑ περί «Πτήσεων Αερομοντέλων» (ΦΕΚ Β΄/9/13-1-2010) όπως ισχύει.
β. Μη επανδρωμένα αεροσκάφη που χρησιμοποιούνται για στρατιωτικούς ή άλλους κρατικούς σκοπούς από τους αντίστοιχους κρατικούς φορείς (ένοπλες δυνάμεις, σώματα ασφαλείας κλπ). Κατ’ εξαίρεση, οι κρατικοί φορείς που είναι υπεύθυνοι για ΣμηΕΑ τα οποία χρησιμοποιούνται για πτήσεις κρατικών δραστηριοτήτων έχουν τη δυνατότητα με αίτηση τους προς την ΥΠΑ να υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος κανονισμού.
γ. Τα ελεύθερα ή προσδεδεμένα μπαλόνια (tethered or free balloons).
Άρθρο 3
Ορισμοί - Συντομογραφίες
Αερομοντέλο ή Μοντέλο Αεροσκάφους (Model Aircraft)
Είναι μία ιπτάμενη συσκευή περιορισμένων διαστάσεων, που φέρει ή όχι προωθητικό σύστημα, που δεν έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει άνθρωπο, και το οποίο χρησιμοποιείται για αεραθλητισμό ή ψυχαγωγία. Τα αερομοντέλα μπορεί να έχουν τη μορφή αεροπλάνου, ανεμοπτέρου, ελικόπτερου, αυτόγυρου, υδροπλάνου, αμφίβιου, αλεξίπτωτου, αερόστατου, αερόπλοιου, ή άλλης μορφής. Τα αερομοντέλα μπορεί να είναι τηλεχειριζόμενα, ελεύθερης πτήσης, ή κυκλικής πτήσης. (ΦΕΚ Β΄/9/13-1-2010).
Αεροπορική Αρχή
Είναι η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας - ΥΠΑ, κρατική υπηρεσία που με βάση την κείμενη νομοθεσία και τις σχετικές κανονιστικές πράξεις είναι αρμόδια για θέματα πολιτικής αεροπορίας στην Ελλάδα.
Αεροπορικές εργασίες (Aerial work)
Επιχειρησιακή λειτουργία αεροσκάφους κατά την οποία το αεροσκάφος χρησιμοποιείται για εκτέλεση ειδικευμένων εργασιών όπως στη γεωργία, τις κατασκευές, τη φωτογραφία και κινηματογράφηση, την επιθεώρηση διαφόρων εγκαταστάσεων, την παρακολούθηση και περιπολία, την έρευνα και τη διάσωση, την εναέρια διαφήμιση, κ.λπ.
Αεροσκάφος (Aircraft).
Κάθε μηχάνημα που εξασφαλίζει τη στήριξη του στην ατμόσφαιρα χάρη στην αντίσταση του αέρα πλην της αντίστασης του αέρα επί της επιφάνειας της Γης.
Ανοικτή κατηγορία ΣμηΕΑ (UAS Open Category).
Κατηγορία ΣμηΕΑ των οποίων η πτητική λειτουργία διεξάγεται με απευθείας οπτική επαφή του χειριστή μικρών μη επανδρωμένων αεροσκαφών με ΜΤΟΜ κάτω των 25 κιλών εντός ασφαλούς απόστασης από πρόσωπα στο έδαφος.
Απαγορευμένες Περιοχές για τις πτήσεις συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Προσδιορισμένες απαγορευμένες περιοχές πτήσεων των Συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών - ΣμηΕΑ άνωθεν στρατιωτικών και βιομηχανικών εγκαταστάσεων, κτιρίων δημοσίων υπηρεσιών, και περιοχών δημοσίου ενδιαφέροντος, όπως ανακοινώνονται με ευθύνη του ΥΠΕΘΑ των Υπηρεσιών Προστασίας του Πολίτη ή άλλων Υπουργείων με σκοπό την αποφυγή τους στο σχεδιασμό των πτήσεων των ΣμηΕΑ ή και την γεω-περίφραξη.
Απαγορευμένη Περιοχή (Prohibited Area).
Εναέριος χώρος καθορισμένων διαστάσεων, επάνω από τις χερσαίες εκτάσεις ή τα χωρικά ύδατα κράτους, εντός του οποίου απαγορεύεται η πτήση αεροσκαφών.
Αποκλειστικός Εναέριος Χώρος - Segregated Airspace».
Νοείται Εναέριος Χώρος καθορισμένων διαστάσεων που διατίθενται για την αποκλειστική χρήση ενός συγκεκριμένου(-ων) χρήστη(-ών).
Γεωπερίφραξη (Geofencing).
Ως γεω-περίφραξη νοείται ο περιορισμός της πρόσβασης ενός μη επανδρωμένου αεροσκάφους μέσω του καθορισμού συγκεκριμένων περιοχών στις οποίες αυτό δεν εισέρχεται βάσει του σχεδιασμού του λογισμικού ή/και του υλικού του, ακόμη και εάν ο χειριστής εκούσια ή ακούσια δώσει εντολή στο μη επανδρωμένο αεροσκάφος να εισέλθει στις συγκεκριμένες περιοχές.
Ειδική κατηγορία ΣμηΕΑ (UAS Specific Category).
Κατηγορία ΣμηΕΑ των οποίων η πτητική λειτουργία είναι πιθανόν να ενέχει σημαντικούς κινδύνους για τα πρόσωπα υπεράνω των οποίων εκτελείται.
Είδος χρήσης του ΣμηΕΑ.
Τα ΣμηΕΑ χρησιμοποιούνται για εμπορικό, επιστημονικό ή ψυχαγωγικό σκοπό καθώς και για την εκτέλεση πτήσεων αεροπορικών εργασιών. Ο εκμεταλλευόμενος (ιδιοκτήτης, κάτοχος, μισθωτής) του αεροσκάφους υποχρεούται να δηλώνει προς την Αεροπορική Αρχή το είδος της χρήσης του.
Εκμεταλλευόμενος το ΣμηΕΑ (Operator).
Είναι ο ιδιοκτήτης, κάτοχος η/και μισθωτής ενός ή περισσοτέρων ΣμηΕΑ την χρήση των οποίων υποχρεούται να δηλώνει προς την Αεροπορική Αρχή (ΥΠΑ).
Ο εκμεταλλευόμενος μπορεί να είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
Ελεγχόμενος Εναέριος Χώρος.
Εναέριος Χώρος καθορισμένων διαστάσεων που ορίζεται από την ΥΠΑ, εντός του οποίου παρέχεται υπηρεσία Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας (ΕΕΚ) για τις IFR και VFR πτήσεις σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση του Εναερίου Χώρου, όπως περιγράφεται στο AIP GREECE.
Εμπορική εκμετάλλευση του ΣμηΕΑ.
Είναι η χρήση του ΣμηΕΑ για εκτέλεση πτήσεων που αποφέρουν οικονομικό όφελος στον εκμεταλλευόμενο.
Επικίνδυνα Υλικά (Dangerous Goods).
Ουσίες ή υλικά τα οποία κάτω από ορισμένες συνθήκες (θερμοκρασίας, πίεσης, τριβής, κρούσης) εμφανίζουν ιδιότητες επικίνδυνες για την υγεία την ασφάλεια και τα περιουσιακά στοιχεία.
Κανόνες πτήσης εξ όψεως (VFR).
Νοούνται οι κανόνες ως περιγράφονται στο AIP GREECE.
Λειτουργία σε απόσταση οπτικής επαφής (Visual Line Of Sight - VLOS).
Νοείται η λειτουργία του ΣμηΕΑ κατά τη διάρκεια της οποίας ο χειριστής του συστήματος διατηρεί άμεση οπτική επαφή με το αεροσκάφος για να διαχειριστεί την πτήση και να ανταποκριθεί στους απαιτούμενους χειρισμούς για διαχωρισμό και αποφυγή συγκρούσεων.
Λειτουργία με Επέκταση Οπτικής επαφής (Extended Visual Line Of Sight - EVLOS).
Νοείται η λειτουργία του ΣμηΕΑ, κατά τη διάρκεια της οποίας χειριστής του συστήματος έχει τη δυνατότητα αποφυγής συγκρούσεων, αλλά η απαίτηση να διατηρεί οπτική επαφή της επιχειρησιακής λειτουργίας του ΣμηΕΑ επιτυγχάνεται παρακολουθώντας την πορεία του είτε μέσω κάμερας, με τη μετάδοση της σχετικής εικόνας είτε μέσω παρατηρητή (φυσικού προσώπου).
Λειτουργία Πέραν Οπτικής επαφής (Beyond Visual Line Of Sight BVLOS).
Νοείται η Λειτουργία του ΣμηΕΑ σε απόσταση τέτοια, όπου δεν είναι δυνατή η με οποιοδήποτε τρόπο επαφή του χειριστή του συστήματος με οπτικά μέσα. Ο χειριστής δεν έχει τη δυνατότητα αποφυγής σύγκρουσης με άλλους χρήστες του Εναερίου Χώρου.
Για την ασφαλή διεξαγωγή των πτήσεων, απαιτείται στην περίπτωση αυτή Προσωρινή Αποκλειστική (Temporary Segregated Area) Περιοχή Εναερίου Χώρου με πλήρη συμμόρφωση στις εγκεκριμένες Διαδικασίες Εναερίου Κυκλοφορίας.
Μη επανδρωμένο Αεροσκάφος - μηΕΑ (Unmanned Aircraft - UA).
Ορίζεται το αεροσκάφος το οποίο λειτουργεί ή έχει σχεδιαστεί να λειτουργεί χωρίς να επιβαίνει χειριστής σε αυτό.
ΜΤΟΜ (Maximum Take Off Mass).
Είναι η μεγίστη μάζα του αεροσκάφους κατά την απογείωση.
Περιορισμένη Περιοχή (Restricted Area).
Εναέριος χώρος καθορισμένων διαστάσεων, επάνω από τις χερσαίες εκτάσεις ή τα χωρικά ύδατα κράτους, εντός του οποίου η πτήση αεροσκαφών περιορίζεται σύμφωνα με ορισμένες ειδικές προϋποθέσεις.
Πιστοποιητικό εκμεταλλευόμενου ΣμηΕΑ (ROC- Remote Operation Certificate).
Είναι το πιστοποιητικό που απαιτείται για τον εκμεταλλευόμενο ενός ή περισσότερων ΣμηΕΑ της πιστοποιημένης κατηγορίας το οποίο χορηγείται από την ΥΠΑ σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του παρόντος Κανονισμού. Ο εκμεταλλευόμενος οφείλει να παρουσιάζει το Πιστοποιητικό σε ισχύ, όποτε τούτο ζητηθεί.
Πιστοποιημένη κατηγορία ΣμηΕΑ (UAS Certified Category).
Κατηγορία ΣμηΕΑ των οποίων η πτητική λειτουργία διεξάγεται με απαιτήσεις ανάλογες εκείνων που ισχύουν για τα επανδρωμένα αεροσκάφη, δηλαδή με προηγούμενη εξασφάλιση αδειών και πιστοποιητικών αξιοπλοΐας.
Προσωρινές Αποκλειστικές Περιοχές (Temporary Segregated Areas) για την πτήση συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Εναέριος Χώρος, καθορισμένων διαστάσεων που διατίθεται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για αποκλειστική χρήση συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών - ΣμηΕΑ.
Προσωρινή Αποκλειστική Περιοχή (Temporary Segregated Area).
Εναέριος Χώρος, καθορισμένων διαστάσεων υπό την δικαιοδοσία αεροπορικής αρχής, ο οποίος διατίθεται προσωρινά για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, για αποκλειστική χρήση συγκεκριμένου(-ων) χρήστη(-ών)του Εναερίου Χώρου.
Σύστημα μη επανδρωμένου αεροσκάφους - ΣμηΕΑ (Unmanned Aircraft System - UAS).
Είναι το μη επανδρωμένο αεροσκάφος (UA) μαζί με όλο τον σχετικό εξοπλισμό που αφορά στην υποστήριξη αυτού (σταθμός ελέγχου, δυνατότητες σύνδεσης δεδομένων και τηλεχειρισμού, εξοπλισμός πλοήγησης κ.λπ.) ο οποίος είναι απαραίτητος για την λειτουργία του μη επανδρωμένου αεροσκάφους. Τα ΣμηΕΑ είναι είτε ελεύθερα (free UAS) ή είναι δυνατόν να είναι προσδεδεμενα (tethered UAS) σε σταθερές ή κινητές βάσεις. Στην κατηγορία των συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών - ΣμηΕΑ (Unmanned Aircraft System - UAS) περιλαμβάνονται και τα Τηλεχειριζόμενα Αεροσκάφη (Remotely-Piloted Aircraft RPA) και τα Τηλεχειριζόμενα Συστήματα Αεροσκαφών (Remotely-Piloted Aircraft Systems RPAS), καθώς και τα αυτόνομα αεροσκάφη (autonomous aircraft).
Άρθρο 4
Κατηγορίες συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών
1. Για την κατηγοριοποίηση των ΣμηΕΑ λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια:
- η μέγιστη μάζα απογείωσης (ΜΤΟΜ)
- το είδος της χρήσης
- το ύφος άνωθεν της επιφάνειας της γης ή της θαλάσσης όπου επιτρέπεται να ίπτανται
- οι περιοχές (αποκλειστικές ή μη) όπου ίπτανται
- oι τεχνικές δυνατότητες εκάστου ΣμηΕΑ
- η πολυπλοκότητα του περιβάλλοντος πτητικής λειτουργίας του ΣμηΕΑ
2. Λαμβανομένων υπόψη των κριτηρίων της προηγούμενης παραγράφου καθορίζονται οι ακόλουθες κατηγορίες ΣμηΕΑ:
Α. Η «ανοικτή» κατηγορία (UAS Open Category)
Β. Η «ειδική» κατηγορία (UAS Specific Category)
Γ. Η «πιστοποιημένη» κατηγορία (UAS Certified Category)
Άρθρο 5
Κανόνες Εναέριας Κυκλοφορίας για τη Διεξαγωγή των Πτήσεων ΣΜηΕΑ (UAS)
1. Η Διεξαγωγή Πτήσεων ΣΜηΕΑ (UAS) επιτρέπεται γενικά σε εναέριο χώρο διαχωρισμένο (segregated) από τον εναέριο χώρο που χρησιμοποιείται από τα επανδρωμένα αεροσκάφη. Ειδικότερα τα Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣμηΕΑ) επιτρέπεται να ίπτανται:
Α. κάτω από τα επιτρεπόμενα όρια για την κυκλοφορία επανδρωμένων αεροσκαφών με κανόνες πτήσεως διά οργάνων (IFR) ή/και εξ όψεως (VFR), με μέγιστο ύψος τα 400 πόδια (FT) επάνω από το έδαφος ή την επιφάνεια της θάλασσας (AGL,MSL).
Β. επάνω από τα ανώτερα όρια του ελεγχομένου Εναερίου Χώρου για την κυκλοφορία επανδρωμένων αεροσκαφών (Επίπεδο Πτήσεως 460- 46.000FT).
Γ. εντός Προσωρινών Αποκλειστικών Περιοχών (Temporary Segregated Areas TSA) που προσδιορίζονται από τις υπηρεσίες Εναέριας Κυκλοφορίας της ΥΠΑ για πτήσεις ΣΜηΕΑ (UAS).
Δ. σε καθορισμένα ίχνη και ύψη που προσδιορίζονται με ειδικές άδειες των Υπηρεσιών Εναέριας Κυκλοφορίας της ΥΠΑ.
2. Η διεξαγωγή Πτήσεων ΣΜηΕΑ (UAS) απαγορεύεται γενικά σε εναέριο χώρο:
Α. όπου διενεργούνται πτήσεις επανδρωμένων αεροσκαφών με κανόνες πτήσεως διά οργάνων (IFR) ή και εξ όψεως (VFR).
Β. εντός των Ζωνών Κυκλοφορίας των αεροδρομίων (ATZ), και ούτως ή άλλως σε απόσταση μικρότερη από 8 χλμ. από την περίμετρο του αεροδρομίου και από τα ίχνη προσγείωσης / απογείωσης από / προς το αεροδρόμιο.
Γ. στις «Απαγορευμένες Περιοχές για τις πτήσεις συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών», όπως ορίζονται από τους αρμόδιους φορείς και δημοσιεύονται με απόφαση της ΥΠΑ.
Δ. εντός των απαγορευμένων και περιορισμένων περιοχών (Prohibited, Restricted Areas) εντός των οποίων απαγορεύονται ή περιορίζονται οι πτήσεις των επανδρωμένων αεροσκαφών οι οποίες ορίζονται από τις υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας και περιγράφονται στο AIP Ελλάδος.
3. Σε ειδικές περιπτώσεις και κατόπιν αιτήματος προς την ΥΠΑ/Δ4 υπάρχει η δυνατότητα να επιτραπεί η πτήση ΣΜηΕΑ (UAS) στον εναέριο χώρο της ανωτέρω παραγράφου 2 του ιδίου άρθρου.
4. Ο χειριστής είναι υπεύθυνος για την ασφαλή λειτουργία και την ασφαλή απόσταση του ΣμηΕΑ από ανθρώπους και κινητά/ακίνητα στοιχεία περιουσίας στο έδαφος ή την θάλασσα. Οι χειριστές των ΣμηΕΑ που χρησιμοποιούνται για μη επαγγελματικούς σκοπούς θα εξασφαλίζουν ότι δεν θα ίπτανται άνωθεν ανθρώπων.
5. Απαγορεύεται η πτήση ΣΜηΕΑ (UAS) ανοικτής (Open) κατηγορίας επάνω από συγκεντρώσεις προσώπων.
6. Η διεξαγωγή των πτήσεων ΣΜηΕΑ με λειτουργία σε απόσταση οπτικής επαφής (Visual Line of Sight-VLOS) ή και με λειτουργία σε απόσταση με επέκταση οπτικής επαφής (Extended Visual Line of Sight-EVLOS) θα διενεργείται στα χρονικά όρια μισής ώρας πριν την ανατολή του ηλίου έως μισής ώρας μετά την δύση του ηλίου. Οι πτήσεις ΣΜηΕΑ με λειτουργία σε απόσταση οπτικής επαφής (VLOS) θα διεξάγονται σε απόσταση μικρότερη από 500μ. από τον χειριστή τους, ενώ η αντίστοιχη μέγιστη απόσταση για τις πτήσεις ΣΜηΕΑ με λειτουργία σε απόσταση με επέκταση οπτικής επαφής (EVLOS) ή και μετά τη δύση του ηλίου, θα ορίζονται από τις ειδικές άδειες που θα χορηγούνται από την ΥΠΑ/Δ2, στην Ειδική και την Πιστοποιημένη Κατηγορία.
7. Απαγορεύεται η μεταφορά επικίνδυνων υλικών από ΣΜηΕΑ (UAS).
8. Οι εκμεταλλευόμενοι/ιδιοκτήτες/χειριστές των ΣμηΕΑ των οποίων η πτήση διεξάγεται σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μ. από τον χειριστή απαιτείται να υποβάλλουν αίτηση εγγραφής στο ειδικό Μητρώο ή το Νηολόγιο της ΥΠΑ, ή να διαβιβάσουν το πιστοποιητικό καταχώρησης στο Μητρώο ή το Νηολόγιο αντίστοιχης υπηρεσίας του εξωτερικού. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά με φόρμα εγγραφής που θα παρέχεται από το ιστολόγιο της ΥΠΑ (www.ypa.gr). Η καταχώρηση στην «Ανοικτή», την «Ειδική» ή «Πιστοποιημένη» Κατηγορία ΣμηΕΑ γίνεται με απόφαση της ΥΠΑ/Δ2 με κριτήρια πέραν του βάρους την αξιολόγηση των κινδύνων, τις διεξαγόμενες επιχειρήσεις και τις τεχνικές δυνατότητές τους.
Σε περιπτώσεις για τις οποίες η εξυπηρέτηση της διεξαγωγής εναέριων εργασιών απαιτεί ειδική άδεια, οι ιδιοκτήτες/χειριστές των ΣΜηΕΑ θα απευθύνονται στην ΥΠΑ λαμβάνοντας σχετικές πληροφορίες από την ιστοσελίδα της.
9. Ο εκμεταλλευόμενος/ιδιοκτήτης/χειριστής του ΣμηΕΑ:
Α. έχει την ευθύνη αποφυγής σύγκρουσης στον αέρα ή στην χερσαία/υδάτινη επιφάνεια με άλλα αεροσκάφη πάσης μορφής ή με εμπόδια.
Β. τηρεί ασφαλείς αποστάσεις από αεροσκάφη πάσης μορφής, πρόσωπα και κινητά/ ακίνητα αντικείμενα.
Γ. τηρεί τις ισχύουσες διατάξεις των νόμων για την προστασία προσωπικών δεδομένων.
Δ. έχει την αστική ευθύνη για τις τυχόν ζημίες που προκαλούνται κατά την εκτέλεση των πτήσεων των ΣμηΕΑ υπό το χειρισμό/εκμετάλλευσή του.
Ε. είναι υπεύθυνος να εξασφαλίσει την καταχώρηση του ΣμηΕΑ στο ειδικό μητρώο της ΥΠΑ, και την έκδοση των αδειών πτητικής ικανότητας χειριστών ή και άδειας αεροπορικής εκμετάλλευσης αν απαιτείται, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού και γενικά την τήρησή του.
ΣΤ. είναι υπεύθυνος για την ταυτοποίηση του ΣμηΕΑ με ένθετη πινακίδα ή ανεξίτηλη γραφή, με τον αριθμό καταγραφής στο μητρώο της ΥΠΑ.
Ζ. είναι υπεύθυνος για τον συνυπολογισμό των καιρικών συνθηκών σε σχέση με τις τεχνικές δυνατότητες του ΣμηΕΑ.
10. Οι πτήσεις ΣμηΕΑ δεν θεωρούνται πτήσεις εξ όψεως (VFR) ή πτήσεις δια οργάνων (ΙFR). Στις πτήσεις ΣμηΕΑ δεν παρέχεται υπηρεσία Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας - ΕΕΚ (Air Traffic Control-ATC) και επίσης δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας - ΕΚ (Air Traffic Services -ATS). Όταν απαιτείται, οι Υπηρεσίες Εναέριας Κυκλοφορίας της ΥΠΑ εκδίδουν ειδικές άδειες και οδηγίες.
11. Η δυνατότητα χρήσης γεω-περίφραξης, είναι αναγκαία προϋπόθεση για την πτήση των ΣμηΕΑ σε Προσωρινά Αποκλειστικές Περιοχές (Temporary Segregated Areas).
12. Οι εκμεταλλευόμενοι/χειριστές ΣμηΕΑ των οποίων η πτήση διεξάγεται σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μ. από τον χειριστή, έχουν την υποχρέωση πριν τη διεξαγωγή της πτήσης τους να συμπληρώνουν τα στοιχεία διαδρομής μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής για Σχέδιο Πτήσης των ΣμηΕΑ στον ιστότοπο της ΥΠΑ, στην οποία αποτυπώνονται οι δομές του εναερίου χώρου, δημοσιεύονται οι περιοχές όπου απαγορεύονται οι πτήσεις των ΣμηΕΑ, όπως τα αεροδρόμια, οι απαγορευμένες, περιορισμένες, επικίνδυνες περιοχές (Prohibited, Restricted, Danger Areas) για ΣμηΕΑ και επανδρωμένα αεροσκάφη. Επίσης στην ίδια εφαρμογή δημοσιεύονται οι προσωρινές αποκλειστικές περιοχές που ορίζονται για χρήση των ΣμηΕΑ.
13. Οι χειριστές συμπληρώνουν τα στοιχεία άμεσης επικοινωνίας (κινητό ή και σταθερό τηλέφωνο) και παραμένουν διαθέσιμοι για επικοινωνία με Υπηρεσίες Εναέριας Κυκλοφορίας της ΥΠΑ για τυχόν οδηγίες κατά τη διάρκεια της πτήσης.
14. Οι χειριστές (operators) ή/και οι ιδιοκτήτες ΣμηΕΑ πρέπει να αναφέρουν, συμπληρώνοντας την ειδική ηλεκτρονική φόρμα στην ιστοσελίδα της ΥΠΑ, τυχόν βλάβες, δυσλειτουργίες, ελαττώματα ή άλλα συμβάντα που προκάλεσαν ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρό τραυματισμό ή θάνατο προσώπου.
Άρθρο 6
«Ανοικτή» κατηγορία ΣμηΕΑ (UAS Open Category)
1. Γενικές προϋποθέσεις:
α. Ο χειριστής (remote pilot) έχει απευθείας οπτική επαφή με το ΣμηΕα και η κτήση διεξάγεται σε απόσταση μικρότερη από 500μ. από τον χειριστή του ΣμηΕΑ.
β. Οι πτήσεις της «Ανοικτής» κατηγορίας εκτελούνται μόνο με μη επανδρωμένα αεροσκάφη με μέγιστη μάζα κατά την απογείωση (ΜΤΟΜ) μικρότερη των 25 κιλών.
γ. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που ίπτανται σε Προσωρινές Αποκλειστικές Περιοχές (Temporary Segregated Areas) για την πτήση ΣμηΕΑ πρέπει να συμμορφώνονται προς τους ισχύοντες περιορισμούς.
δ. Το μεγαλύτερο επιτρεπόμενο ύψος πτήσης των ΣμηΕΑ της «ανοικτής» κατηγορίας είναι τα 400 πόδια (FT) από την επιφάνεια του εδάφους (AGL) ή της μέσης στάθμης της θάλασσας (MSL).
ε. Τα ΣμηΕΑ της «ανοικτής» κατηγορίας δεν επιτρέπεται να εκτελούν κτήση επάνω από συγκεντρώσεις προσώπων. Εξαιρούνται τα ΣμηΕΑ και οι χειριστές τους όταν διαθέτουν άδεια επαγγελματικής χρήσης με καταχώρηση για πτήσεις επάνω από συγκεντρώσεις και η πτητική ασφάλεια συμπληρώνεται με μηχανισμούς ασφαλείας (αλεξίπτωτα, μικρό βάρος σώματος με αφρώδες υλικό κ.α.).
ζ. Ο εκμεταλλευόμενος (ιδιοκτήτης, κάτοχος, αγοραστής, ή μισθωτής) και ο χειριστής (remote pilot) των
ΣμηΕΑ «Ανοικτής» κατηγορίας με εμβέλεια τηλεχειρισμού άνω των 50μ. εγγράφεται σε ειδικά Μητρώα (ιδιοκτητών, κατόχων, μισθωτών και χειριστών ΣμηΕΑ) τα οποία τηρούνται στην ΥΠΑ, ανεξαρτήτως τρόπου κτήσης ή κατασκευής (περιλαμβανομένων των ηλεκτρονικών καταστημάτων ή και ίδιο κατασκευών). Η εγγραφή θα γίνεται με συμπλήρωση στοιχείων σε ηλεκτρονική φόρμα που θα παρέχεται προς συμπλήρωση από τον ιστότοπο της ΥΠΑ και θα αποστέλλεται ηλεκτρονικά (email, FAX) στην ΥΠΑ, με την παράλληλη υποχρέωση για βεβαίωση ταυτοπροσωπίας από ΚΕΠ ή άλλο αρμόδιο φορέα και εναλλακτικά με τις προβλεπόμενες από το νόμο διαδικασίες (σε περίπτωση καθιέρωσης ηλεκτρονικής υπογραφής).
Στην φόρμα εγγραφής θα αναγράφονται τα στοιχεία αστυνομικής ταυτότητας, η διεύθυνση κατοικίας, ο τύπος της συσκευής, ο σειριακός αριθμός καθώς και το κατάστημα και η ημερομηνία αγοράς, ή ιδιοκατασκευής, σύμφωνα με τις οδηγίες στην ιστοσελίδα της ΥΠΑ. Σε περίπτωση επαγγελματικής χρήσης των ΣμηΕΑ «Ανοικτής» κατηγορίας υποβάλλεται και αντίγραφο ποινικού μητρώου όπως αναφέρεται στο άρθρο 11.
η. Ο εκμεταλλευόμενος (ιδιοκτήτης, κάτοχος, μισθωτής-operator) και ο χειριστής (remote pilot) ΣμηΕΑ που έχει εγγραφεί στα Ειδικά Μητρώα υποχρεούται να δηλώνει στην ΥΠΑ:
- κάθε περίπτωση απώλειας κλοπής ή καταστροφής του ΣμηΕΑ με αντίστοιχο έντυπο και υπεύθυνη δήλωση που θα είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της ΥΠΑ.
- με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω της ιστοσελίδας της, τυχόν βλάβες, δυσλειτουργίες, ελαττώματα ή άλλα συμβάντα που προκάλεσαν ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρό τραυματισμό ή θάνατο προσώπου.
θ. Οι εκμεταλλευόμενοι (ιδιοκτήτες, κάτοχοι, αγοραστές, ή μισθωτές) και οι χειριστές (remote pilot) των ΣμηΕΑ «Ανοικτής» κατηγορίας ταυτόχρονα με την εγγραφή τους καταχωρούν ηλεκτρονική διεύθυνση για να λαμβάνουν ενημερώσεις (newsletters) για τα ΣμηΕΑ από την υπηρεσία ενημέρωσης του ιστότοπου της ΥΠΑ.
ι. Όλοι οι εκμεταλλευόμενοι/ιδιοκτήτες/χειριστές των ΣμηΕΑ της «Ανοικτής» κατηγορίας ανεξαρτήτως εμβέλειας, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων με εμβέλεια τηλεχειρισμού κάτω των 50μ. έχουν την υποχρέωση πριν τη διεξαγωγή της πτήσης τους, να ενημερώνονται για τις περιοχές όπου ισχύουν απαγορεύσεις πτήσεων ΣμηΕΑ. Για τις πτήσεις των ΣμηΕΑ με εμβέλεια τηλεχειρισμού άνω των 50μ. υπάρχει η υποχρέωση να συμπληρώνονται τα στοιχεία της διαδρομής τους σε ειδικό σχέδιο πτήσεως μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής για Σχέδιο Πτήσης των ΣμηΕΑ στον ιστότοπο της ΥΠΑ, όπου αποτυπώνονται οι δομές του εναερίου χώρου, τα αεροδρόμια, οι απαγορευμένες και οι αποκλειστικές περιοχές για τις πτήσεις των ΣμηΕΑ.
Άρθρο 7
Υποκατηγορίες «ανοικτής» κατηγορίας - ειδικές προϋποθέσεις
1. Η «ανοικτή» κατηγορία ΣμηΕΑ διακρίνεται σε τρεις υποκατηγορίες για τις οποίες απαιτούνται οι παρακάτω ειδικές προϋποθέσεις:
1.1. CAT Α0: «Μίνι Συστήματα Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών» με μέγιστη μάζα αεροσκάφους κατά την απογείωση (ΜΤΟΜ) μικρότερη του ενός κιλού (<1kg)
1.1.1. Κάθε Σύστημα Μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους που πωλείται ως καταναλωτικό προϊόν και έχει ΜΤΟΜ μικρότερη του ενός κιλού (1) κιλού θα πρέπει να ακολουθεί τις προϋποθέσεις της γενικής ασφάλειας των προϊόντων.
1.1.2. Ανάλογα με το επίπεδο εξοπλισμού, οι χειριστές των ΣμηΕΑ της Α0 «Ανοικτής» κατηγορίας:
α. θα περιορίζουν την πτήση τους έως τα 50μ. επάνω από το έδαφος, σε τοπική πτήση, ή
β. εναλλακτικά έχοντας τις τεχνικές δυνατότητες να ορίσουν αυτομάτως την πτήση τους σε ύψος και διαδρομή, έως το όριο των 400 ποδιών (FT).
1.1.3. Διευκρινίζεται ότι τα ΣμηΕΑ CAT A0 σε περίπτωση επαγγελματικής χρήσης, ακολουθούν τα προβλεπόμενα για τα ΣμηΕΑ επαγγελματικής χρήσης, ανεξαρτήτως εμβέλειας τηλεχειρισμού.
1.2. CAT A1: «Πολύ Μικρά Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών» με μεγίστη μάζα αεροσκάφους κατά την απογείωση (ΜΤΟΜ) από ένα κιλό (=/>1 kg) έως τα τέσσερα κιλά (<4 Κg).
1.2.1. Κάθε μη επανδρωμένο αεροσκάφος που πωλείται ως καταναλωτικό προϊόν και έχει ΜΤΟΜ από ένα και μέχρι 4 κιλά πρέπει να ακολουθεί τη γενική ασφάλεια των προϊόντων και πρέπει να διαθέτει τα μέσα για τον αυτόματο περιορισμό του Εναερίου Χώρου στον οποίον μπορεί να εισέρχεται.
Οι τεχνικές δυνατότητες των Πολύ Μικρών μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι θα ίπτανται κάτω από τα 400 πόδια (FT) από το έδαφος ή την επιφάνεια της θάλασσας σε λειτουργία τηλεχειριζόμενης τοπικής πτήσης και θα διαθέτει τα μέσα για τον αυτόματο περιορισμό του Εναερίου Χώρου στον οποίον μπορεί να εισέρχεται.
1.2.2. Τα Πολύ Μικρά Συστήματα Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών ΣμηΕΑ που πετούν σε Προσωρινές Αποκλειστικές Περιοχές (Temporary Segregated Areas) για την πτήση συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών πρέπει να διαθέτουν ενεργοποιημένη ικανότητα ενημερωμένης γεω-περίφραξης (geofencing).
1.3. CAT A2: «Μικρά Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών» με με μέγιστη μάζα αεροσκάφους κατά την απογείωση (ΜΤΟΜ) από τα τέσσερα κιλά (=/> 4 kg) και έως τα είκοσι πέντε κιλά (<25 kg).
1.3.1. Κάθε μη επανδρωμένο αεροσκάφος που πωλείται ως καταναλωτικό προϊόν και έχει ΜΤΟΜ από 4 Κιλά έως και λιγότερο από 25 κιλά, πρέπει να ακολουθεί τις προϋποθέσεις του παρόντος Κανονισμού ως προς τη γενική ασφάλεια των προϊόντων και πρέπει να διαθέτει τα μέσα για τον αυτόματο περιορισμό του Εναερίου Χώρου στον οποίον μπορεί να εισέρχεται.
1.3.2. Τα Συστήματα Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών ΣμηΕΑ που πετούν σε Προσωρινές Αποκλειστικές Περιοχές (Temporary Segregated Areas) για την πτήση συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών πρέπει να διαθέτουν ενεργοποιημένη ικανότητα ενεργούς αναγνώρισης και ενημερωμένης γεω-περίφραξης.
Άρθρο 8
Προϋποθέσεις πτήσεων ΣμηΕΑ «ειδικής» κατηγορίας
1. Τα ΣμηΕΑ εντάσσονται στην ειδική κατηγορία με απόφαση της ΥΠΑ είτε κατά την διαδικασία καταχώρησης στο Ειδικό Μητρώο ΣμηΕΑ είτε όταν έχοντας καταχωρηθεί σε Μητρώο/Νηολόγιο άλλου Κράτους, υποβάλλουν αίτηση για χρήση Εναερίου Χώρου. Για την εκτέλεση πτήσεων από ΣμηΕΑ που ανήκουν στην εν λόγω κατηγορία («ειδική» κατηγορία) απαιτείται η εξασφάλιση άδειας «πτητικής λειτουργίας» (Operation Authorization) από την ΥΠΑ/Δ2 η οποία χορηγείται εφ’ όσον ο εκμεταλλευόμενος το(τα) ΣμηΕΑ παρουσιάσει προς έγκριση:
α) Σχέδιο αξιολόγησης κινδύνων ασφαλείας (risk assessment):
Το οποίο να αναφέρεται στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη καθώς και την πτητική λειτουργία τους, προσδιορίζοντας όλους τους κινδύνους που σχετίζονται με τη συγκεκριμένη πτητική λειτουργία και προτείνοντας κατάλληλα μέτρα μετριασμού (περιορισμού) των κινδύνων. Ειδικότερα το σχέδιο συντεταγμένο στην ελληνική γλώσσα πρέπει να περιλαμβάνει:
- την (τις) περιοχή(-ές) επάνω από την οποία(-ες) θα επιχειρεί το ΣμηΕΑ με ρητή αναφορά στην πυκνότητα του πληθυσμού της(των).
- τον εναέριο χώρο όπου θα πραγματοποιεί πτήσεις το ΣμηΕΑ καθώς και τις διαδικασίες που αφορούν στην εναέρια κυκλοφορία
- την κατασκευαστική περιγραφή και τις δυνατότητες του ΣμηΕΑ
- το είδος των δραστηριοτήτων του ΣμηΕΑ (Αεροπορικές εργασίες κλπ) καθώς και περιγραφή των διαδικασιών ασφαλούς εκτέλεσής τους
- την επάρκεια (ικανότητα - προσόντα) του χειριστή του ΣμηΕΑ κυρίως από πλευράς επιπέδου εκπαίδευσης σε θέματα εναέριας κυκλοφορίας
- την οργανωτική δομή του εκμεταλλευόμενου το ΣμηΕΑ
- την διαδικασία προστασίας και φύλαξης του εξοπλισμού από παρεμβάσεις τρίτων
Κατά την εξέταση των ανωτέρω η ΥΠΑ/Δ2 δύναται να ζητήσει την συνδρομή ή τις απόψεις άλλων Δ/νσεων της ΥΠΑ.
β) Εγχειρίδιο πτητικής λειτουργίας (operations manual):
το οποίο να περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, περιγραφές, προϋποθέσεις και περιορισμούς για την πτητική λειτουργία, συμπεριλαμβανομένων της κατάρτισης και των προσόντων του προσωπικού, τη συντήρηση του μη επανδρωμένου αεροσκάφους και των συστημάτων του, καθώς και την αναφορά συμβάντων.
γ) Ασφαλιστήριο συμβόλαιο για την κάλυψη κινδύνων από την άσκηση των δραστηριοτήτων.
2. Σε περίπτωση εμπορικής χρήσης (εμπορικής εκμετάλλευσης) του ΣμηΕΑ της «ειδικής» κατηγορίας απαιτούνται επιπρόσθετα τα εξής:
2.1 Εγγραφή του ΣμηΕΑ σε ειδικό Μητρώο σύμφωνα με το άρθρο 10 του παρόντος κανονισμού.
2.2 Καταχώρηση του εκμεταλλευόμενου και του Χειριστή του ΣμηΕΑ σε ειδικό Μητρώο που τηρείται στην ΥΠΑ σύμφωνα με το άρθρο 11 του παρόντος Κανονισμού και προσκόμιση Ποινικού Μητρώου γενικής χρήσης για αμφοτέρους (εκμεταλλευόμενου και χειριστή).
2.3 Εξασφάλιση ειδικής άδειας (έγκρισης) από την ΥΠΑ/Δ1 με καταβολή του αντίστοιχου οικονομικού παραβόλου.
Άρθρο 9
Προϋποθέσεις πτήσεων ΣμηΕΑ «πιστοποιημένης» κατηγορίας
Τα ΣμηΕΑ εντάσσονται στην «πιστοποιημένη» κατηγορία με απόφαση της ΥΠΑ/Δ2 μετά από την υποβολή της αίτησης εγγραφής τους και την εξέτασή της. Για την εκτέλεση πτήσεων από ΣμηΕΑ που ανήκουν στην λόγω κατηγορία («πιστοποιημένη» κατηγορία) απαιτείται η νηολόγησή του στο ειδικό μητρώο της ΥΠΑ (ΥΠΑ/Δ13) καθώς και η έκδοση ειδικού πιστοποιητικού αξιοπλοΐας (πτητικής ικανότητας) για ΣμηΕΑ (Special Certificate of Airworthiness - CοfΑ) σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους και προϋποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 17 καθώς και στο καθοδηγητικό υλικό που δημοσιεύεται στον ιστότοπο της ΥΠΑ. ΣμηΕΑ καταχωρημένα σε Μητρώο/Νηολόγιο άλλου Κράτους, υπάγονται στις διαδικασίες αναγνώρισης αδειών όπως ισχύουν εκάστοτε.
1. Το πιστοποιητικό (CofA) εκδίδεται από την ΥΠΑ η οποία το χορηγεί εφ’ όσον ο εκμεταλλευόμενος το(τα) ΣμηΕΑ παρουσιάσει άδειες και λοιπές πιστοποιήσεις ανάλογες με εκείνες που απαιτούνται για την ασφαλή πτητική λειτουργία των επανδρωμένων αεροσκαφών.
2. Οι άδειες της προηγούμενης παραγράφου αφορούν τόσο στους κατασκευαστές - προμηθευτές των ΣμηΕΑ ως προς την πιστοποίηση του σχεδιασμού, παραγωγής, συντήρησης και επισκευής του ΣμηΕΑ καθώς και εκπαίδευσης του προσωπικού που ασχολείται με τις ανωτέρω δραστηριότητες (εξασφάλιση του Restricted Type Certificate) όσο και στην πτητική ικανότητα (λειτουργία) του (των) συγκεκριμένου (-ων) ΣμηΕΑ για το (τα) οποίο (-α) ζητείται η έκδοση του ειδικού πιστοποιητικού πτητικής ικανότητας (Special Certificate of Airworthiness).
Ο εκμεταλλευόμενος ΣμηΕΑ της εν λόγω κατηγορίας υποχρεούται να έχει στην κατοχή του Πιστοποιητικό εκμεταλλευόμενου ΣμηΕΑ (ΠΕΣμηΕΑ - ROC) σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους και προϋποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 16 του παρόντος καθώς και στο καθοδηγητικό υλικό που δημοσιεύεται στον ιστότοπο της ΥΠΑ.
3. Ο χειριστής ενός ΣμηΕΑ «πιστοποιημένης» κατηγορίας έχει την απόφαση για την ασφαλή λειτουργία του αεροσκάφους, και έχει παρόμοια ανάλογη υποχρέωση με τους χειριστές Επανδρωμένων Αεροσκαφών, για τη γνώση του αεροπορικού δικαίου, γενικές γνώσεις των αεροσκαφών, τις επιδόσεις της πτήσης, το σχεδιασμό και τη φόρτωση, την ανθρώπινη απόδοση, μετεωρολογία, πλοήγηση, λειτουργικές διαδικασίες, κανόνες αέρος και ραδιοτηλεφωνίας. Ο χειριστής του ΣμηΕΑ «πιστοποιημένης» κατηγορίας θα διαθέτει σύμφωνα με τα άρθρα του παρόντος κανονισμού, εκπαίδευση χειριστή η οποία θα αποδεικνύει ότι υπάρχει ικανότητα, να επιτύχουν ένα επίπεδο ικανοτήτων, γνώσης ή και εμπειρίας και να λάβει άδεια. Με απόφαση του Διοικητή ΥΠΑ καθορίζεται το περιεχόμενο της εκπαίδευσης και οι απαιτούμενες εξετάσεις για την έκδοση πιστοποιητικού εκπαίδευσης.
4. Η ασφαλιστική κάλυψη του ΣμηΕΑ της παρούσης κατηγορίας εξασφαλίζεται με την προσκόμιση ανάλογου Ασφαλιστήριου Συμβολαίου.
5. Ειδικότερες λεπτομέρειες για καθορισμό προτύπων ασφάλειας από έκνομες ενέργειες και λοιπές απαιτήσεις για τους χώρους ή τα πεδία δραστηριότητας της εν λόγω κατηγορίας ΣμηΕΑ καθορίζονται με απόφαση Δ/ΥΠΑ.
Άρθρο 10
Καταχώρηση στο ειδικό Μητρώο των ΣμηΕΑ ή Νηολόγηση
1. Ο Ιδιοκτήτης/εκμεταλλευόμενος ΣμηΕΑ των οποίων η πτήση διεξάγεται σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μ. από τον χειριστή, έχει την υποχρέωση να δηλώσει εγγράφως τα στοιχεία του ΣμηΕΑ και τα στοιχεία ταυτότητας Ιδιοκτήτη, Χειριστή και Εκμεταλλευομένου, με επικύρωση ταυτοπροσωπίας σε ΚΕΠ ή άλλο αρμόδιο φορέα συμπληρώνοντας την ειδική ηλεκτρονική φόρμα που υπάρχει στον ιστότοπο της ΥΠΑ και να τα αποστείλει με ηλεκτρονικό τρόπο (email/FAX) στην ΥΠΑ.
Με απόφαση της ΥΠΑ/Δ2 και σε σχέση και με την χρήση και το επιχειρησιακό περιβάλλον τους, μετά από αίτηση των ενδιαφερομένων, τα ΣμηΕΑ κατηγοριοποιούνται στην «Ανοικτή» ή την «Ειδική» Κατηγορία και εντάσσονται στο Ειδικό Μητρώο ΣμηΕΑ της ΥΠΑ, ενώ τα ΣμηΕΑ τα οποία κατηγοριοποιούνται από την ΥΠΑ στην «Πιστοποιημένη» Κατηγορία, εγγράφονται στο Τμήμα ΣμηΕΑ του Μητρώου Ελληνικών πολιτικών αεροσκαφών, που τηρείται στην ΥΠΑ και λαμβάνουν στοιχεία εθνικότητας και νηολόγησης (Nationality and Registration Marks).
2. Για την νηολόγηση των ΣμηΕΑ της «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας στο Τμήμα ΣμηΕΑ του Μητρώου Ελληνικών πολιτικών αεροσκαφών εφαρμόζονται αναλογικά τα εν γένει οριζόμενα στο εν ισχύι ANNEX 7 του ICAO «Περί νηολόγησης αεροσκαφών», στον Κώδικα Αεροπορικού Δικαίου (Ν. 1815/1988, ως εκάστοτε ισχύει), για την νηολόγηση των Ελληνικών πολιτικών αεροσκαφών καθώς και στο αντίστοιχο Κανονιστικό και διαδικαστικό πλαίσιο της ΥΠΑ.
3. Τα χορηγούμενα στοιχεία εθνικότητας και νηολόγησης των ΣμηΕΑ της «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας αποτελούνται από τα γράμματα SX, ακολουθούμενα από παύλα και συνδυασμό τριών αριθμών και γραμμάτων σε οποιαδήποτε σειρά και αλληλουχία μεταξύ τους, κατά την κρίση του αρμοδίου Τμήματος Νηολογίων, Υποθηκών και Κωδικοποίησης.
Τα μη-επανδρωμένα αεροσκάφη της πιστοποιημένης κατηγορίας φέρουν επί της ατράκτου τα στοιχεία Ελληνικού νηολογίου τα οποία τοποθετούνται σε εμφανές σημείο, είναι ευκρινή και βάφονται με ανεξίτηλα χρώματα.
4. Για την εγγραφή στο ειδικό Μητρώο των ΣμηΕΑ και «Ειδικής» ή στο Νηολόγιο της Πιστοποιημένης Κατηγορίας απαιτούνται:
α. Αίτηση του εκμεταλλευόμενου (ιδιοκτήτη, κατόχου ή μισθωτή) η οποία υποβάλλεται εντός ευλόγου χρόνου από την ημερομηνία κτήσης/κατοχής του ΣμηΕΑ και σε κάθε περίπτωση πριν από την πρώτη χρήση του αεροσκάφους.
β. Αντίγραφο ταυτότητας ή διαβατηρίου του αγοραστή ή μισθωτή, σε περίπτωση φυσικού προσώπου, ή καταστατικού, σε περίπτωση νομικών προσώπων, για την διαπίστωση της συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 18 του Κώδικα Αεροπορικού Δικαίου (Ν. 1815/1988), όπως εκάστοτε ισχύει.
γ. Πρωτότυπο ή ακριβές αντίγραφο τίτλου κτήσης, μίσθωσης ή παραχώρησης, ήτοι απόδειξη, τιμολόγιο ή ιδιωτικό συμφωνητικό, από όπου θα προκύπτουν χα στοιχεία πωλητή, αγοραστή ή των συμβαλλομένων αντίστοιχα, καθώς και επαρκής περιγραφή του ΣμηΕΑ, με βάση τον Κατασκευαστή, τον τύπο του, την Κατηγορία του και τον Αριθμό Σειράς, εφ’ όσον υφίσταται.
δ. Σε περίπτωση ιδιοκατασκευής των Α1,Α2 υποκατηγοριών της «Ανοικτής Κατηγορίας», της «Ειδικής» και της «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας ΣμηΕΑ, αλλά και όλων των Κατηγοριών ΣμηΕΑ με επαγγελματική χρήση, απαιτείται πιστοποιητικό πλοϊμότητας. Αν δεν υφίσταται, χορηγείται από την ΥΠΑ/Δ2. Ο ελεγκτής κατασκευής στον οποίο έχει χορηγηθεί άδεια από την ΥΠΑ διενεργεί τον έλεγχο κατασκευής του μη επανδρωμένου αεροσκάφους, καταγράφει τα αποτελέσματα των ελέγχων και εισηγείται στην ΥΠΑ/Δ2 την έκδοση ή μη του ειδικού πιστοποιητικού πτητικής ικανότητας για ΣμηΕΑ (Special Certificate of Airworthiness -CofA).H ΥΠΑ/Δ2 συντάσσει κατάλογο των ελεγκτών κατασκευής ΣμηΕΑ και είναι στην διάθεση των ενδιαφερομένων.
ε. Αντίγραφο ασφαλιστηρίου συμβολαίου του ΣμηΕΑ.
στ. Υπεύθυνη Δήλωση του εκμεταλλευόμενου περί μη εγγραφής του συγκεκριμένου ΣμηΕΑ σε Μητρώο άλλου Κράτους.
ζ. Πιστοποιητικό Διαγραφής του ΣμηΕΑ από το αλλοδαπό Μητρώο, σε περίπτωση προηγούμενης εγγραφής του σε Μητρώο άλλου Κράτους.
η. Σε περίπτωση ιδιοκατασκευής, φωτογραφία του ΣμηΕΑ, σε ηλεκτρονική μορφή, στην οποία θα εμφαίνεται η προβλεπόμενη προσαρτημένη πινακίδα με τα στοιχεία εθνικότητας και νηολόγησης του ΣμηΕΑ.
5. Για την εγγραφή στο Τμήμα ΣμηΕΑ του Μητρώου Ελληνικών πολιτικών αεροσκαφών της «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας, αποδεικτικό πληρωμής τελών για την νηολόγηση αεροσκαφών σύμφωνα με την κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, όπως ισχύει.
6. Κατά την νηολόγηση στο Τμήμα ΣμηΕΑ του Μητρώου Ελληνικών πολιτικών αεροσκαφών της «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας, εκδίδεται Πιστοποιητικό Νηολόγησης ΣμηΕΑ, το οποίο περιλαμβάνει τα χορηγηθέντα στοιχεία εθνικότητας και νηολόγησης, τον Αριθμό Νηολογίου, τα στοιχεία του ειδικού Τμήματος του Μητρώου, στο οποίο είναι εγγεγραμμένο, Κατηγορία και περιγραφή του ΣμηΕΑ, τα στοιχεία του εκμεταλλευόμενου (ιδιοκτήτη, κατόχου ή μισθωτή - Operator), και την ημερομηνία νηολόγησης.
7. Για τα ΣμηΕΑ επαγγελματικής χρήσης όλων των Κατηγοριών και για όλα τα ΣμηΕΑ της «Ειδικής» και της «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας, παραδίδεται Πρωτότυπο του Πιστοποιητικού εγγραφής στο ειδικό μητρώο ή νηολόγησης στον εκμεταλλευόμενο, ο οποίος υποχρεούται να το διατηρεί σε καλή κατάσταση, να το φέρει μαζί του στον Σταθμό εδάφους, όποτε το ΣμηΕΑ τελεί σε λειτουργία, και να το επιδεικνύει στις κατά περίπτωση αρμόδιες Αρχές, εφ’ όσον του ζητηθεί.
8. Για κάθε νηολόγηση ΣμηΕΑ «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας εκδίδεται από το αρμόδιο Τμήμα Νηολογίων, Υποθηκών και Κωδικοποίησης της ΥΠΑ σχετική Ανακοίνωση, που κοινοποιείται στις ενδιαφερόμενες λοιπές Κρατικές Αρχές και Φορείς, κατά τα ισχύοντα για τα Ελληνικά πολιτικά αεροσκάφη.
9. Ο εκμεταλλευόμενος ΣΜηΕΑ υποχρεούται να ενημερώσει εγγράφως αρμοδίως το αρμόδιο Τμήμα εγγραφής αμελλητί σε κάθε περίπτωση:
α. απώλειας, κλοπής ή καταστροφής του ΣμηΕΑ.
β. απώλειας, κλοπής ή καταστροφής του Πιστοποιητικού νηολόγησης του ΣμηΕΑ.
γ. οποιασδήποτε μεταβολής των προσωπικών του στοιχείων.
δ. οποιασδήποτε μεταβολής στο ιδιοκτησιακό, μισθωτικό και εν γένει λειτουργικό καθεστώς του ΣμηΕΑ.
10. Η γνωστοποίηση απώλειας, κλοπής ή καταστροφής του Πιστοποιητικού Νηολόγησης στο Τμήμα ΣμηΕΑ του Μητρώου Ελληνικών πολιτικών αεροσκαφών της «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας, πρέπει να συνοδεύεται από σχετική ένορκη βεβαίωση του εκμεταλλευόμενου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 28, παρ. 1, του Κώδικα Αεροπορικού Δικαίου (Ν. 1815/1988), από Αίτηση αντικατάστασής του και από την προβλεπόμενη καταβολή του αντίστοιχου τέλους.
11. Διαγραφή του ΣμηΕΑ από το ειδικό Τμήμα ΣμηΕΑ του Μητρώου χωρεί:
α. κατά βούληση του εκμεταλλευόμενου, έπειτα από Αίτησή του, συνοδευόμενη από άπαντα τα εκδοθέντα από την ΥΠΑ Πιστοποιητικά και από Υπεύθυνη Δήλωση περί απόσυρσης του ΣμηΕΑ από την πτητική εκμετάλλευση και κυκλοφορία.
β. υποχρεωτικά, σε περίπτωση συνδρομής μίας από τις προϋποθέσεις του άρθρου 31 του Κώδικα Αεροπορικού Δικαίου (Ν. 1815/1988), η οποία βεβαιώνεται με σχετική Υπεύθυνη Δήλωση του εκμεταλλευόμενου ή με άλλη επίσημη πιστοποίηση, συνοδευόμενη πάντα από όλα τα εκδοθέντα από την ΥΠΑ Πιστοποιητικά, που αφορούν στο ΣμηΕΑ.
12. Η Αίτηση διαγραφής ειδικά για το Τμήμα ΣμηΕΑ του Μητρώου Ελληνικών πολιτικών αεροσκαφών της «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας, συνοδεύεται από την καταβολή τέλους για την διαγραφή νηολόγησης σύμφωνα με την κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, όπως ισχύει.
13. Μετά την διαγραφή από το Τμήμα ΣμηΕΑ του Μητρώου Ελληνικών πολιτικών αεροσκαφών της «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας, το αρμόδιο Τμήμα Νηολογίων, Υποθηκών και Κωδικοποίησης της ΥΠΑ/Δ13 εκδίδει σχετική απόφαση Διαγραφής. Πιστοποιητικό Διαγραφής για κάθε νόμιμη χρήση εκδίδεται, εφ’ όσον αυτό ζητηθεί από τον εκμεταλλευόμενο.
14. Για την ταυτοποίησή τους, τα μη-επανδρωμένα αεροσκάφη φέρουν:
Α. ετικέτα ή ανεξίτηλη επιγραφή ταυτοποίησης με τον αριθμό καταγραφής/χαρακτηρίστικό κωδικό νηολόγησης.
Β. συσκευή παθητικής ή ενεργητικής ταυτοποίησης με τον αριθμό καταγραφής ή χαρακτηριστικό κωδικό νηολόγησης μέσω ραδιοσυχνοτήτων (Radio frequency identification tag - RFID). Η ηλεκτρονική ταυτοποίηση παθητικού τύπου θα ισχύει για μη-επανδρωμένα αεροσκάφη της Α2 «Ανοικτής» Κατηγορίας ενώ θα είναι ενεργητικού τύπου εμβέλειας τουλάχιστον 800 μέτρων για μη-επανδρωμένα αεροσκάφη κάθε κατηγορίας και για όλα τα ΣμηΕΑ της «Ειδικής» και της «Πιστοποιημένης» Κατηγορίας. Τα στοιχεία ταυτοποίησης ορίζονται από την ΥΠΑ/Δ2 κατά τη διαδικασία εγγραφής στο ειδικό μητρώο των ΣμηΕΑ.
15. Για ΣμηΕΑ νηολογημένα στην αλλοδαπή, τα οποία διεξάγουν πτήσεις σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μ. από τον χειρίστη τους, απαιτείται να κατατεθεί ηλεκτρονικά το αποδεικτικό και ο κωδικός καταχώρησής του στο αντίστοιχο μητρώο της αλλοδαπής. Όσον αφορά στα απαιτούμενα πιστοποιητικά ΣμηΕΑ, εκμεταλλευόμενου και χειριστή, αν τα υφιστάμενα σχετικά πιστοποιητικά της αλλοδαπής αναγνωρίζονται κατά το ελληνικό και το ευρωπαϊκό Δίκαιο, αυτά γίνονται αποδεκτά. Σε αντίθετη περίπτωση, οι ενδιαφερόμενοι θα αιτούνται την εγγραφή τους στα ελληνικά μητρώα ή νηολόγια. Θα εγγράφονται με ευχερείς και ταχείες διαδικασίες σύμφωνα με τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Κάθε άλλη τυχόν άδεια θα χορηγείται στη συνέχεια σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον παρόντα κανονισμό.
Άρθρο 11
Τήρηση Μητρώου Εκμεταλλευόμενων και Χειριστών ΣμηΕΑ
1. Ο εκμεταλλευόμενος και ο χειριστής του ΣμηΕΑ Ειδικής, Πιστοποιημένης ή και Ανοικτής Κατηγορίας με εμβέλεια τηλεχειρισμού άνω των 50μ. εγγράφονται σε ειδικό Μητρώο που τηρείται από την ΥΠΑ.
2. Η καταχώρηση γίνεται μέσω της διατιθέμενης από τον ιστότοπο της ΥΠΑ ηλεκτρονικής φόρμας και υποβάλλεται από τον εκμεταλλευόμενο και τον χειριστή ΣμηΕΑ με ηλεκτρονικό τρόπο (FAX,Email) προς την ΥΠΑ.
3. Σε περίπτωση επαγγελματικής χρήσης, η αίτηση συνοδεύεται από αντίγραφο Ποινικού Μητρώου Γενικής χρήσης του εκμεταλλευόμενου (ιδιοκτήτη, κατόχου ή μισθωτή) εφ’ όσον πρόκειται για φυσικό πρόσωπο ή του νόμιμου εκπροσώπου του αν πρόκειται για νομικό πρόσωπο, από το οποίο να προκύπτει ότι δεν έχει καταδικαστεί κατά την τελευταία πενταετία για διάπραξη ενός των αδικημάτων που αναφέρονται στην παρ.1 του Παραρτήματος 1 του Εθνικού Κανονισμού Ασφάλειας Πολιτικής Αεροπορίας.
Άρθρο 12
Τήρηση Μητρώου Ελεγκτών Κατασκευής και Εκπαιδευτών ΣμηΕΑ
1. Ο υποψήφιος ελεγκτής κατασκευής ΣΜηΕΑ πρέπει να διαθέτει πτυχίο κατά EASA Part 66.
2. Ο υποψήφιος ελεγκτής κατασκευής καταθέτει αίτηση στην ΥΠΑ/Δ2 συνοδευόμενη από τα απαραίτητα δικαιολογητικά (αντίγραφο πτυχίου, βιογραφικό σημείωμα, αποδεικτικά εμπειρίας κ.λπ.).
3. Η ΥΠΑ/Δ2 μετά από τον έλεγχο των δικαιολογητικών εκδίδει την άδεια ελεγκτή ΣΜηΕΑ. Η άδεια έχει διάρκεια τριών (3) ετών υπό την προϋπόθεση το πτυχίο μηχανικού αεροσκαφών που κατέχει να είναι σε ισχύ.
4. Η ανανέωση της άδειας ελεγκτή ΣΜηΕΑ γίνεται μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου. Η ανανέωση εκδίδεται κατόπιν έγκρισης της ΥΠΑ/Δ2 λαμβανομένης υπόψη της δραστηριότητας του ελεγκτή κατασκευής κατά την προηγούμενη τριετία και εφόσον τα πτυχία του εξακολουθούν να είναι σε ισχύ.
5. Η άδεια του ελεγκτή κατασκευής αναστέλλεται: α) μετά από αιτιολογημένη απόφαση της ΥΠΑ/Δ2 β) με την ημερομηνία λήξεως του πτυχίου του μηχανικού.
6. Σε απόφαση Διοικητή ΥΠΑ που θα ακολουθήσει την έκδοση του παρόντος κανονισμού, διευκρινίζονται τα θέματα των προσόντων της κατάρτισης και της διαδικασίας εξετάσεων, αδειών και μητρώου των εκπαιδευτών χειριστών ΣμηΕΑ.
Άρθρο 13
Προϋποθέσεις χορήγησης έγκρισης για επαγγελματικούς σκοπούς ΣμηΕΑ
1. Για τη εκμετάλλευση ΣμηΕΑ οποιασδήποτε Κατηγορίας για επαγγελματικούς σκοπούς (εμπορική εκμετάλλευση ΣμηΕΑ) απαιτείται ειδική άδεια χορηγούμενη από την ΥΠΑ/Δ1 Διεύθυνση Αεροπορικής Εκμετάλλευσης. Κάθε δικαιούμενο φυσικό ή νομικό πρόσωπο κατά το Ευρωπαϊκό ή Εθνικό Δίκαιο μπορεί να υποβάλλει σχετικό αίτημα.
2. Μαζί με το αίτημα υποβάλλονται τα εξής δικαιολογητικά:
- Βεβαίωση εγγραφής του ΣμηΕΑ στο Νηολόγιο ΣμηΕΑ
- Βεβαίωση εγγραφής του εκμεταλλευόμενου και του χειριστή του ΣμηΕΑ στο ειδικό Μητρώο της ΥΠΑ
- Ασφαλιστήριο συμβόλαιο
- Παράβολο που προβλέπεται στην εκάστοτε ισχύουσα κοινή υπουργική απόφαση
- Βεβαίωση των εξουσιοδοτημένων για την εκπαίδευση χειριστών ΣμηΕΑ περί εκμάθησης των απαιτούμενων κατά περίπτωση και αναλόγως της κατηγορίας του ΣμηΕΑ βασικών γνώσεων κανόνων εναερίου κυκλοφορίας η/και χειριστού αεροσκαφών πολιτικής Αεροπορίας.
3. Το αίτημα εξετάζεται από την ΥΠΑ/Δ1 ως προς την ισχύ των δικαιολογητικών καθώς και την συνδρομή των ανωτέρω αναφερομένων Γενικών και ειδικών προϋποθέσεων του παρόντος Κανονισμού ως προς την χρήση και λειτουργία του ΣμηΕΑ.
4. Η χορηγούμενη από την ΥΠΑ/Δ1 άδεια (έγκριση) για την εκτέλεση πτήσεων με το/τα συγκεκριμένα
ΣμηΕΑ εκδίδεται στο όνομα του εκμεταλλευόμενου και έχει δωδεκάμηνη ισχύ. Μετά την παρέλευση του δωδεκαμήνου και εφ" όσον ο εκμεταλλευόμενος επιθυμεί την συνέχιση της εκμετάλλευσης, υποχρεούται σε επανέλεγχο των προϋποθέσεων και δικαιολογητικών καθώς και καταβολή νέου ισόποσου παραβόλου.
5. Αναστολή της ισχύος της χορηγούμενης άδειας ή ανάκληση αυτής θα επέρχεται όταν παύσει να συντρέχει μία ή περισσότερες από τις προϋποθέσεις νόμιμης λειτουργίας του ΣμηΕΑ όπως περιγράφονται στον παρόντα Κανονισμό.
6. Η αίτηση συνοδεύεται από αντίγραφο Ποινικού Μητρώου Γενικής χρήσης του εκμεταλλευόμενου (ιδιοκτήτη, κατόχου ή μισθωτή) εφ’ όσον πρόκειται για φυσικό πρόσωπο ή του νόμιμου εκπροσώπου του αν πρόκειται για νομικό πρόσωπο, από το οποίο να προκύπτει ότι δεν έχει καταδικαστεί κατά την τελευταία δεκαετία για διάπραξη ενός των αδικημάτων που αναφέρονται στην παρ.1 του Παραρτήματος 1 του Εθνικού Κανονισμού Ασφάλειας Πολιτικής Αεροπορίας.
Άρθρο 14
Ασφάλιση έναντι τρίτων
Ο Εκμεταλλευόμενος/Ιδιοκτήτης/Χειριστής ΣμηΕΑ της Α2 «ανοικτής» κατηγορίας, της «Ειδικής» και της «Πιστοποιημένης» κατηγορίας, αλλά και κάθε κατηγορίας/υποκατηγορίας σε περίπτωση χρήσης ΣμηΕΑ για επαγγελματικούς σκοπούς οφείλει να ασφαλίζει το ΣμηΕΑ για ζημίες έναντι τρίτων και ειδικότερα έναντι υλικών ζημιών τρίτων έως 150.000 και για σωματικές βλάβες έως 1.000.000.
Άρθρο 15
Προστασία Προσωπικών δεδομένων
1. Στην περίπτωση που κατά την εκτέλεση των δραστηριοτήτων (αεροπορικών εργασιών ή άλλων χρήσεων) του(των) ΣμηΕΑ πραγματοποιείται επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, πρέπει αυτή να είναι σύμφωνη με την ισχύουσα σχετική νομοθεσία.
2. Η ΥΠΑ, εφόσον ενημερωθεί σχετικά, γνωστοποιεί στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα ζητήματα που ανακύπτουν σχετικά με την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την χρήση των ΣμηΕΑ.
3. Κυρώσεις επιβάλλονται στους παραβάτες σύμφωνα με τις διατάξεις του N. 2472/1997 περί προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Άρθρο 16
Πιστοποιητικό εκμεταλλευόμενου ΣμηΕΑ της Πιστοποιημένης (Certified) κατηγορίας - Διαδικασία χορήγησης Πιστοποιητικού
1. Ο εκμεταλλευόμενος συστήματα ΣμηΕΑ της πιστοποιημένης κατηγορίας είναι υπεύθυνος για την λειτουργία τους. Για τον σκοπό αυτό είναι υποχρεωμένος να εκπονήσει σύστημα διαχείρισης ασφαλείας (Safety Management System - SMS) το οποίο υποβάλλει για έγκριση στην ΥΠΑ/Δ2.
2. Ο εκμεταλλευόμενος ΣμηΕΑ εξασφαλίζει ότι όλο το προσωπικό που εμπλέκεται άμεσα ή έμμεσα στην λειτουργία του συστήματος είναι εξοικειωμένο με την νομοθεσία, τους κανονισμούς και τις διαδικασίες που εφαρμόζονται κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του.
3. Ο έλεγχος της λειτουργίας του συστήματος μη-επανδρωμένων αεροσκαφών ανατίθεται σε χειριστή μη-επανδρωμένων αεροσκαφών ή σε υπεύθυνο λειτουργίας που έχουν τα προβλεπόμενα από τον παρόντα κανονισμό πτυχία, πιστοποιητικά και άδειες.
4. Το Πιστοποιητικό εκμεταλλευόμενου ΣμηΕΑ
(ΠΕΣμηΕΑ - ROC Remote Operations Certificate) εκδίδεται από την ΥΠΑ/Δ1 και συμπεριλαμβάνει:
Α) Αύξοντα Αριθμό Πιστοποιητικού και ημερομηνίες έκδοσης, τροποποίησης και λήξης.
Β) Το όνομα του εκμεταλλευόμενου, τον διακριτικό τίτλο, διεύθυνση και βάση λειτουργίας.
Γ) Υπογραφή του αρμόδιου Διευθυντού της ΥΠΑ/Δ1.
Δ) Περιγραφή των πτητικών λειτουργιών για τις οποίες έχει εξουσιοδοτηθεί ο εκμεταλλευόμενος.
Ε) Τύπους, αριθμό και στοιχεία νηολογίου μη-επανδρωμένων αεροσκαφών.
ΣΤ) Τύπους, αριθμό και τοποθέτηση σταθμών εδάφους.
Ζ) Περιοχές λειτουργίας.
5. Διάρκεια ισχύος του ΠΕΣμηΕΑ
Το πιστοποιητικό εκμεταλλευόμενου ΣμηΕΑ παραμένει σε ισχύ εφόσον ο εκμεταλλευόμενος συμμορφώνεται με τους όρους του και δεν έχει τροποποιηθεί, ανασταλεί ή ανακληθεί από την ΥΠΑ/Δ1.
6. Τροποποίηση ΠΕΣμηΕΑ
Το Πιστοποιητικό τροποποιείται μετά από αίτηση του εκμεταλλευομένου. Ο εκμεταλλευόμενος αποδεικνύει ότι έχει τις προϋποθέσεις για την τροποποιημένη λειτουργία μη-επανδρωμένων αεροσκαφών. Η ΥΠΑ/Δ1 μπορεί να ορίσει προσωρινούς όρους λειτουργίας μέχρι την έκδοση της τροποποιημένης άδειας.
7. Αναστολή και ανάκληση της άδειας
Τα Πιστοποιητικό αναστέλλεται ή ανακαλείται με απόφαση της ΥΠΑ/Δ1 εφόσον διαπιστωθεί ότι ο εκμεταλλευόμενος δεν πληροί της προϋποθέσεις χορήγησης του ΠΕΣμηΕΑ ή έχει παραβιάσει τους όρους ή περιορισμούς αυτού.
8. Προϋποθέσεις και απαιτήσεις που αφορούν στο σύστημα διαχείρισης ασφαλείας (Safety Management System - SMS), το προσωπικό που απασχολεί ο εκμεταλλευόμενος ΣμηΕΑ (χειριστές, υπεύθυνο λειτουργίας κλπ) της πιστοποιημένης κατηγορίας, τα εκπαιδευτικά προγράμματα του προσωπικού, την τήρηση αρχείων, το σύστημα διαχείρισης της συντήρησης του (των) ΣμηΕΑ καθώς και άλλα τεχνικά θέματα ανακοινώνονται από την ΥΠΑ/Δ2 στην ιστοσελίδα της ΥΠΑ για τα ΣμηΕΑ.
Άρθρο 17
Ειδικό πιστοποιητικό αξιοπλοΐας (πτητικής ικανότητας) συστημάτων μη-επανδρωμένων αεροσκαφών της «πιστοποιημένης» κατηγορίας
1. Γενικά
1.1 Η αξιοπλοΐα μη-επανδρωμένων αεροσκαφών της «πιστοποιημένης» κατηγορίας πιστοποιείται από τη Διεύθυνση Πτητικών Προτύπων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
1.2 Απαραίτητη προϋπόθεση για να αποκτήσει το
ΣμηΕΑ στοιχεία νηολογίου αποτελεί η πιστοποίηση όλου του συστήματος του ΣμηΕΑ συμπεριλαμβανομένων των σταθμών εδάφους, εντολών και ελέγχου, επικοινωνιών και αποφυγής σύγκρουσης, όπου έχει εφαρμογή.
1.3 Στο χορηγούμενο από την ΥΠΑ/Δ2 Ειδικό Πιστοποιητικό Αξιοπλοΐας (CofA - Special Airworthiness Certificate) συμπεριλαμβάνονται και τα λοιπά μέρη του συστήματος δηλαδή ο σταθμός (σταθμοί) εδάφους και το σύστημα εντολών και ελέγχου. Το Ειδικό Πιστοποιητικό Αξιοπλοΐας χορηγείται όταν όλα τα μέρη του συστήματος πληρούν τις απαιτήσεις αξιοπλοΐας.
1.4 Το μη-επανδρωμένο αεροσκάφος θεωρείται αξιόπλοο μόνο εφόσον συμμορφώνεται με τον αρχικό σχεδιασμό του συστήματος, έχει επιθεωρηθεί και συντηρηθεί κανονικά όπως και όλα τα λοιπά μέρη του συστήματός του. Επιπλέον εξασφαλίζεται ότι όλα τα συστήματα που απαιτούνται για την συγκεκριμένη πτήση και ο ειδικός εξοπλισμός για εκτέλεση της αποστολής είναι πλήρως λειτουργικά.
2. Ειδικό Πιστοποιητικό Αξιοπλοΐας (πτητικής ικανότητας) - Special Airworthiness Certificate
Σε κάθε μη-επανδρωμένο αεροσκάφος της «πιστοποιημένης» κατηγορίας χορηγείται Ειδικό Πιστοποιητικό Αξιοπλοΐας εφόσον αυτό πληροί τις προϋποθέσεις αξιοπλοΐας του παρόντος Κανονισμού.
3. Ειδική άδεια πτήσης - Flight Permit
Ειδική άδεια πτήσης χορηγείται από τη Διεύθυνση Πτητικών Προτύπων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας για σκοπούς απόδειξης των πτητικών χαρακτηριστικών του μη-επανδρωμένου αεροσκάφους και λειτουργικών χαρακτηριστικών του συστήματος.
4. Ισχύς
4.1 Το Ειδικό Πιστοποιητικό Αξιοπλοΐας χορηγείται για χρονικό διάστημα τριών (3) ετών και ανανεώνεται για την ίδια περίοδο μετά από αίτηση του εκμεταλλευόμενου. Το Ειδικό Πιστοποιητικό Αξιοπλοΐας παραμένει σε ισχύ εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις συνεχούς αξιοπλοΐας, δεν έχουν πραγματοποιηθεί αλλαγές ή τροποποιήσεις σε αυτό και δεν έχει ανασταλεί ή ανακληθεί.
4.2 Η Ειδική Άδεια Πτήσης χορηγείται για μία ή περισσότερες πτήσεις που περιγράφονται σε αυτή και για χρονική περίοδο μέχρι έξι (6) μηνών. Παραμένει σε ισχύ εφόσον δεν έχει ανακληθεί ή ανασταλεί.
5 Αναστολή και ανάκληση του Ειδικού Πιστοποιητικού Αξιοπλοΐας ή της Άδειας Πτήσης μη-επανδρωμένου αεροσκάφους
Το Ειδικό Πιστοποιητικό Αξιοπλοΐας ή η Άδεια Πτήσης ανακαλείται από την ΥΠΑ/Δ2 εφόσον διαπιστωθεί ότι το Σύστημα μη-επανδρωμένου αεροσκάφους δεν πληροί της προϋποθέσεις υπό τις οποίες έχει χορηγηθεί ή έχουν παραβιαστεί οι ειδικοί όροι αυτού.
6. Οι προϋποθέσεις χορήγησης της αρχικής αξιοπλοΐας, της χορήγησης και ανανέωσης του Πιστοποιητικού καθώς και ρυθμίσεις άλλων τεχνικών θεμάτων που αφορούν στην πτητική ικανότητα του ΣμηΕΑ ανακοινώνονται από την ΥΠΑ/Δ2 στην ιστοσελίδα της ΥΠΑ για τα ΣμηΕΑ.
Άρθρο 18
Διαδικασία Αδειοδότησης Χειριστών ΣμηΕΑ
1. Οι χειριστές των ΣμηΕΑ :
• της Α2 «Ανοικτής Κατηγορίας» αλλά και όλων των υποκατηγοριών της «Ανοικτής Κατηγορίας» σε περίπτωση επαγγελματικής δραστηριότητας,
• ειδικής κατηγορίας και
• πιστοποιημένης κατηγορίας
πρέπει να είναι κάτοχοι των κατωτέρω αναφερόμενων πιστοποιητικών, πτυχίων και αδειών.
2. Ο χειριστής μη-επανδρωμένων αεροσκαφών επιδεικνύει τις άδειες και τα πτυχία που του έχουν χορηγηθεί εφόσον ζητηθούν από τις αρμόδιες αρχές.
3. Για την απόκτηση πτυχίου (άδειας) χειριστή μη-επανδρωμένων αεροσκαφών απαιτούνται:
• Πιστοποιητικό υγείας σε ισχύ, επιπέδου αντίστοιχου του ελεγκτού εναερίου κυκλοφορίας (Class 3 Medical Fitness) στην «Ειδική» και στην «Πιστοποιημένη» κατηγορία.
• Πρόσφατη εμπειρία σε πτήση ΣμηΕΑ που αποδεικνύεται με την επιτυχή εκτέλεση τεσσάρων (4) απογειώσεων/προσγειώσεων ΣμηΕΑ ενώπιον πιστοποιημένου ή αρμόδιου εκπαιδευτή της ΥΠΑ
• Πολύ καλή γνώση Ελληνικής γλώσσης επιπέδου απόφοιτου γυμνασίου
• Επαρκής γνώση Αγγλικής γλώσσης επιπέδου ICAO English proficiency standard levels 4 ή ανώτερο για πτήσεις με ΣμηΕΑ «ειδικής» και «πιστοποιημένης» κατηγορίας. Η ικανότητα της αγγλικής γλώσσας χειριστής καταχωρείται στην άδειά του.
• Ικανοποιητικό επίπεδο θεωρητικών γνώσεων για θέματα πολιτικής αεροπορίας που αποδεικνύεται με γραπτή εξέταση ενώπιον αρμόδιου εκπαιδευτή της ΥΠΑ
• πρακτική σε πτήση εξέταση, ενώπιον εκπαιδευτή
• συμπλήρωση ορίου ηλικίας (18 έτη)
4. Χορήγηση, διάρκεια ισχύος και τρόπος αλλαγής πτυχίου χειριστή ΣμηΕΑ
4.1 Άδεια χειριστή μη-επανδρωμένων αεροσκαφών χορηγείται από ΥΠΑ/Δ2 μετά από σχετική αίτηση του ενδιαφερόμενου και εφόσον πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις του παρόντος άρθρου για τη χορήγησή της.
4.2 Ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει για τη χορήγηση της άδειας:
• Αίτηση στην οποία αναφέρει την κατηγορία της άδειας, ικανότητα και ειδικότητα
• Πιστοποιητικό υγείας
• Παράβολο
• Βεβαίωση επιτυχούς περάτωσης θεωρητικών μαθημάτων και εξετάσεων
• Βεβαίωση ολοκλήρωσης πρακτικής εμπειρίας και πρακτικής εν πτήσει εξέτασης
• Βεβαίωση επιπέδου γλωσσών
• βεβαίωση ορίου ηλικίας
4.3 Το χορηγούμενο πτυχίο παραμένει σε ισχύ εφόσον δεν έχει λήξει η σύμφωνα με την οριζόμενη σε αυτό χρονική διάρκειά του, δεν έχει ανασταλεί ή ανακληθεί από την ΥΠΑ/Δ2.
4.4 Στο χορηγούμενο πτυχίο μπορεί να προστεθούν επιπλέον κατηγορίες, ικανότητες και ειδικότητες και μετά την έκδοση αυτού εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του παρόντος Κανονισμού. Η ΥΠΑ/Δ2 τροποποιεί το πτυχίο μετά από αίτηση του χειριστή ΣμηΕΑ με διαδικασία που περιγράφεται στην σχετική τεχνική οδηγία που θα εκδοθεί σε συνέχεια του παρόντος Κανονισμού.
5. Το πτυχίο αναστέλλεται ή ανακαλείται με τεκμηριωμένη απόφαση της ΥΠΑ/Δ2 σε περίπτωση που αθετούνται ή παραβιάζονται οι όροι χορήγησης αυτού, μετά από προηγούμενη κλήση του παραβάτη σε απολογία.
6. Χρήση ουσιών
Απαγορεύεται ο χειριστής, παρατηρητής ή άλλο άτομο που εμπλέκεται άμεσα στη λειτουργία μη-επανδρωμένων αεροσκαφών να καταναλώνει ή να βρίσκεται υπό επήρεια αλκοόλ, φαρμάκων ή άλλων ουσιών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ορθή εκτέλεση των καθηκόντων του.
7. Θεώρηση - Αναγνώριση πτυχίων (αδειών) που εκδόθηκαν από Αρχές άλλων κρατών
Η ΥΠΑ μπορεί να αναγνωρίσει τα πτυχία που έχουν εκδοθεί από τα άλλα κράτη μέλη του ΙCAO, εφόσον βεβαιωθεί ότι έχουν εκδοθεί με κριτήρια ανάλογα του παρόντος Κανονισμού.
8. Αναγνώριση Αδειών που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια υπηρεσίας στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις ή στα Σώματα Ασφαλείας
Στους χειριστές που απέκτησαν πτυχίο κατά την διάρκεια της υπηρεσίας τους στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις ή στα Σώματα Ασφαλείας αναγνωρίζεται κατά την υποβολή της αίτησης τους στην ΥΠΑ/Δ2, η προηγούμενη εμπειρία που βεβαιώνεται από την Υπηρεσία τους. Για έκδοση πτυχίου χειριστή μη-επανδρωμένων αεροσκαφών απαιτείται επιτυχής περάτωση των θεωρητικών μαθημάτων και τις πρακτικής εξέτασης, όπου έχει εφαρμογή.
9. Ειδικότερα θέματα που αφορούν στα πτυχία και άδειες των χειριστών ΣμηΕΑ (ενδεικτικά αναφέρονται: κατηγορίες πτυχίων χειριστών, ικανότητες και ειδικότητες, μαθητευόμενοι χειριστές, σχολές και εκπαιδευτικά κέντρα ΣμηΕΑ, αντικείμενα θεωρητικής και πρακτικής εξέτασης του υποψήφιου χειριστή) ρυθμίζονται από την ΥΠΑ/Δ2 και ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα της ΥΠΑ.
Άρθρο 19
Προϋποθέσεις για τη διεξαγωγή των πτήσεων των ΣμηΕΑ
1. Οι πτήσεις των ΣμηΕΑ διεξάγονται όταν τηρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις:
1.1 Καταχώρηση σε Μητρώο/Νηολόγηση
Στο ειδικό Μητρώο ή το Νηολόγιο καταγράφονται ανάλογα με την Κατηγορία τους όσα ΣμηΕΑ χρησιμοποιούνται για πτήσεις που διεξάγονται σε απόσταση μεγαλύτερη από 50 μ. από τον χειριστή τους και όλα όσα χρησιμοποιούνται για επαγγελματικούς σκοπούς.
1.2 Ικανότητα Πτητικής Λειτουργίας
Η ικανότητα Πτητικής Λειτουργίας αποδεικνύεται μεν τα κατωτέρω:
- Βεβαίωση κατασκευαστή ισχύουσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για τη γενική ασφάλεια του προϊόντος για τα ΣμηΕΑ «Ανοικτής Κατηγορίας».
- Άδεια πτητικής λειτουργίας (Operation Authorization) από την ΥΠΑ/Δ2 για τα ΣμηΕΑ της «Ειδικής Κατηγορίας».
- Ειδικό πιστοποιητικό πτητικής ικανότητας (Special Certificate of Airworthiness - CofA) από την ΥΠΑ/Δ2 για τα ΣμηΕΑ της «Πιστοποιημένης Κατηγορίας».
1.3 Κατάθεση Στοιχείων Διαδρομής σε ειδικό σχέδιο πτήσεως για τα ΣμηΕΑ
Για κάθε πτήση ΣμηΕΑ Ανοικτής Κατηγορίας, η οποία διεξάγεται σε απόσταση μεγαλύτερη των 50 μ. από το σημείο που βρίσκεται ο χειριστής της, ανεξαρτήτως καταχώρησης, στο ελληνικό ή σε αλλοδαπό μητρώο
ΣμηΕΑ, κατατίθενται υποχρεωτικά τα Στοιχεία Διαδρομής της από τον χειριστή/εκμεταλλευόμενο του ΣμηΕΑ σε ειδικό σχέδιο πτήσεως για συστήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών, σε ειδική ηλεκτρονική φόρμα στην ιστοσελίδα της ΥΠΑ (www.ypa.gr), η οποία θα περιέχει απαραιτήτως τα παρακάτω:
Α. Το/τα όνομα/ονόματατα του ιδιοκτήτη και του χειριστή του.
Β. Τον χαρακτηριστικό αριθμό/κωδικό καταχώρησης ΣμηΕΑ στα ειδικά μητρώα/νηολόγια των ΣμηΕΑ, αν έχει καταχωρηθεί στο ελληνικό ή σε αλλοδαπό μητρώο
ΣμηΕΑ.
Γ. Το κινητό τηλέφωνο επικοινωνίας του χειριστή του.
Δ. Τη διαδρομή σε συντεταγμένες.
Ε. Την ύπαρξη ή μη και περαιτέρω την ορθή λειτουργία συστήματος γεω-περίφραξης (Geofencing).
ΣΤ. Την δήλωση ότι έχει ενημερωθεί για τις απαγορευμένες για την πτήση του περιοχές, όπως δημοσιεύονται σε σχετική διαδικτυακή σελίδα της ΥΠΑ, ή ότι έχει λάβει ειδική άδεια από την ΥΠΑ και τις αρμόδιες αρχές για την πτήση του.
Ο εκμεταλλευόμενος ή ο χειριστής ΣμηΕΑ της Ειδικής και της Πιστοποιημένης Κατηγορίας καταθέτει σχέδιο πτήσεως -έχοντας λάβει τις προβλεπόμενες άδειες για την πτήση του αν απαιτείται- ακολουθώντας τις οδηγίες από τον ιστότοπο της ΥΠΑ για αυτοματοποιημένη κατάθεση με ειδική ηλεκτρονική φόρμα.
Εντός του Athinai FIR/Hellas UIR,
1.4 Άδεια για χρήση Εναερίου Χώρου από πτήσεις ΣμηΕΑ
Απαιτείται άδεια από την ΥΠΑ/Δ4 με ειδική αίτηση για τις πτήσεις όλων των κατηγοριών ΣμηΕΑ σε εναέριο χώρο:
- Σε απόσταση μικρότερη από 8 χλμ. από αεροδρόμιο ή και πεδίο προσγείωσης
- Σε περιοχές στις οποίες οι πτήσεις αεροσκαφών επανδρωμένων ή μη υπόκεινται σε περιορισμούς
- Σε κάθε μορφής εναέριο χώρο σε ύψος πάνω από τα 400 πόδια (FT) από την επιφάνεια του εδάφους ή της μέσης στάθμης της θάλασσας.
1.5 Άδεια Χειριστή ΣμηΕΑ
Απαιτείται άδεια Χειριστή ΣμηΕΑ για τους χειριστές ΣμηΕΑ:
- «Ανοικτής Κατηγορίας» σε περίπτωση επαγγελματικής χρήσης
- «Ειδικής Κατηγορίας»
- «Πιστοποιημένης Κατηγορίας»
1.6 Ασφαλιστική κάλυψη
Απαιτείται ασφαλιστική κάλυψη για :
• τα ΣμηΕΑ της Α2 «Ανοικτής Κατηγορίας» αλλά και για όλες τις υποκατηγορίες της «Ανοικτής Κατηγορίας» σε περίπτωση επαγγελματικής χρήσης
• τα ΣμηΕΑ της «Ειδικής Κατηγορίας»
• τα ΣμηΕΑ της «Πιστοποιημένης Κατηγορίας»
1.7 Καταχώρηση άδειας και ενσωμάτωση μηχανισμών ασφαλείας για πτήσεις ΣμηΕΑ επάνω από συγκεντρώσεις προσώπων
Για πτήσεις επάνω από συγκεντρώσεις προσώπων απαιτείται ειδική επέκταση/καταχώρηση της άδειας Χειριστή ΣμηΕΑ και ενσωμάτωση μηχανισμών ασφαλείας (αλεξίπτωτα, μικρό βάρος σώματος με αφρώδες υλικό κ.α.) στο πτητικό μέσο.
2. Οι πτήσεις των ΣμηΕΑ, χαρακτηρίζονται αναλόγως προς την οπτική επαφή που διατηρεί ο Χειριστής τους με το αεροσκάφος, ως εξής:
2.1 Πτήση με Οπτική επαφή (VLOS)
Κατά τις Πτήσεις ΣμηΕΑ με Οπτική επαφή (VLOS) ο χειριστής του συστήματος δύναται να διατηρήσει την άμεση οπτική επαφή με το Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος χωρίς βοήθεια (εκτός από διορθωτικούς φακούς-γυαλιά) για την παρακολούθηση της πορείας της πτήσης του σε σχέση με άλλα αεροσκάφη, ανθρώπους, οχήματα, σκάφη και δομές για την αποφυγή συγκρούσεων. Οι πτήσεις VLOS επιτρέπονται σε μια μέγιστη απόσταση 500 μέτρων οριζοντίως και 400 πόδια (FT) κατακόρυφα από τον χειριστή του συστήματος. Λειτουργίες σε μεγαλύτερη απόσταση από τον χειριστή του συστήματος μπορεί να επιτραπούν εφόσον υποβληθεί και εγκριθεί ως αποδεκτή αξιολόγηση ασφάλειας και σε περίπτωση πτήσης πάνω από τα 400 πόδια (FT) άδεια από την ΥΠΑ/Δ2.
2.2 Πτήση με Επέκταση Οπτικής επαφής (EVLOS)
Κατά τις Πτήσεις με Επέκταση Οπτικής επαφής (EVLOS) τα ΣμηΕΑ ίπτανται σε απόσταση εντός της εμβέλειας του συστήματος από τον χειριστή και 400 πόδια (FT) από την επιφάνεια του εδάφους ή του ύδατος, δηλαδή σε απόσταση όπου ο χειριστής του συστήματος είναι σε θέση να συμμορφωθεί με τις διαδικασίες αποφυγής συγκρούσεων. Στις εν λόγω πτήσεις η απαίτηση να διατηρεί ο χειριστής άμεση οπτική επαφή της επιχειρησιακής λειτουργίας του Μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους επιτυγχάνεται μέσω της μεθόδου «οπτικής παρατήρησης», δηλαδή παρακολουθεί την πορεία μέσα από την κάμερα του, με τη μετάδοση της σχετικής εικόνας.
Ο εκμεταλλευόμενος πρέπει να υποβάλλει σχέδιο αξιολόγησης ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης του κινδύνου για την επιχειρησιακή λειτουργία στο οποίο πρέπει να καθορίζονται:
• η διαδικασία για την αποφυγή συγκρούσεων
• το μέγεθος αεροσκάφους
• τα διακριτικά αεροσκάφους
• τα συστήματα μετάδοσης εικόνας και πληροφοριών
• οι μετεωρολογικές συνθήκες και η ορατότητα, συμπεριλαμβανομένων των συνθηκών του περιβάλλοντος (σύννεφο / γαλάζιο του ουρανού)
• η χρήση εναλλακτικού ελέγχου και
• η εμβέλεια πτήσης
Κατάλληλος ραδιοεξοπλισμός θα πρέπει να είναι εγκατεστημένος έτσι ώστε να είναι σε θέση ο χειριστής να ελέγχει το Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος ανά πάσα στιγμή.
Τα ΣμηΕΑ που διεξάγουν πτήσεις σε συνθήκες EVLOS καταχωρούνται υποχρεωτικά στην «Ειδική» ή στην «Πιστοποιημένη» Κατηγορία, αναλαμβάνοντας τις αντίστοιχες υποχρεώσεις.
2.3 Πτήση Πέραν Οπτικής επαφής (BVLOS)
Κατά τις πτήσεις ΣμηΕΑ πέραν οπτικής επαφής, ο χειριστής του συστήματος δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί ή να αποφύγει άλλους χρήστες του Εναερίου Χώρου με οπτικά μέσα.
Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος που προορίζεται για λειτουργία Πέραν της Οπτικής Επαφής του χειριστή του συστήματος απαιτεί περιορισμένο (segregated) εναέριο χώρο για την αποφυγή σύγκρουσης, ή ακολουθεί σε πλήρη συμμόρφωση τις οδηγίες σχετικής ειδικής άδειας που δίνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας της ΥΠΑ.
Οι Εκμεταλλευόμενοι ΣμηΕΑ που διεξάγουν πτήσεις σε συνθήκες BVLOS έχουν την υποχρέωση να υποβάλλουν σχέδιο αξιολόγησης ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης του κινδύνου για την επιχειρησιακή λειτουργία της ανωτέρω παραγράφου 2.2 και καταχωρούνται υποχρεωτικά στην «Ειδική» ή στην «Πιστοποιημένη» Κατηγορία, αναλαμβάνοντας τις αντίστοιχες υποχρεώσεις.
3. Περιοχές απαγόρευσης πτήσεων ΣμηΕΑ
Για την πραγματοποίηση πτήσεων ΣμηΕΑ άνωθεν των περιοχών που αναφέρονται κατωτέρω απαιτείται ειδική άδεια από την ΥΠΑ/Δ4 καθώς και από την κατά λόγο αρμοδιότητας Δημόσια Υπηρεσία (π.χ. Υπουργείο Πολιτισμού για τους αρχαιολογικούς χώρους, Υπουργείο Εθνικής Άμυνας για τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις κλπ):
3.1 Σε απαγορευμένες, περιορισμένες, επικίνδυνες και δεσμευμένες περιοχές όπως αυτές αναφέρονται στις πάσης φύσεως αεροναυτικές εκδόσεις της ΥΠΑ
3.2 Σε ύψος μεγαλύτερο των τετρακοσίων ποδών από την επιφάνεια του εδάφους ή του ύδατος
3.3 Σε απόσταση μικρότερη των οκτώ χιλιομέτρων - πέντε ναυτικών μιλίων (8 km-) από ελεγχόμενο αεροδρόμιο, πεδίο προσγειώσεως και ελικοδρόμιο
3.4 Άνωθεν, πλησίον ή εντός των πάσης φύσεως στρατιωτικών περιοχών / Εγκαταστάσεων, και ζωτικών υποδομών
3.5 Εντός στρατιωτικών ή πολιτικών αεροδρομίων και ελικοδρομίων
3.6 Άνωθεν ή πλησίον Σχολείων, Νοσοκομείων, Ιδρυμάτων, Καταστημάτων Κράτησης
3.7 Άνωθεν ή πλησίον εγκαταστάσεων κοινής ωφελείας
3.8 Άνωθεν ή πλησίον αρχαιολογικών χώρων
3.9 Σε περιοχές περιβαλλοντολογικής προστασίας
Οδηγίες για την κατάθεση αιτημάτων και σχετικές ηλεκτρονικές φόρμες θα είναι διαθέσιμα στον ιστότοπο της ΥΠΑ.
Άρθρο 20
Σταθμός εδάφους Συστημάτων μη-επανδρωμένων αεροσκαφών
1. Γενικά
Ο σταθμός εδάφους αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του συστήματος ελέγχου των μη-επανδρωμένων αεροσκαφών. Ο σταθμός εδάφους εξασφαλίζει λειτουργίες παρόμοιες με το πιλοτήριο επανδρωμένου αεροσκάφους και ως εκ τούτου πρέπει να πληροί παρόμοιες απαιτήσεις έτσι ώστε να εξασφαλίζεται πλήρης έλεγχος στη διαχείριση των συστημάτων του ΣμηΕΑ.
Ο σταθμός εδάφους έχει μέγεθος και εξοπλισμό αντίστοιχο του τύπου (-ων) μη-επανδρωμένων αεροσκαφών. Σημαντικοί παράγοντες για τον σχεδιασμό του σταθμού εδάφους είναι:
• Τύπος λειτουργίας (VLOS, EVLOS, BVLOS)
• Πολυπλοκότητα συστήματος
• Τύπος ελέγχου
• Αριθμός χειριστών και βοηθητικού προσωπικού
• Θέση του σταθμού (σταθερός σταθμός ή σταθμός επί οχήματος)
2. Λειτουργικές απαιτήσεις σταθμού εδάφους
Ο σταθμός εξασφαλίζει τις ακόλουθες λειτουργίες όπως αυτές έχουν εφαρμογή στο συγκεκριμένο σύστημα μη-επανδρωμένων αεροσκαφών:
• Ο σχεδιασμός των χειριστηρίων και συστημάτων ελέγχου πρέπει να ελαχιστοποιεί την πιθανότητα μηχανικής εμπλοκής, ανεπιθύμητης κακής λειτουργίας ή ανεπιθύμητου κλειδώματος επιφανειών ελέγχου πτήσης
• Ο σχεδιασμός του σταθμού εδάφους πρέπει να ελαχιστοποιεί την πιθανότητα εσφαλμένης ή περιορισμένης λειτουργίας των χειριστηρίων από τους χειριστές λόγω κόπωσης, σύγχυσης ή ξένης παρέμβασης. Προσοχή δίδεται τουλάχιστον στα εξής:
1. Διαμόρφωση, θέση και αναγνώριση των χειριστηρίων και οργάνων
2. Ταχεία αναγνώριση κατάστασης ανάγκης
3. Αίσθηση ελέγχου
4. Αερισμός, κλιματισμός, θέρμανση και θόρυβος
• Να παρέχονται μέσα που αυτόματα αποτρέπουν τον χειριστή σε περίπτωση προβλέψιμης βλάβης από χρήση συστημάτων που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο το μη-επανδρωμένο αεροσκάφος ή προτρέπουν τον χειριστή σε χρήση συστημάτων και μέσων που εξαλείφουν τη βλάβη
• Να υπάρχουν ενδεικτικές πινακίδες και αναγραφές σε οπτικό πεδίο του χειριστή που τον ενημερώνουν για τους περιορισμούς και όρια λειτουργίας του συστήματος
• Να υπάρχουν ενδείξεις τον επιδόσεων του συστήματος ελέγχου και εντολών
• Σε περίπτωση σταθμού ελέγχου με οπτική επαφή (VLOS) εξασφαλίζεται θέση που επιτρέπει πλήρη και συνεχή οπτική επαφή με το μη-επανδρωμένο αεροσκάφος
• Σε περίπτωση σταθμού ελέγχου πέραν οπτικής επαφής (BVLOS) ο σταθμός ελέγχου πρέπει να παρέχει στον χειριστή επαρκείς πληροφορίες για να διατηρείται ο έλεγχος της κατάστασης. Αυτές οι ενδείξεις απεικονίζουν τη λειτουργία συστήματος αναγνώρισης και αποφυγής (Detect and Avoid-DAA)
Μέρη του συστήματος που είναι εκτεθειμένα στο περιβάλλον εξασφαλίζονται για τις προβλέψιμες μετεωρολογικές συνθήκες.
3. Χρήση συχνοτήτων επικοινωνίας Σταθμού Ελέγχου και ΣμηΕΑ.
Κάθε χρήση συχνοτήτων από ΣμηΕΑ για την επικοινωνία μεταξύ του σταθμού ελέγχου (είτε σε σταθερή ή κινητή βάση) και του ΣμηΕΑ, όπως ενδεικτικά για τις ανάγκες τηλεχειρισμού, πλοήγησης, μεταφοράς δεδομένων, μεταφοράς ήχου και εικόνας ή για την παθητική ή ενεργητική ταυτοποίηση των ΣμηΕΑ, γίνεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Εθνικό Κανονισμό Κατανομής Ζωνών Συχνοτήτων (ΦΕΚ 105/Β΄/27-1-2016) και ιδίως το Παράρτημα Α.1 (Συσκευές Μικρής Εμβέλειας) του Κανονισμού Όρων Χρήσης Μεμονωμένων Ραδιοσυχνοτήτων ή Ζωνών Ραδιοσυχνοτήτων της ΕΕΤΤ (ΦΕΚ 1713/Β΄/26-6-2014), όπως εκάστοτε ισχύουν.
Ο ραδιοεξοπλισμός που θα χρησιμοποιείται θα πρέπει να συμμορφώνεται με τις ευρωπαϊκές αποφάσεις και οδηγίες όπως έχουν εναρμονιστεί στην ελληνική νομοθεσία και ισχύουν εκάστοτε.
4. Η κατηγοριοποίηση των σταθμών εδάφους καθώς και κάθε ειδικότερο θέμα που αφορά στη λειτουργία τους περιλαμβάνεται στις σχετικές διατάξεις που δημοσιεύονται από την ΥΠΑ/Δ2 στην ιστοσελίδα για τα ΣμηΕΑ.
Άρθρο 21
Συστήματα αναγνώρισης κινδύνου και αποφυγής σύγκρουσης στην «ειδική» και «πιστοποιημένη» κατηγορία
1. Γενικά
Με τα συστήματα αναγνώρισης και αποφυγής σύγκρουσης εννοούμε το σύνολο των συστημάτων που φέρονται στο μη-επανδρωμένο αεροσκάφος ή είναι τοποθετημένα στο έδαφος και διασφαλίζουν την αναγνώριση του πιθανού κίνδυνου εναέριας σύγκρουσης ή πρόσκρουσης σε έδαφος ή όχημα ή άλλο κίνδυνο, όπως και την διαχείριση αυτών των κινδύνων.
2. Αναγνώριση κινδύνου
Τα συστήματα αναγνώρισης κινδύνων χωρίζονται σε αυτά που σχετίζονται με κινδύνους και διαχωρισμό εναερίου κυκλοφορίας και στα λοιπά συστήματα.
Τα συστήματα εξασφαλίζουν αποφυγή κίνδυνου σε σχέση με:
• Την εναέρια κυκλοφορία
• Το έδαφος
• Τις καιρικές συνθήκες και αναταράξεις
• Τα οχήματα στο έδαφος ή στην πίστα του αεροδρομίου
3. Διαβάθμιση κινδύνου
Ο κίνδυνος διαβαθμίζεται και ανάλογα αυτής της διαβάθμισης τα συστήματα αναλαμβάνουν δράση. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι μπορεί ο κίνδυνος για το ίδιο μη-επανδρωμένο αεροσκάφος να είναι μικρός, όμως ο κίνδυνος για τα άλλα αεροσκάφη ή εγκαταστάσεις και οχήματα στο έδαφος μπορεί να είναι δυσανάλογα μεγάλος.
4. Ανιχνευσιμότητα και ορατότητα
Τα μη-επανδρωμένα αεροσκάφη δύναται να ανιχνεύονται από τα πληρώματα άλλων αεροσκαφών από τα συστήματα αναγνώρισης όπως οι αποκριτές (transponders), πρέπει όμως σε κάθε περίπτωση να γίνονται εύκολα ορατά για τους υπόλοιπους χρήστες Εναερίου Χώρου μέσω των φώτων αναγνώρισης.
5. Διαχείριση κινδύνου
Η διαχείριση κινδύνου γίνεται σε τρία επίπεδα:
• Φάση στρατηγικής αποφυγής σύγκρουσης - γίνεται κυρίως κατά την προετοιμασία της πτήσης όπου λαμβάνονται όλα τα μέτρα για αποφυγή πιθανής σύγκρουσης
• Φάση διασφάλισης διαχωρισμού - γίνεται κατά την πτήση από τους χειριστές των μη-επανδρωμένων και επανδρωμένων αεροσκαφών και τις υπηρεσίες εναερίου κυκλοφορίας με σκοπό την διασφάλιση επαρκούς διαχωρισμού σε όλες τις φάσεις της πτήσης
• Αποφυγή σύγκρουσης - περιλαμβάνει όλους τους απαραίτητους ελιγμούς για αποφυγή σύγκρουσης, αν δεν απέδωσαν τα μέτρα των προηγουμένων φάσεων
6. Τρόποι αναγνώρισης κινδύνου
Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες αναγνώρισης κινδύνου
Οπτική αναγνώριση
Μη-οπτική αναγνώριση
7. Τεχνικά θέματα
Τεχνικά θέματα που αφορούν στα συστήματα αναγνώρισης κινδύνου και αποφυγής σύγκρουσης περιλαμβάνονται στο καθοδηγητικό υλικό που δημοσιεύεται στον ιστότοπο της ΥΠΑ.
Άρθρο 22
Κυρώσεις και Αρμοδιότητα επιβολής αυτών
1. Ο εκμεταλλευόμενος (ιδιοκτήτης, κάτοχος, μισθωτής) η/και χειριστή του ΣμηΕΑ ο οποίος είτε:
Α) υποπίπτει σε παράβαση των διατάξεων του Κανονισμού αναφορικά με τη λειτουργία, την εκμετάλλευση, την ασφάλεια, τους κανόνες εναέριας κυκλοφορίας, καθώς και τις διατάξεις άλλων Νόμων και Κανονισμών της πολιτικής αεροπορίας
Β) αρνείται τον έλεγχο (επιθεώρηση) από την ΥΠΑ των εγκρίσεων και αδειών, των μέσων και εγκαταστάσεων που έχει στη διάθεσή του σχετικά με την λειτουργία και εκμετάλλευση του ΣμηΕΑ,
Γ) σε περίπτωση παραβίασης των όρων χρήσης των ραδιοσυχνοτήτων που χρησιμοποιούνται για την επικοινωνία μεταξύ του σταθμού ελέγχου και του ΣμηΕΑ όπως ενδεικτικά για τις ανάγκες τηλεχειρισμού, πλοήγησης, μεταφοράς δεδομένων, μεταφοράς ήχου και εικόνας κ.α., ως αυτοί ορίζονται στον Κανονισμό Όρων Χρήσης Μεμονωμένων Ραδιοσυχνοτήτων ή Ζωνών Ραδιοσυχνοτήτων της ΕΕΤΤ και ιδίως στο Παράρτημα Α.1, ως εκάστοτε ισχύει,
καλείται εγγράφως από την ΥΠΑ και ειδικότερα από την κατά περίπτωση Διεύθυνση, ανάλογα με τη φύση της παράβασης και τον εκδότη της σχετικής απόφασης, έγκρισης, άδειας κλπ που δεν τηρήθηκε, σε ακρόαση προς παροχή διευκρινίσεων.
Η έγγραφη κλήτευση του παραβάτη έχει τη θέση της κλήσης σε απολογία.
2. Μετά από αιτιολογημένη εισήγηση των αρμοδίων Διευθύνσεων της ΥΠΑ επιβάλλεται στον παραβάτη αιτιολογημένα:
- το πρόστιμο της παρ. 1 του άρθρου 153 του Κώδικα Αεροπορικού Δικαίου όπως ισχύει, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης.
- σε ιδιαίτερα σοβαρές ή και καθ’ υποτροπήν παραβάσεις ή σε περιπτώσεις διαπίστωσης ότι δεν ισχύει κάποια από τις προϋποθέσεις ή δεν τηρήθηκε κάποιος όρος υπό τα οποία εκδόθηκε σχετική άδεια ή έγκριση, ή πιστοποιητικό, το αρμόδιο όργανο μπορεί να την αναστείλει για περιορισμένο χρόνο ή να την ανακαλέσει με αιτιολογημένη απόφασή του με βάση τη σχετική νομοθεσία.
3. Επί παραβίασης των όρων χρήσης των ραδιοσυχνοτήτων, η ΥΠΑ ενημερώνει την ΕΕΤΤ, η οποία στη συνέχεια προβαίνει στην εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 76 και 77 του Ν. 4070/2012 «Ρυθμίσεις Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, Μεταφορών, Δημοσίων Έργων και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 82/Α΄/10-4-2012), όπως εκάστοτε ισχύουν.
4. Οι ανωτέρω διοικητικές κυρώσεις δεν απαλλάσσουν τον παραβάτη από τυχόν άλλες ποινικές ευθύνες.
5. Τα πρόστιμα αποτελούν δημόσια έσοδο και εισπράττονται κατά τις διατάξεις του Κώδικα περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων καθώς και τις ειδικότερες σχετικές διαδικασίες της ΥΠΑ. Ο παραβάτης μπορεί να προσφύγει κατά της απόφασης επιβολής κυρώσεων μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης στο αρμόδιο Διοικητικό Πρωτοδικείο της περιφέρειας όπου έγινε η παράβαση ή της έδρας της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας. Η άσκηση της προσφυγής δεν αναστέλλει τις διαδικασίες είσπραξης του προστίμου.
Άρθρο 23
Έναρξη ισχύος
Οι διατάξεις του παρόντος Κανονισμού τίθενται σε ισχύ από 1-1-2017.
Ο κανονισμός αυτός να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 21 Σεπτεμβρίου 2016
Κατεβάσετε επίσης το αρχείο με το πρωτότυπο κείμενο, όπως είναι δημοσιευμένο στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (Φ.Ε.Κ.) του Εθνικού Τυπογραφείου.
Απόφαση Δ/ΥΠΑ/21860/1422/2016 - ΦΕΚ 3152/Β/30-9-2016
Κανονισμός - γενικό πλαίσιο πτήσεων Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών- ΣμηΕΑ (Unmanned Aircraft Systems - UAS).